Quốc hội Việt Nam hôm 18/1 thông qua Luật Các tổ chức Tín dụng sửa đổi, giới hạn cổ phần do các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ trong các ngân hàng nội địa. Luật được cho là nhằm giảm tình trạng sở hữu chéo, thao túng ngân hàng.
Luật mới sẽ bắt đầu có hiệu lực vào tháng 7 năm nay, quy định các cổ đông tổ chức như quỹ đầu tư, quỹ hưu trí sẽ chỉ được nắm giữ mức cao nhất không quá 10% cổ phần của ngân hàng, giảm hơn so với con số 15% được quy định trước đó.
Hơn 90% đại biểu Quốc hội đã bỏ phiếu tán thành luật này.
Luật sửa đổi được đưa ra sau khi một loạt các vụ gian lận tài chính trong ngành ngân hàng, bất động sản và thị trường chứng khoán bị phanh phui hồi năm 2022 với việc bắt giữ những trùm bất động sản và ngân hàng lớn như bà Trương Mỹ Lan - Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát - người bị cáo buộc đã biển thủ hơn 12 tỷ đô la từ ngân hàng SCB thuộc tập đoàn này.
Vụ bắt giữ bà Lan hồi tháng 10/2022 đã dẫn đến tình trạng rút tiền ồ ạt tại SCB trên cả nước. Đã có nhiều người dân tập trung đến các trụ sở của ngân hàng này phản đối vì không rút được tiền.
Những người ủng hộ luật mới cho rằng các quy định mới sẽ hạn chế được tình trạng thao túng ngân hàng như đã xảy ra trước đây, tuy nhiên những người phản đối thì lo ngại rằng luật mới không hiệu quả trong việc ngăn cản tình trạng gian lận.
Những người chỉ trích luật mới, bao gồm cả một số đại biểu Quốc hội, cho rằng những thay đổi có thể có tác động tiêu cực bao gồm việc giảm đầu tư vào ngành ngân hàng vào khi hệ thống ngân hàng của Việt Nam đang phải đối mặt với tình trạng nợ xấu tăng cao và ảnh hưởng lan truyền từ khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản kéo dài.
Quy định mới cũng đi ngược lại những đòi hỏi từ các nhà đầu tư nước ngoài muốn gỡ bỏ hạn mức 30% cổ phần mà nhà đầu tư nước ngoài được nắm giữ trong các ngân hàng trong nước.
Dù hạn mức này không thay đổi trong luật mới nhưng giới hạn mức cổ phần của các nhà đầu tư tổ chức cũng siết chặt hơn nữa việc đầu tư của các nhà đầu tư nước ngoài vào ngành ngân hàng.
Luật mới không hạ mức cổ phần do cá nhân nắm giữ xuống 3% từ mức 5% theo đề xuất.
Luật mới cũng cho phép Ngân hàng Nhà nước can thiệp ngay lập tức khi có tình trạng rút tiền ồ ạt.