ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ຮຽນຮ້ອງພາກຣັຖ ແກ້ໄຂບັນຫາ ຂາຍມັນຕົ້ນ
2023.01.19
ຮູບໂຕຢ່າ ໂຮງງານຜລິດແປ້ງມັນຕົ້ນແຫ່ງນຶ່ງ ຢູ່ເມືອງເຊໂປນ ແຂວງສວັນນະເຂດ.
ຮູບພາບໂດຍ: ນັກຂ່າວ ພົລເມືອງ
ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທາງການລາວ ອຳນວຍຄວາມສດວກ ໃນການຂາຍມັນຕົ້ນ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາ ພໍ່ຄ້າຄົນກາງກົດລາຄາ. ລາຄາມັນຕົ້ນ ໃນແຕ່ລະແຂວງ ມີຄວາມແຕກຕ່າງກັນ, ບາງແຂວງ ກໍລາຄາສູງ ແຕ່ ບາງແຂວງ ກໍລາຄາຕ່ຳ.
ໃນວັນທີ 16 ມົກກະຣາ ທີ່ຜ່ານມາ ມີຊາວສວນມັນຕົ້ນ ຢູ່ເມືອງສນາມໄຊ ແຂວງອັດຕະປື ໂພສວີດີໂອລົງທາງສື່ສັງຄົມ ອອນລາຍນ໌ ໂດຍລາວອະທິບາຍວ່າ ໄດ້ຮັບຊື້ມັນຕົ້ນນ້ຳໜັກ 3 ຕັນ ຈາກ ອ້າຍ, ເອື້ອຍ, ນ້ອງ, ພໍ່, ແມ່ ຢູ່ໃນຄອບຄົວດຽວກັນ ໄປຂາຍຢູ່ຕ່າງແຂວງ ແຕ່ ເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນ ບໍ່ອະຍຸຍາດໃຫ້ຂາຍ.
ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ຄົນດັ່ງກ່າວ ຍັງອະທິບາຍຕື່ມວ່າ ເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນ ຖາມຫາໃບອະນຸຍາດ ໃນການຊື້-ຂາຍມັນຕົ້ນ ແຕ່ ລາວກໍບໍ່ມີໃບອະນຸຍາດ ດັ່ງກ່າວ ຍ້ອນວ່າ ເປັນພຽງຊາວສວນ ປູກມັນຕົ້ນເທົ່ານັ້ນ ບໍ່ໄດ້ປັນພໍ່ຄ້າຄົນກາງ ທີີ່ຮັບຊື້ຂາຍມັນຕົ້ນໂດຍຕຣົງ.
ສາເຫດທີ່ຊາວສວນ ຄົນດັ່ງກ່າວ ເອົາມັນຕົ້ນໄປຂາຍຢູ່ຕ່າງແຂວງ ຍ້ອນວ່າ ລາຄາຮັບຊື້ຢູ່ພາຍໃນເມືອງຂອງຕົນ ລາຄາຢູ່ທີ່ 2,800 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຣາມ ສ່ວນວ່າ ຢູ່ແຂວງອື່ນ ລາຄາບໍ່ຕ່ຳກວ່າ 3,000 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຣາມ.
ຕໍ່ບັນຫາດັ່ງກ່າວ ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ກໍເຫັນວ່າ ເປັນເຣື່ອງບໍ່ຍຸຕິທັມ ສະນັ້ນ ເຂົາເຈົ້າຈຶ່ງຢາກໃຫ້ ທາງການເຂົ້າມາແກ້ໄຂ ເຣື່ອງລາຄາໃຫ້ເໝາະສົມ ແທນທີ່ຈະຖືກພໍ່ຄາຄົນກາງກົດລາຄາ.
ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ຢູ່ແຂວງອັດຕະປື ໄດ້ກ່າວໃນັວນທີ 19 ມົກກະຣາ ວ່າ:
“ສວນກໍສວນຂອງເຮົານີ້ແຫຼະ ກໍຂອງອ້າຍ ເອື້ອຍ ຈິງໆ ນີ້ແຫຼະ ລູກພໍ່ແມ່ດຽວກັນ ນີ້ແຫຼະ ເຂົາເຈົ້າບໍ່ມີຣົຖລາ. ມັນ, ມັນກໍໄກແດ່ ຢູ່ເທສບານເມືອງນີ້ ມັນກໍລາຄາຖືກແດ່ຫັ້ນນ່າ ຂ້ອຍກໍເລີຍວ່າ ເອົາມັນໄປແກ່ຂາຍຢູ່ຊ່ອງເມັກ-ວັງເຕົ່າ ຫັ້ນ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ກວດເບິ່ງວ່າ ເຈົ້າແກ່ໄປ ເຈົ້າມີເອກສານຄົບຖ້ວນແລ້ວບໍ ຂ້ອຍວ່າ ຂ້ອຍບໍ່ມີ ຂ້ອຍບໍ່ໄດ້ເກັບຊື້ມັນຕົ້ນທົ່ວໄປ ບໍ່ໄດ້ເປັນພໍ່ຄ້າມັນ.”
ຫຼັງຈາກທີ່ທ່ານ ໄດ້ເຜີຍແຜ່ຄລິບວີດີໂອ ລົງໄປແລ້ວ ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ກໍໄດ້ລົງມາກວດສອບ ແລະ ຕັ້ງລາຄາກາງ ໃຫ້ຊາວກະສິກອນ ທີ່ຂາຍໃນພື້ນທີ່ ໃນລາຄາບໍ່ຕ່ຳກວ່າ 3,000 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຣາມ. ຊາວສວນມັນຕົ້ນຄົນດຽວກັນນີ້ ກ່າວຕື່ມວ່າ:
“ກ່ອນຂ້ອຍຈະລົງຄລິບໄປຫັ້ນ ກໍໂລນຶ່ງລະ 2,800 ກີບ ປມະນ 10 ກວ່າລ້ານ 20 ກວ່າລ້ານ ແມ່ນລາຄາດຽວກັນໝົດ ບາດນີ້ ຜູ້ໃຫຍ່ເພິ່ນກໍຮັບຮູ້ແດ່ ທາງເຈົ້າໜ້າທີ່ ເພິ່ນກໍລົງກວດສອບ ເຂົາກໍພັດຂຶ້ນລາຄາ 3,000 ກີບ ແລ້ວນີ້ນ່າ ເພາະເຮົາຊື້ກໍໃນລາຄາເບື້ອງຕົ້ນ ເອກພາບກັນວ່າ ຊື້ 3,000 ໝົດເດ້.”
ສ່ວນວ່າ ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ຢູ່ແຂວງສວັນນະເຂດ ຕ້ອງຍອມຂາຍໃຫ້ແກ່ພໍ່ຄ້າຄົນກາງ ແລະ ເຂົາເຈົ້າບໍ່ສາມາດໄປຂາຍຢູ່ແຂວງອື່ນໄດ້ ເຊິ່ງລາຄາມັນຕົ້ນ ຢູ່ທີ່ 3,000 – 3,200 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຣາມ.
ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ທ່ານ ນຶ່ງ ຢູ່ແຂວງສວັນນະເຂດ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ມັນດິບ. ມັນແຫ້ງນີ້ ກໍ 3,000 – 3,200 ກີບ ຂຶ້ນໜ້ອຍດຽວ ສ່ວນໃຫຍ່ ມັນກະໄປໄກ ຄັນໄປຂາຍຢູ່ ໂຕເຂດໃນເມືອງ ນຶ່ງມາບໍ່ມີຣົຖ, ສອງມາ ມັນກໍໄປນຳທາງ ມັນ ກໍມີ ການກວດຂັນຫັ້ນແລ້ວ ມັນຕ້ອງມີເອກສານ ຊື້-ຂາຍ ມັນຕົ້ນຈັ່ງໄປໄດ້ ຕາມລະບຽບເພິ່ນຫັ້ນແຫຼະ ການປັບໃໝ.”
ລາຄາມັນຕົ້ນ ຢູ່ແຂວງສວັນນະເຂດ ຢູ່ທີ່ 3,650 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຣາມ ສຳລັບມັນຕົ້ນທີ່ຄຸນນະພາບດີ ແຕ່ ຖ້າມັນຕົ້ນທີ່ຄຸນນະພາ ບໍ່ດີປານໃດ ກໍລາຄາຢູ່ທີ່ 3,000 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຼາມ. ຜູ້ຮັບຊື້-ຂາຍມັນຕົ້ນ ທ່ານ ນຶ່ງ ຢູ່ແຂວງສວັນນະເຂດ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ເຮົາກໍຮັບຊື້ ໃນລາຄາຕອນນີ້ຫັ້ນ ຄັນໂຕແຫ້ງເນາະ ມັນກໍ 3,650 ມັນກໍແລ້ວແຕ່ ແລ້ວແຕ່ລະລານ ເຈົ້າໜ້າທີ່ເພິ່ນກໍກຳນົດ ຕ້ອງໄດ້ເຮັດເກສານ ຂໍອະນຸຍາດ ຈາກເມືອງ ຈາກແຂວງເນາະ ມັນຕ້ອງໄດ້ເສັຽພັນທະອາກອນໃຫ້ຣັຖເດ້.”
ການຊື້-ຂາຍມັນຕົ້ນ ຢູ່ຕ່າງແຂວງ ຕ້ອງມີໃບອະນຸຍາດ ຖືກຕ້ອງຕາມທາງການກຳນົດ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ເກັບຊື້ບ່ອນອື່ນມັນຕ້ອງມີ ເຮົາເກັບຊື້ຢູ່ໃສມັນຕ້ອງມີ ໃບອະນຸຍາດ ຄັນວ່າ ເຮົາບໍ່ມີໃບອະນຸຍາດ ກໍຕ້ອງໄດ້ຍຶດເດ້ ຄັນຂອງເຮົາເອງ ໃນສວນເຮົາເອງ ທີ່ວ່າເຂົາຮັບຊື້ຢູ່ພາຍໃນ ຂອງເຂດເຮົາ ບໍ່ມີກະໄດ້ ແລ້ວລາຄາບໍ່ກົງກັນ ມັນມີພາກສ່ວນນຶ່ງ ມັນຕ້ອງໄດ້ປົກປ້ອງ.”
ປົກຕິແລ້ວ ຊາວສວນມັນຕົ້ນ ຈະຂາຍຢູ່ໃນແຂວງຂອງຕົນເອງ ຍ້ອນວ່າ ມີຜູ້ຮັບຊື້ຢູ່ແຂວງນັ້ນຢູ່ແລ້ວ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແຂວງສວັນນະເຂດ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ທັມມະດາ ຢູ່ຢູ່ແຂວງໃດ ກໍຂາຍຢູ່ແຂວງນັ້ນ ມັນມີໜ່ວຍບໍຣິການ ເຂົາເກັບຊື້ໃຫ້ຢູ່ແລ້ວ ທາງໂຮງງານເຮັດໃບມອບສິດໃຫ້ ກໍມອບໃຫ້ຜູ້ນັ້ນ ເກັບຊື້ແນວນັ້ນ ແນວນີ້ຫັ້ນນ່າ ຄົນປູກກໍເອົາໄປຂາຍໄດ້ນ່າ ໄປເຮັດສັນຍາກັບບໍຣິສັດ ຜູ້ເກັບຊື້ ຢູ່ແຂວງໃດແຂວງນຶ່ງ ກໍສົ່ງເລີຍ.”
ໃນເດືອນກຸມພາ ປີ 2021 ທີ່ຜ່ານມາ ຊາວສວນມັນຕົ້ນຫຼາຍຄົນ ຢູ່ແຂວງຈຳປາສັກ ກໍເຄີຍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ທາງການ ແກ້ໄຂບັນຫາລາຄາ ຍ້ອນວ່າ ມີບາງບໍຣິສັດ ຮັບຊື້ມັນຕົ້ນນຳຊາສວນ ແບບກົດລາຄາມັນຕົ້ນ ລົງຮອດ 400 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຣາມ ໃນຂະນະທີ່ລາຄາມັນຕົ້ນ ໃນເວລານັ້ນ ຕໍ່າສຸດຢູ່ທີ່ 1,700 ກີບ ຕໍ່ກິໂລກຣາມ.
ເຣື່ອງທີ່ອ່ານຫຼາຍ
RFA
