Ghayip anisi qurban'gül xanim: biz tartiwatqan azaplar, kunming weqesi qurbanliriningkidin éghir
2014.03.07

1 - Mart kunming weqesi bezi siyasiy mulahizichilerning, Uyghurlarning ötmüshi we bügüni heqqide qelem tewritishge türtke bolghan bolsa, bu yene xitay hakimiyitining éghir ziyankeshlikige uchrighan bir qisim a'ililerni özlirining bundin burun béshidin ötken échinishliq kechmishilirini eslishige türtke boldi.
Ghayip alimjan hélajining anisi qurban'gül xanim, özlirining béshigha kelgen paji'ening kunmingda öltürülgenlerning a'ile - tawabatiningkidinmu échinishliq ikenlikini tilgha élip “Biz balilirimizning jesitigimu ige bolalmiduq, ölgenliki heqqide uchurghimu érishelmiduq, uchurini sorighanliqimiz üchün öyimizdin qoghlanduq” dédi. Qurban'gül xanim yene xitay saqchilirining uning öyige bésip kirip nareside balilirining aldida pishanisige qoral tengligenlikini we buningdin qorqup ketken 4 yashliq balisining bir yilghiche ésigha kélelmigenlikini eskertti.
Hörmetlik radi'o anglighuchilar, kunmingda weqe yüz bergendin kéyin biz, xitay hökümitige yillardin béri yighlap - yalwurup derdini anglitalmaywatqan we mushu yighlap - yalwurghini üchün düshkellen'gen, ishxanilardin heydiwétilgen, tutup solap qoyulghan erzdar anilarni ziyaret qilduq we ularning weqe heqqidiki tesiratini soriduq. Erzdar nurun'gül toxti “Méni bular bek bozek qilghan, balamni xitay élip qachsa, méni türmige apirip solap qoyghan, kunmingdiki weqeni anglap birsi derdimni élip bergendek xosh boldum” dédi. U yene bu xoshalliqining bashqa ish üchün emes, peqet hökümetning Uyghurlar junggudin razi dégen teshwiqatining pakit arqiliq inkar bolghanliqidin ikenlikini eskertti. 16 Yashliq ghayip alimjan hélajining anisi qurban'gül xanim, özining besh yildin buyan tartqan azaplirini eslep ötkendin kéyin, bügün'giche téxi axbaratqa ashkarilimighan 4 yashliq oghli uchrighan ziyankeshlik heqqidimu toxtilip ötti. Bayan qilinishiche ghayip oghli tutup kétilgen küni 4 neper qara kiyimlik saqchi hélaji a'ilisige qoralliq basturup kirip, a'ilidiki ata - anining her ikkisining pishanisige qoral tenglep turup öyde axturush élip barghan. Öy igiliri saqchilarning axturush élip bérishigha héchqandaq naraziliq bildürmigen, hetta éghizmu achmay süküt qilip turghan ehwalda élip bérilghan. Téximu muhimi saqchilarning bu qorqunchluq herikiti 4 we 12 yashliq ikki naresidining köz aldida dawam qilghan. Shunga saqchilarning shu künki qorqunchluq qiyapet we qorqunchluq awazidin yüriki ézilgen 4 yashliq bala bir ayghiche jöylüp uxliyalmighan, bir yilghiche kochida saqchilarni körse qorqup yaymichilarning taxtisining astigha yaki exlet sanduqlirining arqisigha möküwalghan.
Qurban'gül xanim sözining axirida, özi béyjingdin tartip - sörilip tutup kélin'ginide, béyjingliqlarning tamasha körüp turghanliqini eslidi. U bu nuqtida Uyghur xelqi uchrawatqan zulumgha xitay xelqining tamashibin bolup qarap turmasliqi kéreklikini, xitay hökümitining zorwanliqigha Uyghur xelqi bilen bir septe turup qarshi turushi kéreklikini, undaq bolmighanda, bir dölet ichide yüz bériwatqan adaletsizlikning bu dölettiki hemme puqrani teng ziyan'gha uchritidighanliqini eskertip ötti.