3 Neper Uyghur yash türkiyediki 48 sheherde Uyghur diyaridiki jaza lagérlirini anglatqan
2019.01.31

Uyghurlarning hazirqi qiyin weziyiti, bolupmu türkiyediki minglighan Uyghurlarning yurtliridiki ata-ana, uruq-tughqanliridin xewer alalmasliqi hemde türkiye hökümitining buninggha sükütte turuwélishi türkiyediki Uyghurlarni heriketke keltürdi.
12-Ayning 1-küni istanbuldin piyade yolgha chiqqan Uyghur yash ershidin erkin bilen zulpiqar éli 10-dékabir küni enqerege yétip kelgendin kéyin, zongguldaq wilayitide turuwatqan alimjanning qoshulushi bilen üch kishi bolghan.
Mezkur 3 neper Uyghur yash 30-yanwarghiche bolghan 60 kün ichide türkiyediki 48 sheher we nahiyeni aylinip chiqqan. Ular bu jeryanda türkiyediki siyasiy partiyelerning qollap-quwwetlishi bilen namayish qilish, doklat bérish we metbu'at bayanati élan qilishqa oxshash pa'aliyetlerni ötküzgen. Ular türkiyening eng chet rayoni bolghan wan wilayitigiche bérip, Uyghur diyaridiki jaza lagérlirini anglatqan bolup, türk ammisining qollishigha érishken.
Ershidin erkin ependi 12-ayning 1-künidin 1-ayning 30-künigiche jem'iy 48 sheherde Uyghurlarning hazirqi éghir weziyitini anglatqanliqini, yerlik téléwiziye we gézit-zhurnallarda yer alghanliqini bayan qildi.
Undaqta, bu pa'aliyetlerning tesiri qandaq boldi? bu heqte pikir bayan qilghan ershidin erkin ependi özlirining mezkur pa'aliyetler arqiliq her sahediki türk xelqining qollishini qolgha keltürgenlikini tekitlidi.
Ershidin erkin bilen bille 48 sheherni aylan'ghan Uyghur yash zulpiqar éli 2 ayliq pa'aliyetning türk xelqige qattiq tesir körsetkenlikini, bu seper arqiliq türk xelqining hésdashliqini qolgha keltürgenlikini bayan qildi.
Uyghur pa'aliyetchi ershidin erkin bilen zulpiqar éli istanbuldin yolgha chiqip, 11 kündin kéyin enqerege yétip kelgen. Türkiyening zongguldaq shehiride tijaret bilen shughulliniwatqan 3 balining dadisi alimjan ependi enqeredin tartip ulargha qoshulup, türkiyening samsun, giresun, adiyaman, mersin, gazi'antep we wan qatarliq köp sandiki sheherlerni bille aylan'ghan. Alimjan ependi bulargha qatnishishtiki meqsiti toghrisida melumat berdi.
Alimjan ependi özining 40 tek uruq-tughqinining tutqun qilin'ghanliqini, ershidin erkinning tughqanliri bilen zulpiqar élining ayali we balilirining yoq bolup ketkenlikini türk jama'itige anglatqanliqini, bularni anglighan türk jama'itining bekmu tesirlen'genlikini bayan qildi.
Aliman ependi bu qétimqi sepiride türkiyening eng chet rayonliridin iran bilen chégralinidighan wan shehirigimu bérip, Uyghurlarning éghir weziyitini anglatqanliqini bayan qildi.
Ularning 48 sheher we nahiyede ötküzgen pa'aliyetlirini büyük birlik partiyesining re'isi mustafa destichi ependining yolyoriqi bilen mezkur partiyening her qaysi wilayetliride turushluq yashlar uyushmisi bolghan “Alp'eren ojaqliri” uyushturup bergen.
Ershidin erkin 1985-yili ürümchide dunyagha kelgen bolup, 2015-yili akisi bilen türkiyege kelgen. Zulpiqar éli bolsa 1989-yili ürümchide tughulghan bolup, 2000-yili ata-anisi bilen birlikte türkiyege kélip olturaqlashqan. U eskishéhir uniwérsitéti sayahet we méhmanxana bashqurush kespini püttürgen bolup, hazir tijaret bilen shughullinidiken. Alimjan bundin 5 yil burun türkiyege kelgen bolup, hazir türkiyening zongguldaq wiyalitide tijaret bilen shughullanmaqta.