Hai ứng viên đắc cử tổng thống và phó tổng thống Mỹ sẽ tuyên thệ nhậm chức vào Ngày 20 Tháng Giêng Năm 2009.
Nhân cuộc bầu cử này, Ban Việt Ngữ RFA chúng tôi sẽ gởi đến quý vị loạt bài ghi nhận ý kiến của người Việt trong và ngoài nước, về cuộc chạy đua vào Nhà Trắng.
Thành phần ứng viên
Liên danh Cộng Hòa gồm Nghị Sĩ John Mc Cain và nữ Thống đốc Sarah Palin. Liên danh Dân Chủ gồm Nghị Sĩ Barack Obama và Nghị Sĩ Jow Biden.
Giáo sư Nguyễn Đình Toàn, một thành viên cộng đồng người Việt tại Philadelphia, nhấn mạnh rằng qua thành phần ứng viên tham gia bầu cử kỳ này, rõ ràng là vấn đề phân biệt màu da hay giới tính, không còn là chuyện để dư luận đặt ra hay bàn bạc như trong quá khứ vì từ trước tới nay Mỹ chỉ duy nhất có tổng thống da trắng và là nam giới.
Một người da màu đã được Đảng Dân Chủ đề cử ra ứng cử để mà tranh cái chức vụ tổng thống đã nói lên một chính sách không có kỳ thị chủng tộc ở Hoa Kỳ
Giáo sư Nguyễn Đình Toàn
Giáo sư Nguyễn Đình Toàn : Về cuộc bầu cử 2008 ở Hoa Kỳ với tất cả các vùng khác thì đây là một trong những cơ hội mà chúng tôi cũng như tất cả những người Việt khác ở Hoa Kỳ quan sát cuộc bầu cử để học được những cái hay, những cái tinh hoa của người Mỹ mà họ đã tổ chức một nước Mỹ mà ngày hôm nay được coi là hùng cường và giàu mạnh nhất thế giới.
Lần này thì nó có nhiều những sắc thái cần ghi nhận hơn.
Thứ nhất là một người da màu đã được Đảng Dân Chủ đề cử ra ứng cử để mà tranh cái chức vụ tổng thống đã nói lên một chính sách không có kỳ thị chủng tộc ở Hoa Kỳ trong giai đoạn hiện tai. Và điều thứ hai nữa là bà Sarah Palin cũng ra ứng cử chức vụ phó tổng thống trong liên danh của ông McCain thuộc Đảng Cộng Hoà nó cũng nói lên vấn đề là đối với Hoa Kỳ thì nam nữ là bình quyền.
Ông Toàn cũng nhắc tới sáng kiến của Nghị sĩ Mc Cain đề nghị thành lập một liên minh với hàng trăm quốc gia dân chủ hầu giải quyết hữu hiệu những tranh chấp khắp năm châu, mà dường như Liên Hiệp Quốc lâu nay đành bó tay vì quyền phủ quyết từ các siêu cường:
Giáo sư Nguyễn Đình Toàn : Trong cuộc bầu cử này thì chúng tôi quan tâm đến ông McCain nhiều hơn là bởi vì ông ta đưa ra những đường lối và chính sách toàn cầu của Hoa Kỳ về vấn đề thế giới, trong đó ông chủ trương lập một liên minh các quốc gia dân chủ, với cả một trăm quốc gia dân chủ như vậy, để giải quyết vấn đề của thế giới mà Liên Hiệp Quốc không thể giải quyết được.
Trong quá trình lịch sử vừa qua, vai trò của Liên Hiệp Quốc, ngoaì cái chức năng cứu trợ hoặc là giúp đỡ xoá đói giảm nghèo, còn những vấn đề điểm nóng khác của thế giới thì Liên Hiệp Quốc đã bất lực, không giải quyết được.
Mà chúng tôi coi đề nghị này là một đề nghị thiết thực nhất để giải quyết những vấn đề ở các quốc gia độc tài hay là quốc gia quân phiệt, quốc gia có tham vọng bành trướng như là Đại Hán hay là Đại Nga cho thấy những mưu đồ của họ trong thời gian vừa qua đó.
Quan tâm của cử tri
Nói về lãnh vực bảo vệ công ăn việc làm, phát triển doanh nghiệp, đẩy mạnh an sinh xã hội, ông Đỗ Hoàng, một chuyên gia về quản trị nhân lực tại Bang Virginia, hy vọng vị tân tổng thống Hoa Kỳ sớm giải quyết tình trạng thất nghiệp tăng cao, hồi phục nền kinh tế Mỹ bị suy trầm thời gian gần đây:
Ông Đỗ Hoàng : Giữa ông McCain và ông Obama thì hai người rất là tốt nhưng trong cộng đồng người Việt mình thì nên coi kỹ lại, coi người nào thứ nhứt là giúp cho cộng đồng người Việt Nam khá thành công và vững mạnh nhưng không có mạnh bằng những cộng đồng người Hispanic, người Đại Hàn, cũng như là muốn cho cộng đồng của mình mạnh hơn.
Về vấn đề bầu cử Tháng Mười Một này thì Hoàng nghĩ là tất cả nên coi người tổng thống lên họ có giúp được cho chính mình ở trong nước Mỹ không. Thí dụ bây giờ như là vấn đề kinh tế Mỹ đã bị đình trệ, người thất nghiệp đã lên cao đến mức khoảng 5%, ngược lai cách đây khoảng 2-3 năm về trước ở vùng Fairfax County chỉ có 2% thôi. Rất là nhiều người làm công việc ở trong nghề construction (xây dựng) bị mất rất là nhiều job.
Vấn đề nữa là mình cũng phải coi người đó có giúp chính cho những business ở đây không, tại vì người tổng thống lên mà họ không có suy nghĩ về vấn đề giống như là kinh tế thì những hãng xưởng họ sẽ đem những công ăn việc làm này qua những nước khác, như là Ấn Độ, vì công nhân ở các nước này hưởng lương rất thấp so với công nhân tại nước Mỹ, và những người bên Mỹ này sẽ bị mất job từ từ.
Trong khi đó, từ bang Texas, bà Ánh Trinh, một phụ nữ tham gia vào hoạt động xã hội từ thiện, mong rằng vị nguyên thủ quốc gia được dân chúng Mỹ bầu lên trong nhiệm kỳ tới sẽ mở ra những cuộc đối thoại về nhân quyền đối với các chế độ độc tài, trong đó có Việt Nam.
Tổng thống mới của Mỹ nên thúc đẩy nhà nước cộng sản Việt Nam đối thoại với các tổ chức đối lập ôn hoà ở Việt Nam để mà có một giải pháp chính trị tốt
Bà Ánh Trinh
Bà Ánh Trinh : Là một người hoạt động thiện nguyện và nhân quyền, cái điều tôi mong đợi là dù ai ứng cử thì người tổng thống mới nên chú ý nhiều hơn đến những phúc lợi xã hội ở Hoa Kỳ để những người nghèo có được điều kiện sống khá hơn.
Còn đối với các chương trình viện trợ nhân đạo cho Việt Nam tôi mong rằng là chính phủ Mỹ nên giao cho các hội thiện nguyện tư nhân để sự phân phối được hiệu quả cao và đích thực.
Đối với những nước còn ở trong chế độ độc tài thì tổng thống sắp tới của nước Mỹ phải có sự quan tâm dặc biệt về vấn đề nhân quyền để làm sao giúp cho sự tranh đấu giải trừ độc tài ở các nước đó, đặc biệt là Việt Nam, sớm được thành công, để mà nước Mỹ giữ được uy tín của một nước dân chủ hàng đầu, và những người dân đang bị thống trị sớm có được cơ may sống trong tự do và được ổn định cuộc sống của mình.
Tổng thống mới của Mỹ nên thúc đẩy nhà nước cộng sản Việt Nam đối thoại với các tổ chức đối lập ôn hoà ở Việt Nam để mà có một giải pháp chính trị tốt nhất thì điều đó mới có thể xây dựng được một nước Việt Nam thực sự có dân chủ, tự do, ấm no và tiến bộ, thì người dân mới có một đời sống đẹp và xã hội mới văn minh.
Được biết Nghị Sĩ Mc Cain, năm nay 72 tuổi, Nghị Sĩ Obama, 47 tuổi. Nếu đắc cử, ông Mc Cain sẽ là vị tổng thống Mỹ cao tuổi nhất trong lịch sử Hoa Kỳ và bà Sarah Palin là nữ phó tổng thống đầu tiên của Mỹ.
Trường hợp ông Barack Obama về nhất, thì đây là một trong những vị tổng thống trẻ tuổi nhất và da màu đầu tiên, trong lịch sử Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ.