ជនជាតិដើមភាគតិច ៤ ភូមិនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីតវ៉ាទាមទារដីព្រៃកប់សព ដែលឈ្មួញរំលោភយក
2024.10.08
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងចំនួន ៤ភូមិ នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី បានលើកគ្នាតវ៉ា ៤ថ្ងៃជាប់គ្នា នៅដើមខែតុលានេះ ដើម្បីទាមទារដីព្រៃកប់សពដែលជាតំបន់គោរពបូជារបស់សហគមន៍ ត្រូវបានក្រុមឈ្មួញឃុបឃិតជាមួយអាជ្ញាធរខិលខូច ធ្វើប្លង់រឹង (ប្លង់កម្មសិទ្ធិ) រំលោភយកដោយស្ងាត់ៗ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងជាង ៤រយគ្រួសារ រស់នៅក្នុងភូមិពូលុ ភូមិឡាំមេះ ភូមិពូចា និងភូមិពូទិល ក្នុងឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា កំពុងតស៊ូមតិទាមទារដីព្រៃកប់សព ដែលពួកគាត់ចាត់ទុកថា ជាទ្រព្យសម្បត្តិរួមរបស់អ្នកភូមិ សម្រាប់អភិរក្សតជំនាន់ និងជាកន្លែងរំលឹកដឹងគុណ ព្រលឹងដូនតា។
អ្នកភូមិថា ឈ្មួញឃុបឃិតគ្នាជាមួយអាជ្ញាធរ លួចធ្វើប្លង់រឹង រំលោភយកដីព្រៃកប់សពរបស់សហគមន៍ គឺជាការប្រមាថមើលងាយព្រលឹងដូនតាជនជាតិដើមភាគតិច និងបំពានតំបន់សក្ការបូជា របស់សហគមន៍។
តំណាងសហគមន៍រស់នៅភូមិពូចា លោក ប្រុប ទុយ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី៧ តុលា ថា ដីព្រៃកប់សពនៅតំបន់នោះពលរដ្ឋតែងតែយកសាកសពសាច់ញាតិ មកបូជាជាបន្តបន្ទាប់ តាំងពីមុនសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម។
លោកថា តំបន់ដែលឈ្មួញធ្វើប្លង់រឹងរំលោភយក មានផ្នូរកប់សពរាប់ពាន់ផ្នូរ ដែលអ្នកស្រុកមានទម្លាប់ធ្វើពិធីសែនព្រេន និងគោរពបូជាតាមប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិចជាយូរយារណាស់មកហើយ។
លោក ប្រុប ទុញ៖ «ឈូសៗដីព្រៃកប់សព អ៊ីចឹងខ្ញុំយល់ថាខ្ញុំអត់យល់ដីកប់សពយើងអត់ឱ្យគេប៉ះពាល់ទេ ហើយប្រាប់មេឃុំមេភូមិទៅទៀត ឱ្យលុបប្លង់រឹង»។
ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៣ ខែតុលា អ្នកភូមិជាង ១០០នាក់ បានលើកគ្នាតវ៉ានៅសាលាឃុំប៊ូស្រា និងជួបជុំគ្នា ក្នុងតំបន់ព្រៃកប់សព ដើម្បីទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរដោះស្រាយករណីនេះ។ ពួកគាត់ភ្ញាក់ផ្អើលពេលទទួលដំណឹងថា ដីព្រៃកប់សពឋិតនៅចំណុច ទូលណូល ក្នុងភូមិពូលុ មានផ្ទៃដីជិត ២ហិកតារ (១៨.៤៤៥ ម៉ែត្រការ៉េ) បែរជាមានប្លង់រឹង ហើយផ្នែកខ្លះ ត្រូវឈ្មួញត្រួសត្រាយព្រៃដើម្បីហ៊ុមព័ទ្ធធ្វើជាកម្មសិទ្ធិបុគ្គល។
សមាជិកសហគមន៍ លោក ប្លង់ លេស និយាយថា ដីព្រៃកប់សពដែលឈ្មួញធ្វើប្លង់រឹងរំលោភយកសំបូរដោយព្រៃស្រោងមានដើមឈើធំៗ ដែលអ្នកភូមិខិតខំអភិរក្ស មិនអនុញ្ញាតឱ្យកាប់បំផ្លាញនោះឡើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា តំបន់នោះត្រូវបានគេលក់តៗគ្នា ដោយស្ងាត់ៗជាច្រើនម្ចាស់មកហើយ ហើយសហគមន៍នៅមិនទាន់កំណត់អត្តសញ្ញាណឈ្មួញ ដែលលួចធ្វើប្លង់រឹង រំលោភយកដីក្នុងតំបន់នោះដែរ។
លោក ប្លង់ លេស៖ «អ្នកដែលចង់បានដីព្រៃកប់សពដូចជាហួសហេតុពេក មិនដឹងដីគេកប់សពសុទ្ធតែព្រៃស្រោងដើមឈើធំៗ ហើយមានសុទ្ធតែផ្នូរខ្មោចពីដូនតា តែបែរជាទៅរំលោភបំពានវប្បធម៌របស់យើងដែលតែងតែគោរពបូជា»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទង សុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីអភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ថង សាវុន បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី៧ តុលា។
ឆ្លើយតបរឿងនេះមេឃុំប៊ូស្រា លោក យ៉ើត សារីន មានប្រសាសន៍ថា ការទាមទាររបស់ពលរដ្ឋ លោកបានប្រជុំសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃុំរួចហើយ ដោយ ស្នើទៅមន្ត្រីជំនាញសុរិយោដីចុះផ្ទៀងផ្ទាត់ ប្លង់រឹងឬប្លង់កម្មសិទ្ធិ តើប៉ះចំដីព្រៃកប់សព ឬយ៉ាងណា?
លោកបញ្ជាក់ថា ការដោះស្រាយបែបណានោះ អាស្រ័យលើមន្ត្រីជំនាញចុះពិនិត្យជាក់ស្តែង ដើម្បីបញ្ជូនរបាយការណ៍ទៅថ្នាក់លើពិនិត្យសម្រេច ៖
លោក យឺត សារៀន៖ «គាត់កុហកម៉េចបើរឿងនឹងខ្ញុំមិនទាន់ចូលដោះស្រាយផង ជួនកាលប្រជាពលរដ្ឋគាត់អត់ដឹង តែឥឡូវរងស្រុកខេត្តគេចុះទៅតំបន់នោះហើយ»។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (Adhoc) ប្រចាំខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ប៊ី វ៉ាន់នី ស្នើឱ្យអភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ថង សាវុន សើរើឡើងវិញពីការចុះហត្ថលេខាធ្វើប្លង់កម្មសិទ្ធិ ឬប្លង់រឹង លើដីព្រៃកប់សពរបស់សហគមន៍។
លោកថា ប្រសិនបើរកឃើញថា ការធ្វើប្លង់រឹងមានភាពមិនប្រក្រតី មន្ត្រីជំនាញសុរិយោដី ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់។
លោក ប៊ី វ៉ាន់នី៖ «ដីដែលចុះសមូហភាពហើយទៅចុចប្លង់រឹង គឺវាផ្ទុយពីច្បាប់ភូមិបាល ដោយពលរដ្ឋមានសិទ្ធិដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅតុលាការបាន នោះគេនឹងចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ចំពោះមន្ត្រីសុរិយោដី អ្នកចេញប្លង់ និងអ្នកចុះហត្ថលេខាប្លង់រឹង ស្របតាមនីតិវិធីច្បាប់»។
ប្រជាសហគមន៍ថា មិនត្រឹមតែដីព្រៃកប់សពនោះទេ ដែលទទួលរងការរំលោភបំពាន ដីព្រៃនៅតំបន់ភ្នំ ព្រៃជំនឿស្ទើរតែគ្រប់តំបន់ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី ត្រូវបានអាជ្ញាធរឃុបឃិតជាមួយក្រុមឈ្មួញ ចេញបណ្ណកម្មសិទ្ធិជាដីឯកជនរំលោភយកជាបន្តបន្ទាប់ បង្កើតជាជម្លោះរ៉ាំរ៉ៃ និងវិបត្តិសង្គមជាច្រើន ប៉ះពាល់ជីវភាពរស់នៅរបស់ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង។
អ្នកភូមិព្រមានថា នឹងលើកគ្នាតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំនៅសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី និងដាក់ញត្តិនៅខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រសិនបើអាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី មិនដោះស្រាយករណីនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។