သူ့ခင်ပွန်းနဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် တို့ မတွေ့ဆုံလိုက်ရတဲ့အတွက်လည်း ဝမ်းနည်းမိကြောင်း စာထဲမှာ ဖော်ပြထား ပါတယ်။
စာကို လက်ခံရရှိခဲ့တဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကလည်း ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့ ရက်စွဲနဲ့ မစ္စ ယီဟီဟို ဆီကို စာပြန် ရေးသား ပေးပို့ခဲ့ပါတယ်။
သမတ ကင်မ်ဒဲဂျုန် ကွယ်လွန်သွားတာကို အလွန် နှမျောတမ်းတမိကြောင်း၊ မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီရေးအတွက် သမတ ကင်မ်ဒဲဂျုန်ဟာ မိတ်ဆွေကောင်း တဦးအနေနဲ့ တစိုက်မတ်မတ် အားပေးထောက်ခံခဲ့တာကို မေ့ပျောက်လို့ ရမှာမဟုတ် ကြောင်း၊ မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီခရီးမှာ သမတ ကင်မ်ဒဲဂျုန်ဟာ စံနမူနာထားသင့်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်အဖြစ် ကျန်ရစ်နေမှာ ဖြစ်ကြောင်း သူ့အနေနဲ့ လေးစားကြောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ရေးသားခဲ့ ပါတယ်။
မစ္စယီဟီဟိုနဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ အပြန်အလှန် ပေးကြတဲ့စာတွေကို တောင်ကိုးရီးယားနိုင်ငံထုတ် နာမည်ကြီး သတင်းစာစောင်မှာ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက် မနေ့က အထူးသတင်းအနေနဲ့ ဖော်ပြခံရတယ်လို့ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (လွတ်မြောက်နယ်မြေ-ကိုရီးယားဌာနခွဲ) ပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ ကိုရန်နိုင်ထွန်းက ပြောပါတယ်။
“သမတကြီး ကင်ဒဲဂျုန်ရဲ့ ဇနီးဖြစ်သူ မစ္စ ယီဟီဟိုဟာ ဆိုလို့ရှိရင် သူ့ရဲ့ ခင်ပွန်း သက်ရှိထင်ရှား ရှိနေတဲ့ အချိန်ကာလတုန်းကလည်း မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီရေးအတွက်ကို တက်တက်ကြွကြွနဲ့ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်။ အခု သူ့ခင်ပွန်း ကွယ်လွန်သွားပြီးတဲ့ နောက်ပိုင်းမှာလည်း သူ့ခင်ပွန်း တည်ထောင်ပြီး ထားခဲ့တဲ့ ဒီ ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ရှိတဲ့ ကင်ဒဲဂျုန် ဒီမိုကရေစီနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး စင်တာကနေပြီးတော့ ဗမာပြည် ဒီမိုကရေစီရေးအတွက်ကို ခုချိန်ထိတိုင်အောင် အားပေးလျက်ရှိတယ်၊ ထောက်ခံလျက် ရှိတယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ဝိုင်းဝန်းပြီးတော့ ကူညီနေတာ ရှိပါတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့် ခုလို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လွတ်မြောက်လာတဲ့အချိန်မှာ သူ့အနေနဲ့ ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာနဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဆီကို တခုတ်တရနဲ့ အခုလို စာရေး အကြောင်းပြန်တယ်၊ နောက်ပြီးတော့ မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီရေးအတွက်ကို သူ့ခင်ပွန်း မရှိသော်လည်းပဲ သူ့ခင်ပွန်း ရှိနေသကဲ့သို့ ဆက်လက်ပြီးတော့ ကူညီမယ်၊ အားပေးမယ်၊ ထောက်ခံမယ် ဆိုတဲ့ သဘောမျိုးနဲ့ စာရေးတယ်လို့ ကျွန်တော် ထင်ပါတယ်ခင်ဗျ။”
ကင်မ်ဒဲဂျုန်ဟာ ၂၀၀၉ ခုနှစ် မကွယ်လွန်ခင် အချိန်အတွင်း နေအိမ်အကျယ်ချုပ် ထိန်းသိမ်းခံနေရတဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို သွားရောက် တွေ့ဆုံဖို့ ကြိုးစားခဲ့တယ်လို့ ကိုရန်နိုင်ထွန်းက ပြောပါတယ်။
“ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အတွက်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ အမြင်မှာပေါ့လေ၊ သူ့အနေနဲ့ သမတကြီး ကင်ဒဲဂျုန်ရဲ့ ထောက်ခံမှု၊ အားပေးမှုတွေကို ဟိုး လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော်ကျော်လောက်ကတည်းက တွေ့ကြုံခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လည်းဆိုတော့ သမတကြီးအနေနဲ့ သမတ မဖြစ်ခင် ကာလတုန်းကလည်း ဗမာပြည်ကို တခေါက် သွားခဲ့ဖူးတယ်၊ စာတွေ အပြန်အလှန် ရေးသားခဲ့ဖူးတယ်။ ရာထူးကနေ အနားယူသွားပြီးတော့ ဒီ ကင်ဒဲဂျုန် ဒီမိုကရေစီနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး စင်တာမှာ တာဝန်ယူ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အချိန်မှာ ကိုရီးယားမှာ ရှိတဲ့ မြန်မာသံ ရုံးကို သွားပြီးတော့ ဗမာပြည် ဗီဇာ သွားလျှောက်ခဲ့ပါတယ်။ သွားလျှောက်ခဲ့ပြီး သူ ဗမာပြည်ကို သွားမယ်၊ သွားပြီးတော့ စစ်အာဏာပိုင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံမယ်၊ တွေ့ဆုံပြီးတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် သူကြိုးစားမယ်ဆိုပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘယ်လ်ဆုရှင်တယောက် အနေနဲ့ သူသွားပြီး ဗီဇာ သွားလျှောက်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ မြန်မာ သံရုံးက သမတဟောင်းကိုပေါ့လေ သူ့ကို ဗီဇာမပေးခဲ့ပါဘူးခင်ဗျ။”
ကိုရီးယားသတင်းစာမှာ ကိုရီးယားဘာသာနဲ့ ဖော်ပြခဲ့တဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ တောင်ကိုရီးယား သမတဟောင်း ကင်မ်ဒဲဂျုန်ရဲ့ ဇနီးတို့ အပြန်အလှန် စာရေးသားတဲ့ သတင်းကို အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (လွတ်မြောက်နယ်မြေ-ကိုရီးးယားဌာနခွဲ) အဖွဲ့ဝင် ကိုဇော်မိုးအောင်က မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆိုခဲ့ပါတယ်။