Rabiye qadir xanim türkiyediki xelq'ara ayallar yighinigha widé'o arqiliq qatnashmaqchi
2016.03.07

8-Mart xelq'ara ayallar bayrimi munasiwiti bilen türkiyening paytexti enqere shehiridiki ghazi uniwérsitétida “Xelq'ara dunya ayallar bayrimi” témisida xelq'araliq yighin chaqirilmaqchi.
8-Mart küni etigendin aqshamghiche mezkur uniwérsitétning mimar kemalettin yighin zalida ötküzülidighan yighin'gha ayallarning heq we hoquqliri üchün küresh qiliwatqan ayallar alahide teklip boyiche qatnishidiken. Hindistandin ela gandi xanim, jenubiy koréyedin proféssor doktor gap he'e ko, rusiye fédératsiyesi insan heqliri qehrimani marina pisklakowa xanim, ezerbeyjandin si'ana jafarowa xanim, türkiyedin proféssor doktor aylin görgün baran we proféssor doktor suna bashaq xanimlar qatnashmaqchi. Uyghurlarning lideri dunya Uyghur qurultiyi re'isi rabiye qadir xanim teklip qilin'ghan bolup, rabiye xanimgha wakaliten mu'awin re'isi ömer qanat qatnashmaqchi. Yighinni uyushturghan ghazi uniwérsitéti oqutquchisi doktor aysun demirez güneri xanimning éytishiche, bu qétimqi yighinda nuqtiliq halda Uyghur ayallirining mesililiri otturigha qoyulidiken.
Ziyaritimizni qobul qilghan doktor aysun demirez güneri xanim 8-mart küni échilidighan yighin toghrisida melumat bérip mundaq dédi: “Men amérikidiki waqtimda rabiye qadir xanim bilen tonushush sheripige muyesser boldum. Uningdin bek tesirlenduq. Rabiye xanim bilen élip barghan uchrishishlirimizni türkiyediki axbarat organliri bilen ortaqlashtuq. Rabiye xanimgha uniwérsitétimizmu qiziqti. Shuning bilen uniwérsitétimiz 8-mart dunya ayallar bayrimida dunyadiki meshhur ayal pa'aliyetchilerni chaqirip yighin chaqirmaqchi boldi. Shuning bilen ete rabiye qadir xanim bashchiliqida shimaliy afriqa, rusiye, koréye, ezerbeyjan qatarliq döletlerdin dangliq ayal pa'aliyetchilerni chaqirip, chong yighin chaqirip, dunya ayallirining mesililirinila emes, insan heqliri depsendichilikini otturigha qoyush we chare yollirini izdesh üchün muhakime élip barmaqchi. Bu yighin'gha uniwérsitétimizning rehberliri, siyasetchiler, ammiwi teshkilat mes'ulliri we oqutquchi-oqughuchilardin bolup köp sanda kishi qatnashmaqchi.”
Rabiye qadir xanimning kélip qatnishishi üchün teklipname ewetkenlikini, emma rabiye qadir xanim özige wakaliten mu'awin re'isini ewetkenlikini bayan qilip mundaq dédi: “Teklipname ewettuq. Emma rabiye xanim wiza alalmighanliqi üchünmu yaki türkiye wiza bermigenliki üchünmu bilelmiduq. Emma özige wakaliten ömer qanat ependini ewetti. Rabiye qadir xanim widé'o arqiliq qatniship yighin ehlige söz qilmaqchi.”
Uyghur insan heqliri tetqiqatchisi zubeyre shemsidin xanim türkiyening paytexti enqerede chaqirilghan xelq'ara insan heqliri yighinigha d u q re'isi rabiye qadir xanimning teklip qilinishining zor ehmiyetke ige ikenlikini bayan qildi.
U, Uyghur xanim-qizliri duchar boluwatqan insan heq we hoquqliri depsendichiliki toghrisida toxtilip ötti.
8-Mart dunya ayallar bayrimi birleshken döletler teripidin qobul qilin'ghan xelq'ara bayram. Bu künde nuqtiliq halda insan heq we hoquqlirini asas qilghan halda, ayallarning siyasiy, iqtisadiy we ijtima'iy muweppeqiyetliri qutluqlanmaqta.
Mezkur bayram türkiyede 1921-yili tunji qétim “Emgekchi ayallar küni” nami bilen tebriklen'gen iken.