Уйғур елидә тор сақчилирини тәрбийиләш курси 8 - апрел үрүмчидә башланди

Сүрәттә, хитайниң мәлум җайидики интернетханисида назарәтчилик қиливатқан интернет сақчилиридин бири мәлум интернет ишләткүчини тәкшүрмәктә.

Новәттә, хитай вә уйғур әлидә интернеткә болған контроллуқниң техиму күчәйтиливатқанлиқи мәлум.

Хитай һөкүмити тәрипидин тәйинлигән уйғур аптоном районлуқ партком даимий комитетиниң әзаси, тәшвиқат бөлүминиң башлиқи ли йи тәрбийиләш курсиниң башлиниш мурасимиға қатнашқан болуп, у сөзидә " тор сақчилиридин нуқтилиқ ахбарат тори қурулушини һәқиқий күчәйтип, партийә вә һөкүмәт тор бекәтлиридин үнүмлүк пайдилиниш һәм нопузлуқ сода тор бекәтлирини актип йетәкләш арқилиқ, тор тәшвиқатида күчлүк иҗабий җамаәт пикри вәзийити яритип, аптоном районимизниң ислаһат, тәрәққият вә муқимлиқи үчүн инақ тор муһити яритиш керәк," дәп тәләп қилди.

Ли йи сөзидә нөвәттә гәрчә уйғур аптоном райониниң омуми муһити яхши болсиму лекин, тор мәнбәлиридә йеқиндин буян, партийә һөкүмәт хизмәтлиригә һәм аптоном районниң муқимлиқиға, милләтләр иттипақлиқиға тәсир көрситидиған қутратқулуқ характеридики мақалиләр йезилип, йеңи әһвал, йеңи мәсилиләр көрүлүватқанлиқини, шуңа тор сақчилириниң уйғур райониниң муқимлиқини сақлашта вәзиписиниң еғирлиқини, тор сақчилириниң вәзийәтни ениқ тонуп, тор тәшвиқати хизмитигә болған мәсулийәт вә бурч туйғусини ни техиму күчәйтиш лазимлиқини тәкитлиди.

Хитай һөкүмитиниң интернәткә болған контроллуқни күчәйтиватқанлиқи хәлқара җәмийәтниң диққитини тартқан болуп, хәлқаралиқ кишилик һоқуқ тәшкилатлириниң қаришичә, хитай дуняда интернет қамали әң қаттиқ болған дөләтләрниң бири болуп, хитайда пуқраларниң интернет әркинлики қаттиқ чәклимигә учримақта.

Америкида чиқидиған " вол стирит җоурнали" 4 - айниң 9 - күни хәлқарадики кишилик һоқуқ җүмлидин мәтбуат әркинлик әһвалини тәкшүридиған орган " фрейдем хоус" йәни уйғурчә "әркинлик сарийи" ниң 15 дөләт һөкүмитиниң интернәт ториға болған чәклимә дәриҗисини тәкшүрүш арқилиқ чиқарған нәтиҗисини елан қилинған болуп, "фрәәдом һоус" ниң тәкшүрүш нәтиҗисидә дунядики интернет чәклимиси әң еғир болған бу 15 дөләтниң дәриҗигә тизимлики турғузулған.

Бу дөләтләрниң интернеткә болған чәклимисиниң еғир - йениклик дәриҗисигә қарап, номур қоюлған болуп, 0 номур бу дөләттә һечқандақ интернет чәклимиси йоқлиғини билдүрсә, 100 номур бу дөләт пуқралириниң һечқандақ тор алақә әркинлики йоқлиғини ипадиләйдикән.

Бу дөләтләрни еришкән рәт тәртипи бойичә тизғанда : естонийә 10 номур, әнглийә 20 номур,җәнуби африқа 21 номур, бразилийә 26, кенийә 31 номур, һиндистан 34 номур, грузийә 40 номур, малайшия 40 номур, түркийә 40 номур, мисир 45 номур, русийә 51 номур, иран 74 номур, җуңго 78 номур, тунис 78 номур, куба 90 номур алған.

Көрүнүп туруптики хитайниң интернет тори чәклимиси 78 номур болуп, интернетни қамал қилиш җәһәттә дунядики әң қаттиқ дөләтләрниң бири һесаблинип, юқириқи тизимликтә арқидин саниғанда 3 - орунда турған.

Уйғур интернет тор мәсилилири көзәткүчилириниң қаришичә, уйғур диярида тор бекәтлиригә болған чәклимә пүтүн хитай бойичә әң еғир җайларниң бири болуп, тор абонентлирини " IP " адреси бойичә из қоғлап тәкшүрүш арқилиқ, тәнқидкә учриған, қолға елинған, тор абонентлириниң сани йеқинқи йиллардин буян һәссиләп ашқан. Уйғур тилидики тор бәтлиригә мәзмун җәһәттин қаттиқ чәклимә қоюлған болуп, тор бәтлиридә һөкүмәтниң сияситигә қарши пикир ипадиләшкә рухсәт қилинмиған, һәтта 2009 - йили киргәндин буян хитай һөкүмити буйруқ билән " уйғур биз" қатарлиқ тор бәтлирини тақиған болуп, уйғур абонетлириниң өз алдиға йеңидин тор бошлуқи сетивелишини әмәлдин қалдурған.
 
Уйғурларниң алқишиға еришкән вә кириш даириси тез кеңийиватқан бир қисим уйғур торлири үстидин даим тәкшүрүш елип бериш, қисқа вақитлиқ тохтитиш һәм агаһландуруш бериш әһваллири даим көрүлүп турмақта. Шу сәвәбтин көпинчә тор бәтлири өз тор обонентлириға сиясий вә сәзгүр түс алған мәзмунларни йоллимаслиқ һәққидә агаһландуруш берип турушқа мәҗбур болмақта.

• Принт
• Һәмбәһр
• Әвәтиш

Барлиқ пикир - баянларни көрүш.

• Бүгүнки аңлитиш
• Илгирики аңлитишлар