ប្រេងម្រះព្រៅភ្នំនេះ មានឈ្មួញជាច្រើនបានលួចចម្រាញ់នៅក្នុងព្រៃ ហើយដឹកយកទៅលក់ឲ្យក្រុមអ្នកផលិតថ្នាំញៀន។ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានប្រកាសថា ការជួញដូរប្រេងម្រះព្រៅភ្នំជាសកម្មភាពខុសច្បាប់។
ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន លោកនាយឧត្តមសេនីយ៍ កែ គឹមយ៉ាន នៅថ្ងៃទី១៣ មីនា បានក្រើនរំលឹកឲ្យនគរបាលនៅតាមខេត្តនានា បង្កើនការចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យ និងរឹបអូសសារធាតុផ្សំគ្រឿងញៀននានា ជាពិសេសប្រេងម្រះព្រៅភ្នំជាដើម និងបង្ក្រាបទីកន្លែងចម្រាញ់ប្រេងម្រះព្រៅភ្នំនោះ នៅទីតាំងលួចលាក់នៅក្នុងព្រៃភ្នំជាដើម។
លោកក៏បានព្រមានឲ្យមន្ត្រីនគរបាល និងមន្ត្រីយោធាមួយចំនួន ដកខ្លួនចេញពីការជួញដូរគ្រឿងញៀន បើមិនដូច្នោះទេ ផែនការធ្វើឲ្យអាស៊ាន និងកម្ពុជា គ្មានគ្រឿងញៀននៅឆ្នាំ២០១៥ នោះ មិនអាចទៅរួចឡើយ។
របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា សារធាតុគីមីជាច្រើនប្រភេទ ត្រូវបាននាំចូលមកប្រទេសកម្ពុជា ចំនួនរាប់សិបតោនក្នុងមួយឆ្នាំៗ ប៉ុន្តែសារធាតុគីមីមួយចំនួន ត្រូវបាននាំចូលកម្ពុជា ជាច្រើនតោនកន្លងមក ដែលគេអាចផ្សំ និងផលិតជាគ្រឿងញៀនបាន ហើយត្រូវបាននគរបាលជាតិរឹបអូសកាលឆ្នាំ២០១២ កន្លងទៅនេះ។
បន្ថែមលើនេះទៀត នគរបាលប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានរឹបអូសប្រេងម្រះព្រៅភ្នំចំនួនជាង ៣០តោន កាលពីឆ្នាំ២០១២ កន្លងទៅនេះ ដែលគេអាចចម្រាញ់ និងផលិតជាគ្រឿងញៀនប្រភេទ អ៊ិចស្តាស៊ី ចំនួនជាង ៥លានគ្រាប់ ប៉ុន្តែត្រូវបានបង្ក្រាប និងរឹបអូសបាន។
លោកនាយឧត្តមសេនីយ៍ កែ គឹមយ៉ាន បានមានប្រសាសន៍ក្នុងពិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបការងារប្រឆាំងគ្រឿងញៀនឆ្នាំ២០១២ នៅឯក្រសួងមហាផ្ទៃថា ក្រុមឈ្មួញជួញដូរគ្រឿងញៀនបានភូតកុហកសមត្ថកិច្ចថា គេនាំប្រេងម្រះព្រៅភ្នំនេះទៅប្រទេសវៀតណាម និងថៃ ប៉ុន្តែការពិត គេចម្រាញ់ និងផលិតគ្រឿងញៀននៅកម្ពុជា តែម្តង៖ «ជាមួយនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការចម្រាញ់ប្រេងម្រះព្រៅភ្នំ ត្រូវបង្កើតគណៈកម្មការមួយ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាចម្រាញ់ប្រេងម្រះព្រៅភ្នំនៅកម្ពុជា»។
លោកបានព្រមានថា ការបង្ក្រាប និងចាប់ខ្លួនកន្លងមកចំនួន ២៥ករណី ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀន កាលពីឆ្នាំ២០១២ កន្លងមកនេះ គឺមានមន្ត្រីយោធាឋានៈឧត្តមសេនីយ៍ចំនួន ២០នាក់ មន្ត្រីនគរបាលចំនួន ២នាក់ មន្ត្រីរាជការស៊ីវិលចំនួន ៤នាក់ ក្នុងនោះមានគ្រូពេទ្យ គ្រូបង្រៀន និងបុគ្គលិកអគ្គិសនីម្នាក់ដែរ។
ទាក់ទងនឹងការព្រមាននេះ ប្រធានក្រុមតំណាងរាស្ត្រគណបក្ស សម រង្ស៊ី លោក សុន ឆ័យ បានមានប្រសាសន៍ថា លោកសុំឲ្យអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន អនុវត្តច្បាប់ដោយមិនរើសមុខឡើយ៖ «ដូច្នេះ យើងសុំអំពាវនាវហើយអំពាវនាវទៀតថា បញ្ហាគ្រឿងញៀនជាបញ្ហាសម្លាប់ជាតិខ្មែរ យុវជនដែលរងគ្រោះដោយសារគ្រឿងញៀននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កាន់តែមានចំនួនកើនច្រើនឡើង ហើយបើមិនមានវិធានការត្រឹមត្រូវម៉ត់ចត់ និងមានប្រសិទ្ធភាពទេ អ្នកដែលត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះប្រទេសជាតិ គឺរាជរដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជននេះឯង»។
របាយការណ៍ជាផ្លូវការរបស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបានឲ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០១២ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនចំនួន ៨១៨ករណី ក្នុងនោះករណីធំៗចំនួន ៤២ករណី គឺចាប់ខ្លួនមេខ្លោង និងបណ្ដាញសំខាន់ៗចំនួន ១០២នាក់ រឹបអូសគ្រឿងញៀនចំនួន ៨១គីឡូក្រាម រឹបអូសសារធាតុផ្សំគ្រឿងញៀនចំនួនជាង ៥១តោន និងរឹបអូសម៉ាស៊ីនផលិតគ្រឿងញៀនមួយចំនួន និងចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យចំនួន ១.៧៨៨នាក់។
របាយការណ៍បានបន្តថា ក្នុងឆ្នាំ២០១២ អាជ្ញាធរចាប់បានគ្រឿងញៀនមេតំហ្វេតាមីន (WY) ចំនួនជាង ៥.០០០ក្រាម។ គ្រឿងញៀនមេតំហ្វេតាមីនទឹកកក ចំនួនជិត ៣.០០០ក្រាម។ គ្រឿងញៀនហេរ៉ូអ៊ីន ចំនួនជាង ៣.០០០ក្រាម និងគ្រឿងញៀនកូកាអ៊ីន ត្រូវបានរឹបអូសចំនួនជាង ៤.០០០ក្រាម។
ប៉ូលិសសៀមរាបចាប់ជនបរទេស២នាក់ពាក់ព័ន្ធជួញដូរគ្រឿងញៀន
ប៉ូលិសខេត្តសៀមរាប បានចាប់ខ្លួនជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ ២នាក់ប្ដីប្រពន្ធ និងនាំខ្លួនជនបរទេសចម្រុះជាតិសាសន៍ចំនួន ១២នាក់ផ្សេងទៀត ទៅសាកសួរពាក់ព័ន្ធការប្រើប្រាស់ និងលក់ដូរគ្រឿងញៀនប្រភេទកញ្ឆា កាលពីរាត្រីថ្ងៃអង្គារ ទី១២ ខែមីនា កន្លងទៅ។
ចាប់តាំងពីរសៀលរហូតដល់យប់ថ្ងៃទី១២ ខែមីនា កម្លាំងប៉ូលិសចម្រុះដែលដឹកនាំដោយព្រះរាជអាជ្ញារងអមសាលាដំបូងខេត្តសៀមរាប បានសម្រុកចូលទៅឆែកឆេរផ្ទះសំណាក់របស់ជនបរទេសមួយកន្លែងឈ្មោះ វិឡា អាន់ជូណា (Villa Anjuna) ដែលមានទីតាំងក្នុងភូមិវត្តបូព៌ សង្កាត់សាលាកំរើក។

ស្នងការរងនគរបាលខេត្តសៀមរាប ទទួលបន្ទុកបង្ក្រាបបទល្មើស គឺលោក អ៊ុំ អមរា លោកបានមានប្រសាសន៍កាលពីរសៀលថ្ងៃពុធ ទី១៣ ខែមីនា ថា ប្រតិបត្តិការកាលពីរាត្រីថ្ងៃទី១២ ខែមីនា នោះ គឺសមត្ថកិច្ចបាននាំខ្លួនជនបរទេសចំនួន ១៤នាក់ ទៅកាន់ស្នងការនគរបាល។
លោក អ៊ុំ អមរា៖ «ក្នុងករណីនោះ មានជនបរទេសដែលគាត់ស្នាក់នៅផ្ទះសំណាក់ហ្នឹង ដល់ពេលអីចឹង យើងអញ្ជើញគាត់មកសម្ភាស តើគាត់មានប្រើប្រាស់ ឬមួយពាក់ព័ន្ធយ៉ាងណា គឺយើងកំពុងស៊ើបអង្កេត ហើយកំពុងសាកសួរ។ ពីរនាក់ដោយឡែក ដែលជួលទីតាំង ជាប្ដីប្រពន្ធនោះ បើពិនិត្យចម្លើយមើលឃើញថា មានរក្សាទុកកញ្ឆាក្រៀមក្នុងផ្ទះនោះប្រហែលជាកន្លះគីឡូក្រាម។ មានម្សៅម្យ៉ាង ប៉ុន្តែយើងមិនទាន់ច្បាស់ទេ ដោយសារយើងមិនមានឧបករណ៍យកមកតេស្ដនៅខេត្តសៀមរាប នេះ គឺខ្ញុំនឹងផ្ញើវត្ថុតាង ដោយសុំការអនុញ្ញាតពីព្រះរាជអាជ្ញា ធ្វើដីកាបញ្ជូនត្រឹមត្រូវទៅអាជ្ញាធរ ដើម្បីឱ្យធ្វើតេស្ដ បានលទ្ធផលទើបយើងសម្រេចបានថា ជាប្រភេទថ្នាំញៀន ឬក៏យ៉ាងណា?»។
សមត្ថកិច្ចបញ្ជាក់ថា គេបានរកឃើញប្រភេទម្សៅម្យ៉ាងដែលគេមិនស្គាល់ ចំនួន ៣ប្រអប់ នៅពេលដែលគេចូលឆែកឆេរផ្ទះសំណាក់វិឡា អាន់ជូណា នោះ។
កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១២ ខែមីនា កម្លាំងប៉ូលិសក៏បានចាប់ខ្លួនបុរសជនជាតិអូស្ត្រាលី ២នាក់ អ៊ីតាលី ម្នាក់ និងជនជាតិខ្មែរចំនួន ៤នាក់ផងដែរ ពាក់ព័ន្ធការប្រើប្រាស់ និងលក់ដូរកញ្ឆា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។