Uyghurlar medeniy yadikarliqlirini qoghdap qélish üchün néme qilish kérek?

Qeshqer kona sheher kochiliri.

Uzun tarixqa we medeniyetke ige bolghan Uyghur xelqi dunya tarix sehipisde shanliq sehipilerni yaritip Dunya medeniyet xezinisige öchmes töhpilerni qoshqan Bir xelqtur.

Ular yaratqan medeniyet mirasliri dunya boyiche qoghdilidighan medeniy miraslar qatarigha kiriwatqan we yuqiri bahalargha érishiwatqan künimizde, epsuski Uyghur diyaridiki bu miraslar bir - birlep yoq bolushqa yüz tutmaqta.

Tarixi qimmetke ige bolghan boyumlar yaxshi qoghdalmighanliqtin qalaymiqan kolash, oghrilash bilen yoq bolup kétiwatqan bolsa, elmisaqtin béri kishiler tawap qilip ezizlep kéliwatqan molla musa sayramining meqberisige oxshash tarixi orunlarning orni bolsa tüzlinip qandaqtu köngül échish sorunliri, tenterbiye meydanliri qilip özgertilmekte iken.

Igilishimizche, bu xil ehwallar yerlik xelqlerning qattiq ghezep - nepritini qozghawatqan bolsimu, ular buninggha qandaq chare qilishni bilmey achchiqini ichige yutushqa mejbur bolmaqta iken.

Aptonomiye qanuni we medeniyet yadikarliqlirini qoghdash qanunida bu xil medeniy yadikarliqlarni buzghunchiliqqa uchratqanlarning jazalinidighanliqi éniq belgilen'gen turuqluq nimishqa Uyghur diyaridiki medeniy yadikarliqlar, tarixi boyumlar, tarixi mazarliqlar we mushuninggha oxshash medeniy miraslar yéterlik qoghdilishqa érishelmeydu.

Bu alaqidar orunlarning bu xizmetke sel qarawatqanliqidin kélip chiqiwatqan aqiwetmu yaki buning bashqa seweblirimu barmu? Uyghurlar bu medeniy yadikarliqlirini qoghdap qélish üchün néme qilish kérek?

Biz yuqiridiki so'allarni chöridigen halda türkiye ége uniwérsitéti oqutquchisi profésor doktor alimjan inayet ependi bilen söhbet élip barduq.

Yuqiridiki awaz ulinishidin, bu heqtiki melumatimizning tepsilatini anglaysiler.