Ezerbeyjanda yüsüp xas hajipni xatirilesh xelq'ara yighini chaqirildi

Yüsüp xas hajip tughulghanliqining 1000 yilliqigha béghishlap “Yüsüp xas hajipni xatirilesh yighini” din körünüsh. 2016-Yili 31-öktebir, ezerbeyjan.

Ezerbeyjan medeniyet we sayahet ministirliqi, xelq'ara türk medeniyiti teshkilati, türkiye-qazaqistan ortaq uniwérsitéti bolghan exmet yeséwi uniwérsitéti, sheki waliliqi we ezerbeyjan milliy kutupxanisi birlikte 2016-yili türk dunyasining medeniyet paytexti élan qilin'ghan ezerbeyjanning sheki shehiride we ezerbeyjanning baku shehiride “Yüsüp xas hajipni xatirilesh yighini” chaqirilghan.

Yüsüp xas hajip tughulghanliqining 1000 yilliqigha béghishlap ötküzülgen yighin'gha ezerbeyjan, qazaqistan, makédoniye we türkiyedin kelgen bilim ademliri we jama'et erbabliri ishtirak qilghan.

31-Öktebir küni bakuda, 11-ayning 2-küni shekilde ötküzülgen xelq'ara yüsüp xas hajipni xatirilesh yighinida, merkizi enqerede turushluq xelq'ara türkiy milletler medeniyet teshkilati mu'awin bash katipi proféssor doktor firat pultash ependi, ezerbeyjan parlamént ezasi ganire pashayéwa xanim, türk medeniyet mirasliri fondi bashliqi günay efendiyéwa xanim, exmet yeséwi uniwérsitéti bashqurush hey'iti re'isi musa yildiz ependi, ezerbeyjan yazghuchilar jem'iyiti re'isi dangliq yazghuchi anar rizayéf ependiler yüsüp xas hajipning idiyesi we uning mirasi heqqide söz qilghan.

Yüsüp xas hajipni xatirilesh yighini jeryanida ezerbeyjan dölet uniwérsitéti oqutquchisi proféssor doktor ramiz asker ependining kitabi tonutulghan we uninggha türksoy teripidin tesis qilin'ghan “Yüsüp xas hajip balasaghuni médali” bérilgen.

Yighinda söz qilghan ilim ademliri yüsüp xas hajipning türk dunyasining shekillinishige zor töhpe qoshqan alim ikenlikini tekitleshken.

11-Ayning 2-küni türk dunyasining 2016-yili medeniyet paytexti élan qilin'ghan sheki shehiride ötküzülgen yighinda doklat bergen we “Qutadghu bilig bibliyografiyesi” namliq kitabini tonutqan ramiz asker ependi yighinda yüsüp xas hajip toghrisida 15 ilim ademining mexsus doklat bergenlikini bayan qilip mundaq dédi: “2-Chésla ezerbeyjanning sheki shehiride bir yighin chaqirildi. Yighinning ismi ‛yüsüp xas hajip 1000 yashta‚ idi. Yighin nahayiti yaxshi ötti. 15 Etrapida doklat angliduq. Doklatlarning hemmisi qaraxaniylar döliti, yüsüp xas hajip we uning eseri qutadghu bilig toghrisida idi. Menmu doklat berdim. Doklatim axirlashqandin kéyin, xelq'ara türk medeniyet teshkilati türksoyning bash katip mu'awini furat pultash ependi türksoy tesis qilghan ‛yüsüp xas hajip balasaghuni médali‚ ni manga taqap qoydi.”

Xelq'ara türk medeniyiti teshkilati bash katip mu'awini proféssor doktor furat pultash ependi ezerbeyjanning paytexti baküda 10-ayning 31-küni, sheki shehiride 11-ayning 2-küni chaqirilghan “Yüsüp xas hajip 1000 yashta” mawzuluq pa'aliyetning nahayiti yaxshi ötkenlikini bayan qilip mundaq dédi: “Bu ilmiy muhakime yighini 2016-yili türk dunyasining medeniyet paytexti dep élan qilin'ghan ezerbeyjanning sheki shehiride ötküzüldi. Sheki shehiri intayin yaxshi sahibxaniliq qildi. Bu yil munasiwiti bilen biz tesis qilghan ‛yüsüp xas hajip médali‚ bar idi. Ezerbeyjanliq türkolog ramiz asker ependi doktorluq ilmiy maqalisinimu yüsüp xas hajip heqqide yazghan iken. Yüsüp xas hajip toghrisida köp sanda kitab we maqale yazghan bir kishi. Yéqinda ‛qutadghu bilig bibliyografyesi‚ namliq bir kitab yazghan iken. Shunga ramiz askerge sheki shehiridiki yighinda yüsüp xas hajip médali berduq. Ezerbeyjanning baku bilen sheki shehiride ötküzülgen yüsüp xas hajip 1000 yashta mawzuluq xatirilesh yighini nahayiti yaxshi ötti.”

U, 2016-yili, qutadghu bilig namliq kitabning yazghuchisi, ulugh alim, mutepekkur yüsüp xas hajip yili dep élan qilin'ghandin kéyin, dunyaning her qaysi jaylirida xatirilesh pa'aliyetliri ötküzülgenlikini bayan qilip mundaq dédi: “2016-Yili türksoy teripidin yüsüp xas hajipning tughulghanliqining 1000 yilliqi munasiwiti bilen ‛yüsüp xas hajip yili‚ dep élan qilindi. Shuning bilen bu yil pütün türkiy milletler üchün ortaq tarixiy miras hésablinidighan yüsüp xas hajipqa béghishlandi. 2016-Yili ichide nurghun dölet we rayonlarda yüsüp xas hajipni xatirilesh yighini ötküzüldi. Qirghizistandin kelgen köp sanda siyasetchi we sen'etchilerning ishtirak qilishi bilen istanbulda échilish yighini ötküzüldi. Arqidin türk medeniyet teshkilati türksoygha eza qazaqistan, qirghizistan, ezerbeyjan, shimaliy séyprus türk jumhuriyiti we türkiye qatarliq döletlerdin sirt, makédoniye qatarliq döletlerdimu yüsüp xas hajipni xatirilesh pa'aliyiti ötküzüldi. Yüsüp xas hajip yazghan qutadghu bilig namliq eser, qazaqistan türk akadémiyesi teripidin türkiy tillargha terjime qilinip neshr qilindi. Yüsüp xas hajip tughulghan jay‏-bügünki qirghizistanning toqmaq dégen jayida yépilish murasimi ötküzüldi.”

Xelq'ara türk medeniyiti teshkilati bash katip mu'awini firat pultash ependi yüsüp xas hajipni qeshqerdiki qebrisi béshida xatirileshni arzu qiliwatqanliqini bayan qilip mundaq dédi: “Elwette, bizning yene bir arzuyimiz yüsüp xas hajipning qebrisi bar qeshqer shehiride türk dunyasining ziyaliyliri bilen birlikte qeshqerdiki uniwérsitét oqutquchilirining ishtirak qilishi bilen ulugh alim yüsüp xas hajipni xatirilesh idi. Emma yil béshida telep qilghan bolsaqmu, téxiche bir jawab kelmidi. Lékin téxi waqtimiz bar, bir jawab kelse, yil axirighiche qeshqerde xatirilesh pa'aliyiti ötküzüshimizmu mumkin.”