' Kelgüsi 100 yil ' namliq kitab neshirdin chiqti

' Kelgüsidiki 100 yil ' namliq kitabning muqawa körünüshi.

Bu kitabqa yene 21 ‏ - esir üchün perez‏ - köz qarashlar, dep qoshumche nam bérilgen.

Bu kitab siyasi xaraktérlik pikir, analiz, köz ‏ - qarashlarni öz ichige alghan bolup, kitabta dunyaning kelgüsi siyasiy weziyiti heqqide keng türde toxtalghan, 21 ‏ - esirde dunyada yüz béridighan weqeler heqqidiki perez ‏ - köz qarashlar, pikir analizlar otturigha qoyulghan, kelgüside urushlarning qeyerde we néme üchün yüz béridighanliqi, qandaq urush bolidighanliqi, qaysi milletlerning iqtisadiy we siyasi küchi yüksilidighanliqi we yaki küchini yoqitip qoyidighanliqi, yéngi pen ‏ - téxnika we kültür ‏ - medeniyetlerning yéngi esirde yashash usulini qandaq özgertidighanliqi heqqide tepsili toxtalghan.

Bu kitab 13 bölüm we bir xulasidin terkip tapqan bolup, birinchi bölümi, amérika dewrining qedem qoyushi, ikkinchi bölümi, amérika we jihat terepdarlirining urushi, üchinchi bölümi, nopus, kompyutér uchur mulazimiti we medeniyet toqunushi, tötinchi we beshinchi bölümi bolsa, xitay 2020 ‏ - yilda qeghez yolwas, altinchi bölümi, rusiyining 2020 ‏ - yilidiki yéngi oyuni, 7 ‏ - bölümi, amérika küchi we 2030 ‏ - yildiki krizis, 8 ‏ - bölümi yéngi bir dunyaning meydan'gha kélishi, 9 ‏ - bölümi 2040 ‏ - yili urushning bashlinishi, 10 ‏ - bölümi urush teyyarliqi, 11 ‏ - bölümi dunya urushi bir sinariye, 12‏ - bölümi 2060 ‏ - yillar altun yili, 13 ‏ - bölümi bolsa 2080 ‏ - yili amérika, méksika we dunya istratégiyisining merkizi üchün tirkishish qatarliq témilardin ibaret.

Bu kitabta, yéngi esirde yéngi bir dewrining bashlan'ghuchida dunya düch kéliwatqan yéngi özgirishlerning qandaq bir terep bolidighanliqi heqqide toxtalghan.

Kitabta xitayning iqtisadi tereqqiyati heqqide toxtilip mundaq yézilghan, xitayning iqtisadi tereqqiyati axirqi 30 yilda yéterlik yükseldi we dölet nahayiti küchlük bir sewiyige keldi. Bu 30 yilliq küchlinish peqet axirghiche küchlinishning ipadisi emes, yeni bu oranda xitayning küchi éghir derijide arqigha chékinidu we küchlinish sür'iti ajizlashqansiri xitayda ijtima'iy we siyasiy mesililer otturigha chiqidu, xitayning iqtisadi tereqqiyatigha sirttin qarighanda körün'gen'ge oxshash unchiwala küchlük emes, iqtisadi tereqqiyatning tiz sür'ette dawam qilishigha zich munasiwetlik bolghan siyasiy tengpungluq intayin ajiz.

"Dunyaning 100 yili" dégen kitabta yene xitayning siyasiy weziyiti heqqide toxtilip mundaq déyilgen:, " xitayning asasi mesilisi siyasiy mesilidur, xitay idé'ologiye bilen emes belki iqtisadi küch bilen mewjutluqini saqlap turiwatqan dölet. Iqtisadta chékinish bolup, pulning éqishi toxtalsa buning ziyinini peqet banka sistémisi emes belki pütkül jem'iyet tartidu, xitayda sadaqet yaki sétiwélinidu yaki mejburlash bilen saqlinidu, pul bolmighan haman otturigha mejburlash chiqidu, ish dunyasidiki iqtisadi turaqsizliq ishsizliqqa we zawut ‏ - fabrikilarning taqilishigha seweb bolidu, köpinche döletlerde namratliq we ishsizliq iqtisadi mesililerde zorlishish körülgenséri siyasi tengpungsizliq yüz béridu".

Kitabta yene mundaq déyilgen: xitayning siyasi dawalghushi we turaqsizlinishi 19 ‏ - esirdin bashlap 1949 ‏ - yili kommunizm kelgen'ge qeder dawam qildi, mawzédung shangxeyge oxshash sahil boyliridiki sheherlerde inqilab qilishqa urunup meghlup bolghandin kéyin xitayning ich qisimdiki ölkilerge bérip namrat kishilerdin terkip tapqan bir qoshun teyyarlidi we ichki urush qilip sahil boyliridiki sheherlerni qolgha keltürdi. Kéyin xitayni yawropa ölkiliri bilen munasiwet ornatqan dewrning ilgiriki halgha keltürdi.

Xitay 1949 ‏ - yilidin bashlap mawning ölümige qeder birlik ichide küchlük bir dölet shekillendürdi. Emma chetke qéqilishtin we namratliqtin qutulalmidi. Eger xitay heqiqeten bir iqtisadi krizisqa duch kelse, merkizi hökümet kommunizmning ornigha bashqa bir idé'ologiyini otturigha qoyushqa mejbur bolidu, xelq üchün ularning étiqadigha uyghun bir shey'i tépishi lazim, xitaylar kommunizmgha ishenmisimu xitay hökümitige hazirghiche ishinidu, xitay da'iriliri milletchilikni qollap ayrimiliqqa qarshi turushqa urunidu.

Kitabta yene xitayning herbiy küchi heqqide toxtilip mundaq déyilgen: xitayning déngiz armiyisi küchlük emes, xitayda amérikining su asti urush paraxotlirigha qarshi turghudek küch yoq, shuning üchün teywenni ishghal qilishni oylash mentiqighe uyghun emes, xitayning su asti urush paraxoti teywen boghuzida qiyin ehwalda qalidu we u yerge chiqidighan quruqluq armiyisige yardem qilalmaydu, xitay on yil ichide amérikigha qarshi chiqalighudek bir su asti urush paraxotigha ige bolalmaydu, buning üchün bek uzun zaman'gha éhtiyaji bolidu, bu weziyette xitayning kelgüsi üchün üch xil yol bar, birinchisi: nahayiti chong bir hejimde iqtisadi küchiyishini dawamlashturush, emma buningdin héch qandaq dölet netijide qazinalmidi we xitaymu buni wujutqa chiqiralmaydu chünki xitay axirqi ottuz yildiki tereqqiyat küchi xitayning iqtisadigha chong bir tengpungsizliq yaratti xitay bularni tüzitish üchün yéterlik miqdarda küch serp qilishi kérek.

Xitay tüzümi üch chong prinsip üstige qurulghan, bularning biri, xitayni idare qilidighan kommunsitlar, ikkinchisi bolsa döletning kommunist partiyining qoghdighuchisi we ijrachisi bolghan qoralliq eskerler, üchinchi asasi prinsipi kommunizm idé'ologiyisi, emma kommunizm idé'ologiyisi alliqachan yoq étildi. Tengpungluq, barawerlik, xelq xizmiti dégenler kona tashlanduq nersige aylinip boldi, xelq buninggha ishenmeydu we ijra qilmaydu. Kommunizm idé'ologiyisige ishenmeslik xelq arisida dölet we partiye ichide keng tarqaldi. Iqtisadi krizisi xitayni milliy rayonlargha bölüshi mumkin, bu weziyette xitay merkizi hökümet ajizlishidu we idare qilish küchini yéterlik derijide yoqitidu, emma xitay buninggha mejbur bolidu.
 
Kitabta yene xitayning siyasiy weziyiti heqqide mundaq yézilghan : xitay 2020 ‏ - yili ilgiriki halgha kélishi mumkin, xitay döliti bir‏ - birige reqip bolghan yerlik hökümdarlar teripidin bölünüshi mumkin, chet'el küchliri bu pursettin paydilinip, iqtisadi shara'itlarni özlirining menpe'etige aylanduridighan rayonlarni otturigha chiqiridu we merkizi hökümet bular bilen urush qilishqa mejbur bolidu.

320 Betlik bu kitabning xulasisida mundaq yézilghan: xitayning 2010 ‏ - yillarda parchilinishi we rusiyining 2020 ‏ - yillarda teqsim bolushi, asiyada keng türde bir boshluq yaritidu, bu weziyet chong bir ghenimettur. Chünki köp sanda kichik ‏ - kichik döletler otturigha chiqidu, hindistan tibetning qutulushi üchün yardem qilidu, teywen küchini teywen sahillirighiche kéngeytidu, yawropa we amérikiliqlar xitayda tesiri küchke ige bolidighan rayonlarni peyda qilidu.