Đến hôm nay thì hy vọng sống sót đối với những người mất tích hầu như đã lụi tàn.
Vào khi Nhật Bản trở thành trung tâm điểm sự chú ý của thế giới vì thiên tai thảm khốc, nhiều gia đình người Việt trong nước cũng ăn không ngon ngủ không yên, mong ngóng tin tức con em thân nhân của mình đang sinh sống tại Nhật. Đáng mừng là tới lúc này chưa có tin gì về người Việt nào chết hay mất tích.
Mục Đời Sống Người Việt Khắp Nơi tối nay gởi đến quí vị những tản mạn về người Việt ở đất nước Hoa Anh Đào kể từ trận đại hồng thuỷ tràn lên và quét đi bao nhiêu sinh mạng, san bằng nhà cửa xe cộ vườn tược ở vùng tâm chấn Sendai ngày 11 đen tối đó.
Kế hoạch di tản người Việt
Từ chùa Nishinkutsu thuộc đại bảo tự Zojyoji ở Tokyo, nơi gần một trăm du học sinh và công nhân lao động được đưa về từ nơi có động đất và sóng thần, một cán bộ của sứ quán Việt Nam cho Thanh Trúc biết:
Số du học sinh đã về hết rồi, số tu nghiệp sinh còn nhóm năm người thì công ty Nhật Bản đang đến thanh lý hợp đồng tại đây. Sau khi nhận tiền lương và các khoản thanh toán của công ty thì sáng mai các em sẽ bay về Việt Nam bởi vì các em chỉ còn hai ba tháng nữa là hết hợp đồng.
Cho đến bay giờ thì chúng tôi, qua các phương tiện thông tin đại chúng cũng như phia Nhật Bản thì chưa nhận được thông tin nào về người Việt Nam bị thương vong. Ở ngay vùng ngay tâm chấn Sendai, theo như tôi biết thì số người Việt Nam ở đấy không ai bị sao cả.<br/>
Còn lại tám em hiện chúng tôi đã liên lạc được với nhà máy, đề nghị họ cho các em tạm lánh trên này một thời gian, khi nào yên ổn trở lại thì các em sẽ quay về nhà máy làm việc bình thường, chủ nhà máy cũng đồng ý.
Cho đến bay giờ thì chúng tôi, qua các phương tiện thông tin đại chúng cũng như phia Nhật Bản thì chưa nhận được thông tin nào về người Việt Nam bị thương vong. Ở ngay vùng ngay tâm chấn Sendai, theo như tôi biết thì số người Việt Nam ở đấy không ai bị sao cả.
Như vậy những ai cần về đã được đưa về, còn những người chưa hết hợp đồng và sẽ ở lại Nhật Bản để tiếp tục làm việc như trường hợp chị Nữ, quê ở Củ Chi, sang làm trong xưởng may mặc ở tỉnh Fukushima cùng với hai nữ công nhân Việt khác.
Người Việt ở Fukushima
Nơi chị Nữ ở là quận Hiratamura, may mắn không thuộc khu vực bị sóng thần quét qua:
Em ở Fukushima , huyện của em là Hiratamura không ở trong vùng bị sóng thần. Khu vực đó chỉ bị ảnh hưởng phần nào thôi chứ cũng không thiệt hại gì nhiều .
Tụi em đứng không vững luôn, chạy ra khỏi công ty mà mặt đất chuyển động tới nỗi đứng không vững. Sợ đến nỗi mà khóc luôn.
chị Nữ ở Hiratamura
Thế nhưng khi hồi tưởng lại cảm giác lúc động đất xảy ra, chị Nữ vẫn còn thảng thốt:
Tụi em đứng không vững luôn, chạy ra khỏi công ty mà mặt đất chuyển động tới nỗi đứng không vững. Sợ đến nỗi mà khóc luôn.
Động đất xảy ra ngày 11 thì đến ngày 13 nhóm công nhân may của chị Nữ cùng những người Việt khác được xe của sứ quán Việt Nam đón về chùa Nishinkutsu ở Tokyo, nơi có một người Việt Nam đang tu học, sư cô Tâm Trí, đứng ra giúp đỡ:
Sứ quán Việt Nam phối hợp với những em học sinh gọi là Hội Lưu Học Sinh, Hội Visa đó, biết rằng trên đó có một số em đang học. Động đất và sóng thần làm các em hoảng sợ quá và muốn thoát khỏi vùng đang bị nạn. Lúc đó thì đường đi từ Tokyo đến vùng Đông Bắc gần như bị chận đứng lại, xăng không có, hầu như không ai đi được. Cho nên cần tới đại sứ quán xin cái giấy đặc biệt rồi là thuê xe đi đón các em từ đó về nơi an toàn.
Động đất và sóng thần làm các em hoảng sợ quá và muốn thoát khỏi vùng đang bị nạn. Lúc đó thì đường đi từ Tokyo đến vùng Đông Bắc gần như bị chận đứng lại, xăng không có, hầu như không ai đi được. Cho nên cần tới đại sứ quán xin cái giấy đặc biệt rồi là thuê xe đi đón các em từ đó về nơi an toàn.<br/>
Đây là trường hợp đặc biệt được giải quyết sớm, chứ còn từ giờ trở đi thì cũng sẽ nhờ bên chính phủ Nhật Bản. Chính phủ phát hiện được người nước ngoài nào thì họ sẽ đưa lên TV và họ có thể tìm những đại sứ quán nước đó để liên lạc thì mình tới mình nhận.
Trong khi đó một tu sĩ Phật Giáo người Việt khác, thầy Triệt Học, thuộc bản bộ RKK, còn gọi là bản bộ Risho Kose Kai Tông Đoàn Pháp Hoa, một tổ chức Phật Giáo lớn ở Tokyo, cho biết:
Tại Tông Đoàn Pháp Hoa Risho- Kose- Kai này thì chúng tôi đã sẳn sàng bắt tay vào việc cứu trợ. Nhưng theo quyết định của tỉnh trưởng Iwate, Miagi và Fukushima là ba tỉnh có nhiều thiệt hại nhất thì hiện nay họ chủ trương tỉnh nào cứu trợ tỉnh đó, khi nào cần thiết tới bên ngoài thì họ sẽ cho chúng tôi vào.
Hiện có mười tám người đã đến bản bộ của Tông Đoàn Risho Kose Kai này để xin trú ngụ. Tông Đoàn quyết định đem hết tất cả những cơ sở sẵn có của Tông Đoàn mà có thể chứa được ba ngàn năm trăm người trong trường hợp khẩn cấp.
Nói chung thì dân chúng rất bình tĩnh, việc sửa sang nhà máy hạt nhân vẫn được thực hiện do hơn năm trăm nhân viên tình nguyện của Sở Cứu Hỏa, quân đội cũng như nhân viên cảnh sát cộng với sự giúp đỡ của các nước bạn<br/>
Nói chung thì dân chúng rất bình tĩnh, việc sửa sang nhà máy hạt nhân vẫn được thực hiện do hơn năm trăm nhân viên tình nguyện của Sở Cứu Hỏa, quân đội cũng như nhân viên cảnh sát cộng với sự giúp đỡ của các nước bạn trong đó có quân đội Mỹ. Mọi người tin tưởng rằng trong tuần lễ tới mọi sự sẽ được điều chỉnh tốt đẹp, không như những điều quá phóng đại của báo chí bên ngoài.
Người Việt ở Sendai vả Miagi
Thế còn những người quyết định không di tản khỏi vùng địa chấn như hai bạn Bích Ngọc ở Miagi và Hiền ở Sendai thì như thế nào.
Theo lời Bích Ngọc, từ Việt Nam theo chồng qua Nhật được ba tháng, ngụ tại thành phố Iwanuma tỉnh Miagi, cách bờ biển chỉ bảy kilômét, thì cô và gia đình chồng quá may mắn đã không bị nước cuốn mất như những người xấu số ở ba làng chài ven biển.
Bích Ngọc cũng là phụ nữ Việt duy nhất quyết định ở lại Miagi chứ không theo xe của sứ quán Việt Nam về Tokyo :
Bây giờ mọi thứ ổn định rồi, tiệm thức ăn cũng mở cửa, rồi vấn đề quan trọng là hôm nay có nước rồi. Nước có điện có, xăng xe bây giờ cũng có nên là mọi người bắt đầu chạy xe ô tô rồi.
Chị Bích Ngọc
Bây giờ mọi thứ ổn định rồi, tiệm thức ăn cũng mở cửa, rồi vấn đề quan trọng là hôm nay có nước rồi. Nước có điện có, xăng xe bây giờ cũng có nên là mọi người bắt đầu chạy xe ô tô rồi.
Với câu hỏi giá cả có tăng lên không, Bích Ngọc khẳng định:
Không, có khi còn rẻ đi, giảm giá chứ chưa bao giờ đắt lên. Nghĩa là do nhận thức của mọi người cả chứ nếu như ở bên mình thì chắc là giá cả chắc phải tăng gấp bao nhiêu lần rồi.
Tỉnh Miagi nơi Bích Ngọc ở có nhiều du học sinh Việt đến học tại đại học Tohoku. Tất cả đã lên Tokyo và đã trở về nước an
toàn. Sau trận động đất và sóng thần hôm 11, dư chấn tiếp tục rung chuyển mặt đất một ngày đôi ba lần, có đợt mạnh trên sáu chấm”
Mỗi lần mà rung lên thì rất là mạnh, nghe rõ tiếng cửa đập rầm rầm, tất cả đồ đạc tronh nhà rung lên . Còn về vấn đề nước máy bị nhiễm các thứ thì không tới mức phải sợ quá đến như thế.
Tình hình hiện tại ở Miagi gần vùng tâm chấn Sendai xem ra tương đối ổn như lời Bích Ngọc mô tả. Thế còn Sendai sau cơn biến động kinh hoàng thì như thế nào? Chị Hiền, lập gia đình với người bản xứ, cũng quyết định ở lại Miagi nhưng thuộc về vùng cận tâm chấn Sendai, thì đời sống ở đó là :
Rất căng thẳng, tất cả các siêu thị bây giờ chỉ bán có buổi sáng thôi, bán những đồ ăn đọng lại trước khi động đất , còn hàng mới là chưa có.
Thứ hai nữa là vấn đề xăng chạy xe hơi thì không mua được. Con gái em học cấp hai nhưng chưa trở lại trường vì vỡ các đường ống nước mà chưa sửa được và cũng chưa có điện. Hiện trường học vẫn nghỉ đến ngày 28 mới bắt đầu học lại.
Về phóng xa từ nhà máy nguyên tử Fukushima, chị Hiền cho là thực ra không đáng sợ bằng những trận dư chấn cứ liên tục xảy ra, bởi ai cũng lo là nếu dư chấn mạnh sáu hoặc trên sáu chấm thì không biết có tạo thêm sóng thần nữa không :
Phóng xạ thì thực ra người ta cũng đã nghiên cứu, Sendai cách tỉnh Fukushima gần hai trăm cây số, cho nên phóng xạ chưa tới. Noí chung mình là người ngoại quốc mà theo dõi báo chí thời sự thì có thể mình run sợ nhưng đối với người Nhật người ta rất bình thường.
Em hỏi tại sao chạy được thì bà già tám mươi tư tuổi nói buổi sáng bà thắp hương, phong tục người Nhật cứ buổi sáng là người ta thắp hương ở bàn thờ, ba lần bà châm que diêm đều bị tắt. Sau đó đến chiều khoảng ba giờ kém năm bắt đầu xảy ra động đất, thì linh tính báo cho biết cứ thế cả gia đình lên ô tô cứ thế mà chạy
chị Hiền
Chị bảo từ năm ngoái thì báo đài đã loan tin sẽ có động đất lớn giống cơn địa chấn khủng khiếp cách đây ba mươi năm:
Người ta đã thông báo nhưng không xác định được ngày tháng nào và giờ nào động đất cả, nếu có thì chạy thôi tại vì động đất khoảng chừng hai mươi phút sau thì sóng biển mới dâng trào. Nhà em có hai gia đình ở sát bờ biển, hai gia đình đó hoàn toàn sống hết, chỉ có nhà bị cuốn đi thôi. Em hỏi tại sao chạy được thì bà già tám mươi tư tuổi nói buổi sáng bà thắp hương, phong tục người Nhật cứ buổi sáng là người ta thắp hương ở bàn thờ, ba lần bà châm que diêm đều bị tắt. Sau đó đến chiều khoảng ba giờ kém năm bắt đầu xảy ra động đất, thì linh tính báo cho biết cứ thế cả gia đình lên ô tô cứ thế mà chạy chứ không mang được cái gì hết.
Của ít lòng nhiều
Thanh Trúc vừa gửi đến quí vị một số tình hình cuả người Việt ở đất nước Phù Tang sau biến cố động đất và sóng thần hai tuần trước.
Thưa quí thính giả, mùa xuân đã về trên Washington DC, hàng ngàn cây anh đào Nhật Bản sắp nở rộ khoe sắc hồng bên giòng Potomac, nhưng tại quê hương của loài hoa quí ấy, thì vẫn chưa ra khỏi thương khó, hiểm nguy và tang tóc.
Cho tới lúc này, ba trăm ngàn người mất nhà mất cửa ở Iwate, Miagi, Sendai, Fukushima, vẫn còn nương náu trong các trung tâm tạm cư địa phương.
Thứ Bảy tuần trước, tại tiểu bang Virginia của Hoa Kỳ, nhóm Từ Bi Phụng Sự, tổ chức vô vị lợi có mặt tại nhiều tiểu bang hắp nơi ở Hoa Kỳ, khởi sự đứng ra quyên góp trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt để cứu trợ nạn nhân thiên tai Nhật Bản. Anh Lê Dũng, trưởng nhóm Từ Bi Phụng Sự vùng Virginia, Maryland và Washington DC, trình bày việc làm của nhóm :
Do một sự ngẫu nhiên là hội chi nhánh miền Đông bắt đầu một buổi nhạc trẻ thì cũng là dịp để gây quĩ luôn . Hôm thứ Bảy đã gây được mười hai ngàn mấy và có một số các hội bạn khi nghe Hội Từ Bi Phụng Sự tổ chức thì họ cũng giúp bằng cách gây quĩ thêm.
Tổ chức đã giúp gây quĩ thêm để góp1 vào Hội Từ Bi Phụng Sự chính là Nhóm Tình Thương Virginia, chỉ là một tổ chức từ thiện nhỏ chuyên giúp đỡ kẻ khó khăn ở Haiti hay ở bên nhà như Hội Từ Bi Phụng Sự, nhưng nhờ uy tín mà lời kêu gọi được hưởng ứng tích cực:
Số tiền hiện giờ còn tiếp tục tăng lên là bởi vì một số ân nhân còn tiếp tục gởi check, và tới lúc tổng kết thì báo cáo sẽ được đăng trên mạng.
Được biết toàn thể số tiền mà Hội Từ Bi Phụng Sự quyên góp được cho Nhật Bản sẽ được trao qua cho Global Medic, một tổ chức nhân đạo xã hội có tầm vóc của Canada, ngay từ đầu đã gởi người qua Nhật Bản để xoa dịu nổi đau của con cách Thái Dương Thần Nữ.
Tấm lòng chìa xẻ của người Việt ở Hoa Kỳ đối với nạn nhân thiên tai bên Nhật là như vậy. Như ông bà mình thường bảo “Trông Người Mà Ngẫm Đến Ta”, thiên tai và khủng hoảng phóng xạ ở Nhật Bản phải chăng là lời cảnh báo là bài học lớn cho nhân loại, khi mà mọi người thức sự chứng kiến thái độ can đảm, tự trọng và kỹ luật cao độ của người dân ở đất nước xinh đẹp và văn minh này.
Cầu mong người Nhật xây dựng lại mọi sự bằng tinh thần tự hào dân tộc của mình. Thanh Trúc kính chào và hẹn tái ngộ tối thứ Năm tuần tới.