Một trong những thay đổi đáng chú ý là thái độ về tình dục của đàn ông Việt nam thời gian gần đây cho thấy có những điểm cởi mở nhưng cũng có mặt đáng quan ngại. Mới đây, Viện nghiên cứu phát triển xã hội Việt nam đã cho công bố kết quả một điều tra về đời sống và quan niệm về tình dục của đàn ông Việt nam thời nay. Tạp chí câu chuyện hàng tuần xin được giới thiệu những phát hiện mới đáng chú ý trong nghiên cứu này.
Đối với rất nhiều người đàn ông Việt nam, chuyện tình dục có lẽ là điều hết sức bình thường, nhưng cũng chưa chắc đã bình thường, bởi tình dục là một cách để phô trương sức mạnh của người đàn ông, nhưng cũng là một điều phải che giấu. Đó chính là những kết quả được tìm thấy qua một điều nghiên mới đây của Viện nghiên cứu phát triển xã hội về đời sống tình dục đàn ông Việt nam, cuộc điều nghiên về chủ đề này lần đầu tiên ở Việt nam.
Sức mạnh hay bất bình đẳng giới?
Nghiên cứu được tiến hành trên 228 người đàn ông tại 4 tỉnh thành ở Việt nam là Hà nội, Hà Tây, thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ. Độ tuổi nghiên cứu từ 15 đến 60. Tiến sĩ Vũ Thành Long, đồng tác giả của nghiên cứu này cho biết về mục đích của cuộc nghiên cứu này:
Đây là một nghiên cứu hoàn toàn thử nghiệm, để xem các câu hỏi và các công cụ nghiên cứu có hoạt động được không, có khiến cho người Việt nam có thể hiểu và trả lời đúng như mục đích hỏi không. Đó là điều đầu tiên.
Tiếp theo thì nghiên cứu này cho biết trong dân số Việt nam có điều gì, có vấn đề gì nổi cộm, phản ánh được đời sống tình dục của người việt nam, xem nó có ảnh hưởng gì và có vấn đề gì về sức khỏe, tâm lý.
Nhìn chung người đàn ông luôn luôn là người khởi xướng vì người đàn ông có nhu cầu lớn hơn, và ở xã hội Việt nam, người đàn ông luôn ở vị trí chủ động.
Anh Tuấn ở Hà nội
Theo ông Vũ Thành Long, nghiên cứu này đã cho thấy nhiều điểm rất đáng chú ý về quan niệm tình dục của người đàn ông Việt nam hiện nay. Đó là thái độ cởi mở hơn của người đàn ông với tình dục, nhưng đồng thời nghiên cứu cũng cho thấy sự không công bằng khá lớn về vấn đề này giữa phụ nữ và nam giới, trong nhận thức của đàn ông Việt nam.
Ông Long giải thích: Cách nhìn và quan điểm của nam giới về chủ đề tình dục lâu nay người ta cứ tưởng người Việt nam đã khá là thoáng, đã khá là cởi mở. Tuy nhiên, chúng tôi cũng tìm ra những quan điểm mang tính chất bảo thủ, cách nhìn không công bằng về tình dục giữa nam và nữ, giữa vợ và chồng. Ví dụ nam giới rất coi trọng vấn đề trinh tiết của người phụ nữ khi tìm bạn đời và bạn tình, còn về phía nam giới thì người ta không hề nghĩ đến.
Về cách ứng xử trong quan hệ tình dục giữa vợ và chồng cũng không công bằng. Ví dụ khi người chồng gợi ý quan hệ tình dục thì người vợ hầu như bắt buộc phải làm ngay, còn khi người vợ gợi ý tình dục thì người chồng chưa chắc đã làm theo những gợi ý đó của người vợ. Đó là một minh chứng cho cái cách suy nghĩ, và quan điểm về tình dục giữa nam và nữ rất không công bằng.
Tất nhiên hiện nay con số nam giới quá coi trọng trinh tiết của người phụ nữ không còn nhiều như trước kia, nhưng hiện tượng này ở các vùng nông thôn thì vẫn còn khá phổ biến do hạn chế về tiếp cận thông tin và trao đổi văn hoá với nước ngoài hơn so với thành phố.
Kết quả cuộc điều tra cho thấy, mặc dù 90% đàn ông đồng ý là phụ nữ cũng có nhu cầu về tình dục mạnh mẽ như đàn ông nhưng 80% trong số họ nói họ sẽ từ chối quan hệ tình dục với vợ mình nếu vợ là người khởi xướng trước.
Anh Phan Anh Tuấn, 35 tuổi, ở Hà nội, đã có vợ, nói trong gia đình anh, người khởi xướng cũng thường là chồng và điều này cho thấy người chồng có sức mạnh hơn. Anh nói: nhìn chung người đàn ông luôn luôn là người khởi xướng vì người đàn ông có nhu cầu lớn hơn, và ở xã hội Việt nam, người đàn ông luôn ở vị trí chủ động.
Nhưng có lẽ, điểm đáng chú ý nhất trong nghiên cứu này đó là tỷ lệ rất cao những người đàn ông có nhiều bạn tình cùng một lúc hoặc có vợ mà vẫn ngoại tình. Có hơn 1/3 số người được hỏi cho biết họ có quan hệ với từ 2 đến 4 bạn tình cùng một lúc. Và có khoảng gần 1/3 số người được hỏi nói họ có đến 5 bạn tình cùng lúc. Khoảng 42% đàn ông có gia đình thừa nhận có quan hệ tình dục ngoài hôn nhân.
Tiến sĩ tâm lý Khuất Thu Hồng, đồng tác giả của cuộc nghiên cứu và là Viện trưởng của Viện nghiên cứu phát triển xã hội cho biết thậm chí cả những người nói rằng họ hoàn toàn hài lòng với đời sống tình dục vợ chồng cũng vẫn có bạn tình bên ngoài.
Bà nói, trong nghiên cứu của chúng tôi cũng cho thấy có nhiều người nói rằng người ta hoàn toàn hài lòng với cuộc sống vợ chồng nhưng người ta vẫn tìm ra ngoài, lý do là nó liên quan đến quan niệm về người đàn ông thời nay, hiện đại, những phẩm chất nam tính. Một người đàn ông thực sự là người rất hấp dẫn về mặt tình dục. Đặc biệt những người trẻ cho rằng niềm tự hào của người đàn ông là có nhiều tiền, nhiều bạn tình.
Trong khi đó phần lớn đàn ông được hỏi cho rằng, người phụ nữ đã lập gia đình mà có bạn tình bên ngoài là không thể chấp nhận được, còn đàn ông có gia đình mà lăng nhăng thì không nhất thiết phải chịu sự chỉ trích và trừng phạt tương tự như đối với phụ nữ.
Người Việt nhiều khi gặp phải tình trạng khó khăn trong đời sống tình dục và trong hôn nhân thì ngại ra để xin tư vấn, rất ít người dám nói ra suy nghĩ của mình.
Anh Tuấn ở Hà nội
Vì đây là nghiên cứu thuần tuý cho giới đàn ôngViệt nam nên các tác giả không có con số về phụ nữ ngoại tình ở Việt nam cao hay thấp so với đàn ông. Nhưng một nghiên cứu mới đây vào năm 2008 của nghiên cứu sinh Nguyễn Khánh Linh và giáo sư Jack Dash Harris cho thấy có đến gần 20% người Việt nam gồm cả nam và nữ được hỏi cho biết họ có ngoại tình. 90% số người được hỏi nói có biết ai đó ngoại tình.
Điều phải che giấu?
Cũng bởi tình dục một mặt là biểu hiện sức mạnh của đàn ông, nên đời sống tình dục của đàn ông Việt nam cũng có nhiều điều phải che giấu.
Trong nhiều thập kỷ, ở Việt nam, giáo dục giới tính không được chú trọng. Kết quả là phần nhiều đàn ông Việt nam lứa tuổi trung niên trở lên nếu không tự mạnh dạn tìm hiểu thì thường không hiểu biết mấy về tình dục, thậm chí cho đến tận sau khi lấy vợ hoặc ở độ tuổi rất muộn.
Anh Trần Long ở thành phố Hồ Chí Minh cho biết anh không được học gì về vấn đề này. Thời anh lớn lên là giai đoạn bao cấp, lúc đó người ta phải lo miếng cơm manh áo nên họ không nghĩ đến chuyện này đâu. Tụi anh lúc đó hoàn toàn mù tịt, lên đến lớp 9 lớp 10 cũng chẳng biết gì, đến chuyện cắt bao quy đầu cho nó vệ sinh cũng không biết luôn.
Bản thân anh Long đến năm 30 tuổi mới có quan hệ tình dục lần đầu tiên trong đời.
Có không hiếm những người đàn ông đến đêm tân hôn thậm chí cũng không biết phải làm thế nào. Không hiếm những người đàn ông gặp trục trặc trong đời sống tình dục vợ chồng nhưng cũng không chủ động đến gặp bác sĩ để khám và chữa kịp thời chính vì tâm lý phái mạnh.
Anh Phan Anh Tuấn ở Hà nội nói thêm, người Việt nhiều khi gặp phải tình trạng khó khăn trong đời sống tình dục và trong hôn nhân thì người ta ngại nói ra để xin tư vấn, có thể gọi điện thoại để hỏi thì có thể người ta còn nói ra, còn gặp để tư vấn trực tiếp thì rất ít người dám nói ra suy nghĩ của mình.
Các nhà nhà xã hội học trong cuộc nghiên cứu lần này cũng nhận ra một điều là mặc dù chuyện thủ dâm ở nam giới Việt nam không phải là hiếm nhưng đây là điều được che giấu rất kỹ, khác hẳn với xã hội phương tây. Các nhà nghiên cứu khi đặt câu hỏi về vấn đề này với những người đàn ông thường nhận được sự trả lời khá dè dặt khác hẳn so với câu hỏi về ngoại tình.
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng liên hệ với một số các nghiên cứu khác mà bà đã làm trước đây liên quan đến vấn đề này và cũng thấy hiện tượng tương tự. Kết quả nghiên cứu thường cho con số nam giới thủ dâm ở Việt nam là rất thấp.
Tiến sĩ Khuất Thu Hồng nói, người ta rất ngại thừa nhận chuyện thủ dâm nhưng lại không ngại ngùng thừa nhận mình có nhiều bạn tình. Cái điều đấy nó rất mâu thuẫn. Dường như cái việc thủ dâm là điều gì đáng xấu hổ không được bình thường lắm so với việc có nhiều bạn tình bên ngoài.
Có nhiều bạn tình thì liên quan đến nam tính, đến niềm tự hào của người đàn ông, còn thủ dâm thì có gì mà tự hào đâu mà báo cáo, cho nên có thể là mọi người nghĩ như vậy. cho nên trong một nghiên cứu khác chúng tôi cũng chỉ có được tỷ lệ khá thấp người thủ dâm ở Việt nam.
Những ảnh hưởng và khuyến nghị
Nghiên cứu về đời sống tình dục nam giới Việt nam của Viện nghiên cứu phát triển xã hội đã chỉ ra nhiều điểm mới trong quan niệm và thái độ tình dục của nam giới hiện nay. Các nhà nghiên cứu cho rằng đã có những thay đổi tích cực nhưng đồng thời cũng không hiếm các thay đổi tiêu cực mà xã hội cần phải nhìn nhận một cách nghiêm túc. Tiến sĩ Khuất Thu Hồng nói, tôi nghĩ thứ nhất nó phản ánh sự thay đổi trong quan điểm lối sống của người việt nam, nó chỉ ra những cái sự cởi mở tự do, đồng thời tiềm ẩn những thay đổi có một số không tích cực, nó có thể làm ảnh hưởng sự ổn định của gia đình, các vấn đề về y tế, xã hội, văn hóa khác nhau.
Bên cạnh đó, nó chỉ ra những cái tích cực như tự do hơn trong chuyện chọn bạn tình, không nặng nề lắm về quan hệ tình dục trước hôn nhân, những suy nghĩ tương đối tích cực, thì những vấn đề chẳng hạn như quan hệ tình dục ngoài hôn nhân, với nhiều bạn tình, với người hành nghề mại dâm không sử dụng bao cao su, không trang bị những kiến thức và kỹ năng để phòng tránh bệnh tật thì những điều đó là rất đáng ngại.
Theo bà, dù nghiên cứu mới chỉ trên một số mẫu nhỏ và chưa chỉ ra một số lượng lớn nhưng cũng đã cho thấy một số gợi mở về lối sống của người dân Việt nam hiện nay. Qua đây, các nhà nghiên cứu cũng muốn cảnh báo xã hội về những thay đổi đáng lo ngại đang diễn ra, đang ảnh hưởng đến giá trị đạo đức và xã hội.