ဗိုလ်ချုပ်ကြေးရုပ်ကိစ္စ ငြိမ်းချမ်းတဲ့နည်းနဲ့ ဖြေရှင်းဖို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ပြောကြား

နေမျိုးထွန်း
2020.01.15
dassk-kayah-622.jpg နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ ကရင်နီလူငယ်တွေ လွိုင်ကော်မြို့မှာ ၂၀၂၀ ဇန်နဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံစဉ်
Photo: တိုးတက်သောကရင်နီပြည်သူ့အင်အားစု - PKPF

နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို လတ်တလော ကယားပြည်နယ်မှာ ကြုံတွေ့ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဓိကအကြောင်းအရာ သုံးချက် တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ ကရင်နီလူငယ်တွေက ပြောပါတယ်။

၆၈ နှစ်မြောက် ကယားပြည်နယ်နေ့ အခမ်းအနားကို တက်ရောက်လာတဲ့ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ ကရင်နီလူငယ်ခေါင်းဆောင်တွေ လွိုင်ကော်မြို့ ပြည်နယ်အစိုးရ ဧည့်ရိပ်သာမှာ ဒီကနေ့ တွေ့ဆုံခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီလိုတွေ့ဆုံရာမှာ အဓိကအကြောင်းအရာတွေဖြစ်တဲ့ ကယားပြည်နယ်မှာ လက်ရှိ ဖမ်းဆီးတရားရင်ဆိုင်နေရတဲ့ တောင်သူတွေရဲ့ အရေးကိစ္စ၊ မြင်းစီးဗိုလ်ချုပ်ကြေးရုပ်တု ကိစ္စနဲ့ လူငယ်တွေရဲ့ အရေးကိစ္စတွေ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့  ကရင်နီလူငယ်ခေါင်းဆောင်တွေက ပြောပါတယ်။

တပ်မတော်က သိမ်းဆည်းထားတဲ့ မြေပေါ်မှာ ဝင်ရောက်စိုက်ပျိုးခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်နဲ့ လက်ရှိ ဖမ်းဆီး တရားစွဲဆိုခံနေရတဲ့ တောင်သူတွေရဲ့ အရေးကို တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က အမှု အသွားအမှုလာတွေကို  ပြန်လည်သုံးသပ်ပြီး ဖြေရှင်းပေးသွားမယ်လို့ အတိအလင်းပြောဆိုခဲ့တယ်လို့ ကရင်နီပြည်လူငယ်များသမဂ္ဂ တွဲဘက်အတွင်းရေးမှူး-၂ ခွန်းသောမတ်စ်က RFA ကိုပြောပါတယ်။

“တောင်သူကိစ္စမှာကတော့ သူတို့က ဒီကနေ နေပြည်တော်ပြန်ရောက်တာနဲ့ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီးဌာနတွေကို ပြောပြီးတော့ ရှေ့နေချုပ်ရုံးနဲ့ တိုင်ပင်ပြီးတော့ အမှုသွား အမှုလာတွေကို သူက ပြန်လည်သုံးသပ်မယ်ပေါ့။ သုံးသပ်ပြီးရင် ဒီကိစ္စတွေကို ဖြေရှင်းပေးပါမယ်ဆိုတဲ့ဟာတော့ သူက အတိအလင်း ပြောသွားတာပေါ့။”

ပုဒ်မ အမျိုးမျိုးနဲ့ တရားစွဲဆိုခံခဲ့ထားရတဲ့ ကယားပြည်နယ်က တောင်သူတွေရဲ့ စာရင်းကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဆီ ပေးအပ်ခဲ့တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

ဆက်လက်ပြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းကြေးရုပ်တု ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အနေနဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးနဲ့ဆိုင်တဲ့ ကိစ္စဖြစ်တာကြောင့် တိုက်ရိုက်ကိုင်တွယ်သွားမှာ မဟုတ်ကြောင်းနဲ့  ပြည်ထောင်စုအစိုးရ၊ ပြည်နယ်အစိုးရ၊ ကရင်နီလူငယ်တွေနဲ့ ကရင်နီပြည်သူလူထုအပါအဝင် ငြိမ်းချမ်းတဲ့နည်းလမ်းနဲ့ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်း အဖြေရှာကြဖို့ သဘောတူညီခဲ့ကြတယ်လို့ ကရင်နီ လူငယ်ခေါင်းဆောင် ခူးရီးရယ် က ပြောပါတယ်။

“ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း မြင်းစီးကြေးရုပ်နဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့မှာ ပြည်နယ်အစိုးရရယ်၊ ပြည်ထောင်စုအစိုးရရယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ကရင်နီလူငယ်အင်အားစုတွေနဲ့ ကရင်နီပြည်သူလူထု အပါအဝင်ပေါ့နော် တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှု တစ်ခုကို အမြန်ဆုံးလုပ်ဆောင်ပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းတဲ့နည်းလမ်းနဲ့ တွေ့ဆုံအဖြေရှာကြဖို့ ကျွန်တော်တို့ အဲဒီလို အကြမ်းအားဖြင့် သဘောတူထားကြတယ်ဗျ။ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှု လမ်းစဉ်တစ်ခု အမြန်ဆုံး အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်နိုင်ဖို့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်အနေနဲ့ တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီးကို တာဝန်ပေးထား တာပေါ့နော်။ တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီးကနေ ဒီကိစ္စကို အမြန်ဆုံးအကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ပြောကြားသွားတယ်ဗျ။ ”

ကရင်နီလူငယ်တွေအနေနဲ့ လွိုင်ကော်မြို့ ကန္တဟေဝန်ပန်းခြံမှာ ထားရှိတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်ကြေးရုပ်ကို နေရာ‌ရွှေ့ပြောင်းပေးဖို့ လိုလားနေတာဖြစ်ပြီး အဲဒါကို ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်သွားမယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။

လူငယ်ရေးရာ ကိစ္စရပ်တွေဖြစ်တဲ့ လူငယ်စင်တာ ဖြစ်ပေါ်လာဖို့ အစိုးရက ကူညီဆောင်ရွက်ပေးဖို့၊ လူငယ်နဲ့အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းကိစ္စရပ်တွေ အပါအဝင် လူငယ်ရေးရာမူဝါဒနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြန်လည်သုံးသပ်ဖို့ လိုကြောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို တင်ပြခဲ့ပေမယ့် အချိန်ကန့်သတ်ချက်ကြောင့် ဒီကိစ္စကို ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ခဲ့တာ မရှိဘူးလို့လည်း ခွန်းသောမတ်စ်က ပြောပါတယ်။

“အကျဉ်းချုပ်လောက်ပဲ ကျွန်တော်တို့ တင်ပြတယ်ပေါ့။ ဒါပေမယ့် သူကတော့ ဒီဟာအားလုံးကို မှတ်တမ်းတင်ထားတယ် ဆိုတာမျိုး ထူးထူးထွေထွေ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချပေးလိုက်တာမျိုးတော့ မရှိပါဘူး။ နံပါတ်သုံးအချက်မှာတော့။ ဒါပေမဲ့ မှတ်တမ်းအဖြစ် တင်သွားမယ်။ နောက်တစ်ခုက သက်ဆိုင်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေကတော့ ဒီကိစ္စကို လုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့ ဟာမျိုးတော့ အဲလောက်တော့ ပြောသွားတယ်ဗျ။”

ဒီတွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုဟာ မိနစ် ၂၀ လောက်သာ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခွင့် ရရှိခဲ့တာကြောင့် လက်ရှိအနေနဲ့ မြေပြင်အနေအထားကို သေသေချာချာ အပြန်အလှန် ဆွေးနွေးခွင့်မရှိခဲ့ဘူးလို့လည်း ခွန်းသောမတ်စ်က ပြောပါတယ်။

ဒီတွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှုမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ ကရင်နီ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ ဒါရိုက်တာ ကိုဗညားကတော့ တောင်သူအရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တစ်စုံတစ်ရာ ပြေလည်နိုင်ခြေ ရှိနိုင်ကြောင်းနဲ့ အားလုံပြန်ခြုံကြည့်ရင် ပြီးပြည့်စုံတဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုလို့ မှတ်ချက်ပြုရမှာ စောလွန်းသေးတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

“ကျွန်တော်တို့ လူငယ်အင်အားစုတွေရယ်၊ တောင်သူတွေရယ်၊ ကျွန်တော်တို့အပါအဝင် အားလုံး ခုနှစ်ယောက်ကို တွေ့ဆုံခွင့်ပေးပြီးတော့မှ အချက်အလက်တွေကို အပြန်အလှန်မျှဝေခွင့်ရတာက ကောင်းတဲ့အလားအလာတစ်ခုလို့ ကျွန်တော်မြင်ပါတယ်။ တောင်သူတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရှင်းလင်းတိကျတဲ့ပုံစံ ဆောင်ရွက်မယ့် နည်းနာပုံစံ ပေါ်လာတော့ တောင်သူအရေးက တစ်စုံတစ်ရာ ပြေလည်နိုင်ခြေရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း ကျွန်တော်တို့ အားလုံးပြန်ခြုံကြည့်မယ်ဆိုရင် အချက်အလက်တွေ အများကြီး တိုင်ပင်ဆွေးနွေးဖို့ လိုအပ်တယ်။ အချိန်တစ်ခုကို ယူရမှာဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့် အားလုံးကောင်းမွန်တဲ့ ပြီးပြည့်စုံတဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှု တစ်ခုဖြစ်တယ်လို့တော့ မှတ်ချက်ပြုဖို့ စောပါသေးတယ်။”

ကယားပြည်နယ် ဒီမော့ဆိုမြို့နယ်က မြေသိမ်းမှုဟာ အမှတ် ၃၆၀ အမြောက်တပ်နဲ့ သက်ဆိုင်ပြီး လွိုင်ကော်မြို့နယ်က မြေယာတွေကို အမှတ် ၃၅၆ အမြောက်တပ်နဲ့ အမှတ် ၂၅၀ ခြေမြန်တပ်တို့က ၁၉၉၀ ခုနှစ်လောက်က သိမ်းဆည်းခဲ့တာဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

လက်ရှိ တပ်မတော်က သိမ်းဆည်းထားတဲ့ မြေယာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကယားပြည်နယ်မှာ တရားစွဲဆိုခံထားရတဲ့ တောင်သူ ၄၀ ကျော်ရှိပြီး အဲဒီထဲက ၁၁ ဦးဟာ ဖမ်းဆီးခံထားရပြီး အမှုရင်ဆိုင်နေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ကယားပြည်နယ် အစိုးရက လွိုင်ကော်မြို့ ကန္တဟေဝန်ပန်းခြံမှာ စိုက်ထူထားတဲ့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းကြေးရုပ် ဖယ်ရှားပေးဖို့ ကရင်နီပြည်လူငယ်တွေက တောင်းဆိုထားမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကယားပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ ပြည်နယ်စီမံဘဏ္ဍာဝန်ကြီးကို ဝေဖန်ပြစ်တင်ခဲ့တာကြောင့် နိုင်ငံသားများရဲ့ ပုဂ္ဂိလ်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်မှုနဲ့ လုံခြုံမှုကို ကာကွယ်ပေးတဲ့ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၀ နဲ့ ကရင်နီလူငယ် ခြောက်ဦးကို လွိုင်ကော်မြို့နယ် တရားရုံးက အလုပ်နဲ့ ထောင်ဒဏ် ခြောက်လချမှတ်ခဲ့တာ ရှိပါတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။