ប្រវត្តិលោក ប៉ែន បូណា មនុស្សបក្សប្រជាជន លាក់មុខក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន
2024.10.24
លោក ប៉ែន បូណា ជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន និងជារដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកជាប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល។
Photo: RFA
រដ្ឋាភិបាលបន្តត្រកូលដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានទាក់ទាញមនុស្សជាច្រើនប្រភេទឱ្យចូលរួមជាមួយ រាប់ចាប់តាំងពីអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង សង្គមស៊ីវិល សកម្មជន និងអ្នកសារព័ត៌មាន។ ក្នុងចំណោមអ្នកទាំងនោះ ក៏រួមមានអ្នកសារព័ត៌មាន លោក ប៉ែន បូណា ម្នាក់ផងដែរ។
តើលោក ប៉ែន បូណា មានប្រវត្តិយ៉ាងណា ហើយនរណាជាមេកោយពិតប្រាកដរបស់លោក?
លោក ប៉ែន បូណា ជាមនុស្សមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីគួរសមក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន។ លោកបានប្រឡូកក្នុងវិជ្ជាជីវៈនេះប្រមាណ ៣០ឆ្នាំ មុននឹងក្លាយជាមន្ត្រីធំក្នុងរដ្ឋាភិបាលរបស់ក្រុមគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន។
លោក ប៉ែន បូណា មានអាយុ ៥៤ឆ្នាំ។ លោកកើតនៅឆ្នាំ១៩៧០ នៅឃុំបរសេដ្ឋ ស្រុកគងពិសី ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ លោកបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រអក្សរសាស្ត្រ និងសង្គមសាស្ត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ (RUPP) ព្រមទាំងបរិញ្ញាបត្រភាសាបារាំង និងសារព័ត៌មាននៅវិទ្យាសាស្ត្រភាសាបរទេស (IFL) នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។ លោកធ្លាប់ទៅធ្វើកម្មសិក្សាបន្តផ្នែកសារព័ត៌មាននៅសាលាកាសែតជាន់ខ្ពស់ទីក្រុងលីល នៃប្រទេសបារាំង (Ecole Superieure de Journalisme de Lille/School of Journalism in Lille, France)។
ទាក់ទងនឹងការងារវិញ លោក ប៉ែន បូណា ធ្លាប់ជាអ្នកសារព័ត៌មាន និងជាសហនិពន្ធនាយកកាសែតបារាំងកាំបូដស័រ (Cambodge Soir) និពន្ធនាយកវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិជាខេមរភាសា (RFI) និពន្ធនាយកនៃស្ថានីយទូរទស្សន៍ ភីអិនអិន (PNN) របស់លោក លី យ៉ុតផាត់ និងជាអតីតប្រធានក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា (CCJ)។
ថ្លែងសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ និងសំឡេង អ្នកសារព័ត៌មានមួយរូបដែលធ្លាប់ធ្វើការក្រោមបង្គាប់របស់លោក ប៉ែន បូណា រយៈពេល ២ឆ្នាំនៅស្ថានីយទូរទស្សន៍ PNN រៀបរាប់ថា លោក ប៉ែន បូណា ជាមនុស្សម៉ឺងម៉ាត់ មានស្តង់ដារការងារខ្ពស់ និងគួរឱ្យគោរព ព្រមទាំងជាអ្នកដឹកនាំល្អមួយរូប ដែលចាត់ចែងការងារមានភាពច្បាស់លាស់នៅក្នុងក្រុម។
នៅចុងឆ្នាំ២០២២ លោកបានក្លាយជារដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន ហើយនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ លោក ប៉ែន បូណា ក៏ត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកជាប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល ជំនួសលោក ផៃ ស៊ីផាន ដែលត្រូវបានត្រកូលហ៊ុនរុញចេញពីតួនាទី។
លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា លោក ប៉ែន បូណា ជាមនុស្សមានសមត្ថភាព ទើបទទួលបានការតែងតាំងឱ្យធ្វើការជាមួយកូនប្រុសរបស់លោក។
មតិមួយចំនួនទំនងជាកោតសរសើរលោក ប៉ែន បូណា ដោយយល់ថា ប្រហែលជាលោកបានអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនបានល្អពីអ្នកសារព័ត៌មានក្លាយទៅជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែរឿងពិតមិនមែនសាមញ្ញបែបនេះទេ។
តាមពិតទៅ លោក ប៉ែន បូណា ជាមនុស្សរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតាំងពីដើមរៀងមក។ លោកបានចូលជាសមាជិកគណបក្សនេះតាំងពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយលោកមិនដែលបោះបង់ចោលសមាជិកភាពនេះឡើយ ទោះជាក្នុងពេលលោកធ្វើជាអ្នកសារព័ត៌មានក៏ដោយ។
សម្រាប់លោក ប៉ែន បូណា ការបានបម្រើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺជាមោនភាពយ៉ាងក្រៃលែងសម្រាប់រូបលោក ហើយលោកបានចាត់ទុកលោក ហ៊ុន សែន ស្មើនឹងអាទិទេព។
លោក ប៉ែន បូណា៖ «ខ្ញុំអាចប្រកាសនៅទីនេះជាឱឡារិកសម្រាប់ខ្លួនខ្ញុំថា សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន គឺពិតជាអច្ឆរិយបុគ្គល គឺជាមេដឹកនាំខ្លាំងពូកែពិតប្រាកដ មិនអាចប្រកែកបានទេ»។
លោក ប៉ែន បូណា និយាយលើកជើងមេកោយរបស់លោកដល់កំពូលនេះ ក្នុងគ្រាដែលសហគមន៍អន្តរជាតិបានវាយតម្លៃជាទូទៅថា លោក ហ៊ុន សែន ជាមេដឹកនាំផ្ដាច់ការ មានចរិតហិង្សានិយម ប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ ព្រមទាំងពាក់ព័ន្ធនឹងទង្វើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងររាប់មិនអស់ ចាប់តាំងពីការធ្វើរដ្ឋប្រហារ អំពើកាប់សម្លាប់ក្រៅច្បាប់ ទារុណកម្ម ការចាប់ខ្លួនតាមទំនើងចិត្ត និងការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព ជាដើម។
ក្រៅពីនិយាយបញ្ចើចបញ្ចើមេកោយរបស់លោកខុសពីការពិតហើយនោះ ពេលខ្លះ លោក ប៉ែន បូណា ខំដំឡើងឫកពា និងសំឡេង ដើម្បីសម្លុតគំរាម និងប្រមាថអ្នកដែលមិនគាំទ្រការដឹកនាំរបស់រដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុនថែមទៀតផង។
លោក ប៉ែន បូណា៖ «សមាជិកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាច្រើនណាស់ ប៉ុន្តែគេសម្ដែងភាពអត់ធ្មត់ គេមានភាពចាស់ទុំ ក្នុងនាមអ្នកគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាច គេមិនចង់ធ្វើអ្វីមួយឱ្យវាមានបញ្ហាក្នុងសង្គម។ គេអត់ធ្មត់ ប៉ុន្តែបើដល់កម្រិតមួយ ដែលគេអត់ធ្មត់លែងបាន ខ្ញុំជឿថា អ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់គ្នាស្រុះគ្នា ដើម្បីការពារគណបក្ស ការពាររាជរដ្ឋាភិបាល ការពារថ្នាក់ដឹកនាំរបស់យើង ដែលបានលះបង់ធំធេងខ្លាំងណាស់សម្រាប់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជនមួយនេះ។ នេះជាសារទៅកាន់ក្រុមប្រឆាំងជ្រុលនិយម កុំឱ្យមានភាពគឃ្លើនខ្លាំងពេក ជាពិសេស ក្មេងៗ ដែលមិនទាន់ជ្រុះពន្លៃពីក្បាល នាំគ្នាជេរប្រមាថថ្នាក់ដឹកនាំរបស់យើង»។
ការប្រើភាសាបែបលាបពណ៌ សម្លុតគំរាម និងចោទប្រកាន់គ្មានភស្តុតាងរបស់លោក ប៉ែន បូណា នេះ កើតមានគ្រប់សន្និសីទសារព័ត៌មាន ឬវេទិកា ដែលលោករៀបចំឡើងក្នុងនាមជាប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល។
អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង វាយតម្លៃថា ការបកស្រាយទាំងឡាយរបស់លោក ប៉ែន បូណា អំពីវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលលើសិទ្ធិសេរីភាពពលរដ្ឋនោះ គ្មានន័យខ្លឹមសារនោះទេ ព្រោះវាមិនស្របតាមបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្ស និងគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ។
លោក អេង ឆៃអ៊ាង៖ «គាត់ជាសត្វសេកមួយ គាត់រៀនតាមចៅហ្វាយនាយរបស់គាត់ ដើម្បីផលប្រយោជន៍សម្រាប់ខ្លួនគាត់។ វាអត់មានស្អីដែលយើងចម្លែកទេ អ៊ីចឹងបានជាយើងមើលឃើញសីលធម៌សង្គមខ្មែរនៅធ្លាក់ចុះខ្លាំងណាស់»។
ក្នុងតួនាទីជាប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល ការងារសំខាន់មួយទៀតរបស់លោក ប៉ែន បូណា គឺការផ្ដល់សម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មាន។ ប៉ុន្តែខុសពីអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិមុន គឺលោក ផៃ ស៊ីផាន និងអ្នកនាំពាក្យជាច្រើនរូបទៀតនៃស្ថាប័នរដ្ឋបច្ចុប្បន្ន ដែលតែងឆ្លើយតប ចំពោះអ្នកសារព័ត៌មានដោយមិនរើសមុខ គេសង្កេតឃើញថា លោក ប៉ែន បូណា ឯណេះវិញ ជាអ្នកនាំពាក្យជ្រុលនិយម ជាមនុស្សរើសអើង និងចង្អៀតចង្អល់។ លោកមិនផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ ដែលលោកចោទថា ជាវិទ្យុប្រឆាំង ដូចជា វិទ្យុអាស៊ីសេរី ជាដើម ក្នុងគ្រាដែលវិទ្យុអាស៊ីសេរីផ្សាយព័ត៌មាន និងរឿងរ៉ាវដែលបានកើតឡើង និងកំពុងកើតមាន ឧទាហរណ៍ ដូចជារឿងរំលាយបក្សប្រឆាំងទាំងបំពានគោលការណ៍ច្បាប់ ការធ្វើបាបពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ការបង្ក្រាប និងចាប់មនុស្សដាក់គុកឥតស្រាកស្រាន្ត ក្នុងនោះរួមមានអ្នកកាសែត សកម្មជនបក្សប្រឆាំង អ្នករិះគន់រដ្ឋាភិបាល អ្នកការពារបរិស្ថាន និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ជាដើម។ លើសពីនេះ ការបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ អំពើពុករលួយ និងអំពើនិទ្ទណ្ឌភាព ដែលកាន់តែរីកធំធាត់ ហើយដែលសារព័ត៌មានរណបរដ្ឋាភិបាល និងខ្លាចរដ្ឋាភិបាលមិនហ៊ានចេញផ្សាយនោះ ក៏វិទ្យុអាស៊ីសេរីបំពេញតួនាទីជំនួសពួកគេដែរ។
ទាំងអស់នេះសុទ្ធតែរឿងជាក់ស្ដែងដែលពលរដ្ឋខ្មែរ និងអ្នកសង្កេតការណ៍មើលឃើញ ហើយសូម្បីតែមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯងជាច្រើនរូប ក៏ទទួលស្គាល់ថា នេះជារឿងពិតដែរ។ បន្ថែមលើនេះ សេចក្ដីរាយការណ៍អំពីការពិតទាំងនេះក៏មានចារទុកក្នុងសេចក្ដីរាយការណ៍របស់អង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិថែមទៀតផង ដែលគ្រប់គ្នាអាចចូលមើលបានតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ។ ហេតុដូច្នេះ ការគេចវេសមិនចង់និយាយឆ្លើយឆ្លងរបស់អ្នកនាំពាក្យ លោក ប៉ែន បូណា ជាមួយវិទ្យុអាស៊ីសេរី អាចទំនងមកពីលោកខ្លាចពិបាកក្នុងឆ្លើយនឹងសំនួរឯករាជ្យ សំណួរមិនចំណុះរដ្ឋាភិបាល សំនួរក្ដៅៗ ឬសំនួរដាក់បន្ទុក នៅក្នុងគោលដៅសុំឱ្យចៅហ្វាយនាយរបស់គាត់ ឬអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធទទួលខុសត្រូវចំពោះរឿងរ៉ាវដែលកើតឡើង ដើម្បីស្វែងរកការពិតជូនប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទៅវិញទេ។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកតាមដានភូមិសាស្ត្រនយោបាយតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ លោក សេង វណ្ណលី ថ្លែងថា លោក ប៉ែន បូណា គួរផ្ដោតលើការនិយាយបកស្រាយអំពីសកម្មភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាជូនពលរដ្ឋ និងអំពើទុច្ចរិតនានាពាក់ព័ន្ធនឹងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល។
លោក សេង វណ្ណលី៖ «ជាជាងការសម្លុតគំរាមកំហែងបន្ថែមទៀតទៅលើអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងតាមកម្ទេចហ្នឹង ខ្ញុំគិតថា គួរតែបង្ហាញពីសមិទ្ធផលដែលរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្នហ្នឹងធ្វើ ហើយព្យាយាមពន្យល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យដឹងអំពីសមិទ្ធផល ហើយនិងអំពីគោលនយោបាយដែលរដ្ឋនឹងដាក់ចេញ ដើម្បីធ្វើម៉េចបម្រើផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋ ហើយដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឱ្យមានភាពប្រសើរ ដើម្បីធ្វើម៉េចការពារវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ជាដើម»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទងលោក ប៉ែន បូណា ដើម្បីសាកសួររឿងនេះ ប៉ុន្តែមិនទទួលបានការឆ្លើយតបនោះទេ។
កាលពីពេលធ្វើការឱ្យវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិ (RFI) លោក ប៉ែន បូណា ក៏ធ្លាប់បំពេញតួនាទីជាអ្នកកាសែតវិជ្ជាជីវៈម្នាក់ដែរ ដោយលោកបានរាយការណ៍ពីបញ្ហា និងតថភាពសង្គមផ្សេងៗ។ ប៉ុន្តែអ្វីៗបានផ្លាស់ប្ដូរទាំងស្រុង ក្រោយពីបានឡើងកាន់តួនាទីជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល។ គេសង្កេតឃើញថា លោក ប៉ែន បូណា បានចេញមុខការពាររដ្ឋាភិបាលទាំងបិទភ្នែក។ ពេលខ្លះទៀត លោកហាក់ដូចជាក្ដៅក្រហាយជំនួសចៅហ្វាយនាយរបស់លោក ហើយធ្វើផ្ទុយពីតួនាទីជាអ្នកនាំពាក្យដែលតំណាងឱ្យរដ្ឋាភិបាលថែមទៀតផង។
អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងសង្គម លោក ស៊ឹង សែនករុណា សម្ដែងការហួសចិត្តដែលបទពិសោធន៍ការងាររយៈពេល ៣០ឆ្នាំ មិនអាចជួយលោក ប៉ែន បូណា ឱ្យយល់ដឹងអំពីអ្វីទៅជាសេរីភាពសារព័ត៌មាន សេរីភាពសង្គមស៊ីវិល និងសិទ្ធិមនុស្ស។ លោកយល់ថា លោក ប៉ែន បូណា ទំនងជាកំពុងត្រេកអរជាមួយនឹងតួនាទី និងបុណ្យសក្ដិដែលលោកកំពុងមាននៅពេលនេះ ប៉ុន្តែលោកនឹងបន្សល់កេរ្តិ៍ឈ្មោះអាក្រក់ជាអ្នកបម្រើជនផ្ដាច់ការនៅថ្ងៃអនាគត។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «មនុស្សប្រភេទទាំងអស់នេះ ខ្ញុំមិនមានការសោកស្ដាយ ផ្ទុយទៅវិញនេះជាកាលៈទេសៈដែលយើងចម្រាញ់សម្រាប់អ្នកដែលស្មោះត្រង់ ដែលបម្រើដល់សង្គម បម្រើដល់ប្រទេសជាតិ។ អ្នកទាំងអស់នេះនឹងទុកកេរ្តិ៍ឈ្មោះអសោច ហើយនិងកិត្តិយសរបស់ខ្លួនហ្នឹង ត្រូវបានពលរដ្ឋកត់សម្គាល់ទៅថ្ងៃក្រោយ។ ក្មេងៗ ជំនាន់ក្រោយនឹងមើលឃើញថា មនុស្សទាំងអស់នេះហើយ គឺជាអ្នកទៅចូលរួមចំណែកក្នុងការបំផ្លាញសង្គម បំផ្លាញប្រទេសជាតិ»៕
តំណភ្ជាប់ទាក់ទងនឹងលោក ប៉ែន បូណា
លោក ប៉ែន បូណា ចោទសកម្មជនកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសថា ជា «អ្នកញុះញង់បំផ្លាញសន្តិភាព»
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ តម្កល់សាលក្រមកំបាំងមុខទៅលើប្រធានសហជីព លោក ម៉ម រិទ្ធី ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ១៨ខែ
- ពលរដ្ឋ និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សធ្វើធម្មយាត្រាពីក្រុងកំពតមកភ្នំពេញ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស
- លោក ហ៊ុន សែន ស្នើមេដឹកនាំចិនឱ្យផ្ដល់ជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីបន្ថែម ក្នុងគ្រាដែលកម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុប
- លោក ហ៊ុន សែន តែងតាំងលោក ហៃ វណ្ណា និងសកម្មជន ១៨នាក់ទៀតជាទីប្រឹក្សា និងជំនួយការ
- អ្នកវិភាគជំរុញឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យក្លាហានហ៊ាននិយាយជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន