Түркийәдики бүйүк бирлик партийәси хитайниң уйғурларға қаратқан бастурушиға қарши йиғилиш өткүзди

Ихтиярий мухбиримиз әркин тарим
2018.12.25
turkiyede-2018-namayish-Mustafa-Destichi.jpg Түркийәдики бүйүк бирлик партийәсиниң рәиси мустафа дәстичи әпәнди “шәрқий түркистандики ирқий қирғинчилиқ тохтитилсун” дегән темида өткүзүлгән намайишта нутуқ сөзлимәктә. 2018-Йили 23-декабир, әнқәрә.
RFA/Erkin Tarim

Түркийәдики өктичи партийәләрдин бири болған бүйүк бирлик партийәси 23-декабир күни әнқәрәдә хитайниң уйғурларға йүргүзүватқан тәқибләш сияситигә қарши наразилиқ билдүрүш йиғилиши өткүзди.

Йиғилишқа түркийәдики аммиви тәшкилатларниң мәсуллири, түркийәдә паалийәт елип бериватқан шәрқий түркистан аммиви тәшкилатлири мәсуллири, түркләр, түркийәниң истанбул, қәйсәри, бурса, измир, коня вә зоңгулдақ қатарлиқ җайлиридин кәлгән уйғурлар вә әнқәрәдә турушлуқ уйғурлардин болуп, миңлиған киши иштирак қилди.

Мәзкур паалийәтни бүйүк бирлик партийәси билән алпәрән оҗақлириниң яшлар тәшкилати уюштурған болуп, йиғилишта мәзкур партийәниң рәиси мустафа дәстичи әпәнди узун нутуқ сөзлиди. Қолида түркийәниң байриқи билән шәрқий түркистанниң ай-юлтузлуқ көк байриқини көтүрүвалған намайишчилар түрлүк шоарларни товлашти.

Йиғилишта мәзкур партийәниң рәиси мустафа дәстичи әпәнди нутуқ сөзлиди. У нутқида алди билән уйғурларниң тарихи тоғрисида қисқичә мәлумат берип, шәрқий түркистан земинида миладидин бурун 2-әсирдин башлап һун дөлити, көктүрк дөлити, уйғур дөлити, қараханийлар дөлити, сәидийә дөлити, шәрқий түркистан ислам җумһурийити, шәрқий түркистан җумһурийити қатарлиқ дөләтләрниң қурулғанлиқини, манчу империйәсиниң 1884-йили мәзкур тупрақни қайтидин бесивалғандин кейин исмини “шинҗаң” дәп өзгәрткәнликини, бу земинниң наминиң “шинҗаң” әмәс, “шәрқий түркистан” икәнликини тәкитлиди.

Бүйүк бирлик партийәсиниң рәиси мустафа дәстичи әпәнди нутқида хитайниң бурундин тартип түркий милләтләргә ассимилятсийә сиясити йүргүзүп кәлгәнлики, бүгүнки күнгә кәлгәндә хитайниң бесим сияситиниң юқири пәллигә йәткәнликини, 3 милйон адәмниң лагерларға ташланғанлиқини, хитайниң мухбирлар, инсан һәқлири тәшкилатлири вә түрк сиясәтчилириниң шәрқий түркистанға берип тәкшүрүш елип беришиға рухсәт бериши керәкликини оттуриға қойди.

23-Декабир күни түркийәниң пайтәхти әнқәрәниң мәркизигә җайлашқан абди ипәкчи бағчисида әнқәрә валий мәһкимисидин рухсәт елип қилинған чоң йиғилиш ахирлашқандин кейин, бәзи тәшкилат мәсуллириниң йетәклиши билән бир гуруппа уйғур хитай әлчиханисиға қарап маңди. Мунасивәтлик органлардин рухсәт алмиған болғачқа түрк сақчилири намайишчиларни бармаслиққа, тохтап қелишқа чақирған болсиму, уйғурлар шоар товлиған һалда йиғилиш өткүзүлгән җайдин 18 километир узақлиқтики хитай әлчиханисиға қарап йүрүшни давам қилди. Намайишчиларға нәсиһәт қилип тохтиталмиған түрк сақчилири хитай әлчиханисиниң алдиға кетиватқан уйғурларға көздин яш аққузуш бомбиси атти.

23-Чесла саәт 11 дин биргичә икки саәт давамлашқан паалийәтни түркийә бүйүк бирлик партийәси уюштурған иди. Мәзкур партийә бурундин тартип изчил һалда уйғурларни қоллап келиватқан партийәләрдин бири һесаблиниду. Йиғилиш түркийәдики барлиқ телевизийә қаналлири тәрипидин хәвәр қилип тарқитилди.

Юқиридики аваз улинишидин тәпсилатини аңлиғайсиз.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.