တိုင်းနဲ့ပြည်နယ်ဝန်ကြီးရွေးချယ်တဲ့ ပြင်ဆင်ချက် ၇၅ ရာနှုန်းကျော်ထောက်ခံ

သီဟထွန်း
2020.03.18

 

တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးတွေကို လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေထဲကမဟုတ်ဘဲ အရည်အချင်းရှိသူတိုင်း ခန့်အပ်နိုင်ခွင့် ပြင်ဆင်တဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံပါ ပုဒ်မကို ဒီနေ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်က မဲခွဲဆုံးဖြတ်ရာမှာ ကိုယ်စားလှယ်မဲ ၇၅% ကျော်က ထောက်ခံတဲ့အတွက် ဒီပုဒ်မကို ပြင်ဆင်ဖို့ လွှတ်တော်က သဘောတူ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ်။

ဒါဟာ ခုနှစ်ရက်ကြာ ဖွဲ့စည်းပုံပြင်ဆင်ရေး မဲခွဲရာမှာ တပ်နဲ့ NLD ပါတီအကြား ပြင်ဖို့ သဘောထားတူညီခဲ့တဲ့ သုံးခုမြောက် ပုဒ်မလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီနေ့ မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့တဲ့ ပုဒ်မပေါင်း ၁၉ ခုထဲမှာ ထူးခြားချက်အနေနဲ့ ဝန်ကြီး ရွေးချယ်ခြင်းဆိုင်ရာ ပုဒ်မ ၂၆၂ (က) (၁) ပြင်ဆင်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး NLD ပါတီက ဦးထွန်းထွန်းဟိန် ဦးဆောင်တင်သွင်းတဲ့ မူကြမ်းနဲ့ ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ဆန်းချစ် တင်သွင်းတဲ့ မူကြမ်း တူညီနေခဲ့တဲ့အတွက် အခုလို ၇၅ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ပြီး ပြင်ဆင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

NLD ပါတီရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ အမျိုးသားလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာ မြတ်ဉာဏစိုးကတော့ ဒီထက်ပိုပြီး မျှော်လင့်ခဲ့တယ်လို့ ဒီကနေ့ မဲခွဲအပြီး မှတ်ချက်ပြုပါတယ်။

"ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ၄၃၆(ခ) မှာ အချက်တစ်ချက်ဟာ အောင်သွားပြီ။ ဒါဟာ ပြည်သူ့ဆန္ဒ ခံယူစရာတောင်မလိုဘူး ။ ၄၃၆ (က) လိုတောင်မဟုတ်ဘူးပေါ့။ ဆိုတော့ ဒါကျနော်တို့တော်တော်ကို ပျော်ရွှင်ဝမ်းမြောက်ရမှာ။ ပြည်သူလူထုကလည်း ပျော်ရွှင်ဝမ်းမြောက်ရမှာ။ မပျော်ဘူးလားဆိုတော့ မပျော်ဘူးလည်း မဟုတ်ပါဘူး။ သို့သော် ဒီအချက်တစ်ချက်ဟာ ဒါ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေထဲမှာလည်း ပြဌာန်းပြီးသားပဲ ။ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ထဲကပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် မဟုတ်သူထဲကပဲ ဖြစ်ဖြစ် လက်တွေ့လည်း ဆောင်ရွက်နေတဲ့အချက်ပဲ၊ ဒီအချက်ထက်ပေါ့နော် အများကြီး ကျနော်က မျှော်လင့်ထားတာ၊ အများကြီးမျှော်မှန်းထားတာ။ အဲတော့ ကိုယ်မျှော်မှန်းတဲ့ အတိုင်းတော့ မရရှိခဲ့ဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။"

၂၆၂ (က) (၁) မူလပြဌာန်းချက်မှာ ပြည်နယ် ဒါမှမဟုတ် တိုင်းလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များထဲက ဖြစ်စေ၊ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် မဟုတ်သူများထဲကဖြစ်စေ၊ ပုဒ်မ ၂၆၁ ပုဒ်မခွဲ (က) ပါ ပြဌာန်းချက်မှာ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အရည်အချင်းတွေနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကို ရွေးချယ်ရမယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဦးထွန်းထွန်းဟိန်နဲ့ ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ဆန်းချစ်တို့ရဲ့ ပြင်ဆင်ချက်တွေမှာတော့ ပြည်နယ် ဒါမှမဟုတ် တိုင်းလွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များထဲက ဖြစ်စေ၊ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် မဟုတ်သူများထဲကဖြစ်စေ ဆိုတဲ့ အချက်ကို ဖျက်ပြီး ပြဌာန်းချက်ပါ အရည်အချင်းတွေနဲ့ ပြည့်စုံတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ကို ရွေးချယ်ရမယ်လို့ ပြင်ထားကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီက ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးသောင်းအေးက ဖွဲ့စည်းပုံ ပြင်ဆင်ရေး ဒီထက်မက အောင်မြင်လိုရင် မဲမခွဲခင်ကတည်းက နှစ်ဘက် သဘောထားတွေကို အကြေအလည် ညှိနှိုင်းဖို့လိုတယ်လို့ ဝေဖန်ပါတယ်။

"အောင်မြင်သွားတယ်ဆိုတဲ့ ပုဒ်မ သုံးခုရှိပြီပေါ့။ ဒါတွေကလည်းပဲ ဘာပဲပြောနေနေ ဒါ ဟိုဘက်ဒီဘက် မညှိနှိုင်းပေမယ့်လည်း တူညီတဲ့ အယူအဆတစ်ခုရလို့ ဒါအောင်မြင်သွားတာပါပဲ။ ဒီတော့ အဲလို အောင်မြင်လိုရင် ဒီဟာတွေကို သင်ခန်းစာယူရမယ်။ ဒီလိုအောင်မြင်မှုရှိတဲ့နောက်တော့ တွေ့ဆုံပြီးတော့ ညှိနှိုင်းပြီးတော့လုပ်ရင် ဒီထက်မက မအောင်မြင်ဘူးလားဆိုတော့ အတွေးကို တွေးကြည့်ကြပါလား။ အဲလိုမဟုတ်ဘဲနဲ့ တစ်ဖွဲ့နဲ့တစ်ဖွဲ့ ၊ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် ဘယ်သူက ကန့်လန့်တိုက်နေတယ်။ ဘယ်သူက မဟုတ်တာလုပ်နေတယ်လို့ အပြစ်ပြောနေခြင်းအားဖြင့်တော့ ဒီရည်မှန်းချက်ကို မရောက်နိုင်ဘူး ။ ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေပြင်နေတာ ခုပြီးသာပြီးတော့မယ် တကယ့် ပီပီပြင်ပြင် ပြင်နိုင်မလားဆိုတော့ ပြင်နိုင်မယ့် အနေအထားမရှိဘူး။"

တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ တိုင်းရင်းသားတွေလိုလားနေတဲ့ ဗဟိုအစိုးရဆီက အာဏာခွဲရေး ပြင်ဆင်ချက်တစ်ခုဖြစ်တဲ့  ပြည်နယ်နဲ့တိုင်း ဝန်ကြီးချုပ်ကို သက်ဆိုင်ရာ လွှတ်တော်တွေက ရွေးချယ်ခန့်အပ်ပိုင်ခွင့် ဖွဲ့စည်းပုံပါ ပုဒ်မ ၂၆၁ နဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ပုဒ်မတွေကို မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခဲ့ပေမယ့် အာဏာရ NLD ပါတီ ကိုယ်စားလှယ်တွေက ကန့်ကွက်ခဲ့ကြတဲ့အတွက် ပြင်ဆင်ရေးအဆို  ရှုံးနိမ့်သွားပါတယ်။

ပုဒ်မ ၂၆၁ ( ဂ ) အဆိုမူကြမ်းကို ကြံ့ခိုင်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီက ဦးသိန်းထွန်း တင်သွင်းတာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော် သမ္မတအနေနဲ့ တိုင်း ဒါမှမဟုတ် ပြည်နယ်လွှတ်တော်က ဆန္ဒမဲနဲ့ ရွေးချယ်ထားတဲ့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ကို တိုင်း ဒါမှမဟုတ် ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ရမယ်လို့ ပြင်ဆင်ထားတဲ့ ပုဒ်မဖြစ်ပါတယ်။

မူလပြဌာန်းချက်က နိုင်ငံတော် သမ္မတအနေနဲ့ တိုင်း ဒါမှမဟုတ် ပြည်နယ်လွှတ်တော်ရဲ့ သဘောတူညီချက် ရရှိပြီးတဲ့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်ရမယ်လို့  ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီနေ့ တက်ရောက်လာတဲ့ ကိုယ်စားလှယ် စုစုပေါင်း ၆၂၉ ဦးရှိပြီး အဲဒီပုဒ်မကို ကိုယ်စားလှယ် ၂၃၇ ဦးက မဲပေးခဲ့ပါတယ်။ ကန့်ကွက်မဲ ၃၉၈ မဲ၊ ပယ်မဲ ၂ မဲဖြစ်တဲ့အတွက် ၃၆ % သာရခဲ့လို့ မပြင်ဆင်နိုင်ဘဲ မူလအတိုင်းသာ ထားရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။

ပုဒ်မ ၂၆၁ (ဃ ) မှာ ဝန်ကြီးချုပ်အတွက် သတ်မှတ်ထားတဲ့ အရည်အချင်းတွေနဲ့ မပြည့်စုံတာကို အထင်အရှားမပြနိုင်ပါက သမ္မတက အမည်စာရင်း တင်သွင်းတဲ့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးဖို့ ငြင်းပယ်ခွင့် မရှိစေရလို့ ဖြစ်ပါတယ်။

ဦးသိန်းထွန်း ပြင်ဆင်တဲ့ မူကြမ်းမှာ တိုင်း ဒါမှမဟုတ် ပြည်နယ် လွှတ်တော်က ဆန္ဒမဲနဲ့ ရွေးချယ်ထားတဲ့သူကို ဝန်ကြီးချုပ်အရည်အချင်းတွေနဲ့ ပြည့်စုံမှုမရှိကြောင်း ခိုင်လုံတဲ့ အချက်မပေါ်ပေါက်ရင် သမ္မတအနေနဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးဖို့ ငြင်းပယ်ခွင့်မရှိစေရဆိုပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ ပုဒ်မလည်း ထောက်ခံမဲ ၂၃၅ မဲ သာရပြီး ရှုံးနိမ့်ခဲ့ရပါတယ်။

ရခိုင်အမျိုးသားပါတီ ANP က လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်တွေကတော့ အာဏာရ NLD လို ဒီမိုကရေစီပါတီ တစ်ခုက ဗဟို ချုပ်ကိုင်မှုလျှော့ချပြီး တိုင်းရင်းသားတွေကို အာဏာခွဲဝေမှုမရှိတဲ့အပေါ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်တာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။

NLD ပါတီက ကိုယ်စားလှယ်တွေဘက်ကတော့ ပြည်နယ်လွှတ်တော်တွေက ဝန်ကြီးချုပ် ခန့်အပ်ပိုင်ခွင့်ကို ထောက်ခံပေမယ့် တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ်တွေရဲ့ ဆန္ဒမဲမပါဘဲ ရွေးကောက်ခံတွေရဲ့ ဆန္ဒမဲ သက်သက်နဲ့သာ ရွေးချယ်ရေးကို ပြင်ဆင်လိုပါတယ်။

ဗိုလ်မှူးချုပ် အောင်ဆန်းချစ် ပြင်ဆင်ထားတဲ့ ပုဒ်မ ၂၆၂ ( ဋ္ဌ) (၂ ) ကတော့ တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးများက သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးချုပ်ကို တာဝန်ခံရမယ်လို့ဖြစ်ပါတယ်။ မူလပြဌာန်းချက်က တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးများက သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးချုပ်ကို လည်းကောင်း၊ ဝန်ကြီးချုပ်တွေကတဆင့် နိုင်ငံတော် သမ္မတကို တာဝန်ခံရမယ်လို့ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီအချက်တွေလည်း NLD ပါတီ ကိုယ်စားလှယ်တွေက မထောက်ခံတဲ့အတွက် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပါတယ်။

ဒီနေ့ NLD ပါတီ က ဦးထွန်းထွန်းဟိန် ပြင်ဆင်တဲ့ ပုဒ်မ ၂၆၂ နဲ့ ဆိုင်တဲ့ ပုဒ်မတစ်ခုမှာ တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့တွေရဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနတွေမှာ ဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခံတဲ့ တပ်မတော်သားတွေက ခန့်အပ်ခံရတဲ့နေ့ကစလို့ တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူပြီးဖြစ်တယ်လို့ မှတ်ယူရမယ်လို့ ဖြစ်ပါတယ်။

မူလပြဌာန်းချက်က တိုင်း နဲ့ ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့တွေရဲ့ လုံခြုံရေးနဲ့ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာနတွေမှာ ဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးခံတဲ့ တပ်မတော်သားတွေ အနေနဲ့ တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစာယူဖို့ ဒါမှမဟုတ် နုတ်ထွက်ဖို့ မလို ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီပြင်ဆင်ချက်ကလည်း ထောက်ခံမဲ ၃၉၉ မဲနဲ့ ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပါတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။