Bughra erkin: “Amérikada réstoran échip tirikchilik qilghach, millet üchün az-tola xizmet qiliwatimiz”

Uyghur résturanliri chet'eldiki Uyghurlarning muhim tijaret yoli bolupla qalmay, Uyghurlarni, jümlidin Uyghur medeniyitini bashqilargha tonutushning muhim közniki bolup qalmaqta. Buning bir misali süpitide amérikining washnigton rayoni we kaliforniye shtatida échilghan Uyghur résturanlirining Uyghur ta'am medeniyitini amérikaliqlargha bildürüsh bilenla qalmay, Uyghurlarning dunya bilen diplomatik baghlinishi we Uyghur paji'esini jama'etke bildürüshte tégishlik rol oynap kéliwatqanliqi heqqide maqaliler élan qilinip kelmekte.

Yéqinda amérikadiki dangliq yémek-ichmek, méhmanxana mulazimiti tori bolghan Resy torida los anzhélis shehiri alhambara rayonidiki dolan réstorani we washin'gton rayonidiki dolan réstorani heqqide bir maqale élan qilin'ghan bolup, bu réstoranlarning yerlik amérika xelqige Uyghur ta'amlirini tonushturush bilen bir waqitta Uyghur medeniyitini saqlap qélish üchün tirishiwatqanliqi yorutup bérilgen.

Los anzhélistiki dolan réstorani xojayini bughra erkin ziyaritimizni qobul qilip, bu réstoran'gha munasiwetlik kechmishi, tijaret ghayisi hem milliti üchün xizmet qilish ehwalini tonushturdi.

U, bu résturanni échishqa seweb bolghan asasliq amilning pütün milletning béshigha kelgen zulum, yeni Uyghur diyarida 2017-yil ewjige chiqqan keng-kölemlik tutqun we qebih ziyankeshlik ikenlikini, öz yurtigha qaytalmighanliqi üchün amérikada qélip bu tijaretni bashlighanliqini éytti. U 2017-yil jenubiy kaliforniye uniwérsitétida xelq'ara siyaset we soda kespide magéstérliqta oquwatqanda sawaqdashliri bilen bille béyjinggha tetqiqat üchün barghanda xitay saqchilirining aware qilishigha uchrighan. Ürümchige barghanda ikki kéche soraq qilin'ghan. Shu yil 6-ayning axirida Uyghur diyaridiki weziyetning xetirini hés qilip amérikigha qaytip ketken. Aridin uzaq ötmey, uruq-tughqanlirining tutulup ketken xewirini anglighan. Shuningdin kéyin, u amérikida qélip özi üchün yol tépish qararigha kelgen we 2019-yil 1-ayda los anzhélis shehiri alhambara rayonida dolan réstoranini achqan.

Bughra erkinning bildürüshiche, bu résturanni échishni pilanlighanda Uyghur ta'amlirini amérikaliqlargha tonutushni meqset qilghan, shundaqla bu ta'amlarning bazar tapidighanliqigha qet'iy ishen'gen. Korona wirusi yamrighan mezgildimu uning sodisi yaxshi bolghan, los anzhélisning her qaysi jayliridin xéridarlar mashinisini heydep kélip, bu réstoranda tamaq yep ketken.

Bughra erkinning éytishiche, dolan réstorani yene Uyghurlarning kimlikini we Uyghur medeniyitini tonushturidighan kichik köznek bolup, bu yerge tamaq yégili kelgenlerning köpinchisi bu heqte belgilik melumat alalaydiken. Chünki bu réstoranda Uyghur medeniyitini ipadileydighan bézekchilik, chalghu eswab, etles, neps chögün, chine-qacha qatarliq maddiy eshyalar közge tashlinip turidiken, téléwizor ékranlirida Uyghur diyarining menzirilirige mas halda kirishtürülgen Uyghur muqamliri we naxsha-usulliri qoyulup turidiken.

Bughra erkinning qarishiche, Uyghur ta'am medeniyiti öz waqtida sherq bilen gherbni tutashturidighan yipek yolining tügünige jaylashqan Uyghur diyarida barliqqa kélip bügün'ge ulashqan, köp xil medeniyetning jewherlirini özige mujessemligen medeniyet bolup, ottura asiya xelqining ta'am medeniyiti bilen ortaqliqqa, shundaqla özige xas alahidilikke ige, bashqilar Uyghur ta'amliridin huzurlan'ghanda bu yémek-ichmek medeniyitining jelpkarliqini hés qilidiken.

Bughra erkin réstoran échish bilen bir waqitta xéridarlargha Uyghurlar duch kelgen zulumni anglitip kelgen. Aldi bilen öz a'ilisi duch kelgen paji'elerni sözlesh arqiliq köpligen kishilerge we muxbirlargha Uyghur rayonining bügünki éghir weziyitini anglatqan. Andin réstoranda ishleydighanlar üchün qara mayka ishlep, bu maykining aldi teripige “Google Uyghur” (Uyghurlarni gogullap baq), keyni teripige “Close Camps) (Lagérlarni taqa) dégen xetlerni basturup, xéridarlarning qiziqishni qozghighan. Bazfid médiyasi ularni ziyaret qilip tamaq programmisi ishlep yutubqa qoyghanda bu maykidiki xet alahide ünüm yaratqan.

Dolan réstorani yene 2019-yil 11-ayda xelq'araliq kechürüm teshkilati, kaliforniye uniwérsitéti los anzhélis shöbisi musulman oqughuchilar uyushmisi qatarliq teshkilatlar bilen birlikte pa'aliyet ötküzgen, CNN, BBC muxbirlirini kütüwalghan we her qétimliq uchrishishta Uyghurlar uchrawatqan zulumni anglitip kelgen.