អ្នកវិភាគ៖ ការបង្កើតសហគមន៍អាស៊ានតែមួយទាមទាពេលវេលាច្រើនទៀត
2012.08.22
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន មានកម្រិតជីវភាពខុសគ្នាខ្លាំង ដែលអ្នកវិភាគសង្គមមួយចំនួនបានអះអាងថា ការបង្កើតសហគមន៍អាស៊ាននេះ គឺទាមទាររយៈពេលច្រើនទៀត ដើម្បីធ្វើឲ្យតំបន់តែមួយនោះទទួលបានផលប្រយោជន៍រួម ដែលជាគោលបំណងរបស់ប្រទេសទាំងនោះចង់បាន ហើយនៅឆ្នាំ២០១៥ គឺជាឆ្នាំចាប់ផ្ដើមនៃការធ្វើសមាហរណកម្មតំបន់តែមួយប៉ុណ្ណោះ។
តំបន់ភាវូរបនីយកម្មសេដ្ឋកិច្ច បានក្លាយទៅជាប្រធានបទដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងរបៀបវារៈជាតិរបស់ប្រទេសទាំងអស់លើសកលលោក ជាពិសេសនៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ ជាការពិត បច្ចុប្បន្ននេះការបង្កើតប្លុកពាណិជ្ជកម្មតាមតំបន់ បានកើនឡើងយ៉ាងច្រើនទូទាំងពិភពលោក។ ការសិក្សាមួយចំនួនបានបង្ហាញថា តាមការប៉ាន់ស្មានគេឃើញមានប្លុកពាណិជ្ជកម្មចំនួន ៣៤ ដែលកំពុងដំណើរការ និងចំនួន ១៧ទៀតកំពុងស្ថិតក្នុងការរៀបចំ។
នៅអាស៊ីមានការបង្កើតតំបន់មួយរវាងប្រទេសប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហៅកាត់ថា អាស៊ាន បានបង្កើតដំបូងចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៦៧ នៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ក្នុងគោលបំណងសហប្រតិបត្តិការគ្នា ដើម្បីទទួលបានប្រយោជន៍ទាំងសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយ។ នៅពេលនោះ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ក្រុងបាងកក បានដាក់ចេញនូវផែនការសកម្មភាពរបស់អាស៊ាន និងកំណត់ទិសដៅដែលប្រទេសនីមួយៗចង់បាននៅពេលខាងមុខ។ ប្រទេសសមាជិកទាំងអស់បានសម្រេចថា នៅត្រឹមឆ្នាំ២០១៥ សមាគមអាស៊ាននឹងបង្កើតនូវសហគមន៍តែមួយ។
ដើម្បីសម្រេចបានគោលដៅនេះ សមាគមអាស៊ានបានធ្វើកិច្ចប្រជុំជាច្រើនរវាងប្រទេសទាំងអស់ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយលទ្ធផលមួយក្នុងចំណោមលទ្ធផលធំៗ នៃកិច្ចប្រជុំនេះ គឺសេចក្ដីសម្រេចបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីរបស់អាស៊ាន។ ប្រទេសជាសមាជិកបានចុះហត្ថលេខាផងដែរ លើកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីតារាងអនុគ្រោះពន្ធគយរួម ដែលជាមធ្យោបាយសំខាន់សម្រាប់បង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ការបង្កើតសហគមន៍អាស៊ានតែមួយនេះមានន័យថា ប្រទេសទាំងអស់នៅអាស៊ាន នឹងក្លាយជាគ្រួសារតែមួយ រួមសុខរួមទុក្ខជាមួយគ្នាជាដើម។
លោកមានប្រសាសន៍បន្តថា ការបង្កើតសហគមន៍អាស៊ាននេះមានសិទ្ធិចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានាលើសកលលោក និងអាស៊ានមានសិទ្ធិចុះហត្ថលេខាព្រមព្រៀងអន្តរជាតិនានា៖ «អាស៊ានក្ដី អគ្គលេខាធិការអាស៊ានក្ដី មានសិទ្ធិចុះហត្ថលេខាព្រមព្រៀងអន្តរជាតិ។ ពីមុនយើងជាសមាគមយើងជានីតិបុគ្គល ដល់ឥឡូវយើងក្លាយជាសហគមន៍ យើងអាចចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិបាន»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកវិភាគសង្គម លោក កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា ការបង្កើតសហគមន៍តែមួយគឺទាមទារពេលវេលាច្រើនទៀត ក្នុងការសម្រេចគោលដៅនេះ ដោយបញ្ជាក់ថា ការបង្កើតសហគមន៍តែមួយ គឺគោលបំណងរបស់ប្រទេសសមាជិកទាំងអស់ចង់បានខុសគ្នា។
លោកមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ហេតុផលគឺបណ្ដាលមកពីប្រទេសសមាជិកអាស៊ានភាគច្រើនគឺមានកម្រិតជីវភាព និងការអភិវឌ្ឍខុសគ្នានៅឡើយ ដែលកត្តានេះអាចធ្វើឲ្យរាំងស្ទះដល់ការបង្កើតសហគមន៍តែមួយនៅឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខ។
លោក កែម ឡី៖ «នៅក្នុងបណ្ដាប្រជាជាតិអាស៊ានហ្នឹង មានការអភិវឌ្ឍខុសគ្នា មានគម្លាតរវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រខុសៗគ្នា។ ប្រទេសសិង្ហបុរី ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ជាប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍទៅហើយ ហើយប្រទេសខ្មែរយើង ភូមា ជាប្រទេសដែលកំពុងតែមានការអភិវឌ្ឍ ហើយក៏មានការអភិវឌ្ឍតិចតួច។ ប្រសិនបើប្រទេសមួយ ដែលជាប្រទេសអ្នកមាន គោលដៅរបស់គេចង់បានឡាន វិឡា ប៉ុន្តែប្រទេសយើងទើបនឹងជិះកង់នៅឡើយ ហើយយើងទៅចង់បានឡាន វិឡា នៅរយៈពេល ៣ឆ្នាំ ៥ឆ្នាំទៀត»។
លោក កែម ឡី បន្តថា ការសម្របសម្រួលគឺជាកត្តាសំខាន់បំផុត ដើម្បីរកចំណុចរួមមួយដែលបង្កើតប្រយោជន៍រួមដល់ប្រទេសប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង ធ្លាប់មានប្រសាសន៍ថា ភាពខុសខ្លាំងផ្នែកអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរវាងអាស៊ានចាស់ និងអាស៊ានថ្មី គឺដោយសារតែសង្គ្រាម ដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួន ដោយលោកបញ្ជាក់ថា ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានអាចក្លាយជាគ្រួសារតែមួយបាន លុះត្រាតែមានការធ្វើសមាហរណកម្ម។
លោកបញ្ជាក់ទៀតថា នៅពេលដែលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០១៥ ខិតខំប្រឹងប្រែង ទិសដៅសំខាន់គឺការធ្វើសមាហរណកម្ម ដើម្បីកាត់បន្ថយគំលាតសេដ្ឋកិច្ចឲ្យបានជាអតិបរមា រវាងអាស៊ានចាស់ និងអាស៊ានថ្មីនៅឆ្នាំ២០១៥ ខាងមុខ៖ «គឺសំខាន់ត្រូវមានសមាហរណកម្ម។ អ៊ីចឹងកម្ពុជា ចាត់ទុកធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន គឺការធ្វើសមាហរណកម្មអាស៊ាន ព្រោះទស្សនៈរបស់យើង បើមិនមានការធ្វើសមាហរណកម្ម នៅតែមានគម្លាតឃ្លាតឆ្ងាយពីគ្នា។ ពិតហើយយើងមិនអាចធ្វើឲ្យស្មើគ្នាបាន នៅឆ្នាំ២០១៥ ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចបន្ថយឲ្យបានជាអតិបរមា រវាងគម្លាតអាស៊ានចាស់ និងអាស៊ានថ្មីនេះ»។
របាយការណ៍ដែលចងក្រងដោយ បណ្ឌិត ហ៊ាន សាហ៊ីប ក៏បានបង្ហាញថា នៅក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន មានការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចមិនដូចគ្នាទេ។ ប្រទេសសិង្ហបុរី និង ប្រ៊ុយណេ ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍមនុស្សខ្ពស់ជាងគេ។ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ថៃ ហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ី ស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍមធ្យម។ ដូច្នេះប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដែលមានការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ តែងតែទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើនជាង ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដែលមិនសូវមានការអភិវឌ្ឍ។
បើទោះជាប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ប្រឹងប្រែងក្នុងការបង្កើតសហគមន៍អាស៊ាន ដូចជាការកាត់បន្ថយរបាំងពន្ធ លើកកម្ពស់ការវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មរវាងអាស៊ានក៏ដោយ ប៉ុន្តែអ្នកវិភាគមួយចំនួនបានអះអាងថា សហគមន៍អាស៊ានដែលបានព្រមព្រៀងបង្កើតនៅឆ្នាំ២០១៥ នោះគឺជាចំណុចចាប់ផ្ដើមប៉ុណ្ណោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- ជនជាតិឥណ្ឌា ៦៧នាក់ទៀត ត្រូវបានសង្គ្រោះចេញពីកន្លែងឆបោកតាមអនឡាញនៅកម្ពុជា
- APHR ជំរុញឱ្យកម្ពុជាដោះលែងពលករខ្មែរ នួន តឿន និងអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
- អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមបារម្ភថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើងចូលលួចយកទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័ននៅកម្ពុជាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ
- ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថា នាវាកងទ័ពបរទេសណាក៏អាចចូលចតនៅមូលដ្ឋានទ័ពរាមដែរ