បក្សប្រឆាំងស្នើរបបក្រុងភ្នំពេញថា គួរតែបញ្ចូលឈ្មោះអ្នកទោសនយោបាយទៅក្នុងបញ្ជីលើកលែងទោស និងបន្ធូរបន្ថយទោស
សម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី (រូបកណ្ដាល) ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា យាងចូលរួមពិធីខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៦២ នៃបុណ្យឯករាជ្យជាតិ៩ វិច្ឆិកា នាវិមានឯករាជ្យ រាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៥។
អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង មានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី ១៦មករាថា លោកមិនយកចិត្តទុកដាក់លើការកំណត់យកបុណ្យណាមួយសម្រាប់លើកលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោសដល់ទណ្ឌិតនោះទេ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់ របបលោក ហ៊ុន សែន គួរតែបញ្ចូលឈ្មោះអ្នកទោសនយោបាយ និងអ្នកទោសមនសិការ ទៅក្នុងបញ្ជីនៃការលើកលែងទោសក្នុងពេលពីធីបុណ្យជាតិម្ដងៗ៖«ពីព្រោះអ្នកទោសនយោបាយ អ្នកទោសមនសិការ ដែលពួកគាត់តវ៉ាប្រឆាំង ដោយសារតែគាត់មិនពេញចិត្តជាមួយនឹងអំពើអយុត្តិធម៌នានា ក្នុងសង្គម។ ដូចខ្មែរក្រហមអ៊ីចឹង គឺខ្មែរក្រហមចោទអ្នកណាដែលប្រឆាំង អ្នកណាដែលតវ៉ា នូវអ្វីដែលតវ៉ានឹងផែនការរបស់អង្គការ ខ្មែរក្រហមសម្លាប់។ លោក ហ៊ុន សែន ថា ថ្ងៃ ៧ មករា ជាថ្ងៃសង្គ្រោះ អ៊ីចឹងក្នុងឱកាសបុណ្យ ៧ មករា ហ្នឹង គឺសុំឱ្យដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ និងអ្នកទោសមនសិការទាំងអស់ទៅ ដើម្បីឱ្យឆ្លុះបញ្ចាំងវាស្របគ្នា ជាមួយនឹងអត្ថន័យថ្ងៃ ៧ មករា ដែលរបបលោក ហ៊ុន សែន តែងតែនិយាយគ្រប់ពេលវេលាហ្នឹង»។
ការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំងនេះ បានកើតឡើងក្រោយពីព្រះមហាក្សត្រចេញព្រះរាជក្រឹត្យ កាលពីថ្ងៃទី១២ មករា យកបុណ្យ ៧ មករា បន្ថែមមួយទៀត ដើម្បីបន្ទូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោស ចំពោះទណ្ឌិតដែលកំពុងជាប់ឃុំនៅក្នុងពន្ធនាគារ។
ព្រះរាជ្យក្រឹត្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រឱ្យដឹងថា ពិធីបុណ្យ ដែលបន្ថែមនៅក្នុងការលើកលែងទោស និងបន្ធូរបន្ថយទោសនោះគឺ បុណ្យទិវាជ័យជម្នះលើរបបប្រល័យពូជសាសន៍ បន្ថែមលើបញ្ជីឈ្មោះបុណ្យធំៗ នៃការលើកលែងទោសដែលមានស្រាប់ រួមមាន បុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ បុណ្យអុំទូក បុណ្យឯករាជ្យជាតិ និងបុណ្យពិសាខបូជា។
ព្រះរាជក្រឹត្យបញ្ជាក់ថា ការកាត់បន្ថយ និងលើកលែងទោស គឺមានគោលបំណងធ្វើសមាហរណកម្មអ្នកទោស ដោយមានលក្ខខណ្ឌពិសេស និងដំណើរការល្អ ចូលក្នុងសង្គម និងដើម្បីលើកកម្ពស់សកម្មភាពមនុស្សធម៌។
ការលើកលែងទោស និងបន្ធូរបន្ថយទោស ត្រូវបំពេញតាមលក្ខខណ្ឌ រួមមាន អ្នកទោសជាប់ពន្ធនាគារកំណត់ ៥ឆ្នាំ ដល់ក្រោម ១០ឆ្នាំ អាចបន្ធូរបន្ថយជាប់ពន្ធនាគារ ចំនួន ៣ខែ ទៅ ៦ខែ។
អ្នកទោសជាប់ពន្ធនាគារពី ១០ឆ្នាំ ទៅ ២០ឆ្នាំ អាចបន្ធូរបន្ថយជាប់ពន្ធនាគារ ពី ៣ខែ រហូតដល់ ១ឆ្នាំ។ ចំណែកអ្នកទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត អាចនឹងបន្ធូរបន្ថយទោសលើកទី១ មកនៅត្រឹម ៣០ឆ្នាំ អាចនឹងបានទទួលការបន្ធូរបន្ថយទោសច្រើនដងបាន។ ប៉ុន្តែទោះបីជាទណ្ឌិតនោះបានទទួលការបន្ធូរបន្ថយទោសច្រើនដងក៏ដោយ ក៏រយៈពេលនៃការទទួលទោសទាំងអស់ ត្រូវឱ្យបានយ៉ាងតិចរយៈពេល ២០ឆ្នាំ។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក គឹម សុខ មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលជាអ្នកសម្រេចក្នុងការលើកលែងទោស និងបន្ធូរបន្ថយទោសដល់ទណ្ឌិត មុននឹងបញ្ជូនថ្វាយ ព្រះមហាក្សត្រ។ ហេតុដូច្នេះ ព្រះមហាក្សត្រឡាយព្រះហស្តលេខាតាមការស្នើសុំពីរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ ៖«តាមខ្ញុំដឹងព្រះមហាក្សត្រសព្វព្រះហឫទ័យ ដូចជាការពេញចិត្តរបស់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរទូទៅដែរ គឺការចង់ដាក់បញ្ចូល ថ្ងៃ ២៣ តុលា ចំថ្ងៃចុះកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ជាទិវាបុណ្យជាតិសំខាន់ដូចបុណ្យឯករាជ្យជាតិដែរ។ ប៉ុន្តែតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ទ្រង់គ្មានសិទ្ធិចាត់ចែងទេ លុះត្រាតែមានសេចក្ដីស្នើពីរដ្ឋាភិបាល និងការអនុម័តពីសភា»។
ព្រះមហាក្សត្រ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នៅពេលមានពិធីបុណ្យជាតិធំៗ ដូចជា បុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ បុណ្យអុំទូក បុណ្យឯករាជ្យជាតិ និងបុណ្យពិសាខបូជា ព្រះអង្គតែងចេញព្រះរាជក្រឹត្យ ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោស។
គណៈកម្មការជាតិ ត្រូវប្រជុំពិនិត្យ និងវាយតម្លៃលើបញ្ជីឈ្មោះទណ្ឌិត ដែលត្រូវស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោស និងរៀបចំបែបបទជូនរដ្ឋាភិបាលពិនិត្យ និងសម្រេចដើម្បីដាក់ថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ សុំបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោសឱ្យទណ្ឌិត យ៉ាងយឺតបំផុត ១០ថ្ងៃ មុនថ្ងៃកំណត់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
- ស្ដាប់ផ្ទាល់ (ព្រឹក ៥:៣០-៦:៣០ ល្ងាច ៧:៣០-៨:៣០)
- សំឡេង
- លោក ទៀ បាញ់ សារភាពថា បានចាក់វ៉ាក់សាំងចិនមុនគេ តាំងពី ២០ថ្ងៃមុន
- យុវជន ឈឿន ដារ៉ាវី កោរសក់ ដើម្បីបួងសួងសូមឲ្យមានយុត្តិធម៌ដល់ខ្លួនគាត់
- យុវជនដែលធ្លាប់ប្ដឹងលោក ហ៊ុន សែន រឿងបាត់កោះត្រល់ក្លាយជាជនភៀសខ្លួននយោបាយ
- ចិនកំពុងប្រើឥទ្ធិពលផ្នែកសារព័ត៌មានមកលើប្រទេសកម្ពុជា
- សហគ្រិនវ័យក្មេងបង្កើតវគ្គសិក្សាភាសាខ្មែរដល់ជនបរទេស ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ខ្មែរ
