អ្នកភូមិទាំងនោះបានសាងសងលំនៅឋានរឹងមាំរស់នៅអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៨ និងក្រោយឆ្នាំ១៩៩៣។
នៅមុននិងក្រោយការបញ្ចប់សង្គ្រាម មានអ្នកភូមិជាច្រើនគ្រួសារនាំគ្នាទៅបោះទីតាំងរស់នៅជុំវិញបរិវេណប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ដែលស្ថិតនៅឃុំបន្ទាយឆ្មារ ស្រុកថ្មពួក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ បច្ចុប្បន្នអតីតភូមិភៀសសឹកសង្គ្រាមទាំងនោះ កំពុងព្រួយបារម្ភចំពោះការបាត់បង់សិទ្ធិស្របច្បាប់ កាន់កាប់លើដីលំនៅឋាន។
អ្នកភូមិបន្ទាយឆ្មារលិច ឈ្មោះ ហឿង លក្ខណា អាយុ ៤២ឆ្នាំ បានថ្លែងថា ការកំណត់ដែនអភិរក្សនៅជុំវិញប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ បានឲ្យប៉ះពាល់លំនៅឋានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៤ភូមិ។ អ្នកភូមិរងការប៉ះពាល់ជាមួយអាជ្ញាធរអប្សរា ក្នុងនោះមាននៅភូមិបន្ទាយឆ្មារខាងលិច បន្ទាយខាងត្បូង ភូមិបន្ទាយឆ្មារខាងជើង និងភូមិស្រះជ្រៃ។
អ្នកភូមិឈ្មោះ ហឿង លក្ខណា៖ «ឆ្នាំ១៩៩៣ ចូលមកនៅភូមិបន្ទាយឆ្មារ គេបាននៅចាស់ហើយ ភូមិក្បាលទន្សោង មានអ្នកភៀសខ្លួនពីសង្គ្រាមចូលមកផង ហើយមកពីជំរំសាយធូ ក៏ចូលមក។ អ្នកដែលចូលមកនៅរួមគ្នា បងប្អូនយើងរត់ទៅតាមភូមិដទៃ ដូចជាថ្មពួក កណ្ដុរទ្រយឹង ភូមិថ្មី គោកស្វាយ អន្លង់ជ្រៃ ជុំវិញស្រុកយើងចូលមកនៅតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៨ យើងក្រីក្រអត់មានអីផង ចេះតែនាំគ្នានៅពេញនេះឯង»។
ក្រុមអ្នកភូមិបានឲ្យដឹងថា អាជ្ញាធរអប្សរា កាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០០៤ និង ២០០៥ បានទៅបោះបង្គោលកំណត់ដែនអភិរក្សចម្ងាយ ២០០ម៉ែត្រជុំវិញប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ។ លុះដល់ឆ្នាំ២០០៨ អាជ្ញាធរអប្សរាបានបញ្ជូនក្រុមការងារទៅបោះបង្គោលកំណត់ដែនអភិរក្សម្ដងទៀត មានចម្ងាយ ១.៥០០ម៉ែត្រនៅជុំវិញប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ។
លោក ឌី សុភណ្ឌ មេភូមិបន្ទាយឆ្មារខាងលិច បានថ្លែងថា ភូមិចំនួន ៤ ដែលស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ព្រះរាជក្រឹត្យបន្ទាយឆ្មារ។ ក្នុងនោះមានភូមិស្រះជ្រៃ ភូមិបន្ទាយឆ្មារខាងត្បូង ភូមិបន្ទាយឆ្មាខាងជើង និងភូមិបន្ទាយឆ្មារខាងលិច៖ «ដីអប្សរាមាន ៤ភូមិជុំវិញនេះ ប្រាសាទស្រះជ្រៃ បន្ទាយឆ្មារត្បូង បន្ទាយឆ្មារខាងជើង និងបន្ទាយឆ្មារខាងលិច គេមានបង្គោលឡាក់ គេចេញ ១.៥០០ម៉ែត្រជុំវិញប្រាសាទ។ សួរថ្នាក់លើ ពេលគាត់មក គាត់ថា គេឲ្យយើងនៅគ្រាន់តែយើងអត់មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិកាន់ហ្នឹង។ ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់គាត់ចេះតែព្រួយបារម្ភដែរ មិនដឹងថា ថ្ងៃណាមួយគាត់ដេញយើង ចេញពីកន្លែងគេ»។
ក្រុមអាជ្ញាធរបានហាមឃាត់មិនឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅទីនោះសាងសង់សំណង់ធំៗ និងផ្ទះល្វែងនៅតាមលំនៅឋានដែលពួកគាត់កំពុងរស់នៅនោះឡើយ។
ទោះយ៉ាងនេះក្តីក្រុមអ្នកភូមិបានឲ្យដឹងថា ពួកគេចង់បានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់៖ «តាមមតិបងប្អូនយើង ចង់បានប្លង់កាន់កាន់កាប់ ព្រោះដីស្ថិតនៅក្នុងដៃអាជ្ញាធរអប្សរា គឺប្រភេទដីឯកជនរបស់រដ្ឋ រដ្ឋមានសិទ្ធិដេញចេញថ្ងៃណាក៏បានដែរ ព្រោះមិនមែនជាដីឯកជនរបស់ពលរដ្ឋ និយាយរួមយើងចង់បានប្លង់កម្មសិទ្ធិកាន់កាប់ស្របច្បាប់។ ម្ចាស់ដីចង់បានប្លង់រឹងមកកាន់ដូចគេ»។
មេឃុំបន្ទាយឆ្មារ លោក វ៉ែន សំអូន បានថ្លែងថា ប្រជាពលរដ្ឋ ៤ភូមិមានជាង ១ពាន់គ្រួសារ មិនអាចមានប្លង់កម្មសិទ្ធិកាន់កាប់នៅលើដីនោះបានទេ ដោយសារដីនោះស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អាជ្ញាធរអប្សរា ប៉ុន្តែពួកគាត់អាចរស់នៅស្នាក់អាស្រ័យបាន៖ «ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ (៤ភូមិ) មាន១.២០០គ្រួសារហ្នឹង មានព្រះរាជក្រឹត្យ ស្ទើរទាំងអស់។ អ្នកអត់នៅមួយផ្នែក ស្រះជ្រៃផ្លូវឡើងប្រហែលជា ៤០គ្រួសារ ពួកគាត់មិនអាចមានកម្មសិទ្ធិលើដីលំនៅឋានហ្នឹងបានទេ»។
ក្រុមអ្នកភូមិចង់បានប្លង់កម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់នៅលើដីលំនៅឋានដែលពួកគាត់កំពុងរស់នៅអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ។ ទន្ទឹមគ្នានេះពួកគាត់មានការព្រួយបារម្ភថា ទៅថ្ងៃមុខអ្នកភូមិទាំងនោះនឹងអាចមានបញ្ហាប្រឈមជាមួយអាជ្ញាធរ បើសិនអាជ្ញាធរអប្សរាមានគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នៅតំបន់បន្ទាយឆ្មារ ហើយបណ្ដេញពួកគាត់ចេញនោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។