ឧត្តមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាស ៣ ជឿន សុវណ្ណថា ជាប់ឈ្មោះជាឧត្តមសេនីយ៍ «បាតដៃកខ្វក់» ម្នាក់ នៅក្នុងរបាយការណ៍អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch)។ អង្គការនេះ បានលាតត្រដាងថា លោក ជឿន សុវណ្ណថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរជាប្រព័ន្ធ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ដែលលោកបានប្រព្រឹត្តិ ជាផ្នែកមួយធ្វើជាខ្នងបង្អែកឲ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន បន្តកាន់កាប់អំណាចតាមបែបផ្តាច់ការយោធានិយម។
តើឧត្តមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាស ៣ ជឿន សុវណ្ណថា មានប្រវត្តិយ៉ាងដូចម្តេច ហើយថា តើលោកបានប្រព្រឹត្តិទង្វើអ្វីខ្លះ ទើបបានជាអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនេះ ដាក់រហស្សនាមឲ្យលោកថា ជាឧត្តមសេនីយ៍មានបាតដៃកខ្វក់?
បាទ! ជាបន្តទៅទៀតនេះ សូមអញ្ជើញលោកអ្នកនាងស្តាប់សេចក្តីរាយការណ៍របស់លោក មាន ឫទ្ធិ ជុំវិញជីវប្រវត្តិឧត្តមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាស ៣ ជឿន សុវណ្ណថា នេះ ដូចតទៅ៖
ឧត្តមសេនីយ៍ឯកផ្កាយមាស៣ ជឿន សុវណ្ណថា បច្ចុប្បន្នជាមេបញ្ជាការរងកងទ័ពជើងគោក និងជាមេបញ្ជាការយោធភូមិភាគទី២ គ្រប់គ្រងខេត្តចំនួន ៥ ក្នុងនោះមានខេត្តក្រចេះ កំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ ព្រៃវែង និងស្វាយរៀង។ លោកក៏គ្រប់គ្រងលើកងពលតូចលេខ ២១ និងតំបន់ប្រតិបត្តិការសឹករងយោធាសម្រាប់ខេត្តនីមួយៗ រហូតដល់ថ្នាក់ស្រុក បូករួមទាំងកងវរៈសេនាតូចការពារព្រំដែនផងដែរ។
លោកគឺជាអតីតអង្គរក្សជំនិតម្នាក់របស់លោក ហ៊ុន សែន នៅប្រទេសវៀតណាម កាលពីឆ្នាំ១៩៧៨ នៅពេលលោក ហ៊ុន សែន រត់ទៅពឹងវៀតណាមឲ្យចូលមកឈ្លានពានកម្ពុជា ដើម្បីផ្តួលរំលំរបបខ្មែរក្រហម។ លោក ជឿន សុវណ្ណថា កើតនៅថ្ងៃទី១៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៥៧ ហើយលោកបានក្លាយជាមេបញ្ជាការយោធភូមិភាគទី២ នៅឆ្នាំ១៩៩៥។
អាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងលោក ជឿន សុវណ្ណថា ដើម្បីសុំសម្ភាសលោកផ្ទាល់ជុំវិញប្រវត្តិលម្អិរបស់លោក នៅមុនពេលដែលលោក ត្រូវបានតម្លើងតំណែងឲ្យក្លាយជាមេបញ្ជាការយោធភូមិភាគទី២ នៅឆ្នាំ១៩៩៥ បានទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយលោក ទៀ បាញ់ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ និងជាចៅហ្វាយនាយរបស់លោក ជឿន សុវណ្ណថា បានថ្លែងប្រាប់អាស៊ីសេរីថា លោក ជឿន សុវណ្ណថា ជាមនុស្សមានស្នាដៃជួយសង្គមជាតិ៖ «ទាំង សុវណ្ណថា ទាំងអ្នកផ្សេងក៏ដូចតែគ្នាហ្នឹង គឺវាតែមួយទេ គឺអ្នកទាំងនោះ ជាមនុស្សតែមួយដូចៗ តែគ្នាហ្នឹងឯង។ គឺគ្នាក៏បានធ្វើការងារមក ឈានទៅដល់កាន់មេបញ្ជាការភូមិភាគហ្នឹង គឺមិនមែនជាមនុស្ស ដែលមិនមានការឆ្លងកាត់ ហើយមិនមានស្នាដៃ ហើយមិនមានបទពិសោធន៍អីទេ។ គេក៏ហាក់ដូចជាគ្រប់គ្រងមនុស្សរាប់រយ រាប់ពាន់ដែរ។ ហើយពោរពេញទៅដោយគ្រឿងសព្វាវុធ ដែលនៅក្នុងដៃ ដែលគេមានទំនុកទុកចិត្ត។ ចំពោះប្រទេសជាតិនេះ គេទុកចិត្តដែរ ហេតុនេះបានជាគេប្រគល់ភារកិច្ចហ្នឹងឲ្យ។»
ផ្ទុយពីការលើកឡើងពីគុណសម្បត្តិរបស់លោក ជឿន សុវណ្ណថា របស់លោក ទៀ បាញ់ នេះរបាយការណ៍អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ឲ្យដឹងថា យោធភូមិភាគទី២ យោធភូមិភាគទី ៤ និងយោធភូមិភាគទី៥ គឺជាយោធភូមិភាគចំនួនបី ក្នុងចំណោមយោធភូមិភាគសរុបចំនួន ៦ នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ដែលទាហាននៅទីនោះមានជាប់ពាក់ព័ន្ធយ៉ាងខ្លាំង នឹងអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ប្រឆាំងនឹងក្រុមអ្នកនយោបាយ និងអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង នៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិ កាលពីពេលកន្លងទៅ។
របាយការណ៍របស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ស្ដីពី « បុគ្គលនាយឧត្ដមសេនីយ៍មានបាតដៃកខ្វក់១២រូបរបស់កម្ពុជា៖ ប្រវត្តិរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដ៏យូរអង្វែងនៃនាយឧត្ដមសេនីយ៍របស់លោក ហ៊ុន សែន» សរសេរលាតត្រដាងថា ក្នុងឆ្នាំ១៩៩៦ ខណៈដែលលោក ហ៊ុន សែន ចាប់ផ្តើមរៀបចំផែនការបោសសម្អាតផ្ទៃក្នុងយោធា ប្រឆាំងនឹងគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្នុងគោលដៅកម្ទេចក្បាលម៉ាស៊ីនយោធារបស់គណបក្សនេះ លោក ជឿន សុវណថា គឺជាមនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមមន្ត្រីគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងជួរកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ដែលលោក ហ៊ុន សែន ពឹងផ្អែកខ្លាំងសម្រាប់ការគាំទ្រឥតងាករេរបស់គាត់។
របាយការណ៍សរសេរបន្តថា លោក ជឿន សុវណថា មានបាតដៃប្រឡាក់ឈាម ដោយបានធ្វើឲ្យទាហាន ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច មិនតិចនាក់ស្លាប់ និងរងរបួស នៅក្នុងសម័យរដ្ឋប្រហារបង្ហូរឈាមដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន ថ្ងៃទី៥-ទី៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧។ នៅរយៈពេលបីថ្ងៃ មុនថ្ងៃរដ្ឋប្រហារ គឺនៅថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ លោក ជឿន សុវណ្ណថា បានបញ្ជាឲ្យកម្លាំងកងយោធភូមិភាគទី២ របស់លោក បើកការវាយប្រហារ មកលើប៉ុស្តិ៍យាមកាមគណបក្សហ្វុនស៊ិនប៉ិច ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម បណ្តាលឲ្យទាហាន ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ម្នាក់ស្លាប់ និង ៣នាក់ទៀតរងរបួស។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ កើតឡើងព្រមគ្នាក្នុងពេលតែមួយ នៃការចាប់ខ្លួនសមាជិក-សមាជិការគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច នៅតាមភូមិនានា ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម។
របាយការណ៍បន្តថា នៅល្ងាចថ្ងៃទី៤ កក្កដា ព្រហាមថ្ងៃទី៥ កក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ មន្ត្រីគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ៤រូប ដែលកាន់មុខតំណែងសំខាន់ ក្នុងយោធភូមិភាគទី២ នេះ បានបាត់ខ្លួន បន្ទាប់ពីបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំមួយនៅខេត្តកំពង់ចាម ដែលដឹកនាំដោយថ្នាក់លើជាមន្ត្រីមកពីគណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា។ អ្នកទាំងបួននោះ រួមមាន លោកអនុសេនីយ៍ឯក ប៊ូ សុផល ហៅ ម៉ាក់ យូគ្លីន មេបញ្ជាការរងកងពលនៃបញ្ជាការដ្ឋានកងយោធពលភូមិភាគ អង្គរក្សរបស់លោក ប៊ូ សុផល ជាពលទោឈ្មោះ យុទ្ធ យឿង, វរសេនីយត្រី ជួប ឯម មេបញ្ជាការរងនៃតំបន់ ឆ-២ (កិច្ចការសម្ងាត់) និងវរសេនីយត្រី លុច តុន មេបញ្ជាការរងនៃតំបន់ ឆ-៣ (ប្រតិបត្តិការសឹក)។ ក្រោយថ្ងៃទី៦ កក្កដា ឬព្រឹកថ្ងៃទី៧ កក្កដា អ្នកទាំង ៤ ត្រូវបានគេឃើញដឹកជញ្ជូនតាមរថយន្តយោធា ក្នុងទិសដៅឆ្ពោះទៅចម្ការកៅស៊ូ ចាន់ទួន ក្នុងឃុំល្ងៀង ស្រុកត្បូងឃ្មុំ ជាតំបន់មួយ ដែលគ្រប់គ្រងដោយកងវរសេនាតូចកិច្ចការសម្ងាត់របស់គណបក្ស ប្រជាជនកម្ពុជា នៃយោធភូមិភាគទី២។ ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៨ ការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា បានធ្វើការគាស់កាយរកឃើញសាកសពមនុស្សប្រុសពីរនាក់ ដែលត្រូវបានគេធ្វើឃាតនៅទីនោះ។ សាកសពមួយ ត្រូវបានឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ កំណត់អត្តសញ្ញាណថា គឺជាសាកសពរបស់លោកអនុសេនីយ៍ឯក ប៊ូ សុផល និងម្នាក់ទៀត ប្រហែលជាសាកសពរបស់ឈ្មោះ ជួប ឯម។
របាយការណ៍សរសេរថា ទាហានមកពីយោធភូមិភាគទី២ នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងពេលធ្វើរដ្ឋប្រហារថ្ងៃទី៥-៦ កក្កដា។ ទាហានខ្លះបានចូលរួមសហការបើកការវាយប្រហារទៅលើទីស្នាក់ការគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច នៅក្នុង និងជុំវិញទីក្រុងភ្នំពេញ ខណៈទាហានខ្លះទៀត ចូលមកពង្រឹងទ័ពពីខាងក្រោយ។ នៅថ្ងៃទី៦ កក្កដា ទាហានទាំងនោះ បានកាន់កាប់ច្រកចូលសំខាន់ៗ មកកាន់ទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយបន្ទាប់មក បើកការវាយប្រហារមកលើទីស្នាក់ការគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច នៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញតែម្តង។
ក្នុងអំឡុងពេលរដ្ឋប្រហារ ទាហាននៃយោធភូមិភាគទី២ នេះ ក៏បានបើកប្រតិបត្តិការទូទៅ ដើម្បីដកហូតអាវុធពីកងកម្លាំងគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្នុងខេត្តកំពង់ចាម ហើយក្រោយមក ពួកគេ បានចូលលួចសម្ភារនៅការិយាល័យគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ក្នុងខេត្តនេះ។ ក្នុងប្រតិបត្តិការនេះ មានមន្ត្រីគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ជាច្រើនរូប ត្រូវបានចាប់ខ្លួន។ នៅខេត្តព្រៃវែង មន្ត្រីគណបក្ស ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ជាច្រើនរូប ក៏ត្រូវបានឃុំខ្លួននៅយោធភូមិភាគទី២ នេះដែរ តែក្រោយពួកគេត្រូវបានដោះលែងឲ្យមានសេរីភាពវិញ។
ពីរសប្តាហ៍កន្លះ ក្រោយរដ្ឋប្រហារ ដោយសារស្នាដៃដែលលោកបានជួយក្នុងពេលធ្វើរដ្ឋប្រហារនេះ លោក ជឿន សុវណ្ណថា ត្រូវបានលោក ហ៊ុន សែន តែងតាំងឲ្យក្លាយជាទីប្រឹក្សារបស់លោក ដែលមានតំណែងស្មើនឹងអនុរដ្ឋលេខាធិការក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល។
យោធានៃយោធភូមិភាគទី២ ក៏បានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើហឹង្សាផ្នែកនយោបាយក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០២ ដែលក្រុមយោធា មានពាក់ព័ន្ធនឹងករណីឃាតកម្មលើសកម្មជននយោបាយគណបក្សប្រឆាំងចំនួន ៤នាក់។ ក្រៅពីនោះ ពួកគេ ក៏ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើហិង្សាមិនមែននយោបាយ រួមមាន ករណីឃាតកម្ម និងបទឧក្រិដ្ឋដទៃទៀតផង។
នៅថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៨ លោក ជឿន សុវណ្ណថា បានទទួលតំណែងស្មើនឹងរដ្ឋលេខាធិការ។ របាយការណ៍លើកឡើងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០ មក កម្លាំងយោធានៃយោធភូមិភាគទី២ បានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មមិនមែននយោបាយ និងអំពើរំលោភបំពានដទៃទៀតជាច្រើនរាប់មិនអស់ រួមមាន អំពើប្លន់ប្រដាប់អាវុធ ឃាតកម្ម ឃាតកម្មគិតទុក្ខជាមុន ការវាយប្រហារ ការគំរាមសម្លាប់ អំពើជួញដូរមនុស្ស ករណីចាប់រំលោភ ជម្រិតទារប្រាក់ ការឃុំខ្លួនតាមអំពើចិត្ត និងករណីបាត់ខ្លួន រួមទាំងការច្បាមយកដី ការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ ប្រព្រឹត្តិទៅលើក្រុមជនជាតិភាគតិចជាដើម។
កម្លាំងយោធាមកពីយោធភូមិភាគទី២ ក្រោមបញ្ជារបស់លោក ជឿន សុវណ្ណថា ក៏មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយ គំរាមកំហែងមកលើគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ នៅអំឡុងមុន និងក្រោយការបោះឆ្នោតជាតិ ឆ្នាំ២០១៣ ការបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ឆ្នាំ២០១៧ និងការរម្លាយគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៧។ ជាឧទាហរណ៍ លោកបានដាក់កម្លាំងរារាំង មិនឲ្យលោក កឹម សុខា ទៅប្រជុំជាមួយមហាជន ជាមួយនឹងក្រុមអ្នកគាំទ្រលោកនៅខេត្តកំពង់ចាម ព្រមទាំងបានបញ្ចេញកម្លាំងកងពលតូចលេខ២១ ប្រដាប់ដោយអាវុធធន់ធ្ងន់គ្រប់ដៃ ដើម្បីរារាំងក្បួនដង្ហែរបស់លោក សម រង្ស៊ី និងលោក កឹម សុខា នៅខេត្តកំពង់ចាម កាលពីអំឡុងពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៤។
បន្ថែមទៅលើប្រតិបត្តិការប្រឆាំងនឹងការប្រមូលផ្តុំ ជួបប្រជុំរបស់គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ កម្លាំងយោធភូមិភាគទី២ របស់លោក ក៏បានពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សថ្នាក់មូលដ្ឋានដទៃទៀត រួមមាន អំពើច្បាមយកដីធ្លី និងរារាំងមិនឲ្យក្រុមកម្មករនិយោជិតធ្វើកូដកម្មជាដើម។
នៅក្រោយការរម្លាយគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ លោក ជឿន សុវណ្ណថា ក្នុងតំណែងជាមេបញ្ជាការ រួមទាំងកងទ័ពយោធភូមិភាគទី២ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក បានចេញមុខប្រកាសជាចំហថា នឹងបន្តការគាំទ្រ និងស្ម័គ្រស្លាប់ជាមួយលោក ហ៊ុន សែន។ លោកថែមទាំងបញ្ជាក់ជំហរយ៉ាងដាច់ណាត់របស់លោកថា កងទ័ពក្រោមបញ្ជារបស់លោក នឹងគ្មានថ្ងៃបែរចុងកាណុងដាក់របបលោក ហ៊ុន សែន នោះឡើយ តែមានតែបែរចុងកាណុងដាក់លោក កឹម សុខា និងលោក សម រង្សី និងបក្ខពួករបស់គណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ ទៅវិញទេ។ ការប្រកាសជាចំហរបស់លោក ជឿន សុវណ្ណថា នេះ ធ្វើឡើងផ្ទុយនឹងច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈទូទៅចំពោះយោធិននៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលចែងថា យោធិនត្រូវមានអព្យាក្រឹតភាពក្នុងមុខនាទី ក្នុងសកម្មភាពការងារ និងហាមឃាត់ការប្រើមុខងារ និងប្រើប្រាស់សម្ភារៈរបស់រដ្ឋ ដើម្បីបម្រើសកម្មភាពនយោបាយណាមួយនោះ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ លោក ជឿន សុវណ្ណថា ក៏ធ្លាប់មានរឿងអាស្រូវខាងការប្រព្រឹត្តិអំពើពុករលួយ លក់ដីរដ្ឋ បន្ទាយទាហ៊ាន នៅខេត្តព្រៃវែង និងស្វាយរៀង ក្នុងតម្លៃរាប់ម៉ឺនដុល្លារ តាមរយៈការឃុបឃិតគ្នាជាប្រព័ន្ធ។ លោក ត្រូវបាន សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក បកអាក្រាតថា បានយកបន្ទាយទាហ៊ានវរៈ ២០ ក្នុងខេត្តក្រចេះ កាងបទល្មើសព្រៃឈើឲ្យមេឈ្មួញ ឈ្មោះ គង់ ក្រឹង ដែលជាមនុស្សមានឥទ្ធិពលម្នាក់នៅភូមិភាគឦសានប្រទេស។
បន្ថែមពីលើនេះ កាសែតកងទ័ពប្រជាជន ដែលជាស្ថាប័នរបស់គណៈកម្មាធិការបក្សយោធាមជ្ឈិម និងក្រសួងការបរទេសវៀតណាម ធ្លាប់ចុះផ្សាយឲ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ថា នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំមួយ ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមិត្តភាពក្នុងឆ្នាំ២០១៧-២០១៨ រវាងយោធភូមិភាគទី១ និងទី២ នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ជាមួយយោធភូមិភាគទី៧ នៃកងទ័ពប្រជាជនវៀតណាម កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ នៅបញ្ជាការដ្ឋានយោធភូមិភាគទី២ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក លោក ជឿន សុវណ្ណថា បានយល់ព្រមជាមួយភាគីវៀតណាម ថានឹងបង្កលក្ខណៈងាយស្រួល ឲ្យអាណិកជនវៀតណាម បានរស់នៅស្របច្បាប់នៅក្នុងតំបន់ដែលលោកគ្រប់គ្រងផងដែរ។
លោក ទៀ បាញ់ បដិសេធមិនបើកការស៊ើបអង្កេតណាមួយឡើយជុំវិញការលាតត្រដាង និងការរកឃើញរបស់របាយការណ៍អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងលោក ជឿន សុវណ្ណថា នេះ។ លោកបានហៅរបាយការណ៍របស់អង្គការ យូមែន រ៉យវច្ឆ ថាមានបង្កប់នូវមហិច្ចតានយោបាយទុច្ចរិត ដែលតែងតែរកវិធីចោទប្រកាន់មកលើមន្ត្រីរបស់លោក ដែលលោកថា សុទ្ធសឹងជាអ្នកបម្រើជាតិមាតុភូមិកម្ពុជាពិតប្រាកដ៖ «មិនដឹងជាស៊ើបអង្កេតយ៉ាងណាទេ ! ព្រោះអ្នកទាំងនោះសុទ្ធសឹងតែជាអ្នកមានរួមចំណែក បង្កើតបាននូវស្នាដៃចំពោះជាតិមាតុភូមិយ៉ាងសន្ធោសន្ធៅក្នុងរយៈពេលកន្លងមកនេះ។ ដូច្នេះ គឺស៊ើបអង្កេតអីទៀត ? ស៊ើបអង្កេតឯណា បើអស់លោកដែលចោទប្រកាន់ទាំងនោះ គឺគេមានគំនិតដ៏ជាក់លាក់របស់គេទៅហើយ ? ... ហើយអារឿងចោទប្រកាន់ហ្នឹង គឺថាវាជាសិទ្ធិរបស់អ្នកចោទប្រកាន់ ហើយជាអ្នកដដែលៗ ទេ។ អ្នកដែលហៅថា ជនអគតិ ដែលមានទុច្ចរិតខាងនយោបាយ។ ឥឡូវហ្នឹង គឺគេចេញជាបន្តបន្ទាប់ ឲ្យតែអ្នកណា ដែលមានគុណូបការៈចំពោះប្រទេសនេះ គឺគេសុទ្ធសឹងតែថា រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស អីៗ ហូរហែរហូតមកតែអ៊ីចឹង ធម្មតារហូតមក។ ព្រោះអីទុច្ចរិតនយោបាយរបស់អ្នកខ្លះគឺអ៊ីចឹង ដើម្បីគេបានផលប្រយោជន៍ ដើម្បីគេទាក់ទាញជំនឿទុកចិត្ត ... ឲ្យអំពើទុច្ចរិតរបស់គេហ្នឹងក្លាយជាការពិត។ ឥឡូវនេះ ថ្មីៗ នេះ គេចោទ ១២នាក់។ មុននឹងគេចោទនាយឧត្តមសេនីយ៍ ហ៊ីង ប៊ុនហៀង ... បន្តិចទៀត គេនឹងចោទបន្តបន្ទាប់ទៀត។ ធម្មតារបស់គេហើយ គឺគេចោទរហូតបន្តមក !»។
លោក ទៀ បាញ់ មិនមែនជាមនុស្សម្នាក់ក្នុងជួររបបលោក ហ៊ុន សែន ដែលតែងតែចេញមុខបដិសេធ និងមកកាងមន្ត្រីក្រោមឱវាទរបស់ខ្លួន មិនឲ្យមានការបើកការស៊ើបអង្កេតណាមួយនោះឡើយ។ ចៅហ្វាយនាយរបស់លោក គឺលោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់មានប្រតិកម្មឌឺដងមិនតិចដងទេទៅអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ដោយបញ្ជាក់ថា កម្ពុជានឹងមិនខ្ចីបើកការស៊ើបអង្កេតណាមួយទៅលើឧត្តមសេនីយ៍ទាំងនោះទេ ព្រោះកម្ពុជាជារដ្ឋអធិបតេយ្យ ដែលមិនត្រូវធ្វើតាមការចង្អុលបង្ហាញរបស់បរទេសនោះឡើយ៖ «អ៊ីចឹងអ្នកឯងដាក់ត្រឹម ១២នាក់ វាមិនគ្រប់នោះទេ ... ។ ដាក់ឲ្យវាលើសពីហ្នឹង ! កែវ ពង្ស អីក៏មិនរួចខ្លួន ស៊ូ គឹមស៊ុន អីក៏មិនរួចខ្លួនដែរ ... ព្រោះអ្នកឯងការពាររដ្ឋាភិបាលអីដែរតើ ...! អ៊ីចឹងសូមផ្តាំទៅ ហើយសូមកុំភ្លេចណា ប្រទេសកម្ពុជា មិននៅក្រោមឥទ្ធិពលច្បាប់របស់អ្នកឯងទាំងអស់។ មានអាជើងខ្លាំងណាមួយ ចេញមកវិភាគថា ឲ្យអគ្គរដ្ឋអាជ្ញា ព្រះរាជអាជ្ញាធ្វើការស៊ើបអង្កេត ... ។ គ្មានធ្វើការស៊ើបអង្កេតអីទេ អ្នកឯងចោទពីខាងក្រៅ អត់មានធ្វើការស៊ើបអង្កេតអីទេ ... បើប្រជាជនកម្ពុជាប្តឹងទៅលើបុគ្គលណាម្នាក់ អាហ្នឹងយើងពិតជាហ្នឹងឆ្លងកាត់ផ្លូវតុលាការ ឲ្យកាត់ក្តីទៅតាមផ្លូវតុលាការ។ ប៉ុន្តែអ្នកឯងជាជនបរទេស មកចង្អុលជនជាតិរបស់ខ្ញុំ ខុសអ៊ីចេះ ខុសអ៊ីចុះ ទៅអ្នកឯងចង្អុលប្រធានាធិបតីអ្នកឯងទៅ ... កុំមកចង្អុលអ្នកដឹកនាំខ្មែរ។ រឿងមេទ័ពខ្មែរ មេប៉ូលិសខ្មែរ មេប៉េអឹមខ្មែរ កុំមកចង្អុល។ គ្មានសិទ្ធិទេ !»។
លោក ប៊្រែដ អាដាម (Brad Adams) នាយកប្រតិបត្តិទទួលបន្ទុកតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ប្រាប់អាស៊ីសេរី កាលពីពេលថ្មីៗ នេះថា ដោយសារតែការជាប់ជំពាក់របស់ឧត្ដមសេនីយ៍ទាំង ១២រូបនោះទៅនឹងអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរជាប្រព័ន្ធនេះ របាយការណ៍នេះ នឹងក្លាយជាកំណត់ត្រា និងឯកសារដាក់បន្ទុកបន្ថែមទៀតចំពោះអ្នកទាំងនោះ ដែលអាចធ្វើឲ្យសំណុំរឿងបទឧក្រិដ្ឋរបស់ពួកគេ ត្រូវបានតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ យកទៅពិចារណាកាត់ទោសនៅថ្ងៃណាមួយនាពេលអនាគតជាក់ជាមិនខាន។
លោក ប្រ៊ែដ អាដាម សង្កត់ធ្ងន់ៗ ថា៖ « ប្រសិនបើគេពិនិត្យមើលលក្ខន្តិកៈ ទីក្រុងរ៉ូម ដែលជាច្បាប់របស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ រាល់បទឧក្រិដ្ឋនានាដែលក្រុមនាយឧត្ដមសេនីយ៍ទាំងនោះបានប្រព្រឹត្ត គឺពិតជាមានចែងនៅក្នុងនោះ។ ហើយមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ការខកខានរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការមិនកាត់ទោសក្រុមបុគ្គលទាំងនោះ ឲ្យមកទទួលខុសត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ ក៏រាប់បញ្ចូលជាបទល្មើសនោះដែរ ពីព្រោះថាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នឹងកោះហៅរដ្ឋាភិបាលទាំងឡាយណា ដែលមានចេតនា ឬមិនមានបំណងយកអ្នកដែលប្រព្រឹត្តិបទឧក្រិដ្ឋទាំងនោះ មកទទួលខុសត្រូវ » ។
លោក ប្រ៊ែដ អាដាម ថា របបលោក ហ៊ុន សែន បានសម្ដែងឲ្យគេឯងឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា ខ្លួនមិនអាច ហើយមិនមានបំណងបើកការស៊ើបអង្កេតណាមួយនោះឡើយ។ លោកថា គេអាចមើលឃើញថា គ្មានមន្ត្រីណាម្នាក់នៃក្រុមនាយឧត្ដមសេនីយ៍ទាំងនោះ ត្រូវបានគេកោះហៅឲ្យចេញមកទទួលខុសត្រូវឡើយ បើទោះបីជាភស្តុតាងបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ ១០០ភាគរយក៏ដោយ។ ជាក់ស្ដែង ដូចករណីរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៩៧ ជាដើម។ លោកបន្តអះអាងថា បើទោះបីជាលោកមិនគិតថា ពួកគេនឹងត្រូវតុលាការនេះកោះហៅនាពេលឆាប់ៗ ខាងមុខក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែលោករំពឹងថា ថ្ងៃណាមួយ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នឹងមកគោះទ្វារផ្ទះលោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីបរិវាររបស់លោកទាំងនោះ ដើម្បីយកអ្នកទាំងនោះទៅកាត់ទោសតាមផ្លូវច្បាប់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។