Merhum eysa yüsüp aliptékin wapat bolghanliqigha 13 yil boldi

Doktor ömer qul ependi neshir qildurghan eysa yusuf alptékinning chong hejimlik eser ' sherqiy türkistan ' (2) ning ikkinchi tomining körünüshi.

 Bu munasiwet bilen biz merhum eysa yüsüp aliptékin heqqide köp sanda kitab we maqaliliri élan qilin'ghan istanbul uniwérsitéti tarix oqutquchisi doktor ömer qul ependi bilen söhbet élip barduq.

Doktor ömer qul ependi eysa yusuf alptékinning chong hejimlik `esir sherqiy türkistan 2' namliq eslime esirining ikkinchi tomini neshr qildurghandin bashqa, bu kitabning üchinchi tomini yézip neshriyatqa tapshurghan. Shundaqla birinchi tomini qayta neshrge teyyarlighan. Bu ikki kitab yéqinda neshrdin chiqmaqchi.

Doktor ömer qul ependining sherqiy türkistan we Uyghurlar heqqide köp sanda maqalisi élan qilin'ghan. Ömer qul ependi radi'omizgha qilghan sözide, 94 yilliq hayatining töttin üch qismini Uyghur xelqining erkinliki, démokratiyisi we insaniy heq - hoquqliri yolidiki küreshke serp qilghan eysa ependining 20 - esirning 30 - yillirida yandurghan istiqlal mesh'elni hayatining axirighiche öchürmey, muhajirettiki Uyghur milli herikitini bügün'ge qeder ulashturup, Uyghur milli mujadilisning ebediyliki üchün büyük töhpe qoshqanliqini, u yalghuz sherqiy türkistan xelqiningla emes, pütün türk dunyasining iptixari we ghururigha aylan'ghanliqini éytti.

Merhum eysa yüsüp aliptékin 1925 - yilliri özini Uyghur xelqining höriyitige atighan yashliq dewridin bashlap, 1995 - yili 17 - dékabir küni bu dunya bilen widalashqiche bolghan uzun bir zamanda, türk dunyasi, ereb dunyasi we gherb dunyasida pütün imkanliri bilen Uyghur mesilisini anglitip, bügünki Uyghur dawasigha asas salghan we öchmes iz qaldurghan wetenperwer bir zat. Bolupmu türkiyide sherqiy türkistan nami bilen pütünlüship ketken bolup eysa yüsüp alptékinni bilmeydighan kishi yoq, u tamamen sherqiy türkistanning simwoligha aylinip qalghan.

Biz eysa yusuf alptékinning wapatining 13yilliqi munasiwiti bilen eysa yüsüp alptékinning 3 tomluq eslimisini neshirge teyyarlighan doktor ömer qul ependi bilen söhbet élip élip barduq.
   
Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu söhbitimizning tepsilatini anglaysiler.