បទវិភាគ​៖ ហេតុផល​ដែល​បង្ហាញថា ច្បាប់​កំណត់​សញ្ជាតិ​ខ្មែរ​តែ​មួយ គឺ​មិន​មែន​ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ជាតិ​

ដោយ​លោក មួង ណារ៉េត
2021.10.17
បទវិភាគ​៖ ហេតុផល​ដែល​បង្ហាញថា ច្បាប់​កំណត់​សញ្ជាតិ​ខ្មែរ​តែ​មួយ គឺ​មិន​មែន​ដើម្បី​ប្រយោជន៍​ជាតិ​ ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី និង​លោកនាយករដ្ឋ​មន្រ្តី ហ៊ុន សែន
ទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក សម រង្ស៊ី និង​លោក ហ៊ុន សែន

សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការកំណត់សញ្ជាតិខ្មែរតែមួយ​ ​សម្រាប់មេដឹកនាំស្ថាប័នជាតិកំពូល​ ​ដែលបង្កើតឡើងតាមរយៈធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ ​ត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ចាត់ទុកជាការប្រញាប់តើ​ការ​ប្រញាប់ប្រញាល់​កែ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ ​ដើម្បី​កំណត់​សញ្ជាតិ​ខ្មែរ​តែមួយ​នេះ​ ​ធ្វើឡើង​ដើម្បី​ប្រយោជន៍ជាតិ​ ​ឬ​ដោយសារ​គំនុំ​បុគ្គល​ ​និង​ភាព​អ​ត្មា​និយម​នៃ​មេដឹកនាំ​ខ្មែរ​?

ការកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូល​ ​និងដែលត្រូវធ្វើឡើងយ៉ាងតក់ក្រហល់​ ​ក្នុងកាលៈទេសៈនេះ​ ​ទំនងជាមិនមែន​ ​ធ្វើឡើងដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិពិតប្រាកដនោះឡើយ​ តទៅនេះ​ ​គឺជាទឡ្ហីករណ៍ ​សម្អាងហេតុ​ ​ដែលគាំទ្រដល់ការយល់ឃើញខាងលើ

ទីមួយ​ ​ក្នុងពេលនេះ​ ​ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាព​ ​ដ៏លំបាកលំបិនបំផុតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច​ ​និងសង្គម​ ​ដោយសារតែវិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ-១៩។

កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដែលធ្លាប់កើនដល់​ ​​ ​ភាគរយប្រចាំឆ្នាំ​ ​បានធ្លាក់មកក្រោមសូន្យ​ ​និងត្រូវការច្រើនឆ្នាំទម្រាំស្តារបានមកវិញវិស័យ​ទេសចរណ៍​ ​ក៏ដាំក្បាលចុះដល់ចំណុចសូន្យដែរ​ ​ជិតពីរឆ្នាំមកនេះ​ ​រដ្ឋខ្សោះអស់ថវិកា​ ​ទាំងថវិកាបម្រុង​ ​ដែលតម្រូវឲ្យរដ្ឋកាត់បន្ថយថវិកាជាតិ​ ​សម្រាប់ការចំណាយទូទៅពាក់កណ្តាល​ ​ប្រជាពលរដ្ឋរាប់លាននាក់បាត់បង់មុខរបរ​ ​ការងារ​ ​និងប្រភពរកប្រាក់ចំណូល​ ​ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិតប្រចាំថ្ងៃ​ ​ស្របពេលដែលពួកគាត់ជំពាក់បំណុលធនាគារវ័ណ្ឌក

មិនថាអ្នកនៅក្នុងស្រុកទេ​ ​ដែលជួបបញ្ហា​ ​ពលករចំណាកស្រុកជិត​ ​​ ​លាននាក់​ ​ក៏ជួបបញ្ហាលំបាកនេះដែរ​ ​ពលករជាង​ ​ម៉ឺននាក់​ ​ឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩​ ​និងមិនទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំសុខភាពពេញលេញពីអាជ្ញាធរប្រទេសថៃ​ ​និងអាជ្ញាធរកម្ពុជានោះទេ​ ​ពលករជាច្រើនសម្រុកមកកម្ពុជាវិញ​ ​ប៉ុន្តែ​ ​ដោយសារគ្មានការងារធ្វើនៅក្នុងស្រុក​ ​ពួកគាត់ត្រូវប្រថុយប្រថានឆ្លងដែនទៅប្រទេសថៃ​ ​ដើម្បីរកការងារធ្វើ​ ​ទាំងប្រទេសថៃកំពុងតែផ្ទុះជំងឺកូវីដ-១៩​ ​ខ្លាំង​។

ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ​ ​អង្គការយូនីសេហ្វ (UNICEF​) ​បានព្រមានកាលពីដើមខែ​ ​តុលា​ ​ថាកុមារ​ ​និងយុវជនខ្មែរជាច្រើន​ ​មានបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្ត​ ​ដោយសារតែផលប៉ះពាល់នៃវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩​ ​ដែលតម្រូវឲ្យរដ្ឋាភិបាលយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ក្នុងការដោះស្រាយ

បញ្ហាចំពោះមុខទាំងអស់នេះ​ ​ត្រូវការដោះស្រាយជាបន្ទាន់​ ​ប៉ុន្តែមិនមានការពាក់ព័ន្ធអ្វីសូម្បីតែបន្តិច​ ​ទៅនឹងភាពបន្ទាន់​ ​និងចាំបាច់នៃការកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ ​ដើម្បីកំណត់សញ្ញាតិតែមួយនេះទេ

ទីពីរ​ ​ទោះបីរបបក្រុងភ្នំពេញ​ ​ខំប្រឹងបង្ហាញរូបភាពនៃការយល់ស្រប​ ​និងស្រុះគ្នាតាមគំនិតរបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែនក្តី​ ​ក៏កម្ពុជានៅពេលនេះ​ ​ពុំមានឯកភាពជាតិនោះទេ​ ​ព្រោះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា​ ​បានរម្លាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ​ ​ដែលមានអ្នកគាំទ្រជិត​ ​​ ​លាននាក់​ ​ស្មើនឹងជិតពាក់កណ្តាលប្រទេស​ ​ក្រោយរម្លាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំជាងគេនេះចោល​ ​កម្ពុជាបានក្លាយជារបបឯកបក្ស​ ​ទាំងរដ្ឋាភិបាល​ ​និងស្ថាប័នរដ្ឋសភា​ ​និងព្រឹទ្ធសភា

គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា​ ​ខំប្រឹងកៀរគររកអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួន​ ​ឲ្យជួយចេញញ្ញត្តិគាំទ្រលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​សេចក្តីណែនាំឲ្យចេញញ្ញត្តិគាំទ្រនោះ​ ​បានស្នើឲ្យមន្ទីរ​ ​និងក្រសួងរដ្ឋនៅគ្រប់ខេត្តក្រុង​ ​ចេញញ្ញត្តិគាំទ្រនេះដែរ​ ​ជាលទ្ធផល​ ញ្ញត្តិបានចេញព្រមគ្នាដូចគេហែកឋិន

គ្មានញ្ញត្តិណាមួយ​ ​ដែលប្រឆាំងនឹងគំនិតរបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​នោះឡើយ​ ​សូម្បីតែស្ថាប័នតុលាការ​ ​ដែលគេសង្ឃឹមថាជាស្ថាប័នឯករាជ្យ​ ​ក៏បង្ហាញជំហរលម្អៀង​​ចេញញ្ញត្តិគាំទ្រជំហររបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ដែលចង់កែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ ​រឿងកំណត់សញ្ជាតិមួយនេះដែរ

ប៉ុន្តែញ្ញត្តិទាំងនេះ​ ​មិនបានចេញពីប្រជាពលរដ្ឋជិតពាក់កណ្តាលនគរ​ ​ដែលបាត់តំណាងរបស់ខ្លួន​ ​និងបាត់សំឡេងក្នុងការតវ៉ានោះ​ ​តំណាងរាស្រ្តបក្សប្រឆាំង​​ដែលធ្លាប់តតាំងការធ្វើច្បាប់ផ្សេងៗ​ ​នៅក្នុងរដ្ឋសភា​ ​បានបាត់បង់ឱកាសធ្វើជាតំណាងសំឡេងប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត​ ​ដោយសារតែគេរម្លាយបក្សរបស់ខ្លួនចោល​ ​និងហាមឃាត់សិទ្ធិធ្វើនយោបាយប្រាំឆ្នាំ

ក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ជាប់ឆ្នោត​ ​របស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាង​ ​,០០០​ ​នាក់​ (​,០០៧) ​ដែលឈ្នះការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ជិត​ ​៥០០​ (៤៨៩) ​នៅទូទាំងប្រទេស​ ​កាលពីឆ្នាំ​ ​២០១៧​ ​ត្រូវគេដកហូតតំណែងស្របច្បាប់នេះចោល​ ​និងបាត់ឱកាសចេញសំឡេងតំណាងប្រជារាស្រ្តម្ចាស់ឆ្នោតនៅមូលដ្ឋាន​ ​ពួកគាត់ជាច្រើន​ ​ត្រូវបង្ខំចិត្តរត់ភៀសខ្លួនទៅក្រៅប្រទេស​ ​ជាប់ឃុំដោយសារការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញឥតស្រាកស្រាន្តពីរបបក្រុងភ្នំពេញ

ការធ្វើច្បាប់ដែលប្រញាប់​ ​និងខ្វះការជជែកដេញដោលឲ្យបានស៊ីជម្រៅ​ ​និងមិនមានមតិចូលរួមពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធបែបនេះ​ ​វាអាចប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍ជាតិ

ទីបី​ ​ការបោះឆ្នោតជាតិនៅកៀកបំផុត​ ​ក៏ត្រូវរង់ចាំដល់​ ​ឆ្នាំ​ ​២០២៣ឯណោះ​ ​ក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិនោះទៀតសោត​ ​ក៏ទំនងជាមិនត្រូវការកំណត់សញ្ជាតិតែមួយនេះនោះដែរ​ ​ព្រោះវាមិនខុសប្លែកអ្វីពីការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ​ ​២០១៨​ ​ក្រោយការរម្លាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចោលនោះទេ​ ​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ក៏ធ្លាប់ប្រកាសហើយ​ ​ថាលោកនឹងធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្តី​អស់មួយជីវិត​ ​ការបោះឆ្នោតជាតិខាងមុខ​ ​ដែលគ្មានគណបក្សប្រឆាំងធំចូលរួម​ ​ក៏គ្មានគូរប្រជែងណា​ ​អាចទៅដណ្តើមតំណែងនាយក​រដ្ឋមន្រ្តី​ពីលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​បានភ្លាមៗនោះដែរ

ទីបួន​ ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា​ ​បានចែងច្បាស់ថាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូបជាម្ចាស់ប្រទេស​ ​ខ្លឹមសារនៃបុព្វកថានៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនេះ​ ​ចែងថា​ ​ប្រជារាស្រ្ត​ខ្មែរទាំងអស់មានកាតព្វកិច្ច​ ​និងករណីយកិច្ច​ ​ចូលរួមកសាងជាតិ​ ​ឲ្យមាន​ភាពសុខុដុមរមនា​នឹងគ្នា​ ​រលើប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ​ ​សេរីពហុបក្ស​ ​ធានាសិទ្ធិមនុស្ស​ ​គោរពច្បាប់​ ​និងរួមគ្នាទទួលខុសត្រូវខ្ពស់​ ​ចំពោះវាសនាអនាគតជាតិ

បុព្វកថានេះ​ ​មិនបានចែងកំណត់ថា​ ​ទាល់តែពលរដ្ឋមានសញ្ជាតិតែមួយ​ ​ទើបស្មោះត្រង់នឹងជាតិនោះដែរ​ ​គឺចែងថាពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់រូប​ ​អាចមានទាំងអ្នកមានសញ្ជាតិតែមួយ​ ​សញ្ជាតិពីរ​ ​ច្រើន​ ​គឺសុទ្ធតែអាចជួយកសាងជាតិបានទាំងអស់គ្នា

ជាងនេះទៅទៀត​ ​ប្រវត្តិសាស្រ្តបង្ហាញថា​ ​មេដឹកនាំដែលមានសញ្ជាតិតែមួយគត់​ ​រួមទាំងអតីតមេកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហមផង​ ​បានធ្វើឲ្យជាតិនេះលិចលុង​ ​និងស្លាប់មនុស្សរាប់លាននាក់ផង​ ​ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ​ ​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ដែលមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយនេះ​ ​ក៏ធ្លាប់ធ្វើជាមេបញ្ជាការកងទ័ពខ្មែរក្រហម​ ​និងក្រោយមក​ ​បានចូលដៃជាមួយកងទ័ពវៀតណាមជាងមួយសែននាក់​ ​បើកការឈ្លានពានចូលទឹកដីកម្ពុជា​ ​ក្រោមរូបភាពរំដោះជាតិនោះដែរ​ ​ក្រោយមកទៀតលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​បើកុំតែបានបរទេសគឺវៀតណាម​ ​លើកបន្តុបឲ្យធ្វើមេដឹកនាំ​ ​កុំអីលោកមិនបានត្រួតត្រាប្រទេសដល់សព្វថ្ងៃនោះឡើយ

លើសពីនេះ​ ​ក្រោមការ​​​ដឹកនាំរបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ដែលអះអាងថា​ ​លោក​​​មានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយគត់នេះ​ ​ក៏បានបើកដៃ​ ឱ្យជនអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាមខុសច្បាប់​ ​ហូរចូលស្រុកខ្មែររាប់សែននាក់​ ​តាំងពីឆ្នាំ​ ​១៩៧៩ ​មក​ ​សព្វថ្ងៃជនជាតិបរទេសទាំងនេះជាច្រើន​ ​មានអត្តសញ្ញាណបណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ​ ​ដែលអាចបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​បានថែមទៀតផង

ឥឡូវ​ ​ឧបមាដូចអ្វីដែលលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​អះអាងទៅចុះ​ ​គឺលោកថាអ្នកមានសញ្ជាតិតែមួយ​ ​ជាអ្នកស្មោះត្រង់នឹងជាតិ ​ជាងអ្នកមានសញ្ជាតិលើសពីមួយ

ចុះតើបញ្ហានៃការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស​ ​ការវាយនិងចាប់ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ដាក់គុក​ ​ព្រមទាំងការបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យធ្ងន់ធ្ងរ​ ​រហូតធ្វើឲ្យកម្ពុជារងទុក្ខ​ ​ដោយសារទណ្ឌកម្មជុំទិសពីសហគមន៍អន្តរជាតិ​ ​និងត្រូវខ្ចីដង្ហើមចិនដកបែបនេះ​ ​ក្រែងកំពុងដឹកនាំដោយអ្នកដែលមានសញ្ជាតិតែមួយ​?

ទី​ប្រាំ​​​ ​កម្ពុជាត្រូវការកម្លាំង​ ​និងធនធានមនុស្សគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ​ ​រួមទាំងពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានសញ្ជាតិលើសពីមួយផង

ភ័ស្តុតាង​បានបង្ហាញថា​ ​ក្រោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុង​ប៉ារីស​​ ​និស្សិត​ ​បញ្ញវន្ត​ ​អ្នកជំនាញ​ ​និង​ ​អ្នកនយោបាយខ្មែរជាច្រើន​ ​ជាច្រើនដែលបានភៀសខ្លួនទៅក្រៅប្រទេស​ ​និងមានសញ្ជាតិលើសពីមួយ​ ​បានចូលរួមយ៉ាងសកម្ម​ ​ក្នុងការលើកស្ទួយ​ប្រជាធិបតេយ្យ ​និងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា

ការទៅរស់នៅស្រុកក្រៅរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរទាំងនោះ​ ​ទទួលបានសញ្ជាតិបរទេស​ ​ដែលជាអត្តសញ្ញាណបន្ថែមមួយ​ ​ដែលជាលិខិតបញ្ជាក់​ ​អំពីប្រវត្តិនៃខ្សែជីវិតរបស់ពួកគាត់​ ​ដែលមានដើមកំណើតខ្មែរ​ ​ទោះពួកគាត់មានសញ្ជាតិបរទេសបន្ថែម​ ​ក៏គេនៅតែកំណត់អត្តសញ្ញាណរបស់ពួកគាត់​ ​ថាជាអ្នកមានដើមកំណើតខ្មែរដដែល​ ​ឧទាហរណ៍​ ​ជនជាតិអាមេរិកដើមកំណើតខ្មែរ​ (​ខ្មែរ​-​អាមេរិក​) ​ជនជាតិបារាំងដើមកំណើតខ្មែរ​ (​ខ្មែរ​-​បារាំង​) ​ជនជាតិអូស្រ្តាលីដើមកំណើតខ្មែរ​(​ខ្មែរ​-​អូស្រ្តាលី​) ​ជាដើម

នៅប្រទេសជឿនលឿន​ ​និងប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ ​គេបណ្តុះគំនិត​ ​និងលើកទឹកចិត្តពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន​ ​ជាពិសេសក្មេងៗ​ ​ឲ្យមានក្តីសុបិនធំក្នុងជីវិត​ ​រួមទាំងក្តីសុបិនចង់ក្លាយជាមេដឹកនាំប្រទេសផង

កូនខ្មែរជាច្រើនដែលមានសញ្ជាតិពីរ​ ​ក៏មានក្តីសុបិនចង់យកចំណេះវិជ្ជារបស់ខ្លួន​ ​ដែលបានក្រេបជញ្ជក់នៅប្រទេសជឿនលឿន​ ​ទៅជួយកសាងប្រទេសកម្ពុជាដែរ​ ​មិនថាក្នុងមុខតំណែងអ្វីនោះទេ​ ​រួមទាំងតំណែងជា​នាយករដ្ឋមនន្រ្តី​ ​ប្រធានរដ្ឋសភា​ ​ប្រធានព្រឹទ្ធសភា​ ​និងប្រធានឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញផង​ ​ឲ្យតែពួកគាត់មានសមត្ថភាព​ ​និងប្រជាពលរដ្ឋបោះឆ្នោតគាំទ្រ

ប៉ុន្តែ​ ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់កែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ ​ដើម្បីកំណត់សញ្ជាតិតែមួយនេះ​ ​មិនត្រឹមតែអាចជាឧបករណ៍សម្លាប់ក្តីសុបិនរបស់កូនខ្មែរដែលមានសញ្ជាតិពីរ​ ​និងដែលចង់កាន់តំណែងកំពូលនេះប៉ុណ្ណោះទេ​ ​គឺវាជាការរើសអើងជាតិសាសន៍ថែមទៀតផង​ ​ជាងនេះទៅទៀត​ ​ការផាត់ចោលអ្នកមានសញ្ជាតិពីរនោះ​ ​ហាក់ដូចជាចាត់ទុក​ ​ថាពួកគាត់មិនមែនខ្មែរ

ដូច្នេះ​ ​បើនិយាយអំពីប្រយោជន៍ជាតិ​ ​វាស្ទើរតែគ្មាន​សម្អាងហេតុ​ ​ឲ្យសមល្មមអាចទទួលយកបានណាមួយ​ ​ដើម្បីគាំទ្រគោលបំណងនៃច្បាប់នេះនោះឡើយ

ប៉ុន្តែ​ ​បើនិយាយអំពីហេតុផលផ្សេងពីនេះ​ ​វាដូចទំនងជាងនេះ​ ​ឥឡូវ​ ​យើងសាកងាកត្រឡប់ទៅក្រោយវិញបន្តិច​ ​ទៅមើលព្រឹត្តិការណ៍មុនលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ផ្តួចផ្តើមឲ្យធ្វើច្បាប់នេះ

កាលពីថ្ងៃទី​ ​ខែ​​តុលា​ ​ប្រធានស្ដីទី​គណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​ចេញ​សេចក្តី​អំពាវនាវ​មួយ​ ​ដោយចោទលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ថាជាជនក្បត់ជាតិ​ ​ចង់រត់ចោលស្រុក​ ​ព្រោះសម្អាង​លើអត្ថបទចេញផ្សាយរបស់កាសែតអង់គ្លេស​ ឌឹហ្កាឌាន​ (​the​ ​Guardian​) ​ដែលចុះផ្សាយមុននេះ​ ​ថាលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​បានទិញលិខិតឆ្លងដែនសញ្ជាតិស៊ីប​ (Cyprus​)​​ ​លោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​អំពាវនាវឲ្យប្រជារាស្រ្តខ្មែរ​ ​និងកងកម្លាំងប្រដាប់ផង​ ​ត្រូវជំរុញឲ្យរបបលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ដួលរលំ​ ​និងត្រូវរៀបចំប្រទេសកម្ពុជាឡើងវិញ​ ​ឲ្យប្រជារាស្រ្តខ្មែរ​ ​បានស្គាល់នូវលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ

ក្រោយសាររបស់លោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​នេះភ្លាម​ ​ប្រសិនបើលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​យល់ថា​ ​ការផ្សាយរបស់កាសែតអង់គ្លេសនោះមិនពិត​ ​លោកគួរតែសុំការបំភ្លឺភ្លាម​ ​ផ្ទុយទៅវិញ​ ​លោកបែរជាឆ្លៀតឱកាសនោះ​ ​ស្នើកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញដើម្បីកំណត់សញ្ជាតិតែមួយនេះទៅវិញ​ ​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​សរសេរ​សារ​នៅ​លើ​ហ្វេសប៊ុក​របស់លោក​ ​នៅថ្ងៃទី​​​ ​ខែ​​តុលា​ ដដែលនោះ​ ​ថា៖ «បើលេងកុំខឹង​ ​បើខឹងកុំលេង​ ​ព្រោះទ្វារត្រូវបានបិទជារៀងរហូតហើយ​ ​សម្រាប់ពួកសញ្ជាតិពីរ​ ​ដែលប៉ុនប៉ងកាន់តំណែងកំពូល​ ​ពិសេសតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី​»

ភ្លាមនោះ​ ញ្ញត្តិគាំទ្រសេចក្តីស្នើច្បាប់នេះ​ ​បានធ្លាក់មកដូចភ្លៀងបាក់មេឃ​ ​គឺធ្លាក់មកពីគ្រប់ទិសទីទាល់តែថ្ងៃបន្ទាប់​ ​គឺថ្ងៃទី​ ​ខែតុលា​ ​ទើបក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា​ ​សរសេរលិខិតតវ៉ា​ ​ដោយសុំការបញ្ជាក់ឡើងវិញ​ ​ជុំវិញការផ្សាយរបស់កាសែតអង់គ្លេសនេះ

នៅ​ថ្ងៃទី​ ​ខែ​​តុលានោះដែរ​ ​កាសែតអង់គ្លេស​ ​បានកែតម្រូវអត្ថបទរបស់ខ្លួន​ ​ដោយដកឈ្មោះលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ពីអ្នកទិញសញ្ជាតិស៊ីប​ ​ប៉ុន្តែសរសេរឃ្លាបន្ថែមថា​៖ «មនុស្ស​សំខាន់​ៗ​ដែល​ជា​ជំនិត​របស់​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​» បានទិញសញ្ជាតិស៊ីបនេះ

មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទៅចោទជាសំណួរថា​ ​ចុះបើគ្រាន់តែកាសែតសរសេរខុស​ ​លោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​ដកស្រង់សម្តីតាម​ ​លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​គួរគ្រាន់តែសុំឲ្យកាសែតនោះកែតម្រូវទៅ​​ជាការស្រេចទៅហើយ​ ​ចាំបាច់អ្វីរហូតដល់ទៅស្នើកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ ​ដើម្បីកំណត់សញ្ជាតិតែមួយទៅវិញ​?

លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ធ្លាប់និយាយ​ ​និងលេបសម្តីខ្លួនលោករាប់ភ្លេច​ ​រឿងថាលែងជ្រលក់មាត់​ ​លែងនិយាយអំពីលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី​ ​ប៉ុន្តែលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ប្រហែលមានជំងឺភ័យខ្លាច​ ​និងមានភាពមិនទុកចិត្តខ្លួនឯង​ ​ខ្លាចបាត់អំណាចពេក​ ​ទោះលោកបានរម្លាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរួចហើយ​ ​និងបានប្តឹងផ្តល់លោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​ជាច្រើនករណីទៅតុលាការហើយក៏ដោយ​ ​ក៏លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ទំនងជានៅតែមើលឃើញថាលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​នៅតែជាស្រមោលអន្ទោលតាមប្រាណលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​គ្រប់ពេលគ្រប់វេលា

នៅមុនលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ស្នើច្បាប់កំណត់សញ្ជាតិបំណងបិទផ្លូវលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​កុំឲ្យធ្វើនាយរដ្ឋមន្រ្តីបាននេះ​ ​សមាជិកសភាអាមេរិករួមគ្នា​ ​អនុម័តសេចក្តីស្នើច្បាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មមន្រ្តីរបបក្រុងភ្នំពេញ​ ​ច្បាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មនេះ​ ​ត្រូវសភាអាមេរិកអនុម័ត​ ​ក្នុងពេលលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​និងមន្រ្តីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាច្រើនរូបផ្សេងទៀត​ ​បំពេញទស្សនកិច្ចនៅអាមេរិក​ ​និងជួបតំណាងរាស្រ្តអាមេរិកជាច្រើន

ដូច្នេះ​ ​ការណ៍ដែលលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ប្រញាប់ស្នើច្បាប់សំដៅលើការបិទផ្លូវលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ីនេះ​ ​ក៏អាចជាចេតនានយោបាយរបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សេន​ ​ដើម្បីប៉ុនប៉ងផ្តាច់ក្តីសង្ឃឹមរបស់អ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំង​ ​ដើម្បីឲ្យពួកគាត់យល់ថាលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​នឹងមិនអាចវិលមកកាន់គណបក្សប្រឆាំងនេះវិញបាន

ជារួមអ្វីដែលលោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ប្រញាប់ធ្វើច្បាប់ទាំងតក់ត្រហល់នេះ​ ​គឺអាចគ្រាន់តែដើម្បីរម្ងាប់បញ្ហាផ្លូវចិត្តរបស់លោក​ ​ដែលខ្លាចលោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​ដណ្តើមតំណែងជានាយករដ្ឋមន្រ្តី ​និងដើម្បីប្រយោជន៍បន្តក្រាញអំណាចយូរអង្វែងរបស់លោក​ ​និងក្រុមគ្រួសាររបស់លោកតទៅទៀតតែប៉ុណ្ណោះ

បើទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី​ ​ការបង្ខំកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញធ្វើច្បាប់សញ្ជាតិតែមួយរបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែននេះ​ ​ក៏អាចជាការឆក់ឱកាសរបស់លោក​ ​ដោយយកសម្ដីចោទប្រកាន់របស់លោក​ ​សម​ ​រង្ស៊ី ​ជាលេសទៅកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញដើម្បីធានាថា​ ​មិនមានខ្មែរមកពីបរទេសណាម្នាក់​ ​អាចដណ្តើមតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីនេះបានឡើយ​ ​គឺដើម្បីលោកហ៊ុន​ ​សែន​ ​ទុកតំណែងនេះឱ្យគ្រួសារ​ ​និងបក្សពួករបស់លោក​ ​ទៅពេលខាងមុខ

ទោះបីក្នុងបំណងណាមួយរបស់លោក​ ​ហ៊ុន​ ​សែន​ ​ក៏ដោយ​ ​បើយោងតាមសម្អាងហេតុខាងលើ​ ​ការកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលជាច្បាប់កំពូល​ ​និងដែលត្រូវធ្វើឡើងទាំង​ «មិនមានពេលដេកពួន» ​ក្នុងកាលៈទេសៈបែបនេះ​ ​គ្មានហេតុផលសមស្របណាមួយ​ ​ដែលថាធ្វើដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិនោះឡើយ

ផ្ទុយទៅវិញ​ ​សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ​ ​ធ្វើឡើងដើម្បីគ្រាន់តែបំពេញភាពអាត្មានិយម​ ​ជម្រុញឱ្យមានការរើសអើងខ្មែរគ្នាឯង​ ​ដែលមានសញ្ជាតិពីរច្រើន​ ​និងបង្ហាញអំពីភាពដឹកនាំបែបផ្តាច់ការ​ ​តាមអារម្មណ៍ភ័យខ្លាចបាត់អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។