អ្នកចូលរួមកម្មវិធីសេរីភាពព័ត៌មានពិភពលោកស្នើរដ្ឋាភិបាលលើកកម្ពស់ការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មាន
2023.04.28

អ្នកចូលរួមកម្មវិធីសេរីភាពព័ត៌មានពិភពលោក ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលលើកកម្ពស់ការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពី របបសារព័ត៌មាន ដើម្បីលើកកម្ពស់យុត្តិធម៌សង្គម។ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា ដើម្បីលើកកម្ពស់សេរីភាពសារព័ត៌មានឯករាជ្យ រដ្ឋាភិបាលគួរតែអនុញ្ញាតឱ្យសារព័តមានវីអូឌី បើកដំណើរការឡើងវិញ។
ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានដែលបានចូលរួមកម្មវិធី សេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោក លើកឡើងថា ស្ថាប័នសារព័ត៌មាន និងអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ កាន់តែរងការគំរាមកំហែង ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មិនបានអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មាន។
អ្នកយកព័ត៌មានស្ថាប័ន ខេមបូចា (Camboja) កញ្ញា សុវណ្ណ ស្រីពេជ្រ ដែលបានចូលរួមកម្មវិធីសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោក នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា លើកឡើងថា មូលហេតុសំខាន់ដែលធ្វើឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ កាន់តែប្រឈមនឹងហានិភ័យ គឺបណ្ដាលមកពីរដ្ឋាភិបាលមិនបានជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ អនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មានឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។ កញ្ញាបន្ថែមថា អាជ្ញាធរនៅតាមមូលដ្ឋានតែងតែគំរាមកំហែងទៅលើអ្នកសារព័ត៌មាន នៅពេលពួកគេចុះទៅយកព័ត៌មានពីផលប៉ះពាល់ពីការអភិវឌ្ឍ និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ហើយនេះគឺជាមូលហេតុធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន។ កញ្ញា សុវណ្ណ ស្រីពេជ្រ បន្តថា ការរឹតត្បិតសេរីភាពអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ មិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេរីភាពសារព័ត៌មានតែប៉ុណ្ណោះទេ គឺធ្វើឱ្យអយុត្តិធម៌សង្គមកាន់តែកើនឡើងផងដែរ ដោយសាររដ្ឋាភិបាលមិនបានទទួលព័ត៌មានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយពីប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហានានា។
កញ្ញា សុវណ្ណ ស្រីពេជ្រ៖ «ប្រកាសយើងធ្វើយុទ្ធនាការអីផ្សេងៗតាមតែប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬក៏មានតែក្នុងសៀវភៅ ឬក៏អនុក្រឹត្យ ឬក៏សេចក្ដីប្រកាសផ្សេងៗទេ ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែងហ្នឹង គឺត្រូវធ្វើម៉េចឱ្យអ្នកអនុវត្តមូលដ្ឋានខាងក្រោម គឺគាត់យល់ច្បាប់អស់ហ្នឹងឱ្យច្បាស់ កុំឱ្យការប្រកាសផ្សេង ហើយការអនុវត្តផ្សេង»។
សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា(CCHR) ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី២៦ មេសាថា នៅចន្លោះថ្ងៃទី១ កញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ ដល់ថ្ងៃទី៣១ សីហា ឆ្នាំ២០២២ មានអ្នកសារព័ត៌មានចំនួន ២០នាក់ ត្រូវបានយាយីតាមផ្លូវតុលាការ ដោយសារការបំពេញការងាររបស់ពួកគេ ហើយអាជ្ញាប័ណ្ណប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយចំនួន៤ត្រូវបានដកហូត។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សមួយនេះបន្តថា អាជ្ញាធរកម្ពុជាក៏បរាជ័យក្នុងការអនុវត្តឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ក្នុងការបើកចំហសេរីភាពសម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន ដើម្បីសុំសួរអំពីបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា។ ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មានលោក ផុស សុវណ្ណ បានអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបើកឱ្យមានការអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពសារព័ត៌មាន យ៉ាងទូលំទូលាយ នៅពេលបច្ចុប្បន្ន។
ទោះបីជាមានការអះអាងបែបនេះក្ដី ប៉ុន្តែការអនុវត្តជាក់ស្ដែងវិញ អ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យនៅកម្ពុជាពុំមានសេរីភាពក្នុងការចុះផ្សាយ និងចុះយកព័ត៌មាននោះឡើយ។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា អ្នកស្រី ចក់ សុភាព យល់ឃើញថា ដើម្បីបង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលពិតជាមានចេតនាលើកកម្ពស់ការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មានពិតប្រាកដមែន រដ្ឋាភិបាលគួរទម្លាក់រាល់បទចោទទៅលើអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យទាំងអស់ ហើយបើកឱ្យស្ថាប័នព័ត៌មានវីអូឌី (VOD) បើកដំណើរការឡើងវិញ។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា ការរឹតត្បិតសេរីភាពអ្នកសារព័ត៌មាន គឺប្រៀបដូចជា ការបិទសិទ្ធិសេរីភាពទទួលបានព័ត៌មានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ ហើយអ្នកស្រីស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលលើកកម្ពស់ច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មាន ដើម្បីលើកកម្ពស់អភិបាលកិច្ច ជាជាងបន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ។
អ្នកស្រី ចក់ សុភាព៖ «យើងឃើញករណីខ្លះមានការដកហូតសម្ភារៈ ឬក៏ការគំរាមចំពោះអ្នកកាសែតមិនឱ្យធ្វើបទយកការណ៍អីជាដើមហ្នឹង អ៊ីចឹងទាំងអស់នេះគឺជាទម្រង់នៃការយាយីទៅដល់ការបំពេញភារកិច្ចរបស់អ្នកសារព័ត៌មាន ដែលផ្ទុយអំពីអ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលតែងតែអះអាងថា យើងមានសេរីភាពសារព័ត៌មានពេញលេញ អ៊ីចឹងខ្ញុំគិតថា ជាការចាំបាច់ណាស់ ជាពិសេសក្នុងឱកាសទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មាននេះ ដែលរដ្ឋាភិបាលលោកគួរតែធ្វើកិច្ចការចាំបាច់ ដើម្បីធានាដល់សេរីភាពសារព័ត៌មាន តាមរយៈការផ្ដល់នូវអាជ្ញាប័ណ្ណឡើងវិញ ចំពោះស្ថាប័នសារព័ត៌មានណាដែលបានដកហូត តួយ៉ាងដូចជា វីអូឌី ជាដើម»។
មជ្ឈមណ្ឌលការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា CCHR បានប្រារព្ធទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោក នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា នៅសណ្ឋាគារមួយ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ក្រោមប្រធានបទ «ការកំណត់អនាគតនៃសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិជាកម្លាំងចលករ នៃសិទ្ធិមនុស្សដទៃទៀត»។ ទន្ទឹមនឹងនេះ មជ្ឈមណ្ឌលការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានសរសេរប្រវត្តិរូបសង្ខេប និងផលិតជាវីដេអូអំពីបុគ្គល ដែលបានចូលរួមលើកកម្ពស់សេរីភាពសារព័ត៌មានចំនួន ១៥នាក់ ដោយពួកគេទាំងនោះភាគច្រើនជាអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ និងអ្នកសារព័ត៌មានតាមសហគមន៍ ដែលបានបំពេញការងារយ៉ាងសកម្ម ក្នុងការលើកកម្ពស់យុត្តិធម៌សង្គម និងការពារព្រៃឈើ។
សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាកាន់តែរងការរឹតត្បិត ដោយសារតែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន ប្រើប្រាស់អំណាចតាមទំនើងចិត្ត ដើម្បីធ្វើទុក្ខបុកម្នេញអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ ដែលហ៊ានរិះគន់អំពីចំណុចអវិជ្ជមានរបស់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក។ ជាក់ស្ដែង លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឱ្យក្រសួងព័ត៌មានបិទដំណើរការសារព័ត៌មាន វីអូឌី ទាំងបំពានច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មាន កាលពីខែកុម្ភៈ ២០២៣។ អ្នកវិភាគនយោបាយលើកឡើងថា សេរីភាពសារព័ត៌មាននឹងមិនអាចប្រសើរឡើងវិញបាននោះទេ ដរាបណាតុលាការនៅកម្ពុជា នៅតែស្ថិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលរបស់គ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន នោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។