Gia Minh, phóng viên đài RFA
Chiếc chiếu tự bao đời đã là vật thiết thân đối với người dân Việt. Hình ảnh ‘chiếu hoa’ cũng đi vào văn học bày tỏ sự trân trọng đối với người được ‘ngự tọa’ trên đó. Thế rồi danh từ này cũng được dùng để chỉ vị thế cao thấp trong xã hội như ‘chiếu trên, chiếu dưới’.
Ngày nay tại những thành phố lớn hầu như lớp người trẻ không mấy ai còn sử dụng chiếu để nằm; nhưng tại nông thôn đây vẫn còn là vật dụng cần thiết được sử dụng mỗi ngày.
Trong Mục Sáng Kiến & Đời sống tuần này, mời quí vị nghe câu chuyện một người sáng chế ra chiếc máy dệt chiếu bán tự động giúp cho người làm chiếu thủ công lâu nay có được công cụ để tăng năng suất, nâng cao thu nhập. Người đó là anh Nguyễn Văn Long, tên thường gọi là Ba Long, ở ấp Thuận Điền xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre.
Buớc vào đời với nghề dạy học tại quê nhà là Rạch Giá, Kiên Giang. Thế nhưng anh phải bỏ nghề giáo để đi kinh tế mới tại Hòn Đất, nhận ruộng để cày cấy. Tuy vậy, anh cũng không thể trụ lại với nghề nông đành phải dắt díu gia đình về quê vợ ở xã Hiệp An, tỉnh Bến Tre nhằm tiếp tục kiếm kế mưu sinh.
Tại nơi ở mới hầu như gia đình nào cũng có nghề dệt chiếu. Thế là anh cũng theo nghề này để kiếm thêm thu nhập cho gia đình ngòai những nghề đụng đâu làm đó khác như gia công gò thiếc làm vỏ hộp quẹt Zippo, hay khắc gỗ, hoặc làm đồ mỹ nghệ từ gáo dừa.
Theo cách dệt thủ công thì cứ mỗi chiều tối anh và vợ cũng chỉ dệt không tới một đôi chiếu; trong khi đó thợ làm cũng được hai đôi. Chậm hẳn là do tay nghề còn yếu và còn vì một nguyên nhân khác nữa là còn lo mãi nghĩ đến một chiếc máy để có thể dệt nhanh hơn như lời anh kể sau đây: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Chiếc máy làm ra gồm những chi tiết thế nào và được dựa vào những nguyên lý học được từ đâu. Và máy có những lợi điểm nào cho nghề dệt thủ công, anh Nguyễn Văn Long cho biết:
Chiếc máy của anh Ba Long làm ra các sản phẩm để tiêu thụ trong nước đồng thời cũng để xuất khẩu. Thị trường của mặt hàng chiếu được anh cho biết: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Thế rồi cái máy của anh cũng được các nơi biết đến để đặt hàng. Ngay từ đầu anh Ba Long cũng được cơ quan chức năng hổ trợ vốn để hòan thành chiếc máy dệt chiều bán tự động; thế nhưng sau khi được trao giải Cúp Vàng tại Hội chợ Techmart 2005 ở thành phố Hồ chí Minh về thì anh lại gặp khó từ chính cơ quan đã từng giúp anh.
Mong mỏi của người sáng tạo là hòan thiện sản phẩm từ bán thủ công sang tự động và học hỏi để có thể nâng cao tay nghề. Anh Nguyễn Văn Long tâm sự: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Một người dân tại Xã Hiệp An cho biết về thực tế sử dụng máy của anh Ba Long tại vùng quê Bến Tre của ông: (Xin theo dõi trong phần âm thanh bên trên)
Vừa rồi là câu chuyện với người làm ra chiếc máy dệt chiếu bán tự động tại xã An Hiệp, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre.
Chúc cho anh Nguyễn Văn Long sớm vượt qua hết mọi khó khăn và tiếp tục phát triển sản phẩm đang có cũng như tìm tòi để làm ra những máy khác hữu ích cho người dân tại vùng quê của anh.
Mục Sáng Kiến & Đời sống tuần này tạm dừng tại đây, hẹn gặp lại qúi thính giả và các bạn trong chương trình kỳ tới cũng vào giờ này trên làn sóng phát thanh của Đài Á Châu Tự Do. Gia Minh chào tạm biệt.