យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ប្ដេជ្ញា​បន្ត​យុទ្ធនាការ​ស្នើសុំ​ការ​ពន្យារពេល​សង​បំណុល​សម្រាប់​ពលរដ្ឋ

0:00 / 0:00

ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ប្តេជ្ញា​ថា ពួក​គេ​នឹង​បន្ត​យុទ្ធនាការ​ទាមទារ​ការ​ពន្យារ​ពេល​សង​បំណុល​សម្រាប់​ពលរដ្ឋ​ត​ទៅ​ទៀត ទោះ​ជា​ជួប​ឧបសគ្គ​អ្វី​ក៏ដោយ។ អាជ្ញាធរ​បាន​ហាម​ឃាត់​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ និង​ព្រះសង្ឃ មិន​ឱ្យ​​ធ្វើ​កូដកម្ម​បង្អត់​អាហារ និង​ធម្មយាត្រា​នៅ​ក្នុង​ក្រុង​បាត់​ដំបង​នោះ​ទេ ដោយ​លើក​ហេតុ​ផល​ថា ពួក​គេ​មិន​បាន​សុំ​ច្បាប់​អនុញ្ញាត។

តំណាង​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ប្រាប់​អាស៊ី​សេរី​ថា ការ​រារាំង​របស់​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​បាត់​ដំបង មិន​មែន​ជា​ឧបសគ្គ​ ធ្វើ​ឱ្យ​ពួក​លោក​បញ្ឈប់​យុទ្ធនាការ​នេះ​នោះ​ទេ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ពួក​លោក​នឹង​ប្រជុំ​គ្នា​ ដើម្បី​រក​វិធីសាស្ត្រ​តស៊ូ​មតិ​បន្ត​ទៀត ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល ​ធនាគារ​ឯកជន និង​មីក្រូ​ហិរញ្ញវត្ថុ អនុវត្ត​វិធានការ​ពន្យារពេល​សង​បំណុល​របស់​ពលរដ្ឋ​រង​គ្រោះ​ដោយ​ជំងឺ​កូវីដ-១៩ ឱ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​ខ្ពស់៖« ក្នុង​នាម​យើង​ជា​ពលរដ្ឋ យើង​មាន​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​ប្រើប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ។ អ៊ីចឹង​យើង​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​របស់​យើង​ទាំងអស់​ហ្នឹង​គ្រប់​រូប​ភាព។ យើង​អត់​ប្រាកដ​ថា ​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​បែប​ណា​ទេ តែ​ដល់​ថ្ងៃ​យើង​នឹង​ធ្វើ​តែ​ម្តង »

សកម្មជន​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ និង​បរិស្ថាន ដែល​ធ្លាប់​ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​កោះកុង​ចាប់​ដាក់​ពន្ធនាគារ​រូប​នេះ រៀប​រាប់​បន្ត​ថា លោក​សោក​ស្ដាយ​ដែល​អាជ្ញាធរ​​រារាំង​ពួក​លោក​មិន​ឱ្យ​ធ្វើ​កូដ​កម្ម​បង្អត់​អាហារ និង​ធ្វើ​ធម្មយាត្រា​ក្នុង​ក្រុង​បាត់​ដំបង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៩ ឧសភា។

អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​បាត់​ដំបង​បាន​ចេញ​មក​រារាំង​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ ចំនួន ៩នាក់ និង​ព្រះសង្ឃ ៥អង្គ មិន​ឱ្យ​​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដូច​ការ​គ្រោង​ទុក​នោះ​ឡើយ រហូត​ក្រុម​យុវជន​ និង​ព្រះសង្ឃ​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​ទៅ​អង្គុយ​សមាធិ និង​បង្អត់​អាហារ​នៅ​ក្រោម​ដើម​ឈើ នៅ​ឯ​ជាយ​ក្រុង​បាត់​ដំបង​វិញ។ នៅ​ពេល​ក្រុម​យុវជន និង​ព្រះសង្ឃ​បញ្ចប់​យុទ្ធនាការ​នេះ​នៅ​ពេល​ល្ងាច រួច​និមន្ត និង​ដើរ​ទៅ​កន្លែង​សម្រាក​វិញ ស្រាប់​តែ​លេច​មុខ​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​ស្លៀក​ពាក់​ស៊ីវិល​ដែល​អះអាង​ថា ខ្លួន​ជា​មន្ត្រី​នគរបាល ​បាន​ឃាត់​ខ្លួន​យុវជន ៦នាក់ រុញ​បញ្ចូល​ឡាន ដឹក​យក​ទៅ​អធិការដ្ឋាន​នគរបាល​ក្រុង​បាត់​ដំបង។ ក្រោយ​សាកសួរ​ជាង ២ម៉ោង ទើប​ប៉ូលិស​ក្រុង​បាត់​ដំបង ដោះលែង​យុវជន​ទាំងនោះ​មក​វិញ។

ទោះជាយ៉ាងណា លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ ឱ្យ​ដឹង​ថា អំឡុង​ពេល​សាកសួរ​នោះ មន្ត្រី​ប៉ូលិស​បាន​ប្រើ​ភាសា​ទ្រគោះ​បោះបោក និង​ខ្វះ​សុជីវធម៌​ដូចជា ពាក្យ​ថា អា​មឹង ហ្អែង​ហង​ជា​ដើម​ដាក់​ពួក​លោក ហើយ​បាន​ព្យាយាម​បង្ខំ​ឱ្យ​ពួក​លោក​ធ្វើ​កិច្ច​សន្យា​បញ្ឈប់​សកម្មភាព តែ​ពួក​លោក​មិន​ព្រម ព្រោះ​​យល់​ថា មិន​បាន​ប្រព្រឹត្ត​កំហុស​អ្វី​ឡើយ។ លោក​រិះគន់​ទង្វើ​របស់​ក្រុម​អាជ្ញាធរ​នេះ​ថា ជា​ការ​ប្រើ​អំណាច​ដោយ​បំពាន រំលោភ​លើ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ពលរដ្ឋ៖« ព្យាយាម​គំរាម​​យើង​សព្វ​បែប​យ៉ាង ហើយ​មិនមែន​គំរាម​តែ​ខ្ញុំ​ទេ គឺ​គំរាម​ទាំងអស់​គ្នា។ គំរាម​ជា​ពិសេស​ហ្នឹង គឺ​ស្រីៗ ​ដូច​បង ច្រាយ នីម គាត់​ឡើង​ប៉ះពាល់​ផ្លូវ​ចិត្ត​គាត់ រហូត​ដល់​គាត់​យំ​សោក ពេល​ដែល​គាត់​ចេញ​ពី​ខណ្ឌ។ អា​ហ្នឹង​ហើយ ជា​រូប​ភាព​មួយ​ដែល​ថា អាជ្ញាធរ​ដូច​ប្រើ​ប្រាស់​សិទ្ធិ​​ខ្លួន​ឯង ដើម្បី​រំលោភ​មក​លើ ( សិទ្ធិ )​ ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ត្រង់ៗ តែ​ម្តង »

ឆ្លើយតប​រឿង​នេះ ស្នងការ​នគរបាល​ខេត្ត​បាត់ដំបង លោក អ៊ុច សុខុន មាន​ប្រសាសន៍​ថា សមត្ថកិច្ច​​ហៅ​ក្រុម​យុវជន​មក​សាក​​សួរ ពី​ព្រោះ​ពួក​គេ​មិន​បាន​សុំ​ច្បាប់​ពី​អាជ្ញាធរ​មុន​​នឹង​ធ្វើ​សកម្មភាព។ លោក​ថា បើ​ទោះ​ជា​ក្រុម​យុវជន​បាន​ដាក់​លិខិត​ក៏ដោយ ក៏​ត្រូវ​រង់​ចាំ​ការ​ឆ្លើយតប​ពី​អាជ្ញាធរ​ដែរ មិនមែន​ដាក់​ភ្លាម​ រួច​ធ្វើ​ភ្លាម​នោះ​ទេ៖« យើងហែរ​ទង់ មាន​លោក​សង្ឃ​មាន​អ្វី​ពេញ​ហ្នឹង​ទាំង​អស់ ការងារ​អស់​ហ្នឹង​សួរ​ថា តើ​ស្រប​ច្បាប់ ឬ​អត់ ? ហើយ​រឿង​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​នេះ គ្មាន​អ្នក​ណា​គេ​ឃាត់​ទេ។ គេ​ហៅ​មក​​សាកសួរ គេ​ប្រាប់​ទៅ​ថា កុំ​ឱ្យ​ធ្វើ​អ៊ីចឹង​ត​ទៅ​ទៀត​ មាន​ស្អី​ឱ្យ​អនុវត្ត​តាម​ច្បាប់​ទៅ នគរ​គេ​មាន​ច្បាប់។ ហើយ​បើ​លោក​ដាក់​មក​របៀប​ថា សួរ​គេ​ឃាត់​ខ្លួន​ ឃាត់​អ្វី ឱ្យ​ខ្ញុំ​បកស្រាយ​យ៉ាងម៉េច ? គ្មាន​អា​ណា​គេ​ឃាត់ បើ​គេ​ឱ្យ​ទៅ​ទាំង​យប់ ទាំង​ថ្ងៃ​។ ខុស​ច្បាប់​ ខុស​ស្អី​ ម៉េច​ហ្នឹង ? មក​ពី​អា​អ្នក​ធ្វើ​ទេ អ្នក​ខុស​នោះ មិន​មែន​ថា ខ្ញុំ​អ្នក​ខុស​ទេ »

លោក អ៊ុច សុខុន បញ្ជាក់​ថា ប្រសិន​បើ​ក្រុម​យុវជន​ចង់​ធ្វើ​សកម្មភាព​បែប​នេះ​ទៀត​នៅ​ថ្ងៃមុខ ពួក​គេ​ត្រូវ​តែ​សុំ​ការ​អនុញ្ញាត​ពី​អាជ្ញាធរ។​ ទាក់ទង​នឹង​ការ​ប្រើ​ពាក្យ​សម្ដី​ខ្វះ​សុជីវធម៌ នៅ​អំឡុង​ពេល​សាកសួរ​នោះ​វិញ ស្នងការ​ខេត្ត​បាត់​ដំបង​រូប​នេះ អះអាង​ថា មន្ត្រី​របស់​លោក​មាន​ក្រម​សីលធម៌ មិន​ប្រើ​ភាសា​បែប​នោះ​ទេ៖« ពួក​អា​ខូច​តែ​ម្តង ​អា​ហ្នឹង។ មនុស្ស​គេ​ គេ​មាន​ក្រម​សីលធម៌​របស់​គេ អា​ហ្នឹង​និយាយ​ឱ្យ​ខ្លី​អ៊ីចឹង​តែ​ម្ដង។ សម្ដី​ហ្នឹង សុទ្ធ​តែ​សម្ដី​ពួក​អា​ញុះញង់​ហើយ មិន​មែន​សម្ដី​ល្អ​ទេ។ អនុវត្ត​ទៅតាម​ច្បាប់ គេ​មិន​ដែល​ប្រើ​ភាសា​អ៊ីចឹង​ទេ »

ផ្ទុយ​ពី​ការ​អះអាង​នេះ កញ្ញា​ សូ មេត្តា ​ជា​យុវជន​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម ៦នាក់​ដែល​ត្រូវ​បាន​ឃាត់​ខ្លួន​នោះ អះអាង​ថា មន្ត្រី​នគរបាល​ក្រុង​បាត់​ដំបង​ពិត​ជា​បាន​ប្រើ​សម្តី​អា​មឹង និង​ប្រមាថ​លើ​ក្រុម​យុវជន​មែន ជាពិសេស​លើ​លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ និង​សកម្មជន​សង្គម​អ្នកស្រី ច្រាយ នីម។ កញ្ញា​ថា នេះ​ជា​ទង្វើ​អសីលធម៌​ប្រព្រឹត្ត​ដោយ​សមត្ថកិច្ច ដែល​មិន​អាច​ទទួល​យក​បាន​ឡើយ ហើយ​កញ្ញា​ចង់​ឱ្យ​​អាជ្ញាធរ​សុំ​ទោស​ជា​សាធារណៈ៖ « គេ​ប្រមាថ​បង វណ្ណៈ។ គេ​ថា អា​មួយ​ហ្នឹង​ហើយ​ពូកែ​ឡាយ ​ (Live) វីដេអូ ពូកែ​និយាយ​ ចាប់​វា​ទៅ ហើយ​នៅ​ក្នុង​ឡាន​ គាត់​និយាយ​ថា អញ​បាន​ប្រាប់​ហ្អែង​ហើយ តាំង​ពី​ព្រឹក​មក​ថា ឱ្យ​ហ្អែង​ឈប់ ម៉េច​ក៏​ហ្អែង​មិន​ស្ដាប់​អញ អ្ហែង​នៅ​បន្ត​​ធ្វើ​អ្វី​ទៀត។ ចុងក្រោយ គេ​ចង់​ឱ្យ​យើង​ធ្វើ​កិច្ច​សន្យា ដល់​ពេល​ពួក​ខ្ញុំ​អត់​ព្រម​ធ្វើ គាត់​មក​ស្រែក​សម្លុត​ពួក​យើង​តែ​ម្ដង​ថា គ្រាន់​តែ​ធ្វើ​កិច្ច​សន្យា​ឱ្យ​ព្រមព្រៀង​កុំ​ធ្វើ​អ៊ីចឹង​ទៀត ម៉េច​ក៏​មិន​ព្រម​ធ្វើ ? ស្រែក​របៀប​អសុរស​មក​តែ​ម្ដង »

ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ធ្វើ​កូដកម្ម​បង្អត់​អាហារ​នេះ គឺ​ដើម្បី​ជា​សារ​បង្ហាញ​ទៅ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ថា នៅ​ពេល​ឆាប់ៗ នេះ នឹង​មាន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជាច្រើន​ធ្លាក់​ខ្លួន​ក្នុង​ភាព​ក្រីក្រ ខ្វះ​អាហារ​ហូបចុក នៅ​ពេល​ពួក​គាត់​គ្មាន​ប្រាក់​ចំណូល ហើយ​ត្រូវ​គេ​បង្ខំ​​ឱ្យ​សង​បំណុល​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។ ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​នេះ​ឡើង ដោយសារ​តែ​ពួក​​គេ​មើល​ឃើញ​ថា ​ស្ថាប័ន​ធនាគារ និង​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ភាគច្រើន នៅ​តែ​បន្ត​ទារ​បំណុល​ពី​អតិថិជន ទោះជា​ពួក​គាត់​កំពុង​បាត់បង់​មុខ​របរ ឬ​ធ្លាក់​ចុះ​ប្រាក់​ចំណូល​យ៉ាង​ណា​ក្តី ដែល​ទង្វើ​នេះ គឺ​ផ្ទុយ​ពី​សារាចរណែនាំ​របស់​ធនាគារ​ជាតិ​។

នាយក​រង​ទទួល​បន្ទុក​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត យល់ថា វិធានការ​របស់​សមត្ថកិច្ច​លើ​ក្រុម​យុវជន​ គឺ​ជា​ការរំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស។ លោក​ថា ច្បាប់​ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​ធានា​នូវ​សិទ្ធិ​ជួប​ប្រជុំ និង​ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​របស់​ពលរដ្ឋ ហើយ​សកម្មភាព​របស់​ក្រុម​យុវជន​នោះ​ទៀត​សោត ក៏​មិន​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សន្តិសុខ​សង្គម និង​​សណ្ដាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ​នោះ​ដែរ៖ « ការ​ជួប​ជុំ​នេះ វា​មាន​​ទ្រង់​ទ្រាយ​ជា​​លក្ខណៈ​តូច ដែល​មិន​បង្ក​ឱ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ទៅ​ដល់​សណ្ដាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ ដល់​អ្វី​ផ្សេងៗ ទៀត ហើយ​ការ​ធ្វើ​កូដកម្ម​បង្អត់​អាហារ​ ក៏​ធ្វើ​​ដោយ​ខ្លួន​គាត់​ទេ មិន​ប៉ះពាល់​ទៅលើ​បញ្ហា​អ្វី​ផ្សេងៗ​ទៀត​ទេ។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំ​គិត​ថា អា​ហ្នឹង​វា​ជា​រឿង​មួយ បើ​យើង​មើល​ទៅលើ​ច្បាប់​អន្តរជាតិ​ស្តីពី​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​​ ក៏​ដូច​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នោះ ក៏​បាន​​ធានា​អំពី​សិទ្ធិ​សេរីភាព​​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ផង​ដែរ »

អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​លីកាដូ​ចាត់​ទុក​សកម្មភាព​របស់​ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ​ថា ជា​ការ​ទាម​ទារ​រក​ដំណោះស្រាយ​ ដែល​ឆ្លើយតប​ទៅ​នឹង​កើតឡើង​គ្រប់​ទី​កន្លែង​នៃ​ការ​ជំពាក់​បំណុល​ច្រើន​លើស​លុប​នៅ​កម្ពុជា។ អង្គការ​នេះ​រក​ឃើញ​ថា ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ជាង ២លាន ៥សែន​នាក់ មាន​ជាប់​បំណុល​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ច្រើន​ជាង ១០ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក។ អង្គការ​លីកាដូ និង​សង្គម​ស៊ីវិល​ជាច្រើន​ផ្សេង​ទៀត នៅ​តែ​ទទូច​ដល់​គ្រឹះស្ថាន​​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និង​រដ្ឋាភិបាល ជួយ​ផ្អាក​ការ​សងបំណុល​សម្រាប់​រយៈពេល​យ៉ាង​តិច ៣ខែ និង​ប្រគល់​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​ដីធ្លី​ជូន​ម្ចាស់​ទ្រព្យ​វិញ ដើម្បី​ធានា​នូវ​ភាព​គ្មាន​ហានិភ័យ​​ផ្នែក​សុខភាព និង​ការ​មិន​បាត់បង់​លំនៅឋាន​របស់​ពលរដ្ឋ ព្រម​ទាំង​បញ្ចៀស​កម្ចី​មាន​ហានិភ័យ​ ដែល​អាច​នាំ​ឱ្យ​មាន​ករណី​ធ្វើ​ការងារ​ដោះ​បំណុល ការ​ជួញ​ដូរ​មនុស្ស និង​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ដទៃ​ទៀត៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។