បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​​​​​​​ស្នើ​​ឱ្យ​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ជួយ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ

0:00 / 0:00

គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ស្នើ​​​​​​​​​ឱ្យ​សហភាព​អឺរ៉ុប សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ជប៉ុន​ជួយ​ជំរុញ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ឱ្យ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើង​វិញ ខណៈ​បច្ចុប្បន្ន សកម្មជន​នយោបាយ អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​សកម្មជន​បរិស្ថាន ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ចាប់​ឃុំ​ខ្លួន​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ ពាក់ព័ន្ធ​រឿង​នយោបាយ។ ការ​ស្នើ​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​ពេល​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​នេះ​បាន​ជួប​ជា​មួយ​​មន្ត្រី​ស្ថានទូត​ទាំង​នោះ។

គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​លើក​ឡើង​ថា ក្រោយ​ជំនួប​ពិភាក្សា​អំពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា ជា​មួយ​​នឹង​បណ្ដា​ប្រទេស​លោកសេរី កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ នេះ​រួច​មក សង្ឃឹម​ថា មន្ត្រី​ស្ថានទូត​ទាំង​នោះ នឹង​ជួយ​ឃ្លាំមើល និង​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ បើក​លំហ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នយោបាយ​ដល់​គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​ដោះលែង​អ្នក​ទោស​នយោបាយ ទាំង​អស់​​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើង​វិញ។

ទី​ប្រឹក្សា​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ លោក រ៉ុង ឈុន ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៥ ខែមករា​ថា ចាប់​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៣ ដល់​ថ្ងៃ​ទី១៥ ខែមករា​នេះ លោក​ និង​សមាជិក​បក្ស​កម្លាំង​​​​ជាតិ​ បាន​ជួប​ជា​មួយ​ស្ថាន​ទូត​សហរដ្ឋអាមេរិក សហភាព​អឺរ៉ុប និង​ស្ថាន​ទូត​ជប៉ុន​ជា​បន្តបន្ទាប់​​​ដើម្បី​ពិភាក្សា​អំពី​ស្ថានភាព​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា។ ក្នុង​ជំនួប​នោះ ​លោក​​បាន​លើក​ឡើង​ពី​ការ​យាយី​ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​ មក​លើ​បក្ស​កម្លាំង ជា​ពិសេស ប្រធាន​គណបក្ស​លោក ស៊ុន ចន្ធី ត្រូវ​​បាន​ហាម​មិន​ឱ្យ​ធ្វើ​នយោបាយ​អស់​មួយ​ជីវិត ហើយ​​សមាជិក​ដទៃ​ទៀត ត្រូវ​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ និង​ចាប់​ខ្លួន​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ ជា​បន្ត​បន្ទាប់។

បន្ថែម​ពី​នោះ លោក រ៉ុង ឈុន ក៏​បាន​ស្នើសុំ​ឱ្យ​សហភាព​អឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក និង​ស្ថានទូត​ជប៉ុន​ជួយ​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ងាក​មក​ស្ដារ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ដោះលែង​ អ្នក​ទោស​នយោបាយ​ ទាំង​អស់​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ឡើង​វិញ។ លោក​បាន​លើក​ឡើង​អំពី​ក្ដី​បារម្ភ​ថា បច្ចុប្បន្ន​កម្ពុជា​កំពុងតែ​ដើរ​ធាក់ថយក្រោយ​ផ្នែក​ប្រជាធិបតេយ្យ​ មាន​ការ​រឹតត្បិត​សិទ្ធិ​សេរីភាព ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ មក​លើ​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​កាន់​តែ​កើន​ឡើង ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ និង​សកម្មជន​បរិស្ថាន​ពិបាក​ចូល​រួម​ក្នុង​ជីវភាព​នយោបាយ​ សេដ្ឋកិច្ច ​និង​ សង្គម​ជា​​ដើម។

លោក រ៉ុង ឈុន៖ «អ៊ីចឹង​យើង​ជម្រាប​ប្រាប់​គាត់​ប្រសិន​បើ​បញ្ហា​ហ្នឹង​នៅតែ​កើត​មាន​ ការ​បោះឆ្នោត​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ​ពិបាក​ធ្វើ​ការ​វាយ​តម្លៃ​នៅ​ដំណើរ​ការ​បោះឆ្នោត។ ​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​ ល្អ​ប្រសើរ​ទៅ​បាន​លុះ​ត្រា​ចាប់​ពី​ពេល​នេះ​ទៅ​ មាន​នូវ​ភាព​រលូន មាន​នូវ​ការ​លំហ​សេរីភាព​នឹង​បាន​ល្អ​ប្រសើរ»។

ទាក់ទិន​រឿង​នេះ វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​ពុំ​អាច​ទាក់ទង​តំណាង​មន្ត្រី​ស្ថាន​ទូត​អាមេរិក សហភាព​អឺរ៉ុប និង​ជប៉ុន ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា​ ដើម្បី​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ជុំវិញ​រឿង​នេះ​បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៥ ខែមករា។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា​ នៅ​ក្នុង​ជំនួប​ជា​មួយ​មន្ត្រី​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​នោះ តំណាង​មន្ត្រី​ស្ថាន​ទូត​ទាំង​នោះ បាន​ទទួល​​សំណើ​របស់​មន្ត្រី​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ ហើយ​ពួក​គេ​បង្ហាញ​គោល​ជំហរ​ថា នឹង​បន្ត​ឃ្លាំមើល​ពី​បញ្ហា​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​​ឱ្យ​បាន​ដិតដល់​បន្ថែម​ទៀត។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​ពុំ​អាច​ទាក់ទង​ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន ប៉ូណា ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​ជុំ​វិញ​រឿង​នេះ​បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៥ ខែមករា ដោយ​ហៅ​ទូរស័ព្ទ​ចូល​តែ​គ្មាន​អ្នក​ទទួល។ រីឯ​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជា​កម្ពុជា ​លោក សុខ ឥសាន្ត បាន​បដិសេធ​ពុំ​ឆ្លើយ​តប​រឿង​នេះ​ទេ។

អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​សង្កេត​ឃើញ​ថា​ ​​រយៈ​ពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ​ សន្ទុះ​នៃ​អ្នកគាំទ្រ គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ ​មាន​ការ​កើន​ឡើង​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ ​ខណៈ​​​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ពី​សំណាក់​អាជ្ញាធរ​​ក្រុង​ភ្នំពេញ​​ក៏​កាន់​តែ​​បន្ត​កើត​មាន​​ជា​ហូរហែ​​​​​​។​ ជាក់ស្ដែង​​​​​​ថ្មីៗនេះ​ ​​តុលាការ​ផ្ដន្ទាទោស​ ​ប្រធាន​គណ​បក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ លោក ស៊ុន ចន្ធី ​ដាក់​ពន្ធនាគារ​២​ឆ្នាំ ​និង​បិទ​សិទ្ធិ​ធ្វើ​នយោបាយ​អស់​មួយ​ជីវិត​។ ចំណែក​​ មន្ត្រី​មួយ​ចំនួន​ទៀត​​​ ​​រង​បណ្ដឹង​នៅ​តុលាការ ហើយ ខុទ្ទកាល័យ និង​ជា​ទីស្នាក់ការ​​កណ្ដាល ​របស់​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ​ ស្ថិត​ក្នុង​ខណ្ឌ​មានជ័យ រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ក៏​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​​ រុះរើ​ចេញ​បន្ទាប់​ពី​ម្ចាស់​ផ្ទះ​​រង​នូវ​ការ​គំរាម​កំហែង​ពី​អាជ្ញាធរ​​ក្រុង​ភ្នំពេញ​​។

ប្រធាន​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស ​អាដហុក (ADHOC) លោក នី សុខា​ ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ថា ជំនួប​រវាង​មន្ត្រី​គណបក្ស​កម្លាំង​ជាតិ និង​មន្ត្រី​ស្ថានទូត​ សហរដ្ឋអាមេរិក​ និង​ សហភាព​អឺរ៉ុប​​​ ជា​ដើម​នេះ​​​គឺ​ជា​រឿង​ល្អ។ លោក​បន្ត​ថា​ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ស្ថានភាព សិទ្ធិមនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​ គឺ​កាន់​តែ​ អាក្រក់ ដូច្នេះ​​ពិត​ជា​សំខាន់​ណាស់ ដែល​ស្ថានទូត​ទាំង​នោះ ​ត្រូវ​តែ​ជំរុញ​និង​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ ងាក​មក​ស្ដារ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើង​វិញ។

លោក នី សុខា៖«ខ្ញុំ​យល់​ថាឋ​ពេល​នេះ​ស្ថានទូត​ទាំង​អស់​គួរតែ​មាន​ការ​ជំរុញ​បន្ថែម​ទៀត ​និង​មាន​ការ​ចូល​រួម​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ផង​ដែរ​ ធ្វើ​ម៉េច​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ហ្នឹង​ ងាក​មក​ស្ដារ​ឡើង​វិញ​នូវ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​ហ្នឹង​។»​

អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​បញ្ហា​សង្គម​ និង​នយោបាយ​លើក​ឡើង​ថា នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរ​បញ្ឈប់​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុកម្នេញ​មក​លើ​សកម្មជន​នយោបាយ ​អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជន​ដីធ្លី និង​សកម្មជន​បរិស្ថាន​ជា​ដើម​ ​តាម​រយៈ​ ការ​ស្ដារ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើង​វិញ។ ពួក​គាត់​ថា ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​គ្នា​នេះ ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា​រង​ការ​រិះគន់​ខ្លាំង ពី​សំណាក់​សហគមន៍​អន្តរជាតិ និង​​រង​ការ​ដាក់ទណ្ឌកម្ម​​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​​ ពី​បណ្ដា​ប្រទេស​លោក​សេរី​ថែម​ទៀត ខណៈ​​​​ពលរដ្ឋ​​កំពុង​តែ​ ជួប​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​ធ្ងន់ធ្ងរ​ស្រាប។

ជា​មួយ​​គ្នា​នេះ កាល​ពី​ចុង​ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ សភា​សហភាព​អឺរ៉ុប បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋ​សមាជិក​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ចាត់​វិធានការ​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ឱ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​លើ​ក្រុម​មនុស្ស ដែល​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​លើ​ការ​រឹតត្បិត​ផ្នែក​នយោបាយ និង​ដាក់​សម្ពាធ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា រហូត​ទាល់​តែ​អ្នក​ទោស​នយោបាយ​ទាំង​អស់ ត្រូវ​បាន​ដោះលែង៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។