គ.ជ.ប អះអាង​ថា ការ​បិទ​ទ្វារ​ការិយាល័យ ដើម្បី​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត មិន​ខុស​ច្បាប់​ទេ

0:00 / 0:00

គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត (គ.ជ.ប) អះអាង​ថា ការ​បិទ​ទ្វារ​របង​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត ឬ​បិទ​ទ្វារ​ការិយាល័យ​ដើម្បី​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត និង​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ឈរ​មើល​ការ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត គឺ​ពុំ​ខុស​ច្បាប់​នោះ​ទេ ពីព្រោះ​មន្ត្រី​បោះ​ឆ្នោត​មាន​តួនាទី​ធានា​នូវ​សុវត្ថិភាព និង​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ជូន​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ។ ប៉ុន្តែ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន និង​សង្គម​ស៊ីវិល​ចាត់​ទុក​ករណី​ទាំង​នេះ គឺ​ជា​ការ​អនុវត្ត​ផ្ទុយ​ពី​នីតិវិធី​ច្បាប់ ជាពិសេស មិន​បង្ហាញ​ពី​តម្លាភាព និង​យុត្តិធម៌។

គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត (គ.ជ.ប) អះអាង​ថា ការ​បិទ​ទ្វារ​របង​នៃ​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត ឬ​ការិយាល័យ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ដោយ​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​តាម​ដាន​ការ​រាប់​ស្លឹក​ឆ្នោត​ពុំ​ខុស​ច្បាប់​នោះ​ទេ ពី​ព្រោះ​ច្បាប់​បោះ​ឆ្នោត​មិន​បាន​ចែង​អំពី​ករណី​ទាំង​នេះ ហើយ​ប្រធាន​ទី​តាំង​បោះ​ឆ្នោត ឬ​ការិយាល័យ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​មាន​សិទ្ធិ​សម្រេច​ដោយ​ខ្លួន​ឯង ដើម្បី​ធានា​នូវ​សុវត្ថិភាព និង​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​ជូន​ម្ចាស់​ឆ្នោត ភ្នាក់​ងារ​គណបក្ស​នយោបាយ អ្នក​សង្កេត​ការណ៍​ជាតិ និង​អន្តរ​ជាតិ។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ហង្ស ពុទ្ធា លើក​ឡើង​ថា ពលរដ្ឋ​អាច​ឈរ​មើល​ដំណើរ​ការ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ពី​ចម្ងាយ​បាន​គឺ ផ្អែក​លើ​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​ប្រធាន​ការិយាល័យ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត។ យ៉ាងណា​លោក​ថា​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ណា​មួយ​ត្រូវ​ធ្វើ​ឡើង​តាម​រយៈពាក្យ​បណ្ដឹង​អម​ដោយ​ភស្តុ​តាង​ដាក់​មក គ.ជ.ប ដើម្បី​បើក​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​អំពី​អង្គហេតុ​ទាំង​នោះ៖ «មិនមែន​មាន​ន័យ​ថា​ច្បាប់​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​បិទ​ទេ ដោយ​សារ​ច្បាប់​មិន​បាន​ចែង​អំពី​ចំណុច​ហ្នឹង។ អ៊ីចឹង​ការ​សង្កេត​ក្នុង​ប្រវែង​ណា​មួយ​ដែល​អនុញ្ញាត​ដោយ​ប្រធាន​ទីតាំង​តាំង​បោះ​ឆ្នោត ឬ​ទីតាំង​ការិយាល័យ​បោះ​ឆ្នោត​នោះ​ជា​សិទ្ធិ សូម្បី​តែ គ . . ប ត្រូវ​តែ​អនុវត្ត ពីព្រោះ​ជា​ការ​ទទួល​បន្ទុក និង​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​របស់​ពួក​គាត់​បាទ»។

ការ​លើក​ឡើង​នេះ បន្ទាប់​ពី​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៦ ខែ​មិថុនា ដោយ​រក​ឃើញ​ថា ស្ទើរ​គ្រប់​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត​ទូទាំង​ប្រទេស​បាន​បិទ​ទ្វារ​ចាក់​សោ​របង​ចាប់​ពី​ម៉ោង ៣រសៀល​ដោយ​បណ្ដាញ​ពលរដ្ឋ​ចេញ​មិន​ឱ្យ​តាម​ដាន​ការ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត និង​បណ្ដេញ​ភ្នាក់​ងារ​មក​ពី​គណ​បក្ស​នយោបាយ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ចេញ​​ពី​ការិយាល័យ​បោះ​ឆ្នោត​ជា​ដើម ហើយ​ករណី​ខ្លះ​គណៈ​កម្មការ​ឃុំ សង្កាត់​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ថត​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​ដែល​បិទ​នៅ​ការិយាល័យ​បោះ​ឆ្នោត​ទៀត​ផង។ គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​ចាត់​ទុក​ការ​រំលោភ​បំពាន​ទាំង​នេះ គឺ​បង្ហាញ​ពី​សកម្មភាព​នៃ​ការ​លួច​សន្លឹក​ឆ្នោត។

អនុ​ប្រធាន​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​លោក ថាច់ សេដ្ឋា ថ្លែង​ថា ពលរដ្ឋ​មាន​សិទ្ធិ​តាម​ឃ្លាំ​មើល​ដំណើរ​ការ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ប្រវែង​១៥ម៉ែត្រ​ពី​ការិយាល័យ​រាប់​​សន្លឹក​ឆ្នោត ដោយ​លើក​លែង​តែ​មាន​ប្រធាន​ស័ក​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ លោក​ចាត់​ទុក​ការ​ចាក់សោ​បិទ​ទ្វារ​បណ្ដេញ​ពល​រដ្ឋ និង​ភ្នាក់​ងារ​គណបក្ស​ចេញ​ពី​មណ្ឌល​គឺ​បង្ហាញ​ពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី មិន​អាច​ទុក​ចិត្ត​ចំពោះ​ការ​រាប់​​សន្លឹក​​ឆ្នោត ខណៈ​មន្ត្រី​នៅ​តាម​ការិយាល័យ​ទាំង​នោះ​ភាគ​ច្រើន​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា។ លោក​បញ្ជាក់​ថា មន្ត្រី​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​នៅ​តាម​បណ្ដា​រាជ​ធានី-ខេត្ត កំពុង​ដំណើរ​ការ​ដាក់​បណ្ដឹង​ជា​មួយ​ភស្តុតាង​តាម​នីតិ​វិធី​ច្បាប់៖ «យើង​មាន​ទាំង​ឯក​សារ វីដេអូ​ទាំង​អស់ បើ​គាត់​ចង់​ដឹង ចង់​ឃើញ គឺ​យើង​រៀបចំ​ប្ដឹង​ទៅ​តាម​បែប​បទ​តាម​ហ្នឹង​ទៅ ចង់​ឱ្យ​គ . . ប ឃើញ​ថា​វា​ពិត​ប្រាកដ បើ​ឃើញ​ហើយ​ចាត់​វិធាន​ការ​យ៉ាង​មិច បោះ​ឆ្នោត​ឡើង​វិញ រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ឡើង​វិញ អា​ហ្នឹង​ជា​តួនាទី​របស់ គ . . ប ដែល​ចង់​បាន​ភស្តុតាង អា​ហ្នឹង​យើង​បញ្ជូន​ភស្តុតាង​ទៅ»។

បេក្ខភាព​ឈរ​ឈ្មោះ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន នៅ​ឃុំដារ​ ស្រុក​មេមត់​ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក សន នាង ថ្លែង​ថា​នៅ​បោះឆ្នោត​អាជ្ញាធរ​បាន​ចាក់​សោ​បិទ​ទ្វារ​នៅ​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត​ស្ពាន និង​មែក​ពុក​ដោយ​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​នៅ​ក្រៅ​របង និង​គំរាម​បាញ់​ពលរដ្ឋ​ណា ដែល​ហ៊ាន​ចូល​ក្នុង​បរិវេណ​មណ្ឌល​បោះ​ឆ្នោត។ រីឯ​ការិយាល័យ​រាប់​ស្លឹក​ឆ្នោត​វិញ លោក​ថា មន្ត្រី​បោះឆ្នោត​បាន​បិទ​បង្អួច និង​ទ្វារ​ទាំង​ពុំ​មាន​បញ្ហា​អាកាស។ បេក្ខជន​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​រូប​នេះ​ឱ្យ​ដឹង​ថា លោក​បាន​ដាក់​ពាក្យ​បណ្ដឹង​ស្នើ​សុំរាប់​​សន្លឹក​ឆ្នោត​ឡើង​វិញ ដោយ​សារ​លោក​បារម្ភ​ការិយាល័យ​ទាំង​នោះ​អាច​នឹង​មាន​ការ​បន្លំ​សន្លឹក​ឆ្នោត ប៉ុន្តែ​គណៈកម្មការ​ឃុំ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ចេញ​សេចក្ដី​សម្រេច​បដិសេធ ហើយ​លោក​នឹង​ប្ដឹង​ករណី​នេះ​ទៅ​ថ្នាក់​លើ​បន្ត​ត​ទៀត៖ «ខ្ញុំ​គិត​ថា​តាម​នីតិវិធី​ការ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ត្រូវ​ចំហ​ទ្វារ ចំហ​បង្អួច​អាច​ឱ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​អាច​ឈរ​មើល​ពី​ចម្ងាយ ឬ​យ៉ាង​ហោច ១៥ម៉ែត្រ​ពី​ការិយាល័យ​អ៊ីចឹង ប៉ុន្តែ​ករណី​នេះ គេ​​បិទ​ទាំង​របង​ទៀត​មិន​ឱ្យ​ចូល​មើល ខ្ញុំ​ថា គណៈកម្មាធិការ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​មាន​ចេតនា​មិន​ល្អ យើង​មិន​អាច​ទទួល​យក​លទ្ធផល​នេះ​បាន​ទេ»។

ទាក់​ទង​រឿង​នេះ នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា​ហៅ​កាត់​ថា និចហ្វិច (Nicfec) លោក សំ គន្ធាមី មាន​ប្រសាសន៍​ថា ករណី​ច្បាប់​មិនបាន​ហាម​ប្រាម​នេះ​បញ្ជាក់​ថា ពលរដ្ឋ​មាន​សិទ្ធិ​ចូល​រួម​ឃ្លាំមើល​ការ​រាប់​សន្លឹកឆ្នោត​ពី​ចម្ងាយ​បាន​ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​តម្លាភាព។ លោក​ថា​ករណី​មន្ត្រី​បោះឆ្នោត​បិទ​មណ្ឌល និង​បិទ​ទ្វារ​បង្អួច​ការិយាល័យ​រាប់​សន្លឹក​បោះ​ឆ្នោត​ដោយ​រារាំង​ពលរដ្ឋ​មិន​ឲ្យ​​ឈរ​​ជិត​​​ការិយាល័យ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​នោះ គឺ​ជា​ការ​អនុវត្ត​ផ្ទុយ​ពី​នីតិ​វិធី​ច្បាប់៖ «មិន​មែន​ផ្អែក​លើ​បុគ្គល​ទេ​បាទ គឺ​ផ្អែក​លើ​ច្បាប់ ហើយ គ . . ប ហ្នឹង​ធ្វើ​អី​ក៏​ដោយ​ត្រូវ​ផ្អែក​លើ​ច្បាប់ សូម​កុំ​ដោះ​សារ​ថា​បុគ្គល​នេះ​បុគ្គល​នោះ មណ្ឌល​នេះ​ចូល​បាន មណ្ឌល​នេះ​បិទ ព្រោះ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ចង់​ស្ដាប់ និង​ចង់​ឃើញ ហើយ​មិន​ឱ្យ​គេ​ស្ដាប់​ឃើញ​មិនមែន​ជា​រឿង​​ធម្មតា​ទេ គឺ​វា​ប៉ះពាល់​ដល់​តម្លា​ភាព និង​ប៉ះពាល់​ផ្លូវ​ច្បាប់​ព្រោះ​ច្បាប់​មិន​ហាម​ហើយ​យើង​ទៅ​ហាម​អ៊ីចឹង»។

គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន និង​សង្គម​ស៊ីវិល​មើល​ចាត់​ទុក​ការ​បិទ​បរិវេណ និង​បន្ទប់​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​នៅ​តាម​រាជ​ធានី ខេត្ត​ដោយ​​មិន​​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ និង​គណបក្ស​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន​​តាម​​ដាន​​ការ​​រាប់​​សន្លឹង​​ឆ្នោត គឺ​បង្ហាញ​ពី​ភាព​មិន​ប្រក្រតី និង​មិន​ឆ្លុះបញ្ចាំង​ពី​តម្លាភាព​នៃ​លទ្ធផល​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ សង្កាត់​នោះ​ទេ។ ការ​អនុវត្តន៍​បែប​នេះ ផ្ទុយ​ពី​ស្ថាប័ន​បោះ​ឆ្នោត​ឯករាជ្យ​នៃ​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ដូច​ជា​ប្រទេស​ថៃ ដោយ​ពូក​គេ​បើក​សិទ្ធិ​យ៉ាង​ទូលាយ​ឱ្យ​សាធារណជន​ឃ្លាំមើល​លទ្ធផល​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​​ដោយ​គ្មាន​ការ​ហាម​ឃាត់។ លើស​ពី​នេះ​ស្ថាប័ន​បោះ​ឆ្នោត​ប្រទេស​ថៃ​ថែម​ទាំង​លើក​ទឹក​ពលរដ្ឋ​ចូល​រួម​តាម​ដាន ដើម្បី​បង្ហាញ​តម្លាភាព​​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ផង​ដែរ។

ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​រើស​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ សង្កាត់​អាណត្តិទី៥ នេះ គ.ជ.ប អះអាង​ថា មាន​ពលរដ្ឋ​ប្រមាណ ៨០% (៨០.១៩) ឬ​ស្មើ​នឹង​ជាង ៧លាន ៣សែន​នាក់ បាន​ចេញ​ទៅ​បោះ​ឆ្នោត ក្នុង​ចំណោម​​ពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​បោះ​ឆ្នោត​សរុប​ជាង ៩លាន ២សែន​នាក់។ ផ្អែក​តាម​​តួលេខ​នេះ ចំនួន​​ពលរដ្ឋ​​ចេញ​ទៅ​បោះឆ្នោត​​ឃុំ សង្កាត់ ​នៅ​អាណត្តិ​នេះ បាន​ធ្លាក់​ចុះ​ជាង១០% បើ​ធៀប​នឹង​ចំនួន​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ទៅ​បោះ​ឆ្នោត​​នៅ​មុន​ពេល​រម្លាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កាល​ពី​អាណត្តិ​ទី៤ ដែល​មាន​រហូត​ដល់​​ជាង ៩០%៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។