Tutqun “Uyghur isma'il” ning tutulushigha isim “Xataliqi” seweb bolghanliqi ilgiri sürülmekte

Anglighuchilirimizdin biri radiyomizgha inkas yollap, künes nahiyisining araltöpe yézisidin “Terbiyilesh” ke ekitilgenler arisida Uyghur isma'il isimlik bir kishiningmu barliqi, u kishining tutqun qilinishigha özining ismidin bashqa, bir qizigha “Muslime” dep isim qoyghanliqining seweb bolghanliqini melum qildi. Muxbirimizning éniqlishi dawamida Uyghur isma'ilning tutulush sewebi delillenmigen bolsimu, uning araltöpe yézisining qarasu kentidin ikenliki we nöwette “Terbiyilesh lagéri” da ikenliki delillendi.

Biz inkastiki uchurgha asasen künes nahiye araltöpe bazarliq saqchixanigha téléfon qilduq. Saqchixana xadimi bu heqte melumat bérelmigendin kéyin araltöpe yéziliq ayallar birleshmisining mudirigha téléfon qilduq. Mudir Uyghur isma'ilning yekende bir mezgil paxta zawutta ishligenliki we chapchalda tutqun qilin'ghanliqini ashkarilidi. Radiyomizgha inkas yollighuchining bildürüshiche, Uyghur isma'il atalmish isim xataliqi sewebidin tutulghan. Emma mudir, Uyghur isma'ilning tutulushigha özining yaki qizi muslimening ismi seweb bolghanliqi heqqidiki so'alimizni jawabsiz qaldurdi. 

Yéziliq saqchixana xadimi Uyghur isma'ilning kimliki heqqidimu melumat bérelmigendin kéyin, yéziliq ayallar mudirigha tekrar téléfon qilduq؛ u Uyghur isma'ilning araltöpe bazirining qarasu kentidin ikenlikini delillidi. 

Uyghur rayonidin ilgiri igilen'gen uchurlarda, diniy puraq küchlük isimlarning cheklen'genliki, perzentlirige cheklen'gen isimlarni qoyghuchilargha perzentlirining ismini özgertish heqqide buyruq chüshürülgenliki delillen'gen bolsimu, emma bu buyruqni ijra qilmighanlarning qandaq jazagha duch kelgenliki téxi axbaratqa ashkarilanmighan. Yene jem'iyet xewerliride “Uyghur, küresh, ümid” qatarliq isimlarningmu milliy puriqi küchlük dep qarilip cheklen'genliki ilgiri sürülgen, emma uchurning rastliqi delillenmigen idi. 

Kanadadiki siyasiy közetküchi ruqiye turdush xanim, bügün ziyaritimizni qobul qilip, künes araltöpidiki tutqunlar toghriliq bergen xewerlirimizge, yeni, atalmish isim xataliqi we chékiti bar Uyghurlar bilen alaqilishish xataliqi seweblik tutqun qilinish weqelirige asasen, Uyghur weziyitining nöwettiki ehwali üstidin mulahize élip bardi. 

U, bu türdiki jazalashlarning meqsiti Uyghurlar arisida, wehime peyda qilish, öz'ara bir-biridin ürkütüsh we teshkillinish iqtidarini ujuqturush ikenlikini ilgiri sürdi. Xitayning axirqi hésabta chotni xata soquwatqanliqini bayan qilghan ruqiye xanim, xitayning “Bir belwagh bir yol” pilani seweblik, rayonni bundaq yépiq halette uzun mezgil idare qilip bolalmaydighanliqini, Uyghur rayonida xitay kütüwatqan muqimliqning bu xil tedbirler bilen menggü kapaletke ige bolmaydighanliqini otturigha qoydi.