ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​រស់​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ប្រារព្ធ​ព្រះ​រាជ​ពិធី​បុណ្យ​អុំទូក នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង និង​ខេត្ត​ព្រះត្រពាំង

ដោយ ខែ សុណង
2019.11.10
អុំទូក​នៅ​កម្ពុជាក្រោម ២០១៨ ទិដ្ឋភាព​នៃ​ការ​ប្រណាំង​ទូក​ង​នៅ​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​ក្រោម នៅ​ថ្ងៃ​ទី២១ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក​បណ្ឌិត Mong Hay Lao

ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​​រស់​នៅ​​លើ​ទឹកដី​កម្ពុជា​ក្រោម បាន​ចាប់​ផ្ដើម​នាំ​គ្នា​ប្រារព្ធ​ព្រះ​រាជ​ពិធី​បុណ្យ​អុំ​ទូក បណ្ដែត​ប្រទីប សំពះ​ព្រះ​ខែ និង​អក​អំបុក ស្របពេល​ ពលរដ្ឋ​​ខ្មែរ រស់​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែរ។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម បាន​នាំ​គ្នា ​បញ្ជូន​ទូក​​ង នៅ​តាម​វត្ត​ ទៅ​អុំ​ប្រណាំង​គ្នា​ នៅ​ទី​តាំង​២ គឺ​ទន្លេ​បាសាក់​​ខេត្ត​ឃ្លាំង និង​ដៃ​ទន្លេ​មេគង្គ នៅ​ទី​រួម​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង។

ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម បាន​នាំ​គ្នា​រៀប​ចំ​ព្រះ​រាជ​ពិធី​បុណ្យ​អុំទូក ចំ​ពេល​រដូវ​ទឹក​សម្រក​​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៤ និង ១៥​កើត​ ខែ​កត្តិក ឬ​ខែ​វិច្ឆិកា គឺ​ពេល​ដំណាល​គ្នា​ជាមួយ​ព្រះ​រាជ​ពិធី​បុណ្យ​អុំ​ទូក​នៅ​ទន្លេ​ចតុមុខ​នៅ ​កម្ពុជា​ដែរ។ ពួក​គេ​នាំគ្នា​ប្រារព្ធ​ព្រះ​រាជ​ពិធី​បុណ្យ​អុំទូក​​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង និង​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង​ ដោយសារ​​ជា​ព្រះ​រាជ​ពិធី​ របស់​ដូនតា​ខ្មែរ បាន​បន្សល់​ទុក​ទាំង​ពី​បុរាណ​មក។

អាជីវករ​លក់​ដូរ​ និង​រស់​នៅ​​ទី​រួម​ខេត្ត​ឃ្លាំង​ លោក ប្រាក់ ចិន្តា ប្រាប់​ថា ទិដ្ឋភាព​ជា​រួម នៃ​ការ​ប្រណាំង​ទូក​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង មាន​សភាព​អ៊ូអរ ថ្វី​ត្បិត​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម​មិន​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ​​ឈប់​សម្រាក​ក៏​ដោយ។ ខ្មែរ​ក្រោម​ បាន​មក​ពី​គ្រប់​ទិសទី​ចូលរួម​លេង​បុណ្យ​អុំ​ទូក​ នៅ​មាត់​ទន្លេ​បាសាក់​ខេត្ត​ឃ្លាំង។ លោក​ប្រាប់​ថា នៅ​ឆ្នាំ​នេះ អ្នក​រៀបចំ​កម្មវិធី​ប្រណាំង​ទូក បាន​រៀបចំ​ប្រាក់​រង្វាន់​ធំ​ជាង​រាល់​ឆ្នាំ ទើប​មាន​ទូក​ច្រើន​ជាង​ឆ្នាំ​មុន​មក​ចូលរួម។ លោក​ថា ឆ្នាំ​នេះ មាន​ទូក​ចំនួន ៦៤ មក​ចូលរួម​អុំ​ប្រណាំង ហើយ​ទូក​ទាំង​នោះ សុទ្ធ​តែ​ជា​ទូក​ខ្លាំង ​ឆ្លង​កាត់​ការ​អុំ​ប្រណាំង​​យក​ទូក​ល្បឿន​លឿន មក​​ពី​​​ខេត្ត​ឃ្លាំង ខេត្ត​ក្រមួន​ស ខេត្ត​ទឹកខ្មៅ ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង​ជាដើម។

លោក ប្រាក់ ចិន្តា ឲ្យ​ដឹង​​ថា ទូក​ទាំង​អស់ សុទ្ធ​ជា​ទូក​វែង ហើយ​គ្មាន​ទូក​របស់​ជនជាតិ​វៀតណាម​ទេ។ លោក​ថា ការ​ប្រណាំង​ទូក​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង ធ្វើ​ឡើង​២​ថ្ងៃ គឺ​ថ្ងៃ​ទី១៤ និង​ថ្ងៃ​ទី១៥ ខែ​កត្តិក៖ «ឆ្នាំ​នេះ ទូក​ប្រុស​មាន​ចំនួន ៤៧ទូក ហើយ​ទូក​ស្រី ១៧ទូក។ មក​ពី​ខេត្ត​បារាវ ហើយ​នឹង​ទឹក​ខ្មៅ តាយឹង ក្រមួន​ស ភាគ​ច្រើន គឺ​ខេត្ត​ឃ្លាំង​ច្រើន​ជាង​គេ​អ៊ីចឹង​ទៅ​ណា ព្រោះ​អ្វី​នៅ​ទី​នេះ ជិត​ទី​រួម​ខេត្ត​យើង ហើយ​បើ​សិន​ជា​ពលរដ្ឋ​នៅ​ខេត្ត​ផ្សេងៗ ក៏​មក​ចំនួន​ច្រើន​ដែរ។ គាត់​មក​លក្ខណៈ​ថា តាម​ទូក​ង​ ក្រុម​គាត់​អ៊ីចឹង​ទៅ​ណា ក៏​មាន​ចំនួន​ច្រើន​ដែរ។ (អ្នក​ទស្សនា) យួន​ ប្រហែល​មាន ២០ភាគ​រយ​អ៊ីចឹង​ណា អត់​ច្រើន​ទេ ខ្មែរ​បាន​មាន​ចំនួន​ច្រើន។ ទូក​យួន អត់​មាន​តែ​ម្ដង មាន​តែ​ទូក​ខ្មែរ​ទេ»

ចំណែក​ពិធី​បុណ្យ​អុំ​ទូក​ នៅ​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង​វិញ មិន​មាន​ទូក​ច្រើន ដូច​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង​ទេ គឺ​មាន​ទូក​តែ​៩​ប៉ុណ្ណោះ អុំ​​ប្រណាំង​នៅ​ដៃ​ទន្លេ​មេគង្គ ឬ​ហៅ​ថា ទន្លេ​កំប៉ុង​ នៅ​ក្នុង​ទី​រួម​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង។ រាល់​ឆ្នាំ​នៅ​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង​មាន​ទូក​ង តែ​ ៨​គ្រឿង​ទេ គឺ​ទូក​១​តំណាង​ឲ្យ​ទូក​ខេត្ត និង​ទូក​៧ តំណាង​ឲ្យ​ស្រុក​ទាំង​៧​របស់​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង។ ឯ​ឆ្នាំ​នេះ មាន​ទូក​មួយ​ទៀត មក​ពី​ខេត្ត​លង់​ហោ ក្បែរ​នោះ ចូល​រួម​ប្រកួត​ដែរ។

ពិធី​បុណ្យ​​នៅ​​កម្ពុជា​ក្រោម មិន​មាន​ការ​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​​តាម​​ប៉ុស្តិ៍​ទូរទស្សន៍​​ជាតិ​វៀតណាម​ទេ​​។ តែ​បាន​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​តាម​ទូរទស្សន៍​ខេត្ត​​ខេត្ត​ឃ្លាំង និង​​ទូរទស្សន៍​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង​ និង​មាន​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​តាម​ហ្វេសប៊ុក ​របស់​រដ្ឋបាល​ខេត្ត​ទាំង​ពីរ​នេះ​ដែរ (Đua Ghe Ngo Sóc Trăng ប្រែ​ថា ពិធី​បុណ្យ​អក​អំបុក ប្រណាំង​ទូក ង របស់​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ)។ ទូក ង ​ដែល​អុំ​ប្រណាំង​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង និង​ខេត្ត​ព្រះ​ត្រពាំង សុទ្ធ​ជា​ប្រភេទ​ទូក​វែង ចំណុះ​ជាង ៥០នាក់ និង​លាប​ពណ៌​​ទូក​ ដូច​ទូក​ង​ប្រណាំង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែរ។ ចំណែក​ឈ្មោះ​ទូក​វិញ ត្រូវ​បាន​ខ្មែរ​ក្រោម​ប្រសិទ្ធិ​នាម ឲ្យ​ដូច​ឈ្មោះ​វត្ត ឬ​ឈ្មោះ​ស្រុក​ (និគម)​ របស់​ពួក​គេ។ ប៉ុន្តែ​ឈ្មោះ​ទូក​ង​ទាំង​នោះ ត្រូវ​សរសេរ​ម្ខាង​ជា​អក្សរ​ខ្មែរ និង​ម្ខាង​ទៀត ជា​ភាសា​វៀតណាម។ ទូក​ខ្លះ មាន​ដាក់​ទង់​ជាតិ​វៀតណាម​នៅ​​​ក្បាល​ទូក ពេល​អុំ​ប្រណាំង។ ឯ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ ក៏​​ធ្វើ​ឡើង​ជា​ភាសា​វៀតណាម​ដែរ។

ក្នុង​ចំណោម​អតីត​ខេត្ត​ខ្មែរ​ចំនួន​២១ នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ​មាន​ខេត្ត​ខ្លះ​ គ្មាន​ទូក​ង​ទេ តែ​​មាន​ខ្មែរ​​ក្រោម​​​ បាន​នាំ​គ្នា ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​​​​មើល​ការ​ប្រណាំង​ទូក​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម លោក ប្រាក់ ចិន្តា ប្រាប់​ថា កម្មករ​ខ្មែរ​ធ្វើ​ការ​នៅ​តំបន់​ទីក្រុង​ នៃ​​ក្រុង​ព្រៃ​នគរ ក៏​ស្កាត់​មក​ចូល​រួម​មើល​បុណ្យ​អុំ​ទូក​នៅ​ខេត្ត​ឃ្លាំង​​ដែរ។

បុណ្យ​អុំ​ទូក​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម​ មិន​សូវ​មាន​អ្នក​មុខ​អ្នក​ការ​​នៃ​​ប្រទេស​វៀតណាម ​ចូលរួម​ទស្សនា​ទេ គឺ​សម្បូរ​តែ​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ តែ​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម បាន​រៀប​​ចំ​ដាក់​ផ្ទាំង​រូបថត អតីត​មេ​ដឹក​នាំ​​​ប្រទេស​វៀតណាម លោក ហូ ជីមិញ នៅ​លើ​ទូក​ធំ និង​ទូក​តូច​ ជាច្រើន ដើម្បី​បង្ហាញ​អ្នក​ចូលរួម​ទស្សនា។

គ្រូ​បាលី​រង​នៃ​វត្ត​ពោធិ៍​ ស្រុក​ពោធិ៍រម្យ ខេត្ត​ឃ្លាំង លោក​អាចារ្យ​ យ៉ាន់ វី ឲ្យ​ដឹង​ថា ពី​មុន​ជនជាតិ​ខ្មែរ នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ជា​អ្នក​រៀប​ចំ​ផ្ដួចផ្ដើម​​ព្រះរាជ​ពិធី​បុណ្យ​អុំទូក ប៉ុន្តែ​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ អាជ្ញាធរ​វៀតណាម បាន​ចាត់​បញ្ចូល​ព្រះ​រាជ​ពិធី​បុណ្យ​​នេះ​ ជា​កីឡា​មួយ​ប្រភេទ​របស់​វៀតណាម ដូច្នេះ​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម ជា​អ្នក​រៀបចំ។ បើ​ទោះ​យ៉ាង​ណា លោក​អាចារ្យ ប្រាប់​ថា មិន​មាន​ទូក ង របស់​ជនជាតិ​វៀតណាម​ចូលរួម​អុំ​ប្រណាំង ​ទេ ប៉ុន្ដែ ទូក ង ខ្លះ មាន​កីឡាករ​ចំណុះ​ទូក ជា​ជន​ជាតិ​វៀតណាម ដែល​រស់​នៅ​ក្នុង​ភូមិ​ស្រុក ជាមួយ​ជនជាតិ​ខ្មែរ នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម៖ «យើង​មាន​ពេល​មួយ អាត្មា ក៏​មិន​បាន​ចាំ​ឆ្នាំ​ គេ​ក៏​ហាម​មិន​ឲ្យ​យើង​អុំ។ គេ​មាន​គ្រោះ​ថ្នាក់​ធម្មជាតិ គេ​ហាម​មិន​ឲ្យ​អុំ​ តែ​ខ្មែរ​យើង​មិន​ខ្វល់​ទេ ទោះ​អ្នក​ឯង​មិន​ឲ្យ​អុំ ក៏​ខ្មែរ​យើង​មាន​គណៈកម្មការ​មួយ​ រៀបចំ​ទូក​ទៅ​អុំ​បាន​ដែរ»

ចំណែក នៅ​ពេល​យប់​វិញ ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​នាំគ្នា​​ធ្វើ​ពិធី​បណ្ដែត​ប្រទីប ៣​យប់​ជាប់​គ្នា គឺ​​យប់​ថ្ងៃ​ទី១៣ ទី​១៤ និង ១៥កើត ខែ​កត្តិក​។ នៅ​យប់ ១៥កើត គឺ​ជា​​ពេល​សំពះព្រះខែ និង​អក​អំបុក។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្រោម នាំ​គ្នា​ធ្វើ​ពិធី​​បង្អក​អំបុក ចេក ដំបូង​ គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ ហើយ​សំពះ​ព្រះ​ខែ ​នៅ​​​តាម​វត្ត​អារាម និង​​មាន​ការ​បង្ហោះ​គោម។ ពុទ្ធបរិស័ទ​​នៅ​វត្ត​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ នាំ​គ្នា​បង្កើត​កម្មវិធី​រាំ​លេង​កម្សាន្ត អបអរ​សាទរ​ពិធី​អក​អំបុក​នេះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។