Вәтинигә қайтқан роһ: мәрһум күрәш көсән замандашлириниң хатирисидә (1)

Мухбиримиз қутлан
2016.10.27
kuresh-kusen-hayat.jpg Мәрһум күрәш көсән әпәнди.
Photo: RFA

Күрәш көсән 2006-йили вәтинидин узақ бир тупрақта 47 йешида аләмдин кәтти. Униң вәтән ишқида тепчәклигән йүрики соқуштин тохтиди, әмма униң күрәш роһи вә сәнәт билән җулаланған яңрақ авази һелиһәм уйғур хәлқиниң хатирисидә яшап кәлмәктә.

Мәрһум күрәш көсәнниң замандашлиридин германийәдә яшаватқан аблимит турсун әпәнди радийомиз зияритини қобул қилип, чоңқур сеғиниш вә һөрмәт иликидә мәрһумниң күрәш қайними ичидә өткән һаятини әсләп өтти.

У мундақ деди: “мениң мәрһум күрәш көсән билән аз кәм 30 йилға йеқин шәхсий достлуқ һәм пикирдашлиқ һаятим бар. У аз яшиди, әмма толиму мәнилик бир һаятта яшиди. Өмүр бойи издәнди. У вәтәндики чеғида өзиниң яңрақ авази арқилиқ уйғур хәлқиниң арзу-арманлири вә йүрәк садалирини аңлатти. Вәтәндин айрилғандин кейин бир минут вақтиниму бошқа өткүзмәй вәтәнниң тәқдири үчүн қайғурди һәмдә өзиниң әмәлий тиришчанлиқи билән бу йолда издәнди. Мән униң һаятини аз, әмма саз яшиған шундақла күрәшкә беғишланған бир һаят дәп қараймән!...”

Күрәш көсәнниң һазир шиветсийәдә яшаватқан бир туғқан сиңлиси мунәввәр султанму радийомиз зияритини қобул қилип, мәрһумниң вапатиниң 10 йиллиқ хатирисидә чоңқур сеғиниш билән уни яд әтти.

У акисиниң 1980-йилларда немә үчүн өзигә “көсән” дегән тәхәллусни қолланғанлиқи һәққидә тохтилип мундақ деди: “акам ‛көсән‚ дегән тәхәллусни 1988-йилидин башлап рәсмий ишләтти. У гәрчә кучада туғулмиған болсиму, әмма балилиқ вә өсмүрлүк дәврини уйғур хәлқиниң қәдимки мәдәнийәт очақлиридин болған кучада өткүзгән иди. У қәдимки көсән сәнитиниң мәркизи болған кучани сөйәтти. Сәнәткә болған тунҗи иштияқи кучада ойғанған иди шундақла бу әзим тупрақта қәдимки көсәнниң сәнәт мираслири вә униң сүтини емип чоң болған иди. Шуңа акам ‛көсән‚ дегән бу қәдимки юрт намини өзигә тәхәллус қилип талливалған иди.”

Абдушүкүр муһәммәт әпәнди мәрһум күрәш көсәнниң шиветсийәдики аилә туғқанлиридин бири. У мәрһум күрәш көсән билән уруқ-туғқан болупла қалмастин, бәлки йәнә әң йеқин сәпдаш сүпитидә шиветсийәдики уйғур җамаитиниң сиясий паалийәтлиридә биллә болған. Муһаҗирәттики һаятниң аччиқ-чүчүклирини биллә баштин көчүргән. У бүгүн радийомиз зияритини қобул қилип өзиниң мәрһум күрәш көсән һәққидики әслимилирини аңлармәнләр билән ортақлашти.

Мунәввәр султан гәрчә акиси күрәш көсәнниң вақитсиз өлүми қалдуруп кәткән бошлуқни таки бүгүнгә қәдәр һес қиливатқан вә буниң үчүн азаблиниватқан болсиму, әмма мәрһумниң қисқа һаятида қалдуруп кәткән мәңгү өлмәс күрәш роһидин пәхирлинидиғанлиқини тәкитлиди.

(Давами бар)

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.