Vĩnh biệt Luciano Pavarotti, giọng ca Ténor tuyệt vời

Thy Nga, phóng viên đài RFA

Giọng Ténor tuyệt vời của Luciano Pavarotti đã tắt, ông từ trần vào sáng sớm hôm qua, 6 tháng 9, 2007 tại nhà riêng ở Modena nước Ý, hưởng dương 71 tuổi.

• Bấm vào đây để nghe tiết mục này
• Download story audio

Bức hình chụp danh ca Luciano Pavarotti hôm 10-9-2005. AFP PHOTO >> Xem hình lớn hơn

Biết rằng người danh ca này chống chọi với chứng ung thư lá lách (tụy tạng) cả năm nay nhưng khi nghe tin Pavarotti ra đi vĩnh viễn, từ giới nghệ sĩ Opera, đến các chính trị gia, tới hàng hà những người yêu mến giọng ca của ông mà không có tiền mua vé xem ông trình diễn, đều buồn.

Thủ tướng Romano Prodi xứ Ý quê hương của ông, phát biểu “Nền âm nhạc Ý mất đi một giọng ca tuyệt diệu. Maestro Luciano Pavarotti đã trình bày cho thế giới thấy nghệ thuật thuần túy của nước Ý, đem văn hóa và nhiệt tình của dân Ý khơi dậy tình cảm nơi con người.”

Hí viện Opéra của nước Áo tại thành Viên treo cờ đen tưởng niệm, và giám đốc nhà hát này nói rằng “Như vậy là thời đại chúng ta mất giọng ca Ténor hay nhất, mất đi con người đã cống hiến tất cả cho người nghe, và qua nghệ thuật, đã ảnh hưởng kỳ diệu đến mọi người.”

Thật vậy, trước Luciano Pavarotti, Opéra là ngành nghệ thuật mà phần đông chúng ta, nhất là giới trẻ, không mấy thích, cho rằng nó cao siêu quá! Nghe ca cao vút, ngưỡng mộ kỹ năng thật đấy nhưng mà … chẳng hiểu nội dung gì cả, dù có được hát bằng ngôn ngữ mà mình biết chăng nữa. Thế nhưng đột nhiên, vào mùa túc cầu thế giới năm 1990, bài “Nessun Dorma” trích từ vở nhạc kịch “Turandot” của Puccini được cất lên vào mỗi buổi truyền hình những trận so tài. Nhạc bản này, nhóm tam ca Ténor gồm Luciano Pavarotti, Placido Domingo và Jose Carreras từng trình diễn nhưng nổi bật là Pavarotti vì chất giọng mạnh mẽ lồng lộng, tuy thế, thoạt tiên có lẽ là vì vóc dáng ông to lớn quá khổ, ca một lúc là mồ hôi mồ kê ra đầm đìa, lại phải chùi mặt bằng cái khăn trắng cầm trên tay.

Domingo và Carreras ca cũng hay, cũng thoát mồ hôi nhưng không “ấn tượng” cho bằng Pavarotti. Chẳng hiểu phân tích thế nào cho đúng, nhưng phải nói là Pavarotti đã chinh phục người nghe một cách đặc biệt. Sự nao nức chờ đợi truyền hình trận tranh tài, hồi hộp theo dõi đường banh, cộng với tiếng ca mạnh như vũ bão, tạo nên hiện tượng chưa hề có từ xưa tới mùa Túc cầu năm ấy, là sự giao duyên giữa Bóng đá với Opera !!

Thủ tướng Ý Romano Prodi viếng thăm linh cữu của Luciano Pavarotti tại giáo đường ở Madena hôm 7-9-2007. AFP PHOTO >> Xem hình lớn hơn

Giới hâm mộ Bóng đá mà đa số là lứa trẻ, hay những người tuy lớn tuổi nhưng tâm hồn vẫn trẻ trung năng động, đâm ra ghiền bài “Nessun Dorma” và như thế, vô hình chung, Luciano Pavarotti đã đưa Opera phổ biến với mọi người, lôi cuốn cả giới trẻ đến với nghệ thuật cổ này.

Số dĩa nhạc Opera bán ra tăng chưa từng thấy, tạo nên trào lưu yêu thích Opera trở lại. Có lần, ông cho biết là nhóm tam ca Tenor Pavarotti / Domingo / Carreras đã lôi kéo được một tỷ rưỡi người nghe Opera. Đó là câu chuyện về danh ca Tenor, Luciano Pavarotti, tuy là ông cũng hát các thể loại nhạc khác.

Mấy năm nay, có tin là ông bị bệnh, và lần cuối Pavarotti trình diễn trước công chúng là vào tháng 2 năm ngoái tại lễ khai mạc Olympic mùa Đông ở Turin. 5 tháng sau đó thì Pavarotti phải sang New York để giải phẫu ung thư tụy tạng, rồi ông lui về Modena.

Tuy bệnh nặng nhưng hằng ngày, ông vẫn dành ra mấy giờ để dạy ca, mãi tới vài tuần sau cùng của cuộc đời. Luciano Pavarotti trút hơi thở cuối cùng vào 5 giờ sáng ngày mùng 6 vừa qua. Giọng ca tuyệt diệu đã bay về Trời nhưng chắc trong lòng người mộ điệu, còn mãi âm vang.

Với niềm thương tiếc sâu đậm, viên chức Nhà hát Vương quốc Anh tại Covent Garden, London phát biểu là “Pavarotti đã khiến những người mà có lẽ chẳng bao giờ chịu nghe nhạc cổ, nhạc Opera, tới với nghệ thuật này. Và như thế, ông đã làm phong phú cuộc sống của họ. Đó là di sản Pavarotti để lại cho cuộc đời.”

Thi hài ông được quàn tại giáo đường ở Madena để những người hâm mộ có thể đến viếng. Lễ tang sẽ cử hành vào 3 giờ chiều thứ Bảy này, 8 tháng 9, 2007.