បទវិភាគ៖ តើវៀតណាមអាចប្រជែងឈ្នះចិនអូសទាញកម្ពុជានិងឡាវឱ្យស្និទ្ធនឹងខ្លួនវិញដែរទេ?
2021.10.02
(ពីឆ្វេង) លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា (កណ្ដាល) លោក ថងលូន ស៊ីសូលីត (Thongloun Sisoulith) អគ្គលេខាធិការ បក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ឡាវ និង(ស្ដាំ) លោក ង្វៀន ភូជុង (Nguyen Phu Trong) ជាអគ្គលេខាបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម ក្នុងជំនួបនៅទីក្រុងហាណូយ កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១។
រូប៖ គេហទំព័រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា
ជំនួបប្រជុំកំពូលទល់មុខរវាងអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាម លោក ង្វៀង ភូជុង (Nguyen Phu Trong) ប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន និងអគ្គលេខាបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ឡាវ លោក ថងលូន ស៊ីស៊ូលីត (Thongloun Sisolith) នៅទីក្រុងហាណូយ (Hanoi) កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែកញ្ញា បានធ្វើឱ្យមានការវិភាគផ្សេងៗគ្នា។
អ្នកខ្លះថា ថ្នាក់ដឹកនាំវៀតណាមរៀបចំឱ្យមានកិច្ចប្រជុំផ្ទាល់នោះឡើងនៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួន ជាការព្យាយាមបង្ហាញប្រាប់គេឯងថាវៀតណាមនៅតែមានឥទ្ធិពលលើលោក ហ៊ុន សែន និងមេដឹកនាំបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ឡាវដែលវៀតណាមធ្លាប់ជ្រោមជ្រែងឱ្យឡើងកាន់អំណាច ខណៈដែលអ្នកខ្លះថា វាជាជំនួបដែលថ្នាក់ដឹកនាំវៀតណាមចង់ពង្រឹងឡើងវិញនូវទំនាក់ ទំនងរបស់វៀតណាមជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តចាស់របស់ខ្លួន ហើយក៏ជាការព្យាយាមចែចូវ ឬអូស ទាញមេដឹកនាំកម្ពុជា និងឡាវកុំឱ្យងាកទៅជិតស្និទ្ធនឹងចិនខ្លាំងពេកដែរ។
ប៉ុន្តែនៅក្នុងបរិបទនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុប្បន្នដែលចិនកំពុងមានឥទ្ធិពលលើរបបលោក ហ៊ុន សែន និងប្រទេសឡាវដូចសព្វថ្ងៃ តើវៀតណាមអាចប្រើឥទ្ធិពលប្រជែងឈ្នះចិន អូស ទាញកម្ពុជានិងឡាវឱ្យស្និទ្ធនឹងខ្លួនបានវិញដែរឬទេ?
ការលើកឡើងផ្សេងៗគ្នាអំពីជំនួបប្រជុំកំពូលរៀបចំនៅប្រទេសវៀតណាមដឹកនាំអង្គប្រជុំដោយអគ្គលេខាបក្សកុម្មុយនិស្តវៀតណាមដោយផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងឥទ្ធិពលចិនដែលកំពុងតែកើនឡើងនៅក្នុងភូមិភាគឥណ្ឌូចិនអាចថាជារឿងសមហេតុសមផលមួយដែរ។
សមហេតុផល ដោយសារតែជំនួបនេះបានប្រព្រឹត្តទៅតែប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះក្រោយពីរដ្ឋមន្ត្រី ការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី (Wang Yi) បានធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមផង និងកម្ពុជាផង។ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក វ៉ាង យី នៅវៀតណាម ត្រូវគេមើលឃើញថា ទីក្រុងប៉េកាំងព្យាយាមដាក់សម្ពាធលើទីក្រុងហាណូយឱ្យមានការប្រយ័ត្នប្រយែងក្នុងការជ្រើសរើសយកអាមេរិកដើម្បីប្រឆាំងតតាំងនឹងចិន។ សម្រាប់វត្តមានរបស់លោក វ៉ាង យី នៅកម្ពុជា ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាការពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនងរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងទីក្រុងប៉េកាំងនៅចំពោះមុខការប្រកួតប្រជែងឥទ្ធិពលរវាងអាមេរិក និងចិននៅក្នុងតំបន់ និងមុនពេលដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំកិច្ចប្រជុំអាស៊ី-អឺរ៉ុបនៅចុង ឆ្នាំ២០២១ និងជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០២២។
ប្រការគួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយចំនួនសម្រាប់ជំនួបរវាងមេដឹកនាំទាំងបីនៅត្រង់ថា ដំណើរ ទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមរបស់លោក ហ៊ុន សែន មិនត្រូវបានក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ប្រកាសឱ្យដឹងមុនដូចធ្លាប់ធ្វើកន្លងមកនោះទេ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ខ្លួនឯង ក៏មិនបានប្រកាសនៅលើហ្វេសប៊ុករបស់លោកដែរ។ ចំណែកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានប្រកាសនៅក្រោយពេលមានកិច្ចប្រជុំរួចហើយប៉ុណ្ណោះ។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ ១៩៥១ មានឈ្មោះដើមថា បក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍កម្ពុជា ទើបមានឱកាសឡើងគ្រប់គ្រងអំណាចនៅកម្ពុជាចាប់ពីដើមឆ្នាំ ១៩៧៩ ក្រោយការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម ក្រោមការជួយជ្រោមជ្រែងរបស់មេដឹកនាំវៀតណាម។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរ បក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ឡាវដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៥៥ ដោយអតីតសមាជិកបក្សកុម្មុយនិស្តឥណ្ឌូចិនរបស់ ហូ ជីមិញ (Ho Chi Minh) និងឡើងគ្រប់គ្រងអំណាចដឹកនាំប្រទេសចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៧៥ មក ក៏ធ្លាប់ត្រូវបានមេដឹកនាំវៀតណាមជួយជ្រោមជ្រែងដូចគ្នា។
ប៉ុន្តែទាំងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទាំងបក្សប្រជាជនបដិវត្តន៍ឡាវ បានងាកទៅជិតស្និទ្ធ ជាមួយប្រទេសចិនកាន់តែខ្លាំងឡើងៗដែលអាចធ្វើឱ្យវៀតណាមមានការរង្កៀសចិត្តផង និងអាចជាការអាម៉ាស់មុខផង។
ក៏ប៉ុន្តែមកទល់នឹងពេលនេះ នៅមិនទាន់ឃើញមានការលើកឡើងបែបណាពីខាងរដ្ឋាភិបាលចិនជុំវិញជំនួបរវាងមេដឹកនាំនៃ គណបក្សទាំងបីនេះនៅឡើយ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ គេសង្កេតឃើញថា បើទោះជាមេដឹកនាំកម្ពុជានិងឡាវកំពុងមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយចិនក្តី មេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរ ក៏មានជំនួបត្រីភាគីជាញឹកញាប់ជាមួយ ថ្នាក់ដឹកនាំវៀតណាមដែលជាគូជំលោះរបស់ចិនដែរ។
ចំពោះកិច្ចប្រជុំនៅពេលនេះ លោក ខាល ថាយយ៉ើ (Carl Thayer) សាស្ត្រាចារ្យនៃសកលវិទ្យាល័យវ៉េល (Wales) ប្រទេសអូស្ត្រាលី ត្រូវបានសារព័ត៌មាន អេស៊ា ថែមស៍ (Asia Times) ស្រង់សំដីមកចុះផ្សាយ។ លោកយល់ថា ការបើកកិច្ចប្រជុំត្រីភាគីរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំ នៃគណបក្សទាំងបីនៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម គឺជាការព្យាយាមរបស់វៀតណាមដើម្បីធានាថា វៀតណាមមិនត្រូវបានផាត់ចេញដោយប្រទេសចិននៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងចិនជាមួយ អតីតសម្ព័ន្ធមិត្តក្បែរខាងទាំងពីររបស់ខ្លួន។
ជាការពិតណាស់ ចិនហាក់កំពុងបង្កើតភាពអាម៉ាស់ចំពោះវៀតណាមមិនតិចទេក្នុងពេល ដែលចិនអាចអូសទាញមេដឹកនាំរបស់កម្ពុជា និងឡាវដែលជាអតីតសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និទ្ធរបស់ ខ្លួនឱ្យងាកទៅជិតស្និទ្ធជាមួយចិនដែលជាគូជំលោះរបស់វៀតណាមបច្ចុប្បន្ន។
គេនៅចាំបានថា ជាងមួយខែក្រោយវៀតណាមលើកទ័ពចូលកម្ពុជាផ្តួលរំលំរបបខ្មែរក្រហម ចិនដែលកាលណោះជាអ្នកគាំទ្រមុតមាំនៃរបបខ្មែរក្រហម បានលើកទ័ពចូលធ្វើសង្គ្រាម ជាមួយវៀតណាមនៅតាមបណ្តាខេត្តប៉ែកខាងជើងរបស់វៀតណាមដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់ នឹងប្រទេសចិន។ ចិនចាត់ទុកប្រតិបត្តិការយោធារបស់ខ្លួននៅពេលនោះ ថាជាការប្រដៅ មេរៀនឱ្យវៀតណាម។ សង្គ្រាមនោះមានរយៈពេលជិត ១ខែ មុននឹងចិនដកកងទ័ពចេញពីវៀតណាមវិញ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ចិននិងវៀតណាមមិនដែលមានសង្គ្រាមទ្រង់ទ្រាយ ធំផ្លូវការជាមួយគ្នានោះទេ ក្រៅតែពីមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាម្តងម្កាលរវាងនាវាកងទ័ព និងទូកនេសាទចិន ជាមួយវៀតណាមនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលកំពុងមានជម្លោះ ហើយដែលកម្ពុជា និងឡាវកំពុងមានជំហរលំអៀងទៅខាងភាគីចិននៅក្នុងជម្លោះនេះ។
បច្ចុប្បន្នចិនជាប្រទេសមានទុនវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសឈានមុខគេបង្អស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានិងឡាវ និងក៏ជាប្រទេសផ្តល់ជំនួយច្រើនជាងគេបង្អស់ដល់របបលោក ហ៊ុន សែន។ ទំនាក់ទំនាក់ផ្នែកនយោបាយរបស់កម្ពុជានិងឡាវជាមួយចិនក៏កាន់តែមានភាពជិតស្និទ្ធនឹងគ្នា។
បើនិយាយពីទំនាក់ទំនងរវាងឡាវនិងកម្ពុជាវិញ ឡាវគឺជាប្រទេសដំបូងបំផុតមួយដែលទទួលស្គាល់ភាពស្របច្បាប់នៃរបបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជាបង្កើតឡើងក្រោយការដួលរលំ នៃរបបខ្មែរក្រហម។ កម្ពុជានិងឡាវមិនមានភាពរកាំរកូសខ្លាំងនោះទេ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាជន អន្តោប្រវេសន៍។ ចំពោះបញ្ហាព្រំដែន ប្រទេសទាំងពីរ មានបញ្ហាម្តងម្កាល ប៉ុន្តែជាទូទៅ អាចដោះស្រាយវិញបានតាមរយៈការសន្ទនា។ ក្រៅពីនោះ កម្ពុជានិងឡាវ ពេលខ្លះ ក៏មានការ ខ្វែងគំនិតគ្នាអំពីគម្រោងសាងសង់ទំនប់វារីអគ្គិសនីនៅលើទន្លេមេគង្គក្នុងប្រទេសឡាវ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កម្ពុជានៅខ្សែទឹកខាងក្រោម។ ចំណែកការងារបោះបង្គោលព្រំដែនវិញ ក៏មិនមានភាពចំរូងចំរាសខ្លាំងក្លានោះឡើយ ហើយបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាក៏មិនសូវបាន និយាយពីការឈ្លានពានរបស់ឡាវមកលើបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជានោះដែរ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ដរាបណាការបោះបង្គោលព្រំដែននៅមិនទាន់ចប់សព្វគ្រប់ គេមិនទាន់អាចរំពឹងថា ជំលោះ ឬការមិនយល់គ្នានឹងមិនកើតឡើងទៀតនោះដែរ។សម្រាប់ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជានិងវៀតណាមវិញ បញ្ហាសំខាន់បំផុតដែលប្រទេសទាំងពីរមិនទាន់បានដោះស្រាយរួចរាល់នៅឡើយនោះ គឺបញ្ហាជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមនៅកម្ពុជា និងការបោះបង្គោលព្រំដែនគោក និងខណ្ឌសីមាព្រំដែនទឹករវាងប្រទេសទាំងពីរ។
បើនិយាយពីទំនាក់ទំនងរវាងឡាវនិងវៀតណាមវិញ ឡាវហាក់បានអាក់អន់ស្រពន់ចិត្តនឹងវៀតណាមតាំងពីយូរណាស់មកហើយ ប៉ុន្តែអាចមិនទាន់សូវហ៊ានបង្ហាញឫកពារឱ្យដឹងច្បាស់នៅពេលមិនទាន់មានឱកាស។
បណ្ឌិត ហ៊ូលីយ៉ូ ហែលឌ្រែស (Julio A. Jeldres) ដែលធ្លាប់មានចំណងមិត្តភាពជិតស្និទ្ធជាមួយ សម្តេច ព្រះនរោត្ត សីហនុ និងធ្លាប់កាន់តួនាទីជាអនុប្រធានខុទ្ទកាល័យ និងជាជំនួយការ ពិសេសរបស់ព្រះអង្គពីឆ្នាំ ១៩៨១ ដល់ ១៩៩១។ លោកបានលើកឡើងនៅក្នុងអត្ថបទ សំណេររបស់លោកអំពី «ទំនាក់ទំនងរបស់កម្ពុជាជាមួយឡាវក្រោមស្រមោលរបស់ចិន» ដោយបញ្ជាក់ថា ការឈ្លានពានរបស់វៀតណាមនៅកម្ពុជាក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ និងវត្តមាន ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នៃកងទ័ពវៀតណាមនៅលើទឹកដីឡាវ បានធ្វើឱ្យកម្ពុជា និងឡាវ ក្លាយ ជាជនរងគ្រោះកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅក្នុងបរិបទពេលនោះ។ រីឯទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងឡាវ ក៏ត្រូវបានគូសវៀសក្រោមឥទ្ធិពលនៃកម្លាំងមកពីខាងក្រៅទៀត ដែលនេះគឺលោកសំដៅទៅ ដល់ឥទ្ធិពលរបស់ប្រទេសវៀតណាមមកលើកម្ពុជានិងឡាវ។
បណ្ឌិត ហ៊ូលីយ៉ូ ចាត់ទុកការចូលជាសមាជិកអាស៊ានរបស់ឡាវនៅឆ្នាំ១៩៩៧ និងរបស់កម្ពុជានៅឆ្នាំ ១៩៩៩ គឺជាការបើកចំហប្រទេសទៅកាន់សហគមន៍អន្តរជាតិ ហើយក៏ជាការព្យាយាមបង្ហាញទៅកាន់សហគមន៍អន្តរជាតិនូវឋានៈជារដ្ឋឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យផងដែរ។
បណ្ឌិត ហ៊ូលីយ៉ូ ហែលឌ្រែស កត់សម្គាល់ថា រវាងប្រទេសចិន និងវៀតណាម ប្រាកដណាស់ថា កម្ពុជា និងឡាវនឹងចាប់យកចិន ហើយដែលរឿងនេះវៀតណាមប្រាកដជាបានដឹងច្បាស់រួចហើយ ដែរ។ លោកថា កម្ពុជានិងឡាវត្រូវការរស់នៅជាមួយអ្នកជិតខាងមួយដែលធំហើយខ្លាំង ហើយដែលគេទទួលស្គាល់ថា ជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតមួយនៅលើពិភពលោក។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយចុះ បណ្ឌិតរូបនេះទទួលស្គាល់ថា ក្រៅពីទទួលបានការវិនិយោគ ពីចិន និងការផ្តល់ជំនួយ ឬកម្ចីសម្រាប់ការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ កម្ពុជានិងឡាវដែល កំពុងលំអៀងទៅខាងចិននេះ ក៏ដោយសារតែមេដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរ ពេញចិត្តនឹងជំនួយរបស់ចិនដែលផ្តល់ឱ្យខ្លួនដោយមិនមានភ្ជាប់ទៅនឹងលក្ខខណ្ឌផ្សេងៗ ដែលលោកថានេះ វា ផ្ទុយទៅនឹងសហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប និងប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមួយចំនួនទៀត ដែលរាល់ជំនួយរបស់ពួកគេផ្តល់ដល់កម្ពុជា គឺតែងផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងលក្ខខណ្ឌ អំពីការលើកកំពស់ ប្រជាធិបតេយ្យ ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិបាលកិច្ចល្អ។
ប្រហែលជាដោយសារកត្តាទាំងនេះហើយ ទើបទាំងកម្ពុជានិងឡាវ មានជំហរគាំទ្រចិន ជាពិសេសនៅក្នុងជំលោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ជាក់ស្តែង នៅពេលឡាវធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននៅឆ្នាំ ២០១៦ ទាំងឡាវ និងកម្ពុជាសុទ្ធតែប្រកាន់ជំហរនៅខាងចិន រហូតដល់មានអ្នកការទូតម្នាក់បាននិយាយប្រាប់អ្នកកាសែតហើយត្រូវបានសារព័ត៌មាន AFP ស្រង់សម្ដីមកចុះផ្សាយនៅពេលនោះថា «កម្ពុជាបានប្រកាន់ជំហររឹងមាំ ខណៈដែលឡាវក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ានមិនបាននិយាយអ្វីទាល់តែសោះ ប៉ុន្តែក្នុងពេលជាមួយគ្នា ឡាវមានការប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការមិនធ្វើឱ្យចិនខឹងសម្បារ» នឹងខ្លួនឡើយ។ ជំហរគាំទ្រចិននេះ ប្រហែលជា អាចកើតមានជាថ្មីទៀត នៅពេលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខ។
ក្នុងបរិបទបច្ចុប្បន្ន ហាក់មានអ្នកវិភាគតិចតួចណាស់ដែលមានសុទិដ្ឋិនិយមថា វៀតណាម អាចប្រជែងឈ្នះចិនក្នុងការអូសទាញកម្ពុជា និងឡាវឱ្យស្និទ្ធស្នាលខ្លាំងនឹងខ្លួនវិញ។ ប៉ុន្តែក្នុងពេលជាមួយគ្នា ក៏មានអ្នកខ្លះយល់ថា មេដឹកនាំកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន និងមេដឹកនាំ ឡាវក៏អាចមានការប្រែប្រួលដែរ ដោយគេសំអាងថា មេដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរជាមនុស្ស ជាក់ស្តែងនិយម ដែលអាចមានន័យថា ឱ្យតែខាងណាផ្តល់ផលប្រយោជន៍ និងសេចក្តីសុខ ឱ្យខ្លួនពួកគេអាចនឹងទៅគាំទ្រខាងនោះ។ ការលើកឡើងបែបនេះប្រហែលជាមិនខុសនោះទេ។ តាមពិតទៅរឿងនេះ លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានធ្វើរួចមកហើយដែរ។ គេនៅចាំថា លោក ហ៊ុន សែន កាលពីក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ ធ្លាប់ស្អប់ចិនខ្លាំងណាស់ រហូតដល់ ហៅចិនថា ជាអ្នកបង្កសោកនាដកម្មគ្រប់យ៉ាងនៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែនៅពេលនេះវិញ ពេលដែលលោកទទួលបានការគាំទ្រសឹងតែគ្រប់យ៉ាងពីចិន លោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជាសាធារណៈ ចាត់ទុកចិនថាជា «មិត្តដ៏អស្ចារ្យ» និង «មិត្តដ៏គួរឱ្យទុកចិត្តបំផុត» របស់ខ្លួនទៅវិញ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ក្រសួងមហាផ្ទៃបញ្ជាក់ថា កូនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ដែលបើកឡានបុកមនុស្សស្លាប់ពីរនាក់ នៅអូស្ត្រាលីនោះ គឺឈ្មោះ ឌឿន ឧត្ដមសេនីយ៍
- ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាគ្រោងធ្វើបេសកកម្មដើរគោះទ្វាររកវិនិយោគិននៅអាមេរិកជាថ្មី
- លោក ហ៊ុន សែន បង្កើនការគំរាមកំហែងឆ្លងដែនលើអ្នករិះគន់
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រតិកម្មអ្នករិះគន់ព្រឹត្តិការណ៍ Gumball 3000
- សមត្ថកិច្ចម៉ាឡេស៊ីចាប់ពលករខ្មែរម្នាក់ពាក់ព័ន្ធរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា