Londondiki “Tyen'enmén weqesi”xatire namayishigha Uyghurlarmu qatnashti

6-Ayning 3-küni en'gliye paytexti london shehiride turushluq xitay elchixanisining aldida namayish ötküzüldi.

4-Iyun “Tyen'enmén weqesi” ning 29 yilliqi xatire küni munasiwiti bilen ötküzülgen bu namayishqa Uyghurlar bilen démokrat xitaylar qatnashqan bolup, namayishta en'gliye Uyghur jem'iyitining ezaliri, Uyghurlarning nöwettiki éghir weziyiti toghrisidimu tepsiliy melumat bergen. Biz pa'aliyet heqqide téximu tepsiliy melumat igilesh üchün en'gliye Uyghur jem'iyitining diniy ishlargha mes'ul xadimi kerim zayir ependi we en'gliye Uyghur jem'iyitining tashqi ishlargha mes'ul xadimi rehime mexmut xanimlar bilen söhbet élip barduq.

Rehime mexmut xanim bu heqte ziyaritimizni qobul qilip, en'gliye londonda turushluq xitay elchixanisi aldida ötküzülgen namayishning jeryani heqqide toxtaldi.

Rehime mexmut xanim 1989-yili 6-ayning 4-küni tyen'enmén meydanida yüz bergen weqede peqet xitaylarla emes Uyghurlarningmu öltürülgenlikini, shunga hem démokrat xitaylar bilen birlikte tyen'enmén weqesining 29 yilliqini xatirilesh hemde Uyghurlarning nöwettiki éghir weziyitini anglitish, xitaygha bolghan naraziliqini ipadilesh üchün namayishqa qatnashqanliqini bayan qildi.

Namayishchilar “Tyen'enmén weqesining heqiqetliri otturigha qoyulsun, Uyghurlargha azadliq” dégendek sho'arlarnimu towlighan. Rehime mexmut xanim bu heqte melumat berdi.

En'gliye Uyghur jem'iyitining diniy ishlargha mes'ul xadimi kerim zayir ependi xitayning london elchixanisi aldida ötküzülgen namayishqa Uyghurlardin sirt xitaylarning qatnashqanliqini, xitaylarning “Uyghurlargha azadliq, sherqiy türkistanliqlargha erkinlik” dégen sho'arlarni towlighanliqini, muxbirlarning köplükini bayan qildi.

“Tyen'enmén weqesi” ning 29 yilliq xatire küni munasiwiti bilen londondiki xitay elchixanisi aldida ötküzülgen namayishta nuqtiliq halda Uyghurlarning nöwette duchar boluwatqan éghir bésim siyaset otturigha qoyulghan. Kerim zayir ependi bu heqte melumat berdi.

Xitay hökümiti 1989‏-yili 4‏-iyun küni tanka, bronéwikler bilen tyen'enmén meydanini igilep yatqan oqughuchilarni basturghan. Xitay da'iriliri hazirgha qeder shu qétimqi basturushta zadi qanchilik oqughuchining öltürülgenlikini héchqachan élan qilip baqmighan. Kishilik hoquq teshkilatliri shu qétimliq basturushta bir qanche yüzdin bir qanche mingghiche ademning öltürülgenlikini perez qilip kelmekte.

Tyen'enmén weqesige qatnashqan, burundin tartip her yili londonda ötküzülgen namayishqa qatniship kéliwatqan rehime mexmut xanim mezkur weqede minglighan kishining öltürülgenlikini perez qilidighanliqini bayan qildi.

Düshenbe küni yene amérika dölet mejlisining xitay ishliri komitéti, xelq'ara kishilik hoquqni közitish teshkilati, dunya Uyghur qurultiyi qatarliq organ we ammiwi teshkilatlar bayanat élan qilip, mezkur weqeni xatirilidi.