ទីគោចររបស់ភិក្ខុសង្ឃក្នុងការនិមន្តបិណ្ឌបាត៖ បញ្ញត្តិ មូលហេតុ និងប្រយោជន៍
2016.01.27
ការនិមន្តគោចរបិណ្ឌបាត គឺ ជាកិច្ចវត្តរបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃក្នុងពុទ្ធសាសនា ដើម្បីស្វែងរកអាហារភោជនយកមកទ្រទ្រង់ជីវិត។
តាមពុទ្ធបញ្ញត្តិ មានទី ៦កន្លែង ដែលភិក្ខុមិនគប្បីនិមន្តទៅបិណ្ឌបាត គឺទី១ កន្លែងអាស្រ័យនៅរបស់ស្ត្រីពេស្យា ឬស្ត្រីផ្កាមាស ទី២ កន្លែងស្ត្រីមេម៉ាយ ទី៣ គឺកន្លែងស្ត្រីដែលនៅក្រមុំ ទី៤ កន្លែងខ្ទើយ ទី៥ កន្លែងភិក្ខុនី និងទី៦ កន្លែងលក់សុរា។
តើបញ្ញត្តិនូវទីគោចរក្នុងការនិមន្តបិណ្ឌបាតនៃភិក្ខុសាមណេរ មានអត្ថប្រយោជន៍អ្វីខ្លះចំពោះបព្វជិតអ្នកបួសក្នុងពុទ្ធសាសនា?
ក្នុងពុទ្ធសាសនាអធិប្បាយដោយសេចក្ដីធៀបថា ដំណើរនៃហ្វូងសត្វភមរជាតិ គឺពពួកសត្វកន្លង់ និងឃ្មុំជាដើមនេះ ដែលត្រាច់ចរទៅត្រឹបត្រងលំអងកេសរផ្កា ដោយមិនបណ្ដាលឲ្យអន្តរាយនូវស្រទាប់ផ្កា យ៉ាងណាមិញ ដំណើរត្រាច់និមន្តបិណ្ឌបាតរបស់ព្រះភិក្ខុសង្ឃនៅតាមនិគមជនបទនានា ក៏គប្បីមានភាពបរិសុទ្ធផូរផង់មិនធ្វើឱ្យសប្បុរសជនអ្នកម្ចាស់ទានមានក្ដីរង្គាលដោយប្រការណាមួយ ដោយការសូមរបស់បព្វជិតយ៉ាងដូច្នោះដែរ។
ចំណុចនេះ គឺជាឫសគល់ដ៏ចម្បងមួយទាក់ទងនឹងការកំណត់វិន័យបញ្ញត្តិចំពោះទីទាំងឡាយដែលភិក្ខុសាមណេរគួរ និងមិនគួរនិមន្តគោចរទៅស្វែងរកចង្ហាន់បិណ្ឌបាត។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាជាតិភាសាខ្មែរនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត សួន ឱសថ អធិប្បាយជុំវិញប្រការនេះ៖ «រឿងនេះ គឺថា កាលបើទៅបិណ្ឌបាតនៅទីអគោចរ ៦យ៉ាងហ្នឹង គឺធ្វើឱ្យបរិស័ទនឹងខ្វះជំនឿលើពុទ្ធសាសនា ដោយយល់ថា អ្នកបួសដែលទ្រទ្រង់នូវសំពត់កាសាវៈនឹងទៅបិណ្ឌបាតនៅទីនោះ ដែលជាទីមិនសមគួរ ដោយសារទីនោះជាហេតុនាំឱ្យកើតនូវគ្រឿងសៅហ្មង ហេតុនាំឱ្យកើតកិលេស ហេតុនាំឱ្យបាត់បង់នូវការសង្រួម បាត់បង់នូវការបដិបត្តិធម៌វិន័យ ជាកន្លែងសប្បាយ កន្លែងច្រៀងរាំ កន្លែងមនុស្សកុះករ ដែលបង្កឱ្យមានបញ្ហា ឬវិបត្តិផ្សេងៗនៅក្នុងពេលដែលធ្វើដំណើរទៅបិណ្ឌបាត»។
បញ្ញត្តិចំពោះទីអគោចរទាំង ៦កន្លែងនោះ គឺកំណត់តែក្នុងការនិមន្តត្រាច់ទៅបិណ្ឌបាតប៉ុណ្ណោះ ក្នុងករណីដែលគ្រាន់តែនិមន្តឆ្លងកាត់ ដោយមិនឈប់ឈររេរង់បង្អង់ទេនោះ គឺមិនជាការខុសឆ្គងអ្វីឡើយ។
ភិក្ខុសក្យមុនីបុត្តោ ជា សុមាលា គង់នៅវត្ត "សរាវ័ន្តតេជោ" ក្រុងភ្នំពេញ មានថេរដីកាពន្យល់បន្ថែមអំពីមូលហេតុនៃពុទ្ធបញ្ញត្តិចំពោះទីអគោចរទី ៦កន្លែងនោះ ដែលមិនគួរគប្បីចំពោះភិក្ខុសាមណេរនិមន្តបិណ្ឌបាត៖ «តាមការហាមរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ គឺព្រះអង្គទ្រង់បំណង [សំដៅ] ទៅដល់ភាពមិនសមរម្យ គឺព្រះសង្ឃជាភេទឧត្ដម ភិក្ខុសង្ឃដូចឃ្មុំ ពុទ្ធបរិស័ទទីកន្លែងបិណ្ឌបាត ដូចជាផ្កា គឺភិក្ខុសង្ឃទៅនាំឱ្យចំរើនភូមិ ចំរើនសុខសួស្ដីដល់ម្ចាស់ទាន ហើយគេសប្បាយ ទោះជាទៅក៏សប្បាយ ត្រឡប់មកវិញក៏គួរជាទីជ្រះថ្លា។ ដូច្នេះកន្លែង ដែលស្ត្រីមិនទាន់រៀបការ កន្លែងស្ត្រីមេម៉ាយ គឺស័ក្ដិសមទេក្នុងការនិមន្តទៅ គឺមនុស្សទាំងឡាយមើលមកគឺមិនសមតែម្ដង អាចសាកសួរទៅក៏គេគង់ឆ្លើយមកថា មិនគួរណាភិក្ខុសង្ឃ អ្នកខ្មាស ខ្លាចបាប ជាអ្នកសង្រួមទៅទីក្នុងទីយ៉ាងហ្នឹង»។
ចំពោះប្រយោជន៍នៃវិន័យបញ្ញត្តិនោះ ភិក្ខុធម្មបញ្ញោ ឡាយ សារិទ្ធិ គង់នៅវត្ត "សំពៅមាស" ក្រុងភ្នំពេញ មានថេរដីកាអធិប្បាយថា គឺជារបាំងការពារដ៏ប្រសើរ ជួយដល់បព្វជិតអ្នកបួសក្នុងពុទ្ធសាសនា ដែលកំពុងដើរលើមាគ៌ានៃការប្រតិបត្តិនៅឡើយនោះ ដើម្បីជម្រះនូវគ្រឿងមន្ទិលសៅហ្មងទាំងឡាយទាំងពួង។
ភិក្ខុធម្មបញ្ញោ ឡាយ សារិទ្ធិ មានថេរដីកាពន្យល់បន្ថែមជុំវិញមូលហេតុនៃពុទ្ធបញ្ញត្តិនូវទីអគោចរទាំង ៦កន្លែងនោះ ដោយផ្ដោតសេចក្ដីទៅលើតែចំណុចទី៣ ស្ដីពីទីលំនៅស្ត្រីនៅទំនេរមិនមានស្វាមីដែលភិក្ខុសង្ឃគប្បីចៀសវាងនិមន្តត្រាច់បិណ្ឌបាត៖ «ចំណុចមួយទៀតនោះ គឺចំណុចទី៣ ទីកន្លែងស្ត្រីដែលពុំទាន់មានស្វាមី គូស្រករនឹងភិក្ខុសង្ឃមិនគួរទៅទេ វានាំទាំងចំណាយពាក្យញាតិ ជាពិសេសគឺញ៉ាំងឱ្យពុទ្ធសាសនាធ្លាក់ចុះ។ ក្នុងសេចក្ដីនេះ អាត្មាលើកឡើងក្នុងគម្ពីរនេះ គឺថាធម្មតាវានាំជាប់ជំពាក់ផ្លូវចិត្ត ព្រោះធម្មតាភិក្ខុសង្ឃអ្នកដែលចូលបួស មិនគិតថា ឱ្យតែចូលបួសហើយសុទ្ធតែបានសម្រេចមគ្គផលទេ។ ធម្មតាស្ត្រីនៅក្មេង ហើយភិក្ខុសង្ឃដែលជាអ្នកបួសនៅក្មេងអាចកើតមានជាតម្រេកផ្សេងៗ។ នៅក្នុងនេះ ទោះបីជាមានមាតាបិតាជាអ្នកឃុំគ្រងហើយក៏ដោយ ប៉ុន្តែបើភិក្ខុសង្ឃទៅញឹកៗ វាអាចធ្វើឱ្យធ្លាក់ចុះនូវគុណធម៌របស់លោក គឺព្រំដែននៃបព្វជិតនឹងអាចធ្លាក់ចុះ»។
ទាក់ទងនឹងទីអគោចរទាំង ៦កន្លែង ដែលមានក្នុងពុទ្ធបញ្ញត្តិនេះ គឺមានការលើកលែងចំពោះករណីដែលមានបរិស័ទនិមន្តទៅទទួលភត្ត និងកិច្ចបុណ្យទាននានា ផ្នែកពុទ្ធសាសនាមានពិធីបុណ្យសង្ឃទានបុណ្យបច្ច័យបួន និងពិធីបុណ្យសពជាដើមពេលនោះភិក្ខុសង្ឃអាចនិមន្តរួមគ្នាទៅកាន់ទីទាំង ៦កន្លែងនោះបាន ដោយពុំមានខុសទាស់អ្វីឡើយ។
ភិក្ខុសក្យមុនីបុត្តោ ជា សុមាលា គង់នៅវត្ត "សារាវ័ន្តតេជោ" ក្រុងភ្នំពេញ មានថេរដីកាលើកយករឿងរ៉ាវស្ត្រីផ្កាមាសដ៏ស្រស់អស្ចារ្យ ២នាក់ នាសម័យពុទ្ធកាលមកជាឧទាហរណ៍បញ្ជាក់៖ «ព្រះអង្គហាមហ្នឹង ហាមក្នុងករណីដែលមិនសម ធ្វើឱ្យសីលរបស់លោកសៅហ្មងបាន ព្រោះទោះបីជាមិនមានទីកំបាំងក៏មិននៅតែមិនសមគួរក្នុងការឈរដែរ។ ប៉ុន្តែបើដូចជានាងម្នាក់សម័យព្រះ ដែលឈ្មោះថា "អម្ពរបាលី" ឬនាងម្នាក់ទៀត ដែលសម័យពុទ្ធកាលឈ្មោះនាង "សិរិមា" ដែលជាស្ត្រីផ្កាមាសដែរ តែជាអ្នកបានដល់ព្រះរតនត្រ័យជាទីពឹង។ រៀងរាល់ថ្ងៃតែងនិមន្តភិក្ខុសង្ឃទៅផ្ទះជាប់និមន្តថ្វាយទាន ហើយភិក្ខុសង្ឃនិមន្តឆាន់ក្នុងផ្ទះ ហើយអ្នកភូមិអ្នកស្រុកក៏គេដឹងថា "សិរិមា" ឬ "អម្ពរបាលី" ពិតមែនតែកើតមកជាតិនេះមានកម្ម ត្រូវឱ្យជាស្ត្រីរូបស្អាតប្រចាំនគរជាទីប្រាថ្នានៃបុរសទូទៅ តែគ្រប់គ្នាដឹងថា នាងជាសម្មាទិដ្ឋិបុគ្គល មិនធ្វើបាបភិក្ខុសង្ឃទេ នឹងអត់អីវិញ»។
តាមសេចក្ដីនៅក្នុងគម្ពីរដីកាផ្នែកពុទ្ធសាសនាគូសបញ្ជាក់ថា គ្រប់វិន័យទាំងអស់ ទាល់តែមានហេតុកើតឡើងទើបព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់បញ្ញត្តិចំពោះភិក្ខុសង្ឃជាក្រោយ។
ជំនួយការស្រាវជ្រាវនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត សួន ឱសថ អធិប្បាយដោយលើកយកហេតុការណ៍ក្នុងសម័យពុទ្ធកាលដែលជាដើមហេតុនៃបញ្ញត្តិទាក់ទងនឹងការហាមភិក្ខុសង្ឃនិមន្តឆ្លងកាត់ ឬនិមន្តទៅកាន់ទីកន្លែងភិក្ខុនីគង់នៅ៖ «មានរឿងដំណាលជាច្រើនទាក់ទងនឹងរឿងភិក្ខុ ជាពិសេសភិក្ខុដែលមានគ្នា ៦រូបហ្នឹង គឺថា បានឃើញនូវភិក្ខុនីដែលលោកគ្រងចីពរ ឬក៏ថា ដែលលោកដោះចីពរទៅ ឃើញទៅវាមានការអៀនខ្មាស មានការធ្វើឱ្យមានអារម្មណ៍ជាកិលេសនឹងកើតឡើង។ អ៊ីចឹងហើយរឿងហ្នឹងបានព្រះអង្គទ្រង់ត្រាស់បញ្ញត្តិមិនឱ្យភិក្ខុឆ្លងកាត់ទីនៅទីបិទបាំងរបស់ភិក្ខុនីទេ។ ចំណុចមួយទៀតនោះ គឺទីដែលស្រា ទីតៀមស្រា ហាងស្រា ដែលអ្នកដែលពួកអ្នកផឹកស្រាតែងតែចេញចូលក្នុងទីនោះ ហើយភិក្ខុលោកទ្រទ្រង់នូវសិក្ខាបទ គឺសុរានឹងគឺដាច់ខាតហើយ សុរាមេរ័យហ្នឹង»។
ត្រង់បញ្ញត្តិទាក់ទងនឹងទីទាំង ៦កន្លែង ដែលរួមទាំងទីលក់គ្រឿងស្រវឹង មានសុរាជាដើមនោះ គឺសុទ្ធតែមានរឿងហេតុកើតឡើងតាំងពីជំនាន់ព្រះពុទ្ធទ្រង់គង់ធរមាននៅឡើយ កាលពីជាង ២.៥០០ឆ្នាំមុន ដោយមានបរិស័ទបានឃើញភិក្ខុសង្ឃត្រាច់និមន្តទៅកាន់ទីទាំងនោះ ហើយមានសេចក្ដីរង្គាល ទើបកើតជាបញ្ញត្តិរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
តើការយល់ដឹងនូវបញ្ញត្តិនូវទីគោចរក្នុងការនិមន្តបិណ្ឌបាតនៃភិក្ខុសាមណេរ មានប្រយោជន៍យ៉ាងណាដែរចំពោះពុទ្ធបរិស័ទ និងសង្គម?
លោកអ្នកនាងកញ្ញានឹងបានអាន និងការអធិប្បាយជុំវិញប្រការនេះនៅក្នុងការផ្សាយរបស់យើងខ្ញុំនៅពេលក្រោយ៕