តើ​ហេតុអ្វី​ជនជាតិ​ចិន​អាច​យក​កម្ពុជា​ធ្វើជា​កន្លែង​ផលិត​គ្រឿងញៀន?

0:00 / 0:00

វិនិយោគិន​ជា​ជនជាតិ​ចិន​ដែល​ចូល​មក​ធ្វើ​ជំនួញ​អាជីវកម្ម​ផ្សេងៗ​នៅ​កម្ពុជា ជាទូទៅ​ត្រូវ​បាន​រដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន និង​មន្ត្រី​គ្រាក់ៗ​ទទួល​ស្វាគមន៍​យ៉ាង​កក់ក្ដៅ​។ បន្តិច​ម្តងៗ ជនជាតិ​ចិន​ដែល​មក​រក​ស៊ី​នៅ​លើ​ទឹកដី​ខ្មែរ​បាន​កើនឡើង​យ៉ាង​គំហុក ដែល​នាំ​ឱ្យ​ពួកគេ​មួយចំនួន​ហ៊ាន​រកស៊ី​គ្រប់​បែបយ៉ាង​ក្នុង​នោះ រាប់ទាំង​ការរំលោភ​យក​ដីធ្លី​ពលរដ្ឋ​ម្ចាស់​ស្រុក និង​ការ​នាំចូល​ទំនិញ​អាវុធ​សម្រាប់​ប្រព្រឹត្ត​បទឧក្រិដ្ឋ​នៅ​កម្ពុជា ជាដើម​។ លើស​ពី​នេះ ប្រភេទ​អាជីវកម្ម​ដែល​ហាក់​មិន​ធ្លាប់​កើតមាន​ពី​មុន​មក ជន​ជាតិចិន​ទាំងនោះ​ក៏​អាច​ប្រែក្លាយ​កម្ពុជា​ទៅជា​កន្លែង​មួយ​ដែល​មាន​រោងចក្រ​សហគ្រាស​សម្រាប់​ផលិត​គ្រឿងញៀន​ដើម្បី​ចរាចរ​ក្នុងស្រុក និង​នាំ​ចេញទៅ​ក្រៅប្រទេស។

តើ​មូល​ហេតុអ្វី​បានជា​ជនជាតិ​ចិន​ហ៊ាន​នាំចូល​សារធាតុ​ញៀន និង​បើក​រោងចក្រ​ផលិត​គ្រឿងញៀន​នៅ​លើ​ទឹកដី​ខ្មែរ​?

កម្ពុជា ក្រោម​ការដឹកនាំ​ដោយ​លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ជន​បរទេស ជាពិសេស​ក្រុម​វិនិយោគិន​ជា​ជនជាតិ​ចិន​ហាក់​សម្លឹង​ឃើញ​ទុក​មុន ថា​កម្ពុជា ជាទី​តាំង​សម្រាប់​ឱ្យ​ពួកគេ​អាច​បើកមុខ​របប​អាជីវកម្ម​ទាំង​ស្របច្បាប់ និង​ខុសច្បាប់​។ ក្នុង​នោះ​ជនជាតិ​ចិន ក៏បាន​នាំសារ​ធាតុគីមី​ផ្សំ​ជា​គ្រឿងញៀន​រាប់​រយ​តោន និង​បើក​រោងចក្រ​សិប្បកម្ម​ផលិត​នៅ​កម្ពុជា​ជា​បន្តបន្ទាប់​ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ។

ក្រុម​អ្នក​តាមដាន​ស្ថានការណ៍​កម្ពុជា​លើកឡើង​ថា លំហូរ​សារធាតុ​គីមី​ផ្សំ​ទៅជា​គ្រឿងញៀន​រាប់​រយ​តោន​ចូល​កម្ពុជា​កន្លង​មក​នេះ ប្រសិនបើ​គ្មាន​ក្រុម​ឧកញ៉ា និង​មន្ត្រី​គ្រាក់ៗ​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល​ឃុបឃិត​គ្នា​ជា​ប្រព័ន្ធ​ជាមួយ​ជន​ជាតិចិន​ទាំងនោះ ក៏​ដំណើរការ​នៃ​ការ​ចូល​សារធាតុ​ញៀន និង​សង្វាក់​ផលិតកម្ម​គ្រឿងញៀន​នេះ​មិនអាច​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​បាន​នោះ​ដែរ។

អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស (ADHOC) លោក ស៊ឹង សែនករុណា លើកឡើង​ថា រដ្ឋាភិបាល និង​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​គប្បី​តាមដាន​ការ​នាំចូល​ទំនិញ​របស់​ក្រុម​អ្នក​វិនិយោគ​ជនជាតិ​ចិន​ទាំងនោះ​។ ប៉ុន្តែ លោក​ថា ក្រសួង​ពាក់ព័ន្ធ​ជាពិសេស​មន្ត្រី​ប្រចាំការ​នៅ​តាម​ច្រក​ទ្វារ​ព្រំដែន​មិន​បាន​ធ្វើការ​ត្រួតពិនិត្យ​នៃ​ការ​នាំចូល​សារធាតុ​គីមី​ផ្សំ​ទាំងនោះ​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់​នោះ​ទេ ដែល​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឱ្យ​ជនជាតិ​ចិន​អាច​បន្ត​បើក​រោងចក្រ​សម្រាប់​ផលិត​គ្រឿងញៀន​នៅ​កម្ពុជា៖ «អ៊ីចឹង​ថា​មិនមែន​មន្ត្រី​ដែល​បើក​ឱ្យ​នាំចូល​ហ្នឹង​មិនមែន មិនដឹង​ទេ​ថា​វា​ជា​សា​ធាតុ​ញៀន​។ ព្រោះ​ក្រុមហ៊ុន​នីមួយៗ ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​សុទ្ធតែ​មានការ​ចុះបញ្ជី​។ អ៊ីចឹង​ការចុះបញ្ជី ហ្នឹង​ត្រូវតែ​ជាប់​កាតព្វកិច្ច ជាប់​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ជាមួយនឹង​រដ្ឋាភិបាល​ហើយ​។ អ្នក​ដែល​នាំចូល​ហ្នឹង​ក្រុមហ៊ុន​សុចរិត ឬក៏​យ៉ាងម៉េច​ ? អ៊ីចឹង គួរតែ​មាន​ការ​តាមដាន បញ្ជាក់​ទៅ​លើ​បញ្ហា​ហ្នឹង​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់​។ ខ្ញុំ​ជឿជាក់​ថា ប្រសិនជា​អនុវត្ត​ត្រួត​ពិនិត្យ ឱ្យ​បាន​ត្រឹមត្រូវ វា​មិន​អាច យក​ទៅ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើការ​ផលិត​ទៅជា​គ្រឿងញៀន​បាន​ទេ​។ ប៉ុន្តែ ដោយឡែក ប្រសិនបើ​ជា​ការ​ឃុបឃិត​គ្នា ដើម្បី​ទទួល​បាន​នូវ​ផល​ប្រយោជន៍​ណាមួយ ខ្ញុំ​គិត​ថា មិន​អាច​ទប់ស្កាត់​បាន​ទេ បញ្ហា​ហ្នឹង​ចេះតែ​បន្ត​កើត​បន្ត​ទៀត​ហើយ»។

កាលពី​ថ្ងៃទី​២៥ មករា កន្លង​ទៅ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បាន​បញ្ជា​ដល់​កម្លាំង​អាជ្ញាធរ​ឱ្យ​ចាត់​វិធានការ និង​ស៊ើបអង្កេត​ដល់​ស្ថាប័នរដ្ឋ​ពាក់ព័ន្ធ ដែល​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​វិយោគិន​ជា​ជន​ជាតិចិន​ចំនួន​៥​នាក់ នាំចូល​សារធាតុ​ញៀន​ជាង​១០០​តោន ចូល​កម្ពុជា​ដោយ​ស្របច្បាប់​។ ទោះបីជា​ពេលនោះ លោក ស ខេង មិនបាន​និយាយ​ឱ្យចំ​ឈ្មោះ​ចំពោះ​ស្ថាប័ន​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ក្ដី ក៏​លោក​ទំនង​ចង់​សំដៅ​ទៅកាន់​មន្ត្រី​តាម​ច្រកព្រំដែន និង​ក្រសួង​កសិកម្ម​ដែល​ចុះបញ្ជី​ផ្តល់​សិទ្ធិ​ឱ្យ​ជនជាតិ​ចិន​ទាំងនោះ នាំចូល​សារធាតុ​គីមី​ដើម្បី​ប្រើប្រាស់​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម។

ដោយឡែក​ថ្មីៗ​នេះ កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​ចម្រុះ​បង្ក្រាប​បាន​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​គ្រឿងញៀន​ជនជាតិ​ចិន​ចំនួន ៧​នាក់​បន្ថែម​ទៀត ដែល​ពួកគេ​បាន​នាំចូល​សារធាតុ​គីមី​ផ្សំ​កែ​ទៅជា​គ្រឿងញៀន​ប្រមាណ​ជាង ១៤​តោន និង​បើក​រោងចក្រ​ផលិត​កែច្នៃ​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​។ ក្រៅ​ពី​នេះ ក៏​មាន​ម៉ាស៊ីន​ប្រតិកម្ម​សម្រាប់​ផលិត ព្រមទាំង​មាន​សម្ភារៈ​ឧបករណ៍​កែច្នៃ និង​ធុង​សម្រាប់​ផ្ទុក​គ្រឿងញៀន​មួយ​ចំនួន​ធំ។

ថ្វីបើ​បែប​នេះ​ក្ដី មក​ដល់​ពេល​នេះ អាជ្ញាធរ​យឺតយ៉ាវ​ក្នុង​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ចំពោះ​អ្នក​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ និង​មិនទាន់​រក​ឃើញ​មន្ត្រី​ធំៗ​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​យក​មក​ផ្ដន្ទាទោស​តាមផ្លូវ​ច្បាប់​នៅ​ឡើយ។

អគ្គ​ស្នងការ​រង​នគរបាល​ជាតិ​ទទួលបន្ទុក​ប្រឆាំង​បទល្មើស​គ្រឿងញៀន លោក ម៉ក់ ជីតូ ធ្លាប់​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ថា សារធាតុ​ញៀន​មួយចំនួន​ដែល​នាំចូល​ដោយ​ជនជាតិ​ចិន គឺ​ពួកគេ​បានសម្រេច​ក្នុង​ការ​ផលិត​កែច្នៃ​ទៅជា​គ្រឿងញៀន​សុទ្ធ​នាំចេញ​ទៅកាន់​ប្រទេស​ទី​៣ និង​កោះ​តៃវ៉ាន់​មួយ​ចំនួន​ធំ​។ លោក​ទទួលស្គាល់​ថា កម្ពុជា​ជាទី​តាំង​មួយ​ដែល​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​តែងតែ​ចង់បាន​ធ្វើជា​កន្លែង​ផលិត​គ្រឿងញៀន​។ លោក​ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា ទីតាំង​រោងចក្រ​សម្រាប់​ផលិត​គ្រឿងញៀន​នៅ​កម្ពុជា ជាពិសេស​នៅ​ខេត្ត​កំពង់ស្ពឺ អាច​នៅ​មាន​រោងចក្រ​ផលិត​គ្រឿងញៀន​ជាច្រើន​ទៀត។

ទោះជា​យ៉ាងណា លោក ម៉ក់ ជីតូ ថ្លែង​ការពារ​ថា ការ​នាំ​ចូល​សារធាតុ​គីមី​ផ្សំ​កែច្នៃ​ជា​គ្រឿងញៀន​រាប់រយ​តោន​របស់​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​ជន​ជាតិចិន​កន្លងមក​នេះ មិន​មាន​ជាប់​មាន​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ​អ្នក​ក្រុម​ឈ្មួញ​រកស៊ី​មួយចំនួន​ស្រុក ឬ​មន្ត្រី​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល​នោះ​ឡើយ។

ទាក់ទង​នឹង​នេះ​រឿង អ្នកនាំពាក្យ​សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្សលោក ស៊ឹង សែនករុណា យល់​ថា ការ​សន្និដ្ឋាន​យ៉ាង​ឆាប់រហ័ស​របស់​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​ថា គ្មាន​បុគ្គល​អ្នក​មាន​អំណាច​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​ករណី​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​គ្រឿងញៀន​ដោយ​គ្មាន​ការស៊ើបអង្កេត​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់លាស់​ជាមុន​នោះ អាច​នឹង​ប៉ះពាល់​ដល់​សមត្ថភាព​របស់​ស្ថាប័ន​ស៊ើបអង្កេត​ដទៃ​ទៀត៖ «យើង​មិន​ពិបាក​នឹង​ជឿជាក់​ណាស់​ដែល​ថា មិន​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង អ្នក​មាន​អំណាច ឬក៏​អ្នក​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​នោះ ពីព្រោះ​សារធាតុ​ញៀន ដែល​អាច​នាំ​ចូល​មក​បាន​ដល់​កម្រិត​នេះ មិនមែន​តែ​ខ្ញុំ​មិន​ជឿជាក់​ទេ វា​ពិបាក​ណាស់​ក្នុង​ការ​ជឿជាក់​ពី​ខាង​សាធារណជន ដែល​ច្បាស់​ជា​មាន​មន្ទិលសង្ស័យ​ហើយ ព្រោះ​សារធាតុ​ញៀន​ដល់​កម្រិត​រាប់​សិប​តោន ហើយ​ចូល​មកដល់​កម្ពុជា ហើយ​មិន​មាន​ការ​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​អ្នក​មាន​អំណាច ឬក៏​អ្នកមាន​ឥទ្ធិពល ក្នុង​ការ​ពាក់ព័ន្ធ ឬ​ក្នុង​ការ​អន្តរាគមន៍​។ ខ្ញុំ​ជឿជាក់​ថា មានការ​ពិបាក​ក្នុង​ការ​ជឿជាក់ វា​អាច​មាន​មន្ទិលសង្ស័យ​ច្រើន​ពី​រឿង​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​អ្នក​មាន​អំណាច អ្នក​មាន​ទឹកប្រាក់​អីហ្នឹង»។

មន្ត្រី​ឃ្លាំមើល​ការរំលោភ​សិទ្ធិ​រូប​នេះ ព្រួយ​បារម្ភ​ថា បើ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​គ្មាន​វិធានការ​ច្បាស់លាស់ ហើយ​នៅតែ​ឆ្លើយ​ដោះសា​យក​តែ​រួចខ្លួន​ការ​ហូរ​នៃ​គ្រឿងញៀន​កម្ពុជា​កាន់តែ ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​ការ​គំរាមកំហែង​សន្តិសុខ​កម្ពុជា និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទូទៅ។

ចំណែក អ្នកវិភាគ​នយោបាយ និង​សង្គម លោក គឹម សុខ យល់​ថា ជនជាតិ​ចិន​ដែល​មក​រក​ស៊ី​បើក​សិប្បកម្ម​រោងចក្រ​នានា​កម្ពុជា គ្រាន់​ជា​របប​បាំង​មុខតែ​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​នៅ​ពីក្រោយ​ខ្នង​ជនជាតិ​ចិន​ទាំងនោះ​អាច​មាន​ឱកាស​ច្រើន ដើម្បី​រកស៊ី​ជួញដូរ និង​បើក​រោងចក្រ​ផលិត​គ្រឿងញៀន ជាមួយ​អ្នក​មាន​ឥទ្ធិពល​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន​។ លើសពីនេះ លោក​មើល​ឃើញ​ថា ចំណាត់ការ​ទប់ស្កាត់​បទ​ល្មើស​គ្រឿង​ញៀន​នៅ​កម្ពុជា​មិន​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ឡើយ ដោយសារ​អ្នក​រក​ស៊ី​ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន​ទាំងនោះ​មាន​ឥទ្ធិពល​ជា​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​បង្ក្រាប៖ «​ហើយ​យើង​ទៅ​និយាយ​ពី​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​អី បើ​ពួក​ដែល​ជា​មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ធំៗ ក្នុង​កងកម្លាំង​ប្រដាប់អាវុធ នៃ​រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ជាពិសេស​អ្នក​ដែល​ជិតស្និទ្ធ​នឹង​លោក ហ៊ុន សែន សាច់ញាតិ កូនចៅ លោក ហ៊ុន សែន សុទ្ធតែ​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ការចោទប្រកាន់ អំពី​ការ​ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន ខុសច្បាប់​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទៅ​ហើយ​ហ្នឹង»។

លោក គឹម សុខ បន្ថែម​ថា អ្វី​ដែល​គួរ​ឱ្យ​គ្រោះថ្នាក់​សម្រាប់​របប​ឯក​បក្ស​សព្វថ្ងៃ​នេះ គឺ​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ស្តង់ដារ​ពីរ ចំពោះ​ក្រុម​ឧក្រិដ្ឋជន​គ្រឿងញៀន​ជនជាតិ​ចិន​ជា​បន្តបន្ទាប់​នេះ ដែល​អាច​មាន​ការ​សម្រួល​ឱ្យ​ពួកគេ​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ​ស្ងាត់ៗ ដូចជា​មេខ្លោង​ឧក្រិដ្ឋជន​ឧកញ្ញ៉ា គិត ធាង នា​ពេល​កន្លង​មក។

ឧកញ្ញ៉ា គិត ធាង គឺជា​បងប្រុស​បង្កើត​របស់​ឧកញ៉ា គិត ម៉េង ត្រូវ​បាន​សមត្ថកិច្ច ចាប់ខ្លួន​កាលពីដើម​ខែមីនា ឆ្នាំ​២០១៩ ទាក់ទង​នឹង​ការ​ចោទប្រកាន់​ថា ជា​មេខ្លោង​ចែកចាយ​គ្រឿងញៀន​ក្នុង​ក្លឹប​កម្សាន្ត​រ៉ក​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​។ តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​សម្រេច​ផ្ដន្ទាទោស​ឱ្យ​លោក គិត ធាង ជាប់​ពន្ធនាគារ​រយៈពេល​៤​ឆ្នាំ ពី​បទ​ចាត់ចែង​សម្របសម្រួល​ឱ្យ​ប្រើ​ប្រាស់​សារធាតុ​ញៀន​ខុសច្បាប់ និង​សមគំនិត​ពាក់ព័ន្ធ​ករណី​ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន​ជិត​៥០ (៤៩,៤៤) គីឡូក្រាម​។ ប៉ុន្តែ តុលាការដែល​ស្ថិត​ក្រោម​ឥទ្ធិពល​របស់​គណបក្ស​កាន់អំណាច​បាន​ដោះលែង​ឧកញ៉ា គិត ធាង ឱ្យ​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ​វិញ​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២១ ក្រោម​ហេតុផល​មាន​ជំងឺ​សួត និង​ស្ទះដង្ហើម។ ឧកញ៉ា គិត ធាង និង​ឧកញ៉ា គិត ម៉េង នេះ គឺជា​អ្នកជំនួញ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល និង​តែង​បរិច្ចាគ​ទឹកប្រាក់​ក្រោម​រូបភាព​សប្បុរសធម៌​ច្រើន​សន្ធឹក​ទៅ​ឱ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន។

ទោះជា​យ៉ាងណា​ក៏ដោយ​ចុះ ទាំង​លោក ស៊ឹង សែន​ករុណា និង​លោក គឹម សុខ លើកឡើង ជា​អនុសាសន៍​ថា បើ​អាជ្ញាធរ​ពិត​ជា​មាន​ឆន្ទៈ​ពិតប្រាកដ ក្នុង​ការ​ស៊ើបអង្កេត​ករណី​ជនជាតិ​ចិន​អាច​បើក​រោងចក្រ​ផលិត​គ្រឿងញៀន​នៅ​កម្ពុជា​ជា​បន្តបន្ទាប់​នេះ អាជ្ញាធរ​គួរតែ​បង្ហាញ​តម្លាភាព​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយ​ចាប់ផ្តើម​ស្រាវជ្រាវ​មន្ត្រី​តាម​ច្រកព្រំដែន អ្នកមាន​ឥទ្ធិពល​តាម​ស្ថាប័ន​ក្រសួង​ពាក់ព័ន្ធ និង​មេខ្លោង​ធំៗ​ដែល​មាន​អំណាច​ក្នុង​ជួរ​រដ្ឋាភិបាល​ផ្សេងទៀត​។ ពួកគាត់​ព្រួយ​បារម្ភ​ថាបើ អាជ្ញាធរ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ធូររលុង​ដូច​សព្វថ្ងៃ​នេះ លំហូរ​គ្រឿងញៀន​នឹង​កាន់តែ​កើនឡើង​បន្ថែម​ទៀត ដែល​ជា​ហេតុ​នាំ​ឱ្យ​កើតមាន​បញ្ហា​កាន់​ច្រើន​ទាក់ទង​នឹង​អំពើ​ឆក់​អំពើ​ប្លន់ ករណី​ចាប់​ជម្រិត​មនុស្ស បញ្ហា​អសន្តិសុខ​ក្នុង​សង្គម និង​អំពើ​រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស​ជាដើម៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។