Гума пичақлиқ һуҗумидин кейин керийә, чира наһийәлири йүзлигән ярдәмчи сақчи вә чарлаш хадими яллиған

Мухбиримиз қутлан
2017.03.02
guma-qarshiliq-herbiy-6.jpg Уйғур елидики бир қисим җайларда пичақ вә палтилиқ һуҗум қилиш вәқәси йүз бәргәндин кейин елип берилған хитайниң һәрбий һәйвә көрситиш маневиридин көрүнүш. 2017-Йили 22-феврал.
ts.cn

14-Феврал күни гума наһийисидә пичақлиқ һуҗум йүз берип 6 нәпәр хитай өлтүрүлгәндин кейин хотән вилайитиниң вәзийити пәвқуладдә җиддийләшкән. Хотәнниң керийә вә чира наһийәлири җиддий уқтуруш чиқирип, йүзлигән ярдәмчи сақчи, аманлиқ хадими вә чарлаш хадими яллиғанлиқи мәлум.

Игилинишичә, 2-айниң 16-күни керийә наһийәлик хәлқ һөкүмити ишханиси уқтуруш чиқирип, җәмийәттин 254 нәпәр ярдәмчи сақчи хадими қобул қилидиғанлиқини билдүргән. Уларниң 204 нәпири йәрлик милләттин, 50 нәпири хитайлардин қобул қилинидикән. Уларниң яш чәклимиси 18 яштин 30 яш арилиқида болуп, қобул қилиштики биринчи шәрти “җуңгониң бирликини қоғдайдиған, милләт бөлгүнчилики вә қанунсиз диний паалийәтләргә қарши туридиған” актип яшлар болуши керәккән.

Униңдин бир ай илгири, йәни 1-айниң 19-күни чира наһийәлик хәлқ һөкүмитиму җәмийәттин 207 нәпәр аманлиқ тәкшүрүш хадими, йәни “шәһәргә кириштики тәкшүрүш понкитлирида туруп бихәтәрлик тәкшүрүши елип баридиған хадимлар” билән 84 нәпәр ярдәмчи сақчи қобул қилидиғанлиқи һәққидә уқтуруш чиқарған.

Биз юқириқи учурға асасән керийә наһийәсидики 4 сақчиханиға телефон қилип әһвал сүрүштүрдуқ. Керийә наһийә қарқи йезилиқ сақчихана бу һәқтә учур беришни рәт қилған болсиму, әмма керийәниң ойтоғрақ, көкяр вә сийәк йезилиқ сақчиханилири әһвалниң растлиқини дәлиллиди һәмдә бу һәқтики бир қисим тәпсилатларни ашкарилиди.

Керийә наһийәсиниң ойтоғрақ сақчиханисидики бир нөвәтчи хадим мундақ деди: “мән ярдәмчи сақчи. Һазир бу йәрдә нөвәтчиликтә туруватқанлар бу тоғрилиқ сизгә мәлумат берәлмәймиз. Пәқәт башлиқлардила сиртқа қарита гәп қилиш һоқуқи бар. Мән бу сақчиханиға ишқа киргили 15 күндәк болди. Лекин мән йеқинда қобул қилинған ярдәмчи сақчилар қатарида әмәс.”

Керийә наһийәсиниң көкяр йезилиқ сақчиханисидики бир кечилик нөвәтчи хадим йеқинда 200 дин артуқ чарлаш хадими қобул қилинғанлиқи, уларниң йеза тәвәсидики муһим коча яки йол еғизлириға қурулған “гаңпең”, йәни полат, қәләйдин ясалған тәкшүрүш понкитида нөвәтчиликтә туридиғанлиқини билдүрди.

“йеңидин қобул қилинған чарлаш хадимлири кечә-күндүз, йәни 48 саәт улап ишләйду. Биздики бундақ җиддийчилик йеқинда гумида йүз бәргән вәқәдин кейин болуватиду. Бизниң көкяр сақчиханиға өткәндә ярдәмчи сақчиларни толуқлап болған иди. Шуңа бу қетим йеңидин қобул қилинған 200 нәччә аманлиқ хадимидин бизниң сақчиханиға адәм тәқсим қилмиди.”

У мундақ деди: “уларға һәр айда тамақ пули үчүн 450 йүән бериду. Айлиқ мааши 2600 йүән. Қобул қилинғанларниң йеши 18 яштин 30 яш арилиқида, уларниң ичидә йеңидин мәктәп пүттүргәнләр яки хизмәт күтүватқан яшлар көпрәк. Аилисидә сиясий мәсилиси бар яки нуқтилиқ нопус тизимиға киргәнләр қәтий қобул қилинмайду. Сиясий шәрти бәкму еғир.”

У йәнә чарлаш хадимлириниң икки гуруппиға айрилип уда 48 саәт дәм алмай ишләватқанлиқини, гумидики пичақлиқ һуҗумдин кейин бу йәрдә вәзийәттин пәвқуладдә җиддийлишип кәткәнликини ашкарилиди.

Керийә наһийәсиниң сийәк йезилиқ сақчиханисидики бир нөвәтчи хадим мундақ деди: “сийәк йезиси тәвәсидә икки чоң гаңпең бар. Уларни адәттә 36 вә 37 дегән код билән атаймиз. Уйғурчә амма арисидики атилиши ‛хәлққә қулай сақчи понкити‚. Адәттә чоңрақ гаңпеңлар 80 квадрат метир әтрапида болиду. Униңда 22 дин 23 кә қәдәр чарлаш хадими туруши керәк икән. Һазирчә 17 дин адәм бар, шуңа чарлаш хадимлирини толуқлаш үчүн елан чиқирип, 250 адәм қобул қилди. Уларни һазирчә техи тәқсим қилмиди. Аңлишичә, мәшқләндүрүватқан охшайду.”

У йәнә мундақ деди: “сийәк йезисида икки гаңпең бар. Иккисиниң арилиқи 500 метир келиду. Бири дөләт таш йолиниң дәл сийәк йезисиға киридиған еғизида, йәнә бири сийәк йезисидин керийә наһийә базириға маңидиған йол еғизида. Һәрқандақ киши йезидин чиқмақчи болса мушу икки гаңпеңдин өтмәй сиртқа чиқалмайду. Икки гаңпеңниң арилиқида вәқә йүз берип қалса адәттә 3 минутта нәқ мәйданға йетип беришимиз тәләп қилиниду.”

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.