အမေရိကန်-အာဆီယံ ပူးတွဲကြေညာချက်ကို စစ်ကောင်စီကန့်ကွက်မှုအပေါ် အင်ဒိုနီးရှား တုံ့ပြန်

ရဲခေါင်မြင့်မောင် (ဝါရှင်တန်ဒီစီ)
2022.05.16
အမေရိကန်-အာဆီယံ ပူးတွဲကြေညာချက်ကို စစ်ကောင်စီကန့်ကွက်မှုအပေါ် အင်ဒိုနီးရှား တုံ့ပြန် ၂ဝ၂၂ ခုနှစ် မေလ ၁၃ ရက်နေ့က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဝါရှင်တန်ဒီစီမြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော အမေရိကန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေး။
Photo: AFP

မေလ ၁၂ ရက်နဲ့ ၁၃ ရက်က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဝါရှင်တန်ဒီစီမြို့မှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ အမေရိကန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးအပြီးထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ အချက် ၂၈ ချက်ပါ ပူးတွဲကြေညာချက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်လို့ အချက်တစ်ချက်ကို ထည့်သွင်း ရေးသားထားတာ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အခြေအနေကို အထူးစိုးရိမ်တဲ့အကြောင်းနဲ့ အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက် ငါးရပ်ကို အမြန် အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ သက်ဆိုင်သူအားလုံးနဲ့ တွေ့ဆုံဖို့၊ လူသားချင်း စာနာမှုအကူအညီတွေကို ခွဲခြားမှုမရှိဘဲ ပေးခွင့်ပြုဖို့၊ အကြမ်းဖက်မှုတွေ အမြန်ဆုံးရပ်ဖို့ အပြင် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေအားလုံး လွှတ်ပေးဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီပူးတွဲကြေညာချက်ထဲက စာပိုဒ် ၂၆ မှာပါတဲ့ အသုံးအနှုန်းတွေဟာ အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင် နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရဲ့ ပြည်တွင်းရေးကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်တာ၊ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံကို သမာသမတ်ကျတဲ့နည်းနဲ့ ချဉ်းကပ်မှု မရှိတာကို အထင်အရှားတွေ့ရှိရတဲ့အပြင် အချို့အကြောင်းအရာတွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အချုပ်အခြာအာဏာအတွင်း ရှိတဲ့ကိစ္စတွေ ဖြစ်ပြီး အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ငါးချက်ပါ အချက်တွေထက် ကျော်လွန်နေတဲ့ တောင်းဆိုချက်တွေ ပါဝင်နေတယ်လို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက မေလ ၁၄ ရက်နေ့မှာ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အမေရိကန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးနဲ့ ဆက်စပ်အစည်းအဝေးတွေကို မြန်မာနိုင်ငံက နိုင်ငံရေးအရ ကိုယ်စားမပြုသူပဲ တက်ရောက်ဖို့ အမေရိကန်နိုင်ငံဘက်က ဖိတ်ကြားမှုဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အချုပ်အခြာအာဏာ ပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ တန်းတူရည်တူရှိမှုတွေကို လိုက်နာခြင်းမရှိတဲ့အတွက် မတက်ရောက်ခဲ့တာ ဖြစ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီနိုင်ငံခြားရေးဌာနရဲ့ ကြေညာချက်မှာ ပါရှိပါတယ်။

အခုလို စစ်ကောင်စီဘက်က စွပ်စွဲချက်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် Teuku Faizasyah ကို RFA ရဲ့ ညီနောင်သတင်းဌာန Benar news က ဆက်သွယ်မေးမြန်းတဲ့အခါမှာ အခုလို တုံ့ပြန်ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။

“အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ငါးချက်ဟာ အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ မြန်မာစစ်ခေါင်းဆောင်ရဲ့ တွေ့ဆုံမှုရလဒ်အနေနဲ့ ပေါ်ထွက်လာတာပါ။ ဒါကြောင့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ဒီသဘောတူညီချက်တွေကို လက်တွေ့ အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ အမေရိကန်-အာဆီယံ ထိပ်သီးညီလာခံကနေ တောင်းဆိုခဲ့တာ သဘာဝကျပါတယ်”

စစ်ကောင်စီဘက်က အကြမ်းဖက်အဖွဲ့နဲ့ တရားမဝင်အသင်းအဖွဲ့တွေလို သတ်မှတ် ကြေညာထားတဲ့ အဖွဲ့တွေက ကိုယ်စားလှယ်တွေကို အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူတွေက ဝါရှင်တန်ဒီစီမှာ လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့တာကိုလည်း ပြင်းထန်စွာ ကန့်ကွက်တဲ့အကြောင်း စစ်ကောင်စီရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ကြေညာချက်မှာ ပါရှိပါတယ်။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ (CRPH)၊ ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ (PDF) တွေကို စစ်ကောင်စီက အကြမ်းဖက် အဖွဲ့တွေလို့ သတ်မှတ်ကြေညာထားတာပါ။

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ် Teuku Faizasyah က ထိပ်သီးညီလာခံ အတွင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံအလံနဲ့ ထိုင်ခုံတစ်ခုကို ပြင်ဆင်ထားပေမယ့် ထိုင်သူမရှိဘဲ လစ်လပ်နေခဲ့ပါတယ်။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ရဲ့တာဝန်ရှိသူတွေ တက်ရောက်မှု ရှိမရှိတော့ မသိရပါဘူး လို့ သူ့ရဲ့တုံ့ပြန်စာမှာ ရေးထားပါတယ်။

အမေရိကန် လက်ထောက်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရှားမန်းအပါအဝင် အစိုးရထိပ်တန်း အရာရှိတွေက NUG အစိုးရနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဒေါ်ဇင်မာအောင်နဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ကို လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့သလို လုံခြုံရေးအစောင့်အရှောက်နဲ့ပါ တာဝန်ယူပေးနေတာဖြစ်ပြီး အာဆီယံအသင်းဝင် မလေးရှားရဲ့ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးကလည်း NUG နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးကို လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ပြီးတဲ့နောက် စစ်ကောင်စီဘက်က တုံ့ပြန်တာဖြစ်ပါတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။