Алматада “уйғур қәләмкәшләр” журнилиниң икки сани йоруқ көрди

Йеқинда алматада җумһурийәтлик“уйғур қәләмкәшләр” әдәбий - бәдиий журнилиниң йәттинчи вә сәккизинчи санлири йоруққа чиқти. Журналниң йәттинчи саниниң дәсләпки сәһипилиридә өткән әсирниң оттурлирида уйғур елидин оттура асияға көчүп чиққан атақлиқ шаирлар рози қадириниң “силәргә барлиғим”, “дост”, “виҗдан” “алдида”, “адәмләр”, “бағ яратқан қиз”, “достлар”, зияйдин қаһарофниң “вәтән”, “или дәряси”, “алмута”, “сени әсләймиз”, “баһар гүллири”, “сәһәрдә - тағда”, уйғур елидә тонулған талантлиқ шаир аблиз назириниң “чечәк пәсли”, “қар вә майса”, “мән вә нәврә” қатарлиқ әсәрлири орун алған. Униңда шундақла совет - япон уруши қатнашқучиси, пән доктори туғлуқҗан талипофниң “җәңчи дост хатириси”, ташкәнтлик алим пәрһат һәмрайефниң “леким ибраһимофниң данишмәнлики вә билимлири” намлиқ мақалилири, талантлиқ язғучилар турған тохтәмофниң “дадамниң ахирқи хети” повести вә җамалдин босақофниң “көч - көч” романидин үзүндиләр орун алған. Буниңдин ташқири мәзкур санда бесим орунни язғучи исмайилҗан иминофниң өзбекистанға, шу җүмлидин уйғур юртлириға қилған сәпири һәққидә йезилған “уйғурабадқа йол” дәп аталған әсири игиләйду.

Радиомиз зияритини қобул қилған филологийә пәнлириниң намзади рабик исмайилоф болупму уйғурларниң тарихий вәтинидики әдипләрниң иҗадийитини тонуштурушниң муһимлиқини, шундақла җурналниң йәттинчи саниниң мәзмунини алаһидә тәкитләп, мундақ деди:

Биз қандақла болмисун, өзимизниң тарихий вәтинимизниң бир қисми. Шуниң үчүн тарихий вәтинимиздә йүз бериватқан вәқәләр, тонулған язғучиларни мушу қазақистан яшаватқан өз хәлқимиз билән тонуштурушниму җурнал өзиниң мәқсиди сүпитидә шу яқтики истедатлиқ язғучиларниң иҗадийәтлирини бизниң китабханлар билән кәң рәвиштә тонуштурмақчи.

Журналниң сәккизинчи сани исмайилҗан иминофниң қазақ хәлқиниң мунәввәр пәрзәнти, атақлиқ алим, саяһәтчи вә етнограф чоқан вәлиханофниң уйғур елигә қилған илмий екиспедитсийиси һәққидә йезилған “уйғурийәниң чоқан вәлиханофниң екиспедитсийиси тәрипидин өгинилиши” намлиқ мақалиси билән башлиниду. Кейинки сәһипиләрдә болса, уйғур елидә тонулған шаирлар османҗан савутниң “алтун булақ”, атақлиқ язғучи абдуреһим өткүргә беғишланған “шаир хатирисигә”, “тал - тал ақ чачлириң таң нури, ана”, “таңда туруп”, “дала нахшиси”, әбәйдулла ибраһимниң “вәтән һәққидә қошақ”, “қәшқәр устисиға”,”таримға муһәббәт”, “муқам һәққидә мухәммәс”, “қара вә ақ” охшаш әсәрлири учрайду. Бу санда шундақла қазақистанлиқ язғучи шайим шавайефниң “билал назим” романидин, 18 - әсир шаири молла абдуләлим, йәни шаирахунниң “исламнамә” әсиридин, өткән әсирниң 20 - вә 30 - йиллирида оттура асияда тонулған шаир вә язғучи нур исрайилофниң “күнләр” повестидин парчилар берилгән. Җурналда ташкәнтлик алим кәримниң өз бовиси, дадиси вә акисиниң хатирисигә беғашлап язған “йоқлуқи сәвәбидин” намлиқ нәсри әсәри билән бир қатарда абдувәли садирофниң “орхун дәряси” шеири, аблиз ғопурниң рәссам күрәш зулпақироф иҗадийитигә беғишланған “күрәшчан күрәш” мақалиси берилгән.

Зияритимизни қобул қилған филологийә пәнлириниң намзади руслан арзийеф “қәләмкәшләр журнили”ниң паалийәт йөнилишлири һәм униң мавзу вә мәзмун даирисини яхшилашта немиләргә көңүл бөлүш лазимлиқини көрситип, мундақ деди:

Қазақистанда уйғур “қәләмкәшләр журнили”ниң тәшкил қилиниши уйғур әдәбияти үчүн наһайити муһим вәқә болди, дәп ейтсақ артуқ болмайду. Бу җурнал уйғур әдәбияти вә әдәбиятшунаслиқтики чоң бир бошлуқни толдуриду һәм униң кейинки икки номерини қарайдиған болсақ, у йәрдиму уйғур елидики һәм қазақистандики даңлиқ шаир - язғучиларниң муһим әсәрлирини беришкә тиришқан. Бу җурналниң асасий йөнилиши омумән дунядики уйғур әдәбиятиниң муһим әсәрлирини уйғур оқурмәнлиригә тонуштуруш болуп һесаблиниду, дәп ойлаймиз. Болупму уйғур елидики талантлиқ шаир - язғучилиримизниң әсәрлирини тонуштурушта бу җурнал муһим рол ойнап келиватиду.