អ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (អ.ស.ប) ទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំកម្ពុជា អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត (Rhona Smith) ស្នើសុំឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃបើកទូលាយសិទ្ធិសេរីភាពនិងពង្រឹងភាពជាមួយជាដៃគួរជាមួយអង្គការសង្គម-សមាគមនៅកម្ពុជា និងស្នើសុំឱ្យធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីសមាគមនិងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃអះអាងថា ក្រសួងស្វាគមន៍ចំពោះសំណើរបស់ អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏បានបង្កើតវេទិកាសាធារណៈជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដើម្បីដោះស្រាយក្តីកង្វល់របស់ពួកគេដែរ។ រីឯសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកនៅតែស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលមានឆន្ទៈពិតប្រាកដកុំចេះតែនិយាយដោះសា។
អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានក្រោយជំនួបរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង នៅរសៀល ថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា ថា ជំនួបនោះ ភាគីទាំងពីរបានពិភាក្សាផ្តោតលើ បញ្ហាជាច្រើនជាពិសេសបញ្ហាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អង្គការ-សមាគមដែលរងការរឹតត្បិតនារយៈពេលចុងក្រោយនេះ។
នៅក្នុងជំនួបដដែលនោះអ្នកស្រីក៏បានលើកឡើងពីសំណើ និងក្តីកង្វល់នានារបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជា ជូនរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងបានស្នើសុំឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃបើកទូលាយនិងពង្រឹងភាពជាដៃគួរជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល។ ទន្ទឹមគ្នានោះអ្នកស្រី ក៏ស្នើសុំឱ្យក្រសួងមហាផ្ទៃធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ ស្ដីពីសមាគមនិងអង្គការមែនមែនរដ្ឋាភិបាល ដែលកំពុងរងការ រិះគន់ថា រឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពអង្គការសង្គមស៊ីវិលនិងសូមឱ្យពិនិត្យមើលអំពីបញ្ហាភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារនោះផងដែរ៖ «យើងបានជួបមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលទាំងនោះ និងបានលើកឡើងនូវបញ្ហាជាច្រើនដើម្បីពិភាក្សាគ្នាជាពិសេសពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាអាទិភាពក្នុងក្របខ័ណ្ឌសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ។ បញ្ហាសំខាន់ទាំងនោះរួមមានយុទ្ធនាការប្រឆាំងការជួញដូរ និងការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននិងភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារ។ យើងក៏បានពិភាក្សាអំពីសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការជួបប្រជុំគ្នា។ យើងជជែកគ្នាអំពីកិច្ចការរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃក្នុងការកសាងទំនាក់ទំនងរវាងរដ្ឋាភិបាលនិងអង្គការសង្គមស៊ីវិលរួមទាំងផែនការបង្កើតវេទិកាសាធារណៈថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ខេត្ត។ យើងក៏បានពិភាក្សាអំពីច្រកចេញចូលតែមួយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការពង្រឹងសេវាសាធារណៈនិងអភិបាលកិច្ចដើម្បីបម្រើប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋប្រកបដោយតម្លាភាពនិងកាត់បន្ថយ និងបង្ការអំពើពុករលួយ»។
ជាការឆ្លើយតបអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ផាត សុផានិត បានប្រាប់អ្នកកាសែតក្រោយជំនួបនោះ ដែរថា ក្រសួងមហាផ្ទៃបានបង្កើតយន្តការជួបប្រជុំជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល២ដងក្នុងមួយឆ្នាំ គឺនៅខែមករា និងខែកក្កដា ដើម្បីស្ដាប់ក្តីកង្វល់ និងដោះស្រាយក្តីកង្វល់របស់ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល។ លោកបន្តថាលោក ស ខេង ក៏ស្វាគមន៍ចំពោះសំណើសុំឱ្យធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីសមាគម-និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែរ៖ «វេទិកានោះបើកឱ្យមានការចូលរួមផ្ដល់ជាមតិយោបល់ និងលើកពីក្ដីកង្វល់ផ្សេងៗរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្វីដែលជាការបារម្ភរបស់ខ្លួន ដើម្បីយកមកដោះស្រាយនៅលើតុទាំងអស់គ្នា ដើម្បីប្រយោជន៍រួមទាំងអស់គ្នា ដើម្បីឱ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិលបំពេញភារកិច្ចប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពហើយខាងអាជ្ញាធរក៏លទ្ធភាពអនុវត្តភារកិច្ចរបស់ខ្លួនស្របតាមច្បាប់កំណត់។ ចំពោះការសាកសួរតើចង់ឱ្យមានវិសោធនកម្មច្បាប់ឡាងហ្គូ (LANGO) ឬច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលនេះឬទេ ? សម្តេចក្រឡាហោមបានឆ្លើយតបថា រាជរដ្ឋាភិបាលតែងតែមានការបើកចំហជានិច្ចចំពោះការផ្ដល់គំនិតល្អៗផ្សេងៗទៅលើចំណុចណាមួយដែលសង្គមស៊ីវិល និងភាគីពាក់ព័ន្ធយល់ថាគួរតែមានការកែលម្អ»។
លោកបន្តថា ចំពោះបញ្ហាចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារនោះក្រសួងមហាផ្ទៃទទួលស្គាល់ថា ពិតជា កើតមានដោយសារតែយុទ្ធនាការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនហើយក្រសួងនឹងខិតខំដោះស្រាយតាមរយៈកសាងពន្ធនាគារនិងមជ្ឈមណ្ឌលស្តានីតិសម្បទាអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនបន្ថែមទៀត។ ដោយឡែក ចំពោះចម្ងល់រឿងការិយាល័យច្រកចេញចូលតែមួយវិញនោះ គឺក្រសួងបានបង្កើតបាន ជាង១រយការិយាល័យហើយនៅទូទាំងប្រទេស ហើយនឹងខិតខំពង្រឹង និងពង្រីងនូវទីតាំងណាដែលមិនទាន់មាន និងទីតាំងដែលមានស្រាប់។
រីឯនាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា លោកស្វាគមន៍ចំពោះជំនួបរបស់អ្នកស្រី រ៉ូណា ស្មីត និងលោក ស ខេង ហើយមានសន្យាថា នឹងធានាឱ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិលមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបំពេញការងាររបស់ខ្លួន។លោកយល់ថា ការនិយាយរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃហាក់ដូចជាងាយស្រួល ប៉ុន្តែកន្លងមកលិខិតរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃដែលនាំឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់រាជធានី-ខេត្តបើកទូលាយនូវសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អង្គការ-សមាគមនោះគឺ នៅតែមានភាពស្មុគស្មាញដដែល។ ជាពិសេសថ្មីៗនេះ លោក ស ខេង ផ្ទាល់តែម្ដងបានលាបពណ៌អង្គការសង្គមស៊ីវិលថែមទៀតថាមាន២ប្រភេទ គឺអង្គការអភិវឌ្ឍនិងអង្គការប្រឆាំងជាដើម។
ទោះយ៉ាងណាក្តីលោក អំ សំអាត បន្តថា លោកនឹងរងចាំមើលការអនុវត្តរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃបន្តទៀត និងស្នើសុំឱ្យក្រសួងមហាផ្ទៃមានឆន្ទៈពិតប្រាកដក្នុងការកែលម្អសេរីភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលឡើងវិញ៖ «យើងមានការពិបាកអ៊ីចឹងហើយ ព្រោះយើងឃើញថា ចុងក្រោយ នេះសូម្បីតែថ្ងៃទី១ ឧសភា នៅរាជធានីភ្នំពេញដែលសុំហែក្បួនដោយសន្តិវិធីក៏មិនអនុញ្ញាតដែរ។ អ៊ីចឹងវានៅតែមានបញ្ហាចម្រូងចម្រាស។ អ៊ីចឹងបញ្ហាទាំងអស់វាទាមទារឱ្យមានកិច្ចសហការដោយមានឆន្ទៈពិតប្រាកដដើម្បីធ្វើការកែលម្អ ហើយយើងលុបបំបាត់ចោលការលាបព៌ណដាក់គ្នាទៅវិញទៅមកហើយនឹងបំបាត់ការរើសអើងជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិលហើយយើងចាប់ដៃគ្នាដើម្បីធ្វើការអភិវឌ្ឍ»។
លោក អំ សំអាត ឱ្យដឹងថា ក្នុងនាមជាអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅកម្ពុជាគឺចង់ឱ្យមានការកែប្រែចំណុចខ្លះចំពោះច្បាប់ស្ដីពីសមាគមនិងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលខណៈដែលកន្លងមកអង្គការសង្គមស៊ីវិលនិងអតីតអ្នករាយការណ៍ពិសេសនៃឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស លោក សុរិយា ស៊ូប៊ែឌី (Surya Subedi) ចាត់ទុកថា ជាច្បាប់ដ៏ចម្រូងចម្រាស និងរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីសង្គមប្រជាធិបតេយ្យដែលបង្កើតឱ្យមានច្បាប់បែបនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។