Londonda “Qeshqerdin istanbulghiche” namliq konsértta Uyghurlar tonushturuldi

Londondiki yunus emre inistitutida ötküzülgen “Qeshqerdin istanbulghiche” konsértidin bir körünüsh. 2018-Yili 27-mart. London.

Londondiki yunus emre inistitutida ötküzülgen “Qeshqerdin istanbulghiche” konsértidin bir körünüsh. 2018-Yili 27-mart. London.

Noruz bayrimi munasiwiti 24-mart küni london Uyghur uyushmisida, 25-mart küni bolsa london uniwérsitétida noruz pa'aliyiti uyushturulghan bolup, Uyghurlar bu pa'aliyetlerge qatniship Uyghur naxsha-ussul we muzikilirini orundighan. 27-Mart küni bolsa londondiki yunus emre institutida “Qeshqerdin istanbulghiche” konsérti ötküzülgen. Konsértta Uyghur sen'etchiler bilen türk sen'etchiler Uyghur naxsha-muzikiliri bilen türk naxsha-muzikilirini orundighan.

London uniwérsitéti oqutquchisi doktor rachél xarris xanim qurghan Uyghur ansambilidiki Uyghur sen'etchilerdin rehime mexmut xanim, tunggan muzikant iskender ding, türkiyening bursa chéhridiki uludagh uniwérsitéti muzika oqutquchisi doktor erdem özdemir qatarliq sen'etchiler Uyghurche, türkche naxsha-muzikilardin örnekler sun'ghan.

Bu heqte ziyaritimizni qobul qilghan doktor erdem özdemir ependi mundaq dédi: “26-Mart küni london yunus emre institutida london Uyghur ansambilidiki rehime mexmut xanim bilen birlikte oyun qoyduq. Bu oyunning birinchi qétimliqini ikki yil burun qoyghan iduq. London Uyghur ansambili uzun yillardin béri bu pa'aliyitini dawamlashturuwatidu. Londondin sirt dunyaning her qaysi jaylirida konsért bériwatidu. Men üch yil burun Uyghur muzikisi toghrisida doktorluq ilmiy maqale yézish üchün london'gha kelgen waqtimda bu ömekke qatnashqan idim. 3 Yildin béri birlikte konsért bériwatimiz.”

U, özining doktorluq ilmiy maqalisining témisining “Uyghur muzikisi bilen türk muzikisi otturisidiki oxshashliqlar we perqler” ikenlikini, londonda Uyghur muzikisigha qiziqidighanlarning köp ikenlikini bayan qilip mundaq dédi: “Méning doktorluq ilmiy maqalemning témisi ‛türk muzikisi bilen Uyghur muzikisi otturisidiki oxshashliqlar we perqler‚ idi. Men Uyghur ansambiligha kirgendin kéyin türk muzikilirini orundidim. Yaxshi maslashtuq. Tünügünki konsértimizgha qiziqish yuqiri idi. Muzikantlar, muzika heweskarliri, londondiki herqaysi uniwérsitétlarda muzika dersi bériwatqan oqutquchilarning konsértimizgha kélishi bizni bekla xursen qildi. Bulardin sirt londonda turuwatqan türkler we Uyghurlarmu qatnashti. London Uyghur konsértlirigha uzun yillardin béri sahipxanliq qiliwatidu. Londonda Uyghur muzikilirigha qiziqish intayin yuqiri.” 

Rehime mexmut xanim türkiyening londondiki yunus emre institutida ötküzülgen “Qeshqerdin istanbulghiche” konsérti qeshqer naxshisi “Mirajixan” bilen istanbul naxshisi “Aral we sahillarda séni saqlaymen” dégen naxsha bilen bashlinip, “Rozilem” dégen naxsha bilen axirlashturghanliqini bayan qildi 

Doktor erdem özdemir ependi konsértta türk muzikisi bilen Uyghur muzikisi otturisidiki oxshashliqlarning köp ikenlikining otturigha qoyulghanliqini bayan qilip mundaq dédi: “Türk muzikisi bilen Uyghur muzikisi otturisidiki oxshashliqlar nahayiti köp. Türkler bilen Uyghurlar texminen ming yildin buyan uzaq yerlerde yashimaqta. Türkler bilen Uyghurlar bunchiwala uzun zamandin béri uzaq yerlerde yashawatqan bolsimu muzika jehettinmu büyük oxshashliqlargha ige ikenlikini otturigha qoyushqa tirishiwatimen. Bolupmu muqamlardiki oxshashliqlar kishilerni heyran qaldurmaqta. Naxsha tékistliridimu oxshashliqlar mewjut. Elwette oxshimasliqlarmu bar chünki sherqiy türkistan bilen türkiye her xil medeniyetlerning ötingi, bular qedimdin tartip öz'ara tesir körsetken. Londonda bergen konsértimizda Uyghurche we türkche naxsha we muzikilardin örnekler körsitip, bu oxshashliqlar bilen oxshimasliqlarni otturigha qoyushqa tirishtuq”.

Rehime mexmut xanim konsért axirida türk muzikisi bilen Uyghur muzikisining qanchilik yéqin ikenlikidin bek tesirlen'genlikini bayan qildi. 

Rehime mexmut xanim uzun yillardin béri konsértlarda Uyghur-naxsha ussullirini tonushturupla qalmastin, naxsha arilirida Uyghurlarning éghir weziyiti toghrisidimu melumat bermekte. “Qeshqerdin istanbulghiche” konsértidimu shundaq qilghan. U, buning Uyghur dewasini tonushturushtiki muhim bir usul ikenlikini bayan qildi. 

Rehime mexmutning éytishiche bir heptide üch qétim konsért bérilgen bolup, hemmiside Uyghurlarning hazirqi éghir weziyitimu tonushturulghan.