Xotende kadirlargha ropash ayallarning yüzini échish wezipisi tapshurulghanliqi heqqide inkaslar

Muxbirimiz méhriban
2013.05.13
ropash-hodde.jpg Xotendiki yéza, kent, mehelle kadirlirining yéziliq hökümet qatarliq jaylar bilen tüzgen “Özi höddige alghan a'ililerde ropash ayallar bolmasliq toxtamnamisi”.
RFA

Igiligen uchurlardin melum bolushiche, yéqindin buyan Uyghurlar zich olturaqlashqan xoten, qeshqer qatarliq jaylarda “Diniy tüs alghan kiyimlerni cheklesh” herikiti ewj alghan.

Tor béketliridiki inkaslar we radi'omiz igiligen uchurlargha qarighanda, birnechche yildin buyan xotendiki yéza kadirlirigha “Ropash ayallarning yüzini échish wezipisi” tapshurulghan bolup, yéza, kent, mehelle kadirliri yéziliq hökümet qatarliq jaylar bilen “Özi höddige alghan a'ililerde ropash ayallar bolmasliq toxtamnamisi” imzalighan.

Bu yil kirgendin buyan, tor béketliride élan qilin'ghan “Qeshqerdiki kutupxanilargha ropash ayallarning kirishini cheklesh”,“Töwen kapaletlik yardem puli alidighan a'ililerde ropash ayallar bolmasliq” qatarliq uqturushlardin kéyin, yéqinda Uyghurbiz tori, ündidar qatarliq tor béketliride “Lengger yézisidiki ropash ayallarni dölet kadirliri we kent kadirlirigha höddige bérish toxtamnamisi” we xoten wilayetlik sehiye idarisining “Yaghliq artqanlarning késilini körmeslik” toghrisida yighin achqanliqi heqqide xewerler bérildi.

Uyghurbiz torida 13-may küni élan qilin'ghan xewerde déyilishiche, xoten wilayetlik sehiye idarisi 9-may küni wilayet tewesidiki herqaysi doxturxanilar we shexsi doxturxanilar wekillirige yighin échip “Doxturxanigha késel körsitishke kelgen ayallardin bash yaghliqini éliwétishni telep qilish” ni uqturghan. Xewerde déyilishiche, bu qétimqi yighinda xoten wilayitining walisi eziz musaning “Herqaysi doxturxanilar yuqirining yolyoruqigha masliship, doxturxanigha késel körsitishke kelgen ropash ayallarning chümbili we bash yaghliqini éliwétishni telep qilish, ret qilghanlarning késilini körmeslik؛ késeller we késelge qarighuchilarning doxturxanida namaz oqushigha ruxset qilmasliq, doxturxanidiki er xizmetchilerning saqal qoyushigha, ayal xizmetchilerning yaghliq artishigha ruxset qilmasliq” heqqidiki telepliri yetküzülgen.

Xotendin ziyaritimizni qobul qilghan Uyghur xanim-qizliri öz bayanlirida, nöwette xotende ropash ayallarning yüzini échiwétish, erlerning saqal qoyushigha ruxset qilmasliq heqqidiki türlük uqturushlar herqaysi yéza,kent ahaliler komitétlirigha tarqitilghanliqini bildürdi.

Radi'omiz ziyaritini qobul qilghan bu xanim-qizlarning bildürüshiche,xotende ropash ayallarning jama'et sorunlirida yürüshi cheklen'gendin bashqa, erlerningmu saqal qoyushi cheklinidighanliqi heqqide yéza-kadirliri öy-öylerge kirip uqturush qilghan.

Tor béketliride tarqilip yürgen süretlik xewer “Lengger yézisidiki ropash ayallarni dölet kadirliri we kent kadirlirigha höddige bérish toxtamnamisi” din ashkarilinishiche, yézidiki yaki mehellilerdiki ropash ayallarni höddige alghan kadirlar eger wezipisini orunliyalmisa, ularning her ayliq ma'ashidin 100 somdin 500 somghiche tutup qilinidighanliqigha raziliq bildürüp imza étish telep qilin'ghan.

Tor béketliridiki inkaslar we chet'el metbu'at xewerliride, Uyghur élining herqaysi jaylirida ewj alghan “Ayallarning diniy tüs alghan kiyinishige yol qoyulmasliq”, “40 Yashtin töwen erler saqal qoymasliq” qatarliq buyruq, uqturush we telepler, Uyghurlarning naraziliq heriketlirining yüz bérishige seweb boluwatqan amillar ikenliki ilgiri sürülmekte. Dunya Uyghur qurultiyining bayanatchisi dilshat rishit ependi radi'omiz arqiliq bayanat bérip, da'irilerni Uyghurlargha qaritilghan her xil diniy cheklimilerni bikar qilip, Uyghurlarning öz étiqadigha munasip kiyinishige yol qoyushi kéreklikini tekitlidi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.