សង្គម​ស៊ីវិលនិង​សហជីព​ជាង​ ១រយ​ស្ថាប័ន​ ដាក់​លិខិត​ជំហរ​ជូន​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ និង​រដ្ឋសភា ឱ្យអន្តរាគមន៍​​ដោះលែង​​តំណាង​​សហជីព​ណាហា្គវើលដ៍​

0:00 / 0:00

ក្រុម​​អង្គការ​​សង្គម​ស៊ីវិល សមាគម និង​សហជីព​ដែល​ធ្វើ​សកម្មភាព​លើក​កម្ពស់ និង​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស សិទ្ធិ​ស្ត្រី និង​សិទ្ធិ​ការងារ​របស់​កម្មករ​និយោជិត​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ចំនួន​១៣៤​ស្ថាប័ន នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៧ ខែកុម្ភៈ បានរួម​គ្នា​ដាក់​លិខិត​ចំហ​ជូន​ក្រសួងមហាផ្ទៃ និង​រដ្ឋសភា ក្នុង​គោលបំណង​ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​ការ​ដោះលែង​ជា​បន្ទាន់​នូវ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​និង​សកម្មជន​សហជីព​ទាំង​ ៨រូប​ដែល​តុលាការ​កំពុង​ឃុំខ្លួន និង​កូដករ​ ៣​នាក់​ដែល​តុលាការ​ចោទប្រកាន់ពីបទ​រារាំង​វិធាន​សុខាភិបាល។

ការ​ដាក់​លិខិត​នេះ​ ធ្វើ​ឡើង​ស្រប​ពេល​បណ្ដា​សហជីព​អន្តរជាតិ​នានា​នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក ​ចាប់​ផ្ដើម​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដោះលែង​តំណាង​សហជីព​នៃ​កម្មករ​ណាហ្គាវើលដ៍​ ៨​នាក់ ដោយ​ឥត​លក្ខខណ្ឌ ហើយ​ក្រុមហ៊ុន​បន​ល្បែង​ណាហ្គាវើលដ៍​ត្រូវ​ទទួល​យក​បុគ្គលិក​ ៣៦៥​នាក់​ចូល​ធ្វើ​ការ​វិញ។ ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ ក្រុមប្រឹក្សាភិបាល​នៃ​ក្រុមហ៊ុន​​ណាហ្គា​ខប៍ ​(NagaCorp Ltd)​ ក៏​មាន​​កិច្ច​ប្រជុំ​បិទ​ទ្វារ​មួយ​ដែរ។

Naga with NGO_01.jpg
តំណាង​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​អ្នកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកា​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា​យក​ញត្តិទៅ​ដល់​មុខ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​កាលពី​ព្រឹក​ថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។ (រូប៖ គេផ្ដល់ឱ្យ)

ប្រធាន​សហព័ន្ធ​សហជីព​កម្មករ​ចំណីអាហារ និង​សេវាកម្ម អ្នកស្រី អ៊ូ ទេពផល្លីន ថ្លែង​ថា ​លិខិត​ជំហរ​ដែល​ដាក់​ជូន​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃលោក ខេង ពី​បណ្ដា​សហជីព និង​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល នៅ​ពេល​នេះ ចង់​បញ្ជាក់​ថា ពួកគាត់​គាំទ្រ​ប្រសាសន៍​របស់​លោក​ ស ខេង កន្លងមក​ ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​វិវាទ​ការងារ​នៅ​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍ ពន្លឿន​ការ​ដោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី​និង​តាម​ច្បាប់​ស្ដី​ពី​ការងារ។

អ្នកស្រីបន្ត​ថា ការ​ចាប់​តំណាង​សហជីព​ ៨​នាក់​ដាក់​ពន្ធនាគារ​កន្លងមក ហើយ​ថ្មី​ៗ​ នេះ អាជ្ញាធរ​បន្ត​ចាប់​ក្រុម​កូដករ​ជា​ច្រើន​នាក់​ទៀត គឺ​បង្ហាញ​ថា ​អាជ្ញាធរ​គ្មាន​ឆន្ទៈ​ពិត​ប្រាកដ​ដោះស្រាយ​រឿង​នេះ​ទេ ក្រៅ​ពី​រក​វិធី​ដាក់​សម្ពាធ បំបាក់​ស្មារតី​ក្រុម​កម្មករ​ណាហ្គាវើលដ៍​ ដែល​គ្រាន់​តែ​ប្រើ​ប្រាស់​សិទ្ធិ​ធ្វើ​កូដកម្ម​ដោយ​សន្តិវិធី ដើម្បី​ឆ្នាំង​បាយ​របស់​ពួកគេ។

អ្នកស្រី អ៊ូ ទេពផល្លីន ស្នើ​សុំ​រដ្ឋាភិបាល​និង​រដ្ឋសភា ជួយ​អន្តរាគមន៍​ដោះលែង​តំណាង​សហជីព និង​កម្មករ​ដែល​ត្រូវ​ចាប់​ខ្លួន​ឃុំ​ទាំង​អស់​ឲ្យ​មាន​សេរីភាព​វិញ ដោយ​ឥត​លក្ខខណ្ឌ ហើយ​ក្រុមហ៊ុន​ត្រូវ​ទទួល​យក​ប្រតិ​ភូ​តំណាង​បុគ្គលិក​ណាហ្គាវើលដ៍​ និង​កម្មករ​ដែល​ធ្វើ​កូដកម្ម​ឲ្យ​ចូល​បម្រើ​ការ​ងារ​វិញ៖ «បើ​សិន​ជា​គ្រាន់​តែ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​សហជីព​ គាត់​ចេញ​មក​ចរចា​ជាមួយ​ថៅកែ ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​ចាប់​ខ្លួន។ ថា​តើ​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​យើង​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ស្ថានភាព​បែប​ណា? អ៊ីចឹង​ ! សូម​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ឲ្យ​មែន​ទែន។ ប្រសិន​បើ​រដ្ឋាភិបាល​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​កាត់​បន្ថយ​ភាព​ក្រីក្រ លុះ​ត្រា​តែ​​កម្មករ​មាន​សិទ្ធិ​ស្មើ​គ្នា​ជាមួយ​នឹង​និយោជក ដែល​អាច​អង្គុយ​ចរចា​ជាមួយ​ថៅកែ​បាន​។ ទាមទារ​ដំឡើង​ប្រាក់​ឈ្នួល​និង​អត្ថប្រយោជន៍​ផ្សេង​ៗ។ លក្ខខណ្ឌ​ការងារ​សមរម្យ ថ្លៃ​ថ្នូរ​ក្នុង​នាម​ជា​មនុស្ស​ មិន​មែន​ជា​ទាសករ​នៅ​ក្នុង​សម័យ​ទំនើប»

Naga with NGO_02_Khun Tharo_Ou Teppallin_Am SamArth.jpg
(រូបកណ្តាល) អ្នកស្រី អ៊ូ ទេពផល្លីន លោក ឃុន ថារ៉ូ និងលោក អំ សំអាត បង្ហាញញត្តិដែលដាក់នៅរដ្ឋសភាជាតិនៅព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។ (រូប៖ គេផ្ដល់ឱ្យ)

នាយក​រង​ទទួល​បន្ទុក​ផ្នែក​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ​ (LICADHO) លោក អំ សំអាត សង្កេត​ឃើញ​ថា វិវាទ​ការងារ​រវាង​កម្មករ​និយោជិត​ណហា្គវើលដ៍​ជា​មួយ​​ក្រុមហ៊ុន ជាង ​១០​ខែ​មក​នេះ ប្រែ​ក្លាយ​ជា​ជម្លោះ​រវាង​អាជ្ញាធរ​រាជធានី​ភ្នំពេញ ជាមួយ​នឹង​ក្រុម​កម្មករ​ដែល​ធ្វើ​កូដកម្ម​ទៅ​វិញ។

លោក​យល់​​ថា អាជ្ញាធរ​រដ្ឋ​គួរ​ប្រកាន់​ជំហរ​អព្យាក្រឹត្យ ហើយ​បន្ត​ដោះស្រាយ​វិវាទ​ការងារ​មួយ​នេះ ដោយ​ភាព​ស្មោះ​ត្រង់​ តម្លាភាព យុត្តិធម៌ និង​ត្រឹម​ត្រូវ​តាម​ច្បាប់ ដើម្បី​​បញ្ចៀស​ការ​រិះគន់​ពី​មជ្ឈដ្ឋាន​ជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ​ ជុំ​វិញ​ជម្លោះ​ការងារ​នេះ​បន្ថែម​ទៀត៖ «ឫស​គល់​នៃ​បញ្ហា ​គឺ​ត្រូវ​ដោះ​ស្រាយ​ចេញ​ពី​វិវាទ​ការងារ មិន​មែន​រឿង​ការ​ចាប់​តំណាង​សហជីព ចាប់​កម្មករ​យក​ទៅ​ដាក់​គុក។ អា​ហ្នឹង ! ​ មិន​មែន​ជា​ដំណោះស្រាយ​ គឺ​ជា​ការ​បង្ក​បញ្ហា​ ហើយ​បណ្ដោយ​បញ្ហា​ហ្នឹង​ ឲ្យ​បាន​វែង​ឆ្ងាយ។ យើង​ឃើញ​​ហើយ​​រឿង​រ៉ាវ វា​កើត​ឡើង​ជា​បន្ត​បន្ទាប់។ អ៊ីចឹង​ ! បើ​យើង​បញ្ចប់​រឿង​វិវាទ​ការងារ​ហ្នឹងឲ្យ​ឆាប់​ គ្មាន​ទេ​កូដកម្ម​កើត​ឡើង។ គ្មាន​ទេ​ដែល​យក​ហេតុ​ផល​វិធានការ​សុខាភិបាល​ដើម្បី​ការពារ ឬ​ក៏​អនុវត្ត​ចំពោះ​ពួកគាត់។ វា​អត់​មាន​ទេ។ ប្រសិន​បើ​ភាគី​ទាំង​អស់​ជា​ពិសេស​អាជ្ញាធរ​ពាក់​ព័ន្ធ​ហ្នឹង​ធ្វើការ​សម្រប​សម្រួល​ ដើម្បី​បញ្ចប់​​ឲ្យ​បាន​លឿន​។ វា​អត់​មាន​រឿង​ទាំង​អស់​ហ្នឹងកើត​ឡើង​ទេ»

Naga with NGO_Von Pao.jpg
(កណ្តាល) លោក វន់ ពៅ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលផ្សេងទៀត ដែលចូលរួមក្នុងការដាក់ញត្តិកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។ (រូប៖ គេផ្ដល់ឱ្យ)

សមត្ថកិច្ច​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ បន្ត​តាម​ចាប់​ខ្លួន​ស្ត្រី​កូដករ​ ៤នាក់​បន្ថែម​ទៀត ក្រោយ​ពី​ចាប់​ខ្លួន​កូដករ​បុរស​ ៣​នាក់​ កាល​ពី​យប់​ថ្ងៃ​ទី​៥​ ខែកុម្ភៈ​។ សមត្ថកិច្ច​ថា​ ការ​ចាប់​ខ្លួន​មនុស្ស​ ៨​នាក់​នេះ គឺ​អនុវត្ត​តាម​ដីកា​បង្គាប់​ឲ្យ​ចូល​ខ្លួន​របស់​ព្រះរាជអាជ្ញា​រង​លោក សេង ហៀង ដែល​ចោទ​ពួកគេ​ថា មិន​គោរព​វិធាន​សុខាភិបាល​ប្រឆាំង​ជំងឺ​កូវីដ​១៩។

ប៉ុន្តែ​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ ថា​ការ​ប្រើ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ ចាប់​ខ្លួន​ក្រុម​កូដករ​ណាហ្គាវើលដ៍​ជា​ច្រើន​នាក់​បន្ថែម​ទៀត​នេះ គឺ​មាន​ចេតនា​របស់​អាជ្ញាធរ ដើម្បី​បំបិទ​​មាត់​​ពួកគេ​ និង​បំបែក​កុំ​ឲ្យ​មាន​សកម្មភាព​ធ្វើ​កូដកម្ម​ទាមទារ​ដំណោះស្រាយ​ការងារ​ត​ទៅ​ទៀត។

ប្រធាន​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជាអ្នកស្រី ចក់ សុភាព មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​ប្រើ​ច្បាប់​​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​ជំងឺ​កូវីដ​១៩ ដាក់​ទៅ​លើ​ក្រុម​កូដករ​ដែល​ធ្វើ​កូដកម្ម​គោរព​តាម​វិធាន​សុខាភិបាល​ត្រឹមត្រូវ​កន្លង​មក​នេះ គឺ​ជា​រឿង​មិន​សម​ហេតុ​ផល និង​មិន​អាច​ទទួល​បាន​ទេ។

អ្នកស្រីស្នើ​ឲ្យ​អាជ្ញាធរ​ដោះលែង​ក្រុម​កូដករ ​៨នាក់ ឲ្យ​មាន​សេរីភាព​វិញ ដោយ​ទម្លាក់​ការ​បទ​ចោទ​តាម​ផ្លូវ​តុលាការ​ចំពោះ​ពួកគេ៖ «ការ​ឃាត់​ខ្លួន​កូដករ​មួយ​ចំនួន​​ដោយ​សារ​​ផល​​កូវីដ​នេះខ្ញុំ​យល់​ថា​ កូវីដ​យើង​កើត​ ២​ឆ្នាំ​ហើយ មិន​គួរ​មា​នករណី​ប្រើ​ប្រាស់​វិធានការ​ច្បាប់​ហួស​ហេតុ​ដល់​កូដករ​ ដែល​ពួកគាត់​មិន​បាន​គេច​វេះ​​ ហើយ​គាត់​​ចូល​រួម​សហការ។ គាត់​បាន​ប្រកាស​ជំហរ​ពួកគាត់​សហការ​។ គាត់​អត់​មាន​គេច​វេះ​ទៅ​ណា​ទេ ប៉ុន្តែ​ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​ ពេល​ដែល​គាត់​សហការ​ផ្ដល់​សំណាក​ បែរ​ជា​មាន​ចេញ​នូវ​ដីកា​ចាប់​ខ្លួន​ ឬ​សាក​សួរ​ពួក​គាត់។ នេះ​ជា​រឿង​មួយ​អយុត្តិធម៌។ ហើយ​ជា​ការ​អនុវត្ត​ស្ដង់ដារ​ច្រើន​មែនទែន​ ចំពោះ​បញ្ហា​កូវីដ​នេះ»

Naga with NGO_Chak Sopheap.jpg
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR)។

សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ ​ចេញ​បញ្ជា​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​ពាក់​ព័ន្ធ​ចាត់​វិធានការ​ទាំង​រដ្ឋបាល និង​វិធានការ​ច្បាប់​ចំពោះ​ក្រុម​កូដករ​ណាហ្គាវើលដ៍​ ដែល​បន្ត​ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំគ្នា​ឬ​ជួប​ជុំ ដែល​​អាជ្ញាធរ​ចាត់ទុក​ថា ​ជា​ការ​​មិន​​អនុវត្ត​តាម​វិធានការ​សុខាភិបាល និង​រាំងស្ទះ​ដល់​ការ​បំពេញ​ការងារ​របស់​ក្រុម​គ្រូពេទ្យ។

សាលា​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​ដាក់​​ចេញ​​ចំណាត់ការ​នេះ​​ កាល​ពី​យប់​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​កុម្ភៈ បន្ទាប់​ពី​ក្រសួង​សុខាភិបាល​អះអាង​ថា បាន​រក​ឃើញ​កូដករ​ចំនួន​ ២៩នាក់​​ឆ្លង​​ជំងឺ​កូវីដ១៩ ជា​ប្រភេទ ​អូមីក្រុង (Omicron) កាល​ពីថ្ងៃដដែលនោះ ដែល​អាជ្ញាធរ​ហៅ​ថា ​វិធានការដើម្បី​ការពារថែរក្សា​អាយុជីវិត​ក្រុម​បាតុករ ក្រុម​គ្រួសារ សាច់ញាតិ និង​ចៀសវាង​សោកនាដកម្ម​នៃ​ការឆ្លងចូល​សហគមន៍​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ។

អាជ្ញាធរ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ បញ្ជា​ឲ្យ​កងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​មាន​ទាំង​នគរបាល និង​កងរាជអាវុធហត្ថ​​ត្រូវ​ចាត់វិធានការ​បន្ទាន់​ភ្លាមៗ ប្រសិន​បើ​មាន​ករណី​លើ្មស​វិធានការ​សុខាភិបាល ដោយ​ការផាកពិន័យ និង​ទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ដោយ​​គ្មាន​​ការលើកលែង។

បើ​ទោះជា​យ៉ាងណា​ ក្រុម​កូដករ​ដែល​​ជា​​បុគ្គលិក​កម្មករ នៅ​ក្រុមហ៊ុន​បនល្បែង​ណាហ្គាវើលដ៍​អះអាង​ថា​ ពួកគេ​មិន​បាន​រារាំង​វិធានការ​របស់​អាជ្ញាធរ​ឡើយ ហើយ​ពួក​គេ​​នៅ​តែ​​ប្រកាន់​​ជំហរ​តវ៉ា ដោយ​អហិង្សា​តទៅទៀត ដើម្បី​អោយ​មាន​ការ​ដោះលែង​តំណាង​សហជីព៨នាក់​ ដែល​កំពុង​ជាប់​ពន្ធនាគារ ព្រម​ទាំង​កូដករ​ផ្សេង​ទៀត ដែល​ទើប​ចាប់​ខ្លួន និង​បញ្ចប់​វិវាទ​រវាង​ពួកគេ និង​ភាគី​ក្រុមហ៊ុនដោយ​យុត្តិធម៌៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។