ເກືອບ 1 ປີ ຂ່າວ ທ້າວ ອ໊ອດ ມິດຈ້ອຍ

ພູວົງສ໌
2020.08.21
F-Ott ທ້າວ ອ໊ອດ ໄຊຍະວົງ ຫາຍສາບສູນໄປ, ຂາດການຕິດຕໍ່ກັບໝູ່ເພື່ອນ ເກືອບ 1 ປີເຕັມ ແບບໄຮ້ຮ່ອງຮອຍ
ນັກຂ່າວພົລເມືອງ

ຜ່ານໄປເປັນເວລາເກືອບ 1 ປີເຕັມແລ້ວ ພາຍຫຼັງທີ່ທ້າວ ອ໊ອດ ໄຊຍະວົງ, ອາຍຸ 36 ປີ, ນັກເຄື່ອນໄຫວ ດ້ານສິດທິມະນຸດລາວ ແລະ ເພື່ອ ປະຊາທິປະຕັຍໃນລາວ ທີ່ຫາຍສາບສູນ ໃນ ນະຄອນຫຼວງ ບາງກອກ ປະເທດໄທຍ. ເຖິງຈະເປັນແນວນັ້ນກໍຕາມ, ຕຳຣວດໄທຍ ກໍໄດ້ພະຍາຍາມສືບຕໍ່ຄົ້ນຫາ, ແຕ່ກໍຍັງບໍ່ສາມາດຫາຫຼັກຖານ ແລະ ຄວາມຄືບໜ້າໃນທາງຄດີ ດັ່ງກ່າວໄດ້ເທື່ອ ພາຍຫຼັງທີ່ທ້າວ ອ໊ອດ ໄດ້ຫາຍສາບສູນໄປ ຢູ່ບໍຣິເວນເຮືອນພັກ ທີ່ເຂດບຶງກຸ່ມ, ນະຄອນຫຼວງບາງກອກ ເມື່ອວັນທີ 26 ສິງຫາ 2019. ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ສະຖານີ ຕຳຣວດ ບຶງກຸ່ມ, ນະຄອນຫຼວງບາງກອກ ໄດ້ກ່າວ ຕໍ່ຜູ້ສື່ຂ່າວ ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 21 ສິງຫາ ນີ້ວ່າ:

"ທ່ານວ່າ: “ກະຄື ຄດີທາງພະນັກງານສອບສວນ ກະສົ່ງເອກະສານທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ປະສານໜ່ວຍງານ ທາງດ້ານການຫາຍສາບສູນ. ມັນກະມີ ຫຼາຍໜ່ວຍງານ ຊ່ອຍກັນຫາ ເພາະຮອບທີ່ ແລ້ວ UN ເຂົ້າມາທີ່ສະຖານີຕຳຣວດແລ້ວ.”

ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ ໃນໄລຍະເວລາເກືອບ 1 ປີຜ່ານມາ ກໍໄດ້ພະຍາຍາມຕິດຕາມ ແລະ ຊອກຫາ ທັງຮວບຮວມເອກະສານຕ່າງໆ ກ່ຽວກັບ ທ້າວ ອ໊ອດ, ແຕ່ໃນທີ່ສຸດ ຈົນເຖິງມື້ນີ້ ກໍຍັງບໍ່ມີ ຄວາມຄືບໜ້າໃດໆ ແລະ ບໍ່ມີຫຼັກຖານໃໝ່ເພີ່ມຕື່ມ ຕໍ່ກໍຣະນີການຫາຍສາບສູນ ຂອງທ້າວ ອ໊ອດ ນີ້.

ທ້າວ ອ໊ອດ ໄຊຍະວົງ, ເຊິ່ງເປັນນັກເຄື່ອນໄຫວ ດ້ານສິດທິມະນຸດ ແລະ ເພື່ອປະຊາທິປະຕັຍໃນລາວ ເຂົ້າໄປເຮັດວຽກ ແລະ ອາສັຍຢູ່ ປະເທດໄທຍ ເພື່ອລໍຖ້າລີ້ພັຍ ໄປຍັງປະເທດທີ 3 ນັ້ນ, ໃນປີ 2017 ທ້າວ ອ໊ອດ ຖືກຂຶ້ນທະບຽນເປັນບຸກຄົນ ໃນຄວາມເປັນຫ່ວງເປັນໃຍ ຫຼື Person of Concern ຂອງຂ້າຫຼວງໃຫຍ່ແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ ຫຼື UNHCR ຍ້ອນໄດ້ເຄື່ອນໄຫວຮຽກຮ້ອງເພື່ອໃຫ້ມີປະຊາທິປະຕັຍ ໃນລາວ ແລະ ໄດ້ວິຈານ ການບໍຣິຫານງານ ຂອງຣັຖບານລາວນຳດ້ວຍ.

ທ່ານ ສຸນັຍ ຜາສຸກ, ທີ່ເປິກສາດ້ານສິດທິມະນຸດ ຂອງອົງການ Human Rights Watch ປະຈຳປະເທດໄທຍ ກ່າວຕໍ່ຜູ້ສື່ຂ່າວ ວິທຍຸ ເອເຊັຽ ເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນວ່າ ເກືອບ 1 ປີເຕັມແລ້ວ ສະຖານະພາບ ຂອງທ້າວ ອ໊ອດ ໃນຕອນນີ້ ຍັງເປັນຜູ້ຫາຍສາບສູນ, ເຊິ່ງທາງ ອົງການສິດທິມະນຸດ ໃນໄທຍ ກໍໄດ້ໄປຕິດຕາມຄດີ ກັບທາງຕຳຣວດໄທຍ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ແຕ່ກໍບໍ່ມີ ຄວາມຄືບໜ້າໃດໆເລີຍ.

ທ່ານວ່າ: “ບໍ່ມີຄວາມຄືບໜ້າເລີຍ ວ່າເກີດຫຍັງຂຶ້ນແນວໃດ? ຄືສະຖານະກໍຍັງຄືເກົ່າ ມີການແຈ້ງວ່າ ຫາຍສາບສູນ. ການຕິດຕາມນີ້, ບໍ່ມີ ຫຍັງຄືບໜ້າເລີຍ ເຮົາກະຕິດຕາມ ເປັນໄລຍະ ວ່າ ມີຜົລໃນການເຮັດວຽກ ຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຣວດໄທຍແນວໃດ? ກະຢ່າງທີ່ບອກໄປວ່າ ບໍ່ມີຜົລແນວໃດ.”

ນອກຈາກນີ້, ທ່ານ ຟິລ ໂຣເບີທສັນ (Phil Robertson), ຮອງຜູ້ອຳນວຍການ ອົງການ Human Rights Watch ປະຈຳພູມິພາກ ເອເຊັຽຕາເວັນອອກ ກໍໄດ້ໃຫ້ຄວາມເຫັນ ກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້ ຕໍ່ຜູ້ສື່ຂ່າວ ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ ທ້າວ ອ໊ອດ ຖືກລັກພາໂຕ.

ທ່ານວ່າ: “ຄືສລຸບວ່າ ການອູ້ມເຂົາ ສຳເຣັດຫຼາຍທີ່ສຸດ ເພາະວ່າ ທາງຣັຖບານລາວ ທີ່ມີເຫດຜົລພໍສົມຄວນ ທີ່ຈະເຮັດຫຍັງກັບເຂົາ, ບໍ່ຍອມຮັບ ແລ້ວກະບໍ່ມີໃຜເຫັນເຂົາເຮັດ. ຣັຖບານລາວ ບໍ່ເປີດເຜີຍ, ແຕ່ເຮົາບໍ່ມີຫຼັກຖານຫຍັງຈັກຢ່າງ.”

ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ ເກືອບ 1 ປີເຕັມ ທີ່ທ່ານຕິດຕາມຄດີນີ້, ແຕ່ທາງຕຳຣວດໄທຍ ກໍຍັງບໍ່ມີຄວາມຄືບໜ້າທາງຄດີ ຫຼືພົບຫຼັກຖານໃໝ່ໃດໆ, ເຊິ່ງບົ່ງບອກໃຫ້ເຫັນວ່າ ຂະບວນການສືບສວນ ສອບສວນ ຂອງຕຳຣວດໄທຍ ຍັງບໍ່ເປັນທີ່ໜ້າພໍໃຈ ບວກກັບສະພາບໃນປະເທດໄທຍ ໃນຕອນນີ້ ກໍຍິ່ງເປັນອຸປະສັກຂຶ້ນຕື່ມ ໃນການແລກປ່ຽນຂໍ້ມູນ ກັບປະເທດເພື່ອນບ້ານ ໃນການສົ່ງໂຕຜູ້ລີ້ພັຍ ທາງການເມືອງ.

ການຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ້າວ ອ໊ອດ ໄຊຍະວົງ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ອົງການດ້ານສິດທິມະນຸດ ຫຼາຍອົງການ ທັງໃນພາກພື້ນ ແລະ ສາກົລ ກັງວົນວ່າ ທ້າວ ອ໊ອດ ຫາກຖືກລັກພາໂຕ ແລ້ວ ຖືກບັງຄັບ ໃຫ້ກັບຄືນໄປ ປະເທດລາວນັ້ນ, ຈະເຮັດໃຫ້ຜູ້ກ່ຽວ ຕົກຢູ່ໃນຄວາມສ່ຽງ ແລະເກີດອັນຕະລາຍທີ່ສຸດ ດ້ານຊີວິຕ ແລະ ອິດສະຣະພາບ.

ນອກຈາກນີ້, ບັນຫາການຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ້າວ ອ໊ອດ ໄຊຍະວົງ ເມື່ອປີ 2019 ນັ້ນ, ຍັງໄດ້ສົ່ງຜົລກະທົບ ຕໍ່ຜູ້ລີ້ພັຍຄົນອື່ນໆ ທີ່ອາສັຍຢູ່ໄທຍ ເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມຢ້ານ ໃນໝູ່ນັກເຄື່ອນໄຫວ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ ແລະ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີ ປະຊາທິປະຕັຍໃນລາວ ແລະ ຊາຕອື່ນໆ. ຫຼາຍຄົນ ໄດ້ຍຸຕິບົດບາດລົງໄປ, ໂດຍບໍ່ກ້າເວົ້າ ແລະ ບໍ່ກ້າວິພາກວິຈານໃດໆອີກ ເພາະຢ້ານມີຊະຕາກັມ ຄືກັບທ້າວ ອ໊ອດ.

ກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້, ເຈົ້າໜ້າທີ່ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສງົບ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ຜູ້ສື່ຂ່າວ ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ ຍາມໃດ ພັກ ແລະ ຣັຖບານລາວ ກໍໄດ້ມີການກ່າວຕັກເຕືອນ ຜູ້ທີ່ວິພາກວິຈານຣັຖບານ ຜ່ານສື່ສັງຄົມອອນລາຍ ແຕ່ຖ້າຮ້າຍແຮງກໍອາຈມີການດຳເນີນ ຄດີ, ສ່ວນກໍຣະນີ ທ້າວ ອ໊ອດ ເພິ່ນກໍໄດ້ກວດເບິ່ງຢູ.

“ເພາະວ່າ ທ້າວອັນນີ້ ຫາສາບສູນຢູ່ໄທຍເນາະ ລະຊິກວດໆເບິ່ງໃຫ້ຕື່ມ. ພວກອັນໃສ່ຮ້າຍປ້າຍສີ ຄັນຖ້າວ່າ ຣັຖບານເຮັດກະຄືຜ່ານມາ ມັນກະມີຢູ່ເນາະ. ໂອ, ຄັນມັນບໍ່ຖືກ ມັນຂັດກັບແນວທາງ ເພິ່ນກໍຫ້າມເນາະ ບໍ່ແມ່ນຊິດ່າໃຜກະດ່າ ຢາກເວົ້າແນວໃດກໍເວົ້າ ເກີນກວ່າເຫດ, ຫັ້ນນ່າ ມັນກະບໍ່ໄດ້.”

ທີ່ຜ່ານມາ, ຜູ້ທີ່ອອກມາວິພາກວິຈານ ການບໍຣິຫານງານ ຂອງຣັຖບານລາວ, ຜູ້ທີ່ເຄື່ອນໄຫວ ດ້ານສິດທິມະນຸດ ແລະ ເພື່ອຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີ ປະຊາທິປະຕັຍ ໃນລາວ ໄດ້ຖືກດຳເນີນຄດີ ແລະ ຕັດສິນຂັງຄຸກ ກໍຫຼາຍຄົນແລ້ວ ໃນຂໍ້ຫາໂຄສະນາຕ້ານຣັຖບານ ແລະ ໃສ່ຮ້າຍປ້າຍສີ ພັກ ແລະ ຣັຖ.

ກໍຣະນີຫຼ້າສຸດ, ແມ່ນຍານາງ ຫ້ວຍເຮື່ອງ ໄຊຍະບູລີ ຫຼືຍານາງ ໝວຍ ອາຍຸ 30 ປາຍປີ ກໍຖືກດຳເນີນຄດີ ແລະ ຖືກຕັດສິນໃຫ້ຂັງຄຸກ ເປັນເວລາ 5 ປີ ແລະ ປັບໄໝເງິນ 20 ລ້ານກີບ ພາຍຫຼັງທີ່ຍານາງ ໄດ້ວິຈານຣັຖບານລາວ ທີ່ຊ່ອຍເຫຼືອຊາວບ້ານ ທີ່ຖືກນ້ຳຖ້ວມຫຼ້າຊ້າ ໃນເຂດພາກໃຕ້ ຜ່ານສື່ສັງຄົມອອນລາຍ ເຟສບຸກຄ໌ ເມື່ອປີ 2019 ຕາມກົດໝາຍອາຍາ ມາຕຣາ 117, ໂດຍບໍ່ໃຫ້ຄອບຄົວປະກັນໂຕ.

ອອກຄວາມເຫັນ

ອອກຄວາມ​ເຫັນຂອງ​ທ່ານ​ດ້ວຍ​ການ​ເຕີມ​ຂໍ້​ມູນ​ໃສ່​ໃນ​ຟອມຣ໌ຢູ່​ດ້ານ​ລຸ່ມ​ນີ້. ວາມ​ເຫັນ​ທັງໝົດ ຕ້ອງ​ໄດ້​ຖືກ ​ອະນຸມັດ ຈາກຜູ້ ກວດກາ ເພື່ອຄວາມ​ເໝາະສົມ​ ຈຶ່ງ​ນໍາ​ມາ​ອອກ​ໄດ້ ທັງ​ໃຫ້ສອດຄ່ອງ ກັບ ເງື່ອນໄຂ ການນຳໃຊ້ ຂອງ ​ວິທຍຸ​ເອ​ເຊັຍ​ເສຣີ. ຄວາມ​ເຫັນ​ທັງໝົດ ຈະ​ບໍ່ປາກົດອອກ ໃຫ້​ເຫັນ​ພ້ອມ​ບາດ​ໂລດ. ວິທຍຸ​ເອ​ເຊັຍ​ເສຣີ ບໍ່ມີສ່ວນຮູ້ເຫັນ ຫຼືຮັບຜິດຊອບ ​​ໃນ​​ຂໍ້​ມູນ​ເນື້ອ​ຄວາມ ທີ່ນໍາມາອອກ.