Qazaqistandiki Uyghur tiyatiri yéngi mewsumini “Idiqut” dramisi bilen bashlidi

Ataqliq yazghuchi we dramatorg exmetjan hashirining “Idiqut” namliq sehne esiridin körünüsh. 2016-Yili 3-noyabir, almata.

Quddus ghojamyarof namidiki jumhuriyetlik dölet Uyghur muzikiliq komédiye tiyatiri özining nöwettiki 83-mewsumini ataqliq yazghuchi we dramatorg exmetjan hashirining “Idiqut” namliq sehne esiri bilen bashlidi.

Uning échilish murasimida sözge chiqqan Uyghur tiyatiri mudiri ruslan toxtaxunof, rézhissor yalqunjan shemiyéf we yazghuchi exmetjan hashiri tamashibinlarni yéngi mewsumning échilish munasiwiti bilen tebriklep, uning programmisining mezmuni bilen tonushturdi.

Radiyomiz ziyaritini qobul qilghan tiyatir rézhissori yalqunjan shemiyéf Uyghur tiyatiri kolléktipining her yilqi mewsumigha jiddiy teyyarliq bilen kéliwatqanliqini, bu yili qazaqistan musteqilliqining 25 yilliqi atap xatiriliniwatqachqa, bashqilar bilen bir qatarda öziningmu keypiyati üstün ikenlikini bildürüp, bu yilqi programmining mezmuni heqqide qisqiche toxtaldi.

Radiyomiz ziyaritini qobul qilghan Uyghur tiyatirining artisi gheyret toxtibaqiyéfning éytishiche, tiyatir her yili özining mewsumini “Anarxan” dramisidin bashlap, bu en'ene bolup shekillen'gen idi. Peqet ikki yil mabeynide ehwal özgirip, ötken yilqi mewsum “Bayanchur” sehne esiri bilen bashlan'ghan bolsa, bu yili “Idiqut” esiri bilen bashlan'ghan. Mezkur eserni talantliq rézhissor yalqunjan shemiyéf sehnileshtürgen bolup, on yil ilgiri eser sheherdiki ewézof namidiki qazaq drama tiyatirida ötken féstiwalda ikkinchi orunni igiligen idi. Gh. Toxtibaqiyéf eserning tamashibinlar teripidin yaxshi qarshi élin'ghanliqini bildürüp, eserning mezmunini qisqiche chüshendürdi.

Gh. Toxtibaqiyéfning déyishiche, eserni qoyghan deslepki yilliri qiyinchiliqlar köp bolghan bolup, barliq artislar buninggha qattiq bérilip ishligen. Bash rolni, yeni ba'urchuqni deslepte dilshat amanbayéf, andin shöhret memetof, chinggizxanni mexmut derayéf, tatatungghini ümid qasimoflar oynighan.

Almata wilayitining emgekchiqazaq nahiyisige qarashliq qaraturuq yézisi awut sattarof namidiki ottura mektepning mu'ellimi büwinur ghojamberdiyéwa bolsa, öyi sheherdin yiraq bolsimu, amma da'im Uyghurlarning milliy medeniyitining altun böshüki bolghan Uyghur tiyatirining yéngi mewsumini alahide séghinish bilen kütidighanliqini, Uyghur tiyatiri artislirining bu yilimu alahide teyyarliq bilen ishqa kirishkenlikini ilgiri sürüp, mundaq dédi: “Rast, bu qétimqi mewsumning bir alahidiliki shuningdiki, Uyghur tiyatiri yilliq programmisini körneklik yazghuchi exmetjan hashirining ‛idiqut‚ esiri bilen bashlidi. Bizge yaxshi melumki, Uyghur tiyatiri qurulghandin béri her yilqi mewsumini “Anarxan” oxshash klassik eser bilen bashlatti. Bu qétimda undaq bolmidi. Biz shundaqtimu, tiyatirimizning bu programmisini qollap-quwetleymiz, elwette. 83-Mewsum programmisigha, mesilen, ‛idiqut‚, ‛nuzugum‚, ‛bayanchur‚, ‛amannisaxan‚ oxshash eserlermu kirgüzülüptu. Heqiqetni éytsaq, xelqimizning uzun we japaliq ötmüsh tarixigha béghishlan'ghan mundaq tarixiy eserlerning terbiyiwi ehmiyiti intayin zor, bolupmu balilirimiz üchün. Mana shu meqset bilen biz küzlük tetildin paydilinip, bir top oqughuchilarni élip, 6-noyabirda ‛nuzugum‚ dramisini körüsh meqsitide tiyatirimizgha kelgen iduq.”

Yuqirida atalghan sehne eserlerdin tashqiri, tiyatir sehniside shundaqla “Mejnun yigitler”, “Apet”, “Qosh yultuz”, “Yalghuz yalpuz”, “Alichiliq bagh”, “Ghérip-senem” qatarliq eserlermu qoyulmaqchi.