ស្ថានទូតចិនច្រានចោលចំពោះការលើកឡើងថា «កម្ពុជាខ្ចីចិនជាអន្ទាក់បំណុល»
2021.05.05
(ឆ្វេង) លោក ម៉ែន ណាត ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា, លោក Wang Wentian ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិន និងលោក អ៊ុំ សំអាន តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
រូប៖ RFA
អ្នកវិភាគ ឬអ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយ ដាស់តឿនឱ្យរបបក្រុងភ្នំពេញឱ្យបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ព្រោះជំនួយកម្ចីរបស់ចិនមានចេតនាជ្រៀតជ្រែកនយោបាយកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ ពួកគេចាត់ទុកខ្លឹមសារលិខិតចំហរបស់ស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជាថា ជាការការពារប្រយោជន៍ក្រុមហ៊ុនចិន និងជនជាតិចិនជាច្រើនម៉ឺននាក់ ដែលកំពុងរស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្នច្រើនជាង។
ស្ថានទូតចិនថា លុយដែលរដ្ឋាភិបាលចិនផ្តល់ឱ្យកម្ពុជាខ្ចីមិនមានលក្ខខណ្ឌនយោបាយ និងពុំមែនជាលេស ដើម្បីជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជានោះឡើយ។ ចិនថា មកទល់ពេលនេះ មិនទាន់ឃើញមានប្រទេសណាមួយរងទុក្ខវេទនាដោយសារបំណុលចិននោះឡើយ ដូច្នោះហើយទើបកម្ពុជាតែងតែខ្ចីលុយចិនមកអភិវឌ្ឍន៍ផ្លូវ ស្ពាន ហើយចិន ផ្តល់បច្ចេកទេសបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកវិទ្យា និងវិស្វកម្មដើម្បីជួយកម្ពុជា។
ស្ថានទូតចិនថ្លែងបែបនេះ ក្នុងលិខិតចំហមួយចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែមេសា ជាការឆ្លើយតបបកស្រាយប្រាប់អាស៊ីសេរីថា មកទល់ពេលនេះ មិនទាន់មានប្រទេសណាមួយរងគ្រោះ ព្រោះតែមិនសងបំណុលចិននោះទេ ហើយក៏មិនឮថា ប្រទេសណាស្អប់ខ្ពើមជំនួយកម្ចីរបស់ចិនដែរ។ តែផ្ទុយទៅវិញ ប្រទេសទទួលជំនួយកម្ចីភាគច្រើននៅតែបន្តស្នើសុំចិនបង្កើនជំនួយបន្ថែមទៀត ដើម្បីអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ និងជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនខ្លួន។
ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយ និងគណបក្សប្រឆាំងច្រានចោលចំពោះការបកស្រាយនេះ ដោយចាត់ទុកថា រដ្ឋាភិបាលចិនពុំមានភាពស្មោះត្រង់ក្នុងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីនោះទេ។ លើសពីនេះទៀត ក្នុងពេលដែលកម្ពុជាកំពុងជាប់អន្ទាក់បំណុល ចិនបានឆក់ឱកាសបង្កើតគោលនយោបាយវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅកម្ពុជា និងវិនិយោគដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាច្រើនម៉ឺនហិកតា ដើម្បីងាយស្រួលនាំចេញធនធានធម្មជាតិរួមមាន រ៉ែមាស រ៉ែដែក ថ្មម៉ាប ថាមពលអគ្គិសនី និងឈើប្រណិត ទៅកាន់ប្រទេសខ្លួន។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលចលនានិស្សិតដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ដែលកំពុងរស់នៅប្រទេសណ័រវេស (Norway) លោក ម៉ែន ណាត សង្កេតឃើញថា ខណៈរដ្ឋាភិបាលចិនឱ្យកម្ពុជាខ្ចីលុយកាន់តែច្រើន ក្រុមហ៊ុនចិនមករកស៊ីនៅកម្ពុជាជញ្ជក់យកធនធានធម្មជាតិពីកម្ពុជាក៏កាន់តែច្រើនដែរ៖ «ក្រុមហ៊ុនចិនដែលមករកស៊ីស្រុកខ្មែរ មានក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូ ក្រុមហ៊ុនកាប់ឈើធំៗ ក្រុមហ៊ុនរ៉ែអីហ្នឹង គឺសុទ្ធតែជំពាក់ជំពិននឹងបញ្ហានឹងទាំងអស់។ ដើម្បីយកចិត្តចិនយើងមានតែឱ្យពួកវិនិយោគចិនមិនថាល្អ ឬទុច្ចរិតក៍មកវិនិយោគដែរ ហើយពួកហ្នឹងរកស៊ីជាមួយមន្ត្រីធំៗ ក្នុងរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មានឧត្តមសេនីយ៍ជាច្រើនដែលកាងពួងហ្នឹង ហើយមុនរកស៊ីជាមួយមន្ត្រីគ្រាកៗក្នុងស្រុងយើង វាជាការជួយសម្រួលពីលោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីយកចិត្តសម្រួលលើបញ្ហាបំណុលនេះ»។
ស្ថានទូតចិនបន្ថែមថា ប្រទេសចិនចាប់ផ្តើមផ្តល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ក្នុងការកែលម្អផ្លូវនៅជនបទ និងគម្រោងផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត ក្នុងនោះបានជួយជួសជុលផ្លូវ ២៥ ខ្សែ ក្នុងខេត្តចំនួន ៨ មានប្រវែងសរុបជាង ៣ ពាន់គីឡូម៉ែត្រ (៣០០០)។ លើសពីនេះ ចិនបានជីកអណ្តូងជិតពីរពាន់កន្លែង (១៨១០) និងស្រះទឹកជាង ១រយកន្លែង (១២៧) ដល់ខេត្តចំនួន១៣។ តួលេខទាំងនេះ ត្រូវបានបង្ហាញថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមករវាងកងទ័ពចិន និងកម្ពុជា គឺជាផ្នែកមួយយ៉ាងសំខាន់ដែលមិនអាចកាត់ផ្តាច់បាន។
ទោះជាយ៉ាងណាលោក ម៉ែន ណាត ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា បារម្ភថា ដោយសារកម្ពុជាជំពាក់បំណុលចិនកាន់តែច្រើន នៅថ្ងៃមុខនៅពេលកម្ពុជាគ្មានលុយសងចិនវិញនោះកំពង់ផែនៅក្រុងខេត្តព្រះសីហនុ អាចនឹងត្រូវទូទាត់ជាសំណងទៅឱ្យចិន ដូចជាបានកើតឡើងដូច្នេះនៅប្រទេសស្រីលង្កា (Sri Lanka)។
កាលពីឆ្នាំ២០០៥ ដល់ឆ្នាំ២០១៥ រដ្ឋាភិបាលស្រីលង្កាបានខ្ចីលុយចិនជាច្រើនពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីចំណាយលើការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ប៉ុន្តែក្រោយមកប្រទេសនេះ ពុំមានលទ្ធភាពដោះបំណុលចិននោះទេ។ រហូតនៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ រដ្ឋាភិបាលស្រីលង្កាបានបង្ខំចិត្តប្រគល់ការគ្រប់គ្រងកំពង់ផែទឹកជ្រៅរបស់ខ្លួនឈ្មោះ ផែ ហាមបានតូតា (Hambantota) ឱ្យក្រុមហ៊ុនចិនគ្រប់គ្រងទាំងស្រុងដោយសារតែខ្លួនគ្មានលទ្ធភាពសងបំណុលចិន។
ជំនួយរបស់ចិនមិនដែលដាក់លក្ខខណ្ឌលើការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ។ អ្នកឃ្លាំមើលបរិស្ថានសង្កេតឃើញថា ក្រុមហ៊ុនចិនជាច្រើននៅកម្ពុជាបានបង្កផលប៉ះពាល់ជាច្រើន ដល់ពលរដ្ឋនិងបរិស្ថានក្នុងនោះមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សតាមរយៈបណ្ដេញពលរដ្ឋចេញពីដីធ្លី ឩទាហរណ៍ ដូចជាក្រុមហ៊ុន យូឌីជីរបស់ចិន (Union Development Group or UDG) នៅខេត្តកោះកុង ការកាប់បំផ្លាញធនធានសម្បត្តិធម្មជាតិ ការបង្ហូរទឹកស្អុយពីរោងចក្រ ឬសណ្ឋគារចូលសមុទ្រ និងមានការលុបបឹង អូរ ធម្មជាតិ ជាដើម។
ទោះយ៉ាងណាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តែងថ្លែងការពារការខ្ចីលុយពីចិនថា កម្ពុជាខ្ចីចិនទៅតាមគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់កម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។ លោកសរសើរថា ប្រាក់កម្ចីចិនមានអាត្រាការប្រាក់ទាប ហើយការទូរទាត់សងវិញមានរយៈពេលវែង។ លោកថា កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមិនមែនខ្ចីតែប្រទេសចិននោះទេ គឺបានខ្ចីពីប្រទេសជាមិត្ត និងអង្គការដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនថែមទៀត។ លើសពីនេះលោកថា ការខ្ចីនេះទៀតសោតកម្ពុជាបានគិតគូរល្អិតល្អន់។
បន្ថែមពីលើនេះ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា ឱ្យដឹងថាប្រាក់កម្ចីពីប្រទេសចិន ពុំមានភ្ជាប់នូវគោលការណ៍លក្ខខណ្ឌសាំញ៉ាំច្រើនទេ ហើយឥណទានហិរញ្ញវត្ថុចិនបានក្លាយជាចលករដ៏សំខាន់ដើម្បីងាយស្រួលសម្រាប់កម្ពុជាអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិឱ្យរីកចម្រើន។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ស៊ាង ថៃ ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកកាលពីចុង ឆ្នាំ២០២០ ថាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-ចិន បានបើកច្រកទីផ្សារទូលំទូលាយសម្រាប់កម្ពុជារួចទៅហើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាត្រូវរៀបចំគោលនយោបាយផលិតកម្ម វិនិយោគ ដឹកជញ្ជូន និងបញ្ហាផ្សេងៗទៀតឱ្យបានល្អប្រសើរដើម្បីផលិត និងនាំចេញទំនិញទៅកាន់ប្រទេសចិនបានច្រើនតាមការរំពឹងទុក។
ទោះយ៉ាងណាតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក អ៊ុំ សំអាន មើលឃើញថា កម្ចីចិនពុំមានតម្លាភាព និងគណនេយ្យភាពនោះទេ ជាពិសេសមិនផ្តល់ឱ្យកម្ពុជាទទួលបានអភិបាលកិច្ចល្អប្រសើរដើម្បីស្តារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើយ។ លោកផ្តល់ទស្សនៈថា ប្រាក់កម្ចីរបស់ប្រទេសលោកខាងលិចមានលក្ខខណ្ឌតម្លាភាព បំបាត់អំពើពុករលួយ កែលម្អបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងស្តារប្រជាធិបតេយ្យ៖ «បំណុលរបស់ចិនធ្វើឱ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន ជិះសេះលែងដៃ។ គាត់យកអំណាចផ្តាច់ការលទ្ធិកុម្មុនីស្តពីចិនមកអនុវត្តនៅកម្ពុជា។ ដែលកម្ពុជាសព្វថ្ងៃលោក ហ៊ុន សែន រំលាយបក្សប្រឆាំងដ៏ធំនៅកម្ពុជាគឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយគាត់កាន់អំណាចផ្តាច់ការតែម្តងតាមរបៀបការដឹកនាំកុម្មុនីស្តដូចនៅចិនអញ្ចឹង»។
លោក អ៊ុំ សំអាន បន្ថែមថា លុយដែលកម្ពុជាខ្ចីចិនផ្តោតលើការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ប៉ុន្តែជារឿយៗ ក្រុមហ៊ុនចិនធ្លាប់មានរឿងអាស្រូវច្រើន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយចុះ ស្ថានទូតចិនបញ្ជាក់ថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាពរវាងកម្ពុជាចិន មិនត្រឹមតែលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាពនៃទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តថែមទាំងបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការតទល់រួមគ្នាជាមួយបញ្ហាប្រឈមក្នុងតំបន់ ថែរក្សាសន្តិភាព និងស្ថេរភាពក្នុងតំបន់ ហើយកន្លងទៅកងទ័ពនៃប្រទេសទាំងពីរបានរៀបចំកិច្ចសហការក្នុងតំបន់បានយ៉ាងល្អ ដូចជា ការហ្វឹងហាត់យោធា និង ការបណ្តុះបណ្តាលបុគ្គល និងឧបករណ៍ជាដើម។
អ្នកឃ្លាំមើលនយោបាយសង្កេតឃើញថា ចិនពង្រីកទំនាក់ទំនងស្អិតរមួតជាមួយកម្ពុជា ក៏ដើម្បីទាញយកផលប្រយោជន៍ពីកម្ពុជា ពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា និងនៅក្នុងតំបន់។ ផ្អែកតាមរបាយការណ៍ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ចេញផ្សាយកាលពីឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជាជំពាក់ចិនដល់ទៅជិត ៤ពាន់លានដុល្លារ ( ៣.៧០០) ឬស្មើនឹងជិត ៤៧ ភាគរយនៃទំហំបំណុលសរុបដែលកម្ពុជាជំពាក់បរទេស។ លុយដែលខ្ចីពីចិនភាគច្រើនផ្ដោតលើការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងស្ពានជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នៅតាមតំបន់មួយចំនួននៅស្រុកសុរិន្ទ
- ក្រុមគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន បង្កើតកម្មវិធីរាំច្រៀងសប្បាយនៅលើគំនរទុក្ខពលរដ្ឋ
- មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ការជីកព្រែកហ្វូណនជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា គ្មានការចាំបាច់បំភ្លឺគ្រប់រឿងដល់វៀតណាមទេ