“Kélechek” partiyesi erdoghanni béyjing qishliq olimpik musabiqisini bayqut qilishqa chaqirdi
2021.12.07
Türkiye “Kélechek” partiyesi 12-ayning 3-küni türkiyede saylamgha qatnishish salahiyiti bolghan 20 siyasiy partiye bilen türkiye parlaméntigha xet yézip, 2-ayning 4-küni béyjingda ötküzülmekchi bolghan qishliq olimpik musabiqisige qatnashmasliq heqqide qarar maqullap bayqut qilishqa we bashqa döletlernimu qatnashmasliqqa chaqirishni telep qildi.
Mezkur xette munular yézilghan: “2022-Yilliq qishliq olimpik tenterbiye musabiqisi 2022-yili 2-ayning 4-künidin 20-künigiche xitayning paytexti béyjingda ötküzülidiken. Olimpik ötküzülidighan jay bolghan xitay hazir insaniyetke qarshi jinayet sadir qilmaqta. Xitay kommunist hökümiti Uyghur, qazaq qatarliq xelqlerge qarita irqiy qirghinchiliq élip barmaqta. Xitay bügün dunyada eng köp kishilik hoquq depsendichiliki meydan'gha kéliwatqan döletlerdin biri hésablinidu. 21-Esirde xitay hökümiti 2 milyon etrapida kishini lagérlargha solash, iskenje, qiynash, basqunchiliq qilish we tughmas qilishtek jinayetlerni ötküzmekte”.
“Kélechek” partiyesi teripidin ewetilgen bu chaqiriq xétide türkiye parlaméntining xitayda ötküzülmekchi bolghan qishliq olimpikke qarshi qarar qobul qilishi kérekliki tekitlinip munular yézilghan: “Amérika hökümiti, en'gliye, kanada, gollandiye we litwa qatarliq döletlerning parlaméntliri xitayning sherqiy türkistanda élip bériwatqan basturushlirini ‛irqiy qirghinchiliq‚ dep békitti. Bundaq bir weziyette biz türkiyening asasiy qanuni boyiche qurulghan siyasiy partiye bolush süpitimiz bilen hemme birdek sherqiy türkistanda élip bériliwatqan irqiy qirghinchiliqni xitayning derhal toxtitishi üchün türkiye parlaméntini aldi bilen béyjing qishliq olimpik tenterbiye musabiqisini bayqut qilish qararini maqulluqtin ötküzüshini we bashqa döletlernimu buni bayqut qilishqa chaqirishini telep qilimiz”.
Biz bu heqte téximu tepsiliy melumat igilesh üchün sabiq parlamént ezasi, “Kélechek” partiyesining mu'awin re'isi seljuq özdagh ependi bilen söhbet élip barduq. U, mundaq dédi: “Biz kélechek partiyesi türkiyede saylamgha qatnishish salahiyitige ige 20 partiyege ochuq xet ewettuq. Bu xette olimpik musabiqisining ötküzülüsh tarixini yazduq. Bügünki künde sherqiy türkistanda irqiy qirghinchiliq élip bériliwatidu. Sherqiy türkistanliqlar buninggha qarshi küresh qiliwatidu. Ghérib elliri Uyghurlarni qollap, xitayni jazalash üchün qanun qobul qiliwatidu, parlaméntlirigha qanun layihesi sunuwatidu. Biz bularni körüp türkiyediki 20 partiyege xet ewettuq, bu partiyeler bizni qollap bu xetke qol qoysa biz bu xetni türkiye parlaméntigha sunup béyjing qishliq olimpik musabiqisini bayqut qilish qararini maqullishini telep qilmaqchi”.
“Kélechek” partiyesi mu'awin re'isi selchuq özdagh ependi türkiye prézidénti rejep tayyip erdoghan we türkiye hökümitini béyjing olimpik musabiqisini bayqut qilishqa chaqirip mundaq dédi: “Men xelq'ara olimpik komitétining türkiyediki shöbisini, türkiye tenterbiye ministirliqini, türkiye prézidénti rejep tayip erdoghanni béyjing qishliq olimpik musabiqisini bayqut qilishqa chaqirimiz”.
“Kélechek” partiyesining bu chaqiriqigha bina'en türkiye parlaméntida béyjing olimpik tenterbiye musabiqisini eyibleydighan bir qarar maqullinarmu? dégen so'alimizgha seljuq özdagh ependi mundaq jawab berdi: “Türkiye parlaméntida parlamént ezasi bar, barliq partiyeler bu mesilide hempikir bolup dunyagha chaqiriq qilishi kérek. Türkiye hökümiti bu bayqut qararini qollishi kérek. Bundaq bolghan teqdirde parlaménttin maqulluqtin ötküzüsh asan bolidu. Chünki sherqiy türkistan bizning ata yurtimiz. Sherqiy türkistan mexmut qeshqiri, yüsüp xas hajipqa oxshash bowilirimizning diyaridur. Uyghurlar bizning jan we qan qérindashlirimiz, shunga bundaq bir qarar maqulluqtin ötidu dep oylaymen”.
“Iyi” partiyesidin bolghan parlamént ezasi fahrettin yoqush ependi so'alimizgha téléfon uchuri arqiliq jawab bérip mundaq dep yazghan: “Biz kélechek partiyesining bu heqtiki chaqiriqini qollaymiz. Türkiye 2022-yilliq qishliq olimpik musabiqisige qatnashmasliqi kérek. Türkiye mezkur musabiqini bashqa döletke yötkesh üchün küch chiqirishi kérek. Xelq'ara olimpik komitétigha bu heqte iltimas sunushi kérek. Xelq'ara kechürüm teshkilatigha oxshash türkiyediki kishilik hoquq teshkilatlirimu olimpik komitétigha bésim ishlitishi kérek. Zalim xitayda olimpik tenterbiye musabiqisi hergiz ötküzülmesliki kérek”.
Dunya Uyghur qurultiyi bashliq 180 dek ammiwi teshkilat béyjingda ötküzülmekchi bolghan qishliq olimpik musabiqisini xitaydin bashqa bir dölette ötküzüshni telep qilip, köp qétim axbarat bayanati élan qildi we xelq'ara olimpik komitétigha xet yazdi. Bulardin sirt kanada parlaméntidiki 5 siyasiy partiyege mensup 13 parlamént ezasi olimpik komitétigha xet yézip, béyjingda ötküzülmekchi bolghan qishliq olimpik tenterbiye musabiqisining bashqa döletlerde ötküzülüshini telep qilghan bolsimu netije alalmighan idi. D u q wexpisining re'isi abduréshit abdulxemit ependi 10-ayning 20-küni enqerede muxbirlarni kütüwélish yighini chaqirip türkiyeni béyjing qishliq olimpik musabiqisini bayqut qilishqa chaqirghanliqini, shuning bilen kélechek partiyesining bu chaqiriqni élan qilghanliqini bayan qildi.
20-Öktebir küni dunya Uyghur qurultiyi, sherqiy türkistan tetqiqat wexpisi we Uyghur akadémiyesi wexpisi birlikte türkiye paytexti enqerede ötküzgen axbarat yighinigha kélechek partiyesi, büyük birlik partiyesi we yaxshi partiyesining mu'awin re'isliri we bezi parlamént ezaliri ishtirak qilghanidi.